Ecocentric, Anthropocentric and Antipathic Attitudes of University Students: Comparison of Science Education and Economics Department

Yıl 2023, Sayı: 58, 2723 - 2737, 27.12.2023

Burcu Çetin , Sinan Erten

https://doi.org/10.53444/deubefd.1318314

Öz

In today's world, environmental problems have become such a big issue that they can no longer be ignored. When we get to the source of this problem, distressingly we come across with human being. Thus, on the way to the solution, it is necessary to focus on human-oriented approaches. Based on this perspective, a content analysis was aimed to examine the studies on anthropocentric, ecocentric and antipathic attitudes toward the environment of students studying in the Science Teaching and Economics departments. This study is a quantitative study and a survey method is used among non-experimental studies. The attitude scale used in the study is the Ecocentric, Anthropocentric and Antipathic Attitude Scale, which was adapted to Turkish by Erten (2007). Independent groups t-test and correlation analysis were conducted in the analysis of the data. As a result, significant differences were found between the ecocentric, anthropocentric, and antipathic attitudes of science teacher candidates and economics students. The study is thought to contribute to revealing the environmental awareness levels and positive or negative attitudes towards nature of teacher candidates and economics students.

Anahtar Kelimeler

Anthropocentric, Ecocentric, Antipathic, Attitude

Üniversite Öğrencilerinin Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutum Anlayışları: Fen Bilgisi Öğretmenliği ve İktisat Bölümü Karşılaştırması

Öz

Günümüzde çevre sorunları artık göz ardı edilemeyecek kadar büyük bir problem halini almıştır. Bu problemin kaynağına inildiğinde ise, üzücü bir sonuç olarak karşımıza insan çıkmaktadır. Bu sebeple sorunun çözümüne giden yolda, yine insan odaklı yaklaşımlara yoğunlaşılması gerekmektedir. Bu bakış açısıyla yola çıkarak, Fen Bilgisi Öğretmenliği ile İktisat bölümünde öğrenim gören öğrencilerin ekosentrik, antroposentrik ve çevreye karşı antipatik tutum anlayışlarını arasında bir farkın var olup olmadığını ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Bu çalışma nicel bir çalışma olup, deneysel olmayan çalışmalar arasından tarama (survey) çalışmasıdır. Çalışmada kullanılan tutum ölçeği Türkçe’ye uyarlaması Erten (2007) tarafından yapılan Ekosentrik, Antroposentrik ve Çevreye Yönelik Antipatik Tutum Ölçeğidir. Verilerin analizinde korelasyon analizi ve bağımsız gruplar t testi yapılmıştır. Sonuç olarak, çalışmada Fen bilgisi öğretmen adayları ve iktisat bölümü öğrencilerinin ekosentrik, antroposentrik ve çevreye yönelik antipatik tutumları arasında anlamlı farklar tespit edilmiştir. Çalışmanın, öğretmen adaylarının ve iktisat bölümü öğrencilerinin çevre bilinci seviyelerini ve tabiata karşı olumlu veya olumsuz anlayışlarını ortaya çıkarmaya katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Antroposentrik, Ekosentrik, Antipatik, Tutum

Kaynakça

• Benton, R., & Benton, C. S. (2006). Why teach environmental ethics? Because we already do. In Teaching Environmental Ethics (pp. 77-92). Brill.
• Bozdemir, H., & Faiz, M. (2018). Öğretmen adaylarının çevreye yönelik ekosentrik, antroposentrik ve antipatik tutumları. Sakarya University Journal of Education, 8(1), 61-75.
• Büyüköztürk, Ş. & Kılıç-Çakmak, E. & Akgün, Ö. & Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. (1. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E, Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (4. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Casas, A. B., & Burgess, R. A. (2012). Environmental reviews and case studies: The Practical Importance of Philosophical Inquiry for Environmental Professionals: A Look at the Intrinsic/Instrumental Value Debate. Environmental Practice, 14(3), 184-189.
• Ceyhan, B. (2018). Fen bilimleri ve sınıf öğretmenlerinin teknoloji ve çevre etiğine yönelik duyarlılıkları [Yayınlanmamış doktora tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education. (6thedition). Routledge Falmer. Costanza, R. (1992). Ecological economics: the science and management of sustainability. Columbia University Press.
• Dasgupta, P. S., & Heal, G. M. (1979). Economic theory and exhaustible resources. Cambridge University Press.
• Haan, G. D., & Kuckartz, U. (1996). Umweltbewusstsein: Denken und handeln in umweltkrisen. Verlag, Opladen.
• Dunlap, R. E., & Van Liere, K. D. (1978). The “new environmental paradigm”. The journal of environmental education, 9(4), 10-19.
• Erten, S. (2005). Okul öncesi öğretmen adaylarında çevre dostu davranışların araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28), 91-100.
• Erten, S., (2006). Nasıl bir çevre eğitimi ve çevre dostu davranışlar kazandırmaya yönelik örnek uygulamalar? . 7. Ulusal Fen Bilimleri Ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara, Turkey
• Erten, S. (2007). Ekosentrik, antroposentrik ve çevreye yönelik antipatik tutum ölçeğinin Türkçeye uyarlama çalışması. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), (28).
• Erten, S. & Aydoğdu, C. (2011). Türkiyeli ve Azerbaycanlı öğrencilerde, ekosentrik, antroposentrik ve çevreye karşı antipatik tutum anlayışları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(41).
• Erten, S. (2012). Türk ve Azeri öğretmen adaylarında çevre bilinci. Eğitim ve Bilim, 37(166).
• Fisman, L. (2005). The effects of local learning on environmental awareness in children: An empirical investigation. The Journal of Environmental Education, 36(3), 39-50.
• Gülüm, K. (2011). College students’ perceptions about the current and future environmental problems and their solutions. World Applied Sciences Journal, 12(7), 1067-1073.
• Gürsoy, S. İ., Bahadır, N. H., & Yalçın, E. C. Çevre bilinci dinamikleri çevresel tutumda bir farklılık yaratır mı? Kırklareli Üniversitesi Örneği. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 77(4), 779-799.
• Güven, E. (2013). Çevre sorunlarina yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi ve öğretmen adaylarının tutumlarının belirlenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 411-430
• Güven, E., Kaplan, Z., Varinlioğlu, S., Sungur, K., Gül, K. S., Hamalosmanoğlu, M. & Bozkurt, O. (2014). Çevre eğitimi alanındaki çalışmaların incelenmesi: Türkiye’de mevcut durum. Necatibey Fen Bilgisi öğretmenliği bölümü Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 8(2), 1-18.
• Karakaya, F., Avgın, S. S., & Yılmaz, M. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının çevreye yönelik etik tutumlarının incelenmesi. Başkent University Journal of Education, 5(2), 225-232.
• Kasalak, M. A., Yurcu, G., & Akıncı, Z. (2018). Üniversite öğrencilerinin ekosentrik, antroposentrik ve çevreye karşı antipatik tutumlarının değerlendirilmesi: Akdeniz üniversitesi iibf örneği. Journal of Tourism Intelligence and Smartness, 1(2), 24-33.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Keleş, Ö., & Özer, N. (2016). Determination of pre-service science teachers’ level of awareness of environmental ethics in relation to different variables. International journal of environmental & science education, 11(14), 7286-7297.
• Kneese, A. V., Ayres, R. U., & d'Arge, R. C. (2015). Economics and the environment: A materials balance approach. Routledge.
• Kopnina, H. (2013). Evaluating education for sustainable development (ESD): Using ecocentric and anthropocentric attitudes toward the sustainable development (EAATSD) scale. Environment, development and sustainability, 15(3), 607-623.
• Kopnina, H. & Cocis, A. (2017). Testing ecocentric and anthropocentric attitudes toward the sustainable development (EAATSD) Scale with Bachelor Students. European Journal of Sociology and Anthropology, 2(1), 2.
• Kopnina, H., Washington, H., Taylor, B., & J Piccolo, J. (2018). Anthropocentrism: More than just a misunderstood problem. Journal of Agricultural and Environmental Ethics, 31(1), 109-127.
• Kortenkamp, K. V., & Moore, C. F. (2001). Ecocentrism and anthropocentrism: Moral reasoning about ecological commons dilemmas. Journal of Environmental Psychology, 21(3), 261-272.
• Lewis, L., & Tietenberg, T. (2019). Environmental economics and policy. Routledge.
• MacKinnon, B. & Fiala, A. (2014). Ethics: Theory and contemporary issues. Cengage Learning. Nagra, V. (2010). Environmental education awareness among school teachers. The Environmentalist, 30(2), 153-162.
• Nyberg, E., Castéra, J., Ewen, B. M., Gericke, N., & Clément, P. (2020). Teachers’ and student teachers’ attitudes towards nature and the environment—A comparative study between Sweden and France. Scandinavian Journal of Educational Research, 64(7), 1090-1104.
• Önder, R. (2015). Üniversite öğrencilerinde çevre eğitimi gereksiniminin incelenmesi [Yüksek lisans tezi], Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Öztürk, E., & Erten, S. (2020). Uluslararası bir çevre eğitimi programı olan yeşil kutu projesinin fen bilgisi öğretmen adaylarının çevreye yönelik tutumu, çevre bilgisi ve çevre dostu davranışlarına etkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Dergisi, 5(2), 145-166.
• Uzun, N., & Sağlam, N. (2005). Sosyo-ekonomik durumun çevre bilinci ve çevre akademik başarısı üzerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29.
• Paige, K. (2017). Educating for sustainability: Environmental pledges as part of tertiary pedagogical practice in science teacher education. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 45(3), 285-301. Palmer, J. (2002). Environmental education in the 21st century: Theory, practice, progress and promise. Routledge.
• Resurrección, B. P. (2013). Persistent women and environment linkages in climate change and sustainable development agendas. In Women's Studies International Forum (Vol. 40, pp. 33-43). Pergamon.
• Sciama, Y. (2007). Klimaerwärmung: Es ist höchste Zeit. Research-eu, Magazin des Europoischen Forchungsraums. Nr, 52.
• Sözbilir, M., & Kutu, H. (2008). Development and current status of science education research in Turkey. Essays in Education, 24(1), 3.
• Thompson, S. C. G., & Barton, M. A. (1994). Ecocentric and anthropocentric attitudes toward the environment. Journal of environmental Psychology, 14(2), 149-157.
• Yeni, O. (2014). Sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir kalkınma: Bir yazın taraması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(3).