Fen Bilimleri Öğretmen Adaylarının Farklı Sosyobilimsel Konularda Argümantasyon Formları ve İkilem Kartları Aracılığıyla Tartışma Becerilerinin Belirlenmesi

Yıl 2023, Sayı: 57, 1234 - 1255, 30.09.2023

Aybike Gökçehan Cenk , Feride Ercan Yalman

https://doi.org/10.53444/deubefd.1258239

Öz

Bu araştırmada öğretmen adaylarının argümantasyon formları ve ikilem kartları aracılığı ile farklı sosyobilimsel konularda (SBK) tartışma becerilerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden çoklu durum çalışmasına uygun olarak yürütülmüştür. Gönüllü 8 öğretmen adayının dahil olduğu ataştırmada veriler argümantasyon formları ve ikilem kartları aracılığıyla elde edilmiştir. Argümantasyon formları analiz edilirken puanlama cetveli kullanılmıştır. İkilem kartları analizinde içerik analizi yapılmıştır. Argümantasyon formundan elde edilen bulgularda katılımcıların argüman bilşenlerinden iddia boyunda daha yüksek performans gösterdiği görülürken kanıt ve destekleyici boyutlarında ise kısmi düzeyde performans gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Çürütme boyutunda ise katılımcıların düşük düzeyde performans gösterdiği tespit edilmiştir. İkilem kartından elde edilen bulgularda katılımcıların SBK’yi bütüncül şekilde irdeleyerek ilgili konuları çevre, ekonomi, sağlık, toplumsal, duyuşsal açıdan ele alabildiği sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte konu bazında katılımcıların tartışma becerisi incelendiğinde ötenazi ve klonlama konusunda tartışma becerilerinin daha düşük, tıp-alternatif tıp konusunda ise tartışma becerilerini daha yüksek olduğu söylenebilir. Bu sonuçlardan yola çıkarak katılımcıların SBK’de tartışma becerilerinin konu bağlamından etkilendiği tespit edilmiştir. Bulgular ışığında lisans eğitimi kapsamında öğretmen adaylarının tartışma becerilerini gelişmeye yönelik seçmeli dersler açılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Sosyobilimsel konular, argümantasyon formu, ikilem kartı, öğretmen adayı

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Akbaş, M., & Çetin, P. S. (2018). Üstün yetenekli öğrencilerin çeşitli sosyobilimsel konulara ilişkin argümantasyon kalitesinin ve informal düşünme becerisinin incelenmesi. Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 12(1), 342-360.
• Al, S. (2015). Pre-servıice science teachers’ perceptions of socioscientific issues: Global warming as a case. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Alkış Küçükaydın, M. (2019). Sekizinci sınıf öğrencilerinin sosyobilimsel bir konuya ilişkin görüşleri ve argüman yapıları, İlköğretim Online, 18(1), 174-189
• Atasoy, Ş., Tekbıyık, A., & Yüca, O. Ş. (2019). Karadeniz Bölgesi’ndeki bazı yerel sosyobilimsel konularda öğrencilerin informal muhakemelerinin belirlenmesi: HES, Organik Çay ve Yeşil Yol Projesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 524-540.
• Aydın, E., & Kılıç Mocan, D. (2019). Türkiye’de dünden bugüne sosyobilimsel konular: Bir doküman analizi. Anadolu Öğretmen Dergisi, 3(2), 184-197.
• Aydın, F. (2009). Teknolojinin doğasına yönelik fen bilgisi öğretmen adaylarının görüşlerinin ve kavramlarının gelişimi ve öğretimde ikilemlerin etkililiği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü..
• Barrue, C., & Albe, V. (2013). Citizenship education and socioscientific ıssues: ımplicit concept of citizenship in the curriculum, views of French middle school teachers. Science & Education, 22, 1089-1114.
• Bell, R. L., & Lederman, N. G. (2003). Understandings of the nature of science and decision making on science and technology based issues. Science Education, 87(3), 352-377.
• Bosser, U., Lundin, M., Lindahl, M., & Linder, C. (2015). Challenges faced by teachers implementing socio-scientific issues as core elements in their classroom practices. European Journal of Science and Mathematics Education, 3(2), 159-175.
• Cenk, A. G., & Ercan Yalman, F. (2022). The observation of pre-service teachers' argumentation skills on different socioscientific issues. Bartin University Journal of Faculty of Education, 11(1), 31-53.
• Chang, S. N., & Chiu, M. H. (2008). Lakatos’ scientific research programmers as a framework for analysing informal argumentation about socio‐scientific issues. International Journal of Science Education, 30(13), 1753-1773.
• Chen, L., & Xiao, S. (2021). Perceptions, challenges and coping strategies of science teachers in teaching socioscientific issues: A systematic review. Educational Research Review, 32, 100377.
• Concannon, J., Siegel, M., Halverson, K., & Frayermuth, S. (2009). College students' conceptions of stem cells, stem cell research, and cloning. Journal of Science Education Technology, 19, 177-186.
• Cook, K., & Buck, G. (2013). Understanding the nature of science through socio-scientific inquiry. Electronic Journal of Science Education, 17(1), 1-24.
• Çalık, M., & Wiyarsi, A. (2021). A systematic review of the research papers on chemistry-focused socioscientific issues. Journal of Baltic Science Education, 20(3), 360-372.
• Çapkınoğlu, E. (2015). 7. sınıf öğrencilerinin yerel sosyobilimsel konularda oluşturdukları argümantasyonların kalitesi ve karar verirken dikkate aldıkları faktörlerin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Dawson, V. M., & Venville, G. (2010). Teaching strategies for developing students’ argumentation skills about socioscientific issues in high school genetics. Research in Science Education, 40, 133-148.
• Demiral, Ü. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel bir konudaki argümantasyon becerilerinin eleştirel düşünme ve bilgi düzeyleri açısından incelenmesi: GDO örneği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Demiral, Ü., & Türkmenoğlu H. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel bir konuda karar verme stratejilerinin alan bilgileriyle ilişkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1) 309-340.
• Demircioğlu, T., & Uçar, S. (2014). Akkuyu nükleer santrali konusunda üretilen yazılı argümanların incelenmesi. Elementary Education Online, 13(4), 1373-1386.
• Deveci, A. (2009). İlköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin maddenin yapısı konusunda sosyobilimsel argümantasyon, bilgi seviyeleri ve bilimsel düşünme becerilerini geliştirmek. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Erduran, S., & Jiménez-Aleixandre, M. P. (Eds.). (2007). Argumentation in science education: Perspectives from classroom-based research. Springer.
• Erduran, S., Simon, S., & Osborne J. (2004). TAPping into argumentation: Developments in the application of Toulmin (1958)’s argument pattern for studying science discourse. Science Education, 88(6) 915-933.
• Evagorou, M., Jiménez-Aleixandre, M. P., & Osborne, J. (2012). ‘Should we kill the grey squirrels?’ a study exploring students’ justifications and decision-making. International Journal of Science Education, 34(3), 401-428.
• Evren Yapıcıoğlu, A. (2016). Fen bilimleri öğretmen adaylarının sosyobilimsel durum temelli öğretim yaklaşımı uygulamalarına yönelik görüşleri ve çalışmalarına yansıtmaları. Hacettepe Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 132-151.
• Evren Yapıcıoğlu, A. (2020). Fen eğitiminde sosyobilimsel bir konu olarak Covid 19 Pandemisi ve örnek uygulama. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 1121-1141.
• Genç, T., & Genç, M. (2017). Türkiye’de sosyo-bilimsel konular üzerine yapılmış araştırmaların içerik analizi. Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 19-26.
• Han Tosunoğlu, Ç., & İrez, S. (2017). Biyoloji öğretmenlerinin sosyobilimsel konularla ile ilgili anlayışları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 833-860.
• Jho, H., Yoon, H. G., & Kim, M., (2014). The relationship of science knowledge, attitude and decision aking on socio-scientific issues: The case study of students’ debates on a nuclear power plant in Korea. Science and Education, 23, 1131-1151.
• Jiménez-Aleixandre, M. P., Rodriguez, A. B., & Duschl, R. A. (2000). “Doing the lesson” or “doing science”: Argument in high school genetics. Science Education, 84(6), 757-792.
• Jönsson, A. (2016). Student performance on argumentation task in the Swedish National Assessment in science. International Journal of Science Education, 38(11), 1825-1840.
• Karışan, D. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının iklim değişiminin dünyamıza etkileri konusundaki yazılı argümantasyon yeteneklerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Khishfe, R. (2012). Relationship between nature of science understandings and argumentation skills: A role for counterargument and contextual factors. Journal of Research in Science Teaching, 49(4), 489-514.
• Khishfe, R. (2014). Explicit nature of science and argumentation instruction in the context of socioscientific issues: An effect on student learning and transfer. International Journal of Science Education, 36(6), 974-1016.
• Kutluca, A. Y. (2012). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının klonlanmaya ilişkin bilimsel ve sosyobilimsel argümantasyon kalitelerinin alan bilgisi yönünden incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kutluca, A. Y., & Aydın, A. (2017). Fen bilimleri öğretmen adaylarının sosyobilimsel argümantasyon kalitelerinin incelenmesi: Konu bağlamının etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 11, 1, 458-480.
• Lazarou, D., Sutherland, R., & Erduran, S. (2016). Argumentation in science education as a systemic activity: An activity-theoretical perspective. International Journal of Educational Research, 79, 150-156.
• Lee, Y. C., & Grace, M. (2012). Students’ reasoning and decision making about a socioscientific issue: A cross-contex comparison. Science Education, 96(5), 787-807.
• Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Sage Publication.
• Lin, S. S., & Mintzes, J. J. (2010). Learning argumentation skills through instruction in socioscientific issues: The effect of ability level. International Journal of Science and Mathematics Education, 8(6), 993-1017.
• Martín-Gámez, C., & Erduran, S. (2018). Understanding argumentation about socio-scientific issues on energy: a quantitative study with primary pre-service teachers in Spain. Research in Science & Technological Education, 36(4), 463-483
• Metin, T. N., Karışan, D., & Yenice, N.(2022). Exploration of science teachers' views about socioscientific issues. Kastamonu Education Journal, 30(1), 94-105.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook (2nd ed.). Sage Publications.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2013). İlköğretim fen ve teknoloji dersi (3-8. sınıflar) öğretim programı. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). Fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Temel Eğitim Genel Müdürlüğü.
• Özcan, E., & Balım, A. G. (2018). Sosyo-bilimsel argümantasyon yönteminin fen bilimleri dersinde kullanımına ilişkin bir etkinlik örneği. Fen, Matematik, Girişimcilik ve Teknoloji Eğitimi Dergisi, 1(1), 48-65
• Öztürk, A., & Doğanay, A. (2019). Development of argumentation skills through socioscientific issues in science course: A collaborative action research. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 10(1), 52-89.
• Pezaro, C., Wright, T., & Gillies, R. (2013). Pre-service primary teachers' argumentation in socioscientific issues. Proceedings of the frontiers. Mathematics and Science Education Research Conference. 58-69. North Cyprus: Famagusta.
• Quinn, F., Taylor, N., Coll, R. K., & McClune, W. (2016). Investigating views of science- and humanitiestertiary educated adults on complementary and alternative medicines. The International Journal of Science in Society, 8(3), 31-50.
• Pope, T., Dawson, V., & Koul, R. (2017). Effect of religious belief on informal reasoning about biotechnology issues. Teaching Science, 63(2), 27-34.
• Ridenour, C. S., & Newman, I. (2008). Mixed methods research: Exploring the interactive continuum. Southern Illinois University Press.
• Roychoudhury, A., & Rice, D. (2009). Discourse of making sense of data: Implications for elementary teachers’ science education. Journal of Science Teacher Education, 21, 181-203.
• Rudsberg, K., Öhman, J., & Östman, L. (2013). Analyzing students’ learning in classroom discussions about socioscientific issues. Science Education, 97(4), 594-620.
• Sadler, T. D. (2011). Socio-scientific issues-based education: What we know about science education in the context of SSI. In T. D. Sadler (Ed). Socio-scientific issues in the classroom: Teaching, learning and research (pp. 355-369). Springer.
• Sadler, T. D., & Donnelly, L. A. (2006). Socioscientific argumentation: The effects of content knowledge and morality. International Journal of Science Education, 28(12), 1463-1488.
• Sadler, T., & Fowler, S. (2006). A threshold model of content knowledge transfer for socioscientific argumentation. Science Education, 90(6), 986-1004.
• Sampson, V., & Clark, D. B. (2011). Assessment of the ways students generate arguments in science education: Current perspectives and recommendations for future directions. Science Education. 92, 447-472.
• Saunders, K. J., & Rennie, L. J. (2013). A pedagogical model for ethical inquiry into socioscientific issues in science. Research in Science Education, 43(1), 253-274.
• Stuckey, M., & Eilks, I. (2014). Increasing student motivation and the perception of chemistry’s relevance in the classroom by learning about tattooing from a chemical and societal view. Chemistry Education, Research and Practice, 15, 156-167.
• Sukardi, R. R., & Agustrianti, Y. V. (2016). Analysis of students’ argumentation skill and conceptual knowledge in friction force lesson through argumentative task. Advances in Social Science, Education and Humanities Research (ASSEHR), 57, 80-84.
• Tekin, N. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarına yönelik sosyobilimsel konular temelli geliştirilen bir modülün konu alan bilgisi ve argümantasyon kalitesi bakımından değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Aksaray Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Topçu, M. S., Sadler, T. D., & Yılmaz Tüzün, Ö. (2010). Preservice science teachers’ informal reasoning about socioscientific issues: The influence of issue context. International Journal of Science Education, 32(18), 2475-2495.
• Toulmin, S. (2000). Return to reason. Harvard University Pres.
• Tsai, C. Y. (2017). The effect of online argumentation of socio-scientific issues on students' scientific competencies and sustainability attitudes. Computers & Education, 116, 14-27.
• Tuskan, I. B. (2020). Ortaokul öğrencilerinin farklı sosyobilimsel konulardaki yazılı argümanlarında gösterim kullanımları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Recep Tayyip Erdogan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Türe, Z. G. (2018). Örnek olay destekli istasyon tekniğinin sosyobilimsel konuların öğretimi üzerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erzincan Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Ünal Çoban, G., Akpınar, E., Baran, B., Kocagül Sağlam, M., Özcan, E., & Kahyaoğlu, Y. (2016). Fen bilimleri öğretmenleri için “teknolojik pedagojik alan bilgisi temelli argümantasyon uygulamaları” eğitiminin değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 41(188), 1-33.
• Von Aufschnaiter, C., Erduran, S., Osborne, J., & Simon, S. (2008). Arguing to learn and learning to argue: Case studies of how students' argumentation relates to their scientific knowledge. Journal of Research in Science Teaching, 45(1), 101-131.
• Walker, A. K., & Zeidler, L. D. (2007). Promoting discourse about socioscientific issues through scaffolded inquiry. International Journal Of Science Education, 29(11), 1387-1410.
• Wu, Y. T., & Tsai, C. C. (2007). High school students’ informal reasoning on a socio‐scientific issue: Qualitative and quantitative analyses. International Journal of Science Education, 29(9), 1163-1187.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. (2012). Case study research design and methods. Sage Publications.
• Zangori, L., Peel, A., Kinslow, A., Friedrichsen, P., & Sadler, T. D. (2017). Student development of modelbased reasoning about carbon cycling and climate change in a socio-scientific issues unit. Journal of Research in Science Teaching, 54(10), 1249-1273.
• Zeidler, D. L., Herman, B. C., & Sadler, T. D. (2019). New directions in socioscientific issues research. Disciplinary and Interdisciplinary Science Education Research, 1(11), 1-9.
• Zohar, A., & Nemet, F. (2002). Fostering students' knowledge and argumentation skills through dilemmas in human genetics. Journal of Research in Science Teaching, 39(1), 35-62.