STEM Eğitiminin Kimya Kavramlarının Anlaşılmasına Etkisi

Yıl 2023, Sayı: 58, 2758 - 2780, 27.12.2023

Işıl Demirer , Aybüke Pabuçcu Akış

https://doi.org/10.53444/deubefd.1321179

Öz

Bu çalışmada, farklı kimya konularına yönelik olarak hazırlanan STEM etkinliklerinin, 10. sınıf öğrencilerinin konuları anlamaları üzerine etkileri araştırılmaktadır. Birinci dönemde uygulama öğrencilerine Makers Lab uygulamaları ile eğitim aldırıldığı için, etkinlikler ikinci dönem konularına (Karışımlar; Asitler, Bazlar ve Tuzlar; Kimya Her Yerde) yönelik olarak hazırlanmıştır. Çalışmaya, bir lisesinin iki ayrı sınıfında okuyan 40 öğrenci katılmıştır. Her sınıfta 20 öğrenci bulunmaktadır. Deney ve kontrol grupları rastgele atanmıştır. Kimya Kavramları Testi çalışmanın başında ve sonunda uygulanmıştır. Çalışmanın hipotezlerini test etmek için iki yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Analiz sonuçları, STEM etkinlikleri ile yapılan derslerin kimya kavramlarının anlaşılmasında daha etkili olduğunu göstermiştir. Cinsiyet farkının kavramlarının anlaşılmasına bir etkisi bulunmazken, cinsiyet-yöntem etkileşiminin kimya kavramlarının anlaşılmasında önemli bir etken olduğu belirlenmiştir. Uygulamada erkek öğrencilerin daha yüksek performans gösterdiği görülmüştür. Ayrıca, son testte Hazır Gıdalar ile ilgili soruların, deney grubu öğrencileri tarafından doğru cevaplanma yüzdelerin daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Dolayısıyla bu etkinliğin öğrencilerin konuyu anlamasında, diğer etkinliklerden daha etkili olduğu düşünülmektedir. Bunların yanında, uygulama sonrasında deney grubu öğrencilerinde bulunan kavram yanılgılarının, kontrol grubundakilere göre daha düşük oranda olduğu görülmüştür. Buna rağmen uygulama sonrasında, her iki grup öğrencilerinde bazı kavram yanılgılarının düzelmediği görülmüştür. Son olarak, çalışmada sunulan etkinliklerin, derslerinde STEM etkinliklerine yer vermek isteyen kimya öğretmenlerine rehberlik edeceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

STEM, kimya eğitimi, çözeltiler, asitler ve bazlar, hazır gıdalar

Effects of STEM Education on Understanding of Chemistry Concepts

Öz

This study aims to investigate the effects of STEM activities on 10th grader’s understanding of chemistry concepts. One semester before the implementation, experiment group students participated in a training workshop. Thus, STEM activities were designed for the topics placed in the second semester (Solutions, Acids/Bases, Processed Food). The activity was conducted with 40 students enrolled in two classes in a high school. The groups were randomly selected. The Chemistry Concepts Test was applied to both groups as a pre-and-post-test. Two-way ANOVA was used to compare the performances. The results revealed STEM activities were more effective in students’ understanding. Although gender difference did not affect students’ understanding, the gender-method interaction had a significant effect on it. Male students outperformed female students in the implementation of activities. The percentage of correct responses was higher in the experiment group than control group. STEM activity designed for Processed Food was more effective than the others. Furthermore, the percentages of students’ misconceptions were higher in the control group than in the experiment group after the implementation. Moreover, even experimental group students had misconceptions at the end of the study. The activity presented here is critical in providing teachers with an example of integrating STEM into their lessons.

Anahtar Kelimeler

STEM, chemistry education, solutions, acids and bases, processed food

Kaynakça

• Abraham, M. R., Williamson, V. M., & Westbrook, S. L. (1994). A cross-age study of the understanding of five chemistry concepts. Journal of Research in Science Teaching, 31(2), 147-165.
• Ağgül Yalçın, F. (2010). Ortaöğretim ve yüksek öğretim düzeyinde asit-baz konusunun öğretimi için yapılandırmacı yaklaşıma uygun aktif öğrenme etkinliklerinin hazırlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Akgündüz, D. (2018a). STEM eğitiminin kuramsal çerçevesi ve tarihsel gelişimi. Akgündüz, D. (Ed.), Okul öncesinden üniversiteye kuram ve uygulamada STEM eğitimi (s. 19-47). Anı Yayıncılık.
• Akgündüz, D. (2018b). İlkokul ve ortaokul fen bilimleri eğitiminde stem eğitimi uygulamaları. In Akgündüz, D. (Ed.), Okul öncesinden üniversiteye kuram ve uygulamada STEM eğitimi (s. 169-199). Anı Yayıncılık.
• Akgündüz, D. & Ertepınar, H. (2018). Eğitim fakültesinde bütünleşik fen, teknoloji, mühendislik ve matematik (STEM) öğretimi uygulamaları. In Akgündüz, D. (Ed.), Okul öncesinden üniversiteye kuram ve uygulamada STEM eğitimi (s. 285-316). Anı Yayıncılık.
• Albert, E. (2016). Color me STEAMED: Engaging girls in STEM education. https://panelpicker.sxsw.com/vote/60048
• Altınyüzük, C. (2008). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin fen bilgisi dersi kimya konularındaki kavram yanılgıları [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İnönü Üniversitesi.
• Ayas, A., Demircioğlu, G., & Demircioğlu, H. (2005). Conceptual change achieved through a new teaching program on acids and bases. Chemistry Education Research and Practice, 6(1), 36-51.
• Aydın-Günbatar, S. (2020). Making homemade indicator and strips: a STEM + activity for acid-base chemistry with entrepreneurship applications. Science Activities 57(3), 132-141.
• Aydın Günbatar, S. & Tabar, V. (2019). Türkiye’de gerçekleştirilen STEM araştırmalarının içerik analizi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1) , 1054-1083.
• Aytekin, B. A. (2018). FeTeMM yaklaşımının işlerliğinin artması adına görsel iletişim tasarımı yöntemlerinin eğitim sistemine adapte edilmesi. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(1), 457-483.
• Bal, H. (2018). Küresel Bağlamda STEM Yaklaşımları. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Bayrak, B. (2011). Web ortamında problem tabanlı öğretim ile desteklenmiş fen ve teknoloji öğretmenliği 8. sınıf öğrencilerinin akademik başarı, kavramsal anlama ve bilimsel süreç becerileri üzerine etkisi; Asit baz konusu [Yayınlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Becker, K. & Park, K. (2011). Effects of integrative approaches among STEM subjects on students' learning. Journal of STEM Education, 12 , 5-6.
• Bell, D. (2016). The reality of STEM education, design and technology teachers’ perceptions: A phenomenographic study. International Journal of Technology and Design Education, 26(1), 61-79.
• Blackley, S., & Howell, J. (2015). A STEM narrative: 15 years in the making. Australian Journal of Teacher Education, 40(7).
• Bradley, J. D., & Mosimege, M. D. (1998. Misconceptions in acids and bases: a comparative study of student teachers with different chemistry backgrounds. South African Journal of Chemistry, 51(3), 137-145.
• Breiner, J. M., Harkness, S. S., Johnson, C. C., & Koehler, C. M. (2012). What is STEM? A discussion about conceptions of STEM in education and partnerships. School Science and Mathematics, 112(1), 3-11.
• Burhan, Y. (2008). Asit ve baz kavramlarına yönelik karikatür destekli çalışma yapraklarının geliştirilmesi ve uygulanması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Büyükdede, M. (2018). İş-enerji ve itme-momentum konularına yönelik FeTeMM etkinliklerinin akademik başarı ve kavramsal anlama düzeyi üzerine [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Bybee, R. W. (2013). The case for STEM education: Challenges and opportunities. NSTA press.
• Carlson, L. E., & Sullivan, J. F. (1999). Hands-on engineering: learning by doing in the integrated teaching and learning program. International Journal of Engineering Education, 15(1), 20-31.
• Ceylan, S. (2014). Ortaokul fen bilimleri dersindeki asitler ve bazlar konusunda fen, teknoloji, mühendislik ve matematik (FeTeMM) yaklaşımı ile öğretim tasarımı hazırlanmasına yönelik bir çalışma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Uludağ Üniversitesi.
• Coştu, B., Ayas, A., Açıkkar, E. & Çalık, M. (2007). At which level are concepts about solubility topic understood. Boğaziçi Eğitim Fakültesi Dergisi--Boğaziçi University Journal of Education, 20(2), 1-16.
• Cunningham, C. M., & Hester, K. (2007, March). Engineering is elementary: An engineering and technology curriculum for children. In American Society for Engineering Education Annual Conference & Exposition, Honolulu, HI.
• Çalık, M., Ayas, A. & Ünal, S. (2006). Çözünme kavramıyla ilgili öğrenci kavramlarının tespiti: Bir yaşlar arası karşılaştırma çalışması. Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(3), 309-322.
• Çavaş, P. & Çavaş, B. (2018). STEM eğitiminde mühendislik uygulamaları. In Akgündüz, D. (Ed.), Okul öncesinden üniversiteye kuram ve uygulamada STEM eğitimi (ss. 113-131). Anı Yayıncılık.
• Çavaş, P., Ayar, A. & Gürcan, G. (2020). Türkiye’de STEM eğitimi üzerine yapılan araştırmaların durumu üzerine bir çalışma . Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 17(1), 823-854 .
• Çepni, S. (2018). Kuramdan Uygulamaya STEM+A+E Eğitimi. Pegem Akademi.
• Çetingül, İ., & Geban, Ö. (2011). Using conceptual change texts with analogies for misconceptions in acids and bases. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 41, 112-123.
• Çorlu, M. S., & Çallı, E. (2017). STEM kuram ve uygulamalarıyla fen, teknoloji, mühendislik ve matematik eğitimi. Pusula Yayıncılık.
• DeJarnette, N. (2012). America’s children: Providing early exposure to STEM (science, technology, engineering and math) initiatives. Education, 133(1), 77-84.
• Demirci, Ö. (2011). 8. sınıf öğrencilerinin asitler ve bazlar konusuyla ilgili yanılgılarını gidermede animasyon destekli kavramsal değişim metinlerinin etkililiğinin araştırılması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Demircioğlu, H., Ayas, A. & Demircioğlu, G. (2002). Sınıf öğretmen adaylarının kimya kavramlarını anlama düzeyleri ve karşılaşılan yanılgılar. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiri Özetleri, Ankara: ODTÜ Eğitim Fakültesi.
• Denson, C. D. (2011). Building a framework for engineering design experiences in STEM: A synthesis. http://ncete.org/flash/pdfs/Denson%20Synthesis.pdf
• Ebenezer, J.V., & Erickson, L.G. (1996). Chemistry Students’ Conception of Solubility: A Phenomenograpy. Science Education, 80(2), (181-201).
• English, L. D. (2016). STEM education K-12: Perspectives on integration. International Journal of STEM Education 3(3), 1-8.
• Erdem, E., Yılmaz, A., & Gücüm, B. (2004). Öğrencilerin madde konusunu anlama düzeyleri, kavram yanılgıları, fen bilgisine karşı tutumları ve mantıksal düşünme düzeylerinin araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 74-82.
• Erduran, S. & Pabuçcu Akış, A. (2023). Chemistry Education Research-Recent Trends and the Onset of the Pandemic Era, In Lederman, N.G., Zeidler, D.L. & Lederman, J.S. (Ed.), Handbook of Research on Science Education Volume III (ss. 657-692). Routledge.
• Ergün, A. (2019). Sosyal bilişsel kariyer kuramı açısından STEM kariyer ilgisine cinsiyetin etkisi, OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 1284-1311.
• Eroğlu, S. (2018). Atom ve periyodik sistem ünitesindeki STEM uygulamalarının akademik başarı, bilimsel yaratıcılık ve bilimin doğasına yönelik düşünceler üzerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi] Erciyes Üniversitesi.
• European Commission. (2004). Helping To Create An Entrepreneurial Culture. A Guide On Good Practices in Promoting Entrepreneurial Attitudes And Skills Through Education. Printed in Belgium. B-1049 Brussels.
• Gencer, A. S. (2015). Fen eğitiminde bilim ve mühendislik uygulaması: Fırıldak Etkinliği. Araştırma Temelli Etkinlik Dergisi (ATED), 5(1), 1-19.
• Gülhan, F., & Şahin, F. (2016). Fen-teknoloji-mühendislik-matematik entegrasyonunun (STEM) 5. sınıf öğrencilerinin kavramsal anlamalarına ve mesleklerle ilgili görüyamaşlerine etkisi. 25. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi’nde (UEBK-2016) Sözlü bildirisi.
• Gülhan, F., & Şahin, F. (2018). STEAM (STEM+Sanat) etkinliklerinin 7. sınıf öğrencilerinin akademik başarı, STEAM tutum ve bilimsel yaratıcılıklarına etkisi. Journal of Human Sciences, 15(3), 1675-1699.
• Haslam, F., & Treagust, D.F. (1987). Diagnosing secondary students’ misconceptions of photosynthesis and respiration in plants using a two-tier multiple choice instrument. Journal of Biological Education, 21(3), 203-211.
• Herdem, K., & Ünal, İ. (2018). STEM eğitimi üzerine yapılan çalışmaların analizi: Bir meta-sentez çalışması. Educational Research in International Context, Uluslararası Eğitim Araştırmaları, 145-162. DOI: 10.15285/maruaebd.381417.
• Huri, N. H. D., & Karpudewan, M. (2019). Evaluating the effectiveness of Integrated STEM-lab activities in improving secondary school students’ understanding of electrolysis. Chemistry Education Research and Practice, 20(3), 495-508. doi: https://doi.org/10.1039/C9RP00021F.
• Hynes, M., M. Portsmore, E. Dare, E. Milto, C. Rogers, D. Hammer, & A. Carberry. (2011). Infusing engineering design into high school STEM courses. https://digitalcommons.usu.edu/ncete_publications/165.
• Karaatlı, M. (2006). Verilerin düzenlenmesi ve gösterimi. SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Şeref Kalaycı (Eds), İkinci Baskı, Ankara: Asil Yayınları.
• Kavak, N. (2004). Lise II. sınıf öğrencilerinin çözünme konusundaki kavramsal başarı ve algılamalarına, ilgi ve tutumlarına yapılandırıcı öğrenme yaklaşımına dayalı rol oynama öğretim yönteminin etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi] Gazi Üniversitesi.
• Kelley, T. R., & Knowles, J. G. (2016). A conceptual framework for integrated STEM education. International Journal of STEM Education, 3(1), 11-15.
• Kırıktaş, H., & Şahin, M. (2019). Lise öğrencilerinin STEM alanlarına yönelik kariyer ilgileri ve tutumlarının demografik değişkenler açısından incelenmesi (An investigation of career attitudes and attitudes of high school students towards STEM areas in terms of demographic variables). Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 55-77.
• Koonce, D., Zhou, J., Conley, V., Hening, D., & Anderson, C. (2011). What is STEM? www.asee.org/public/conferences/1/papers/289/download.
• Koray, Ö., Akyaz, N. & Köksal, M.S. (2007). Lise öğrencilerinin “çözünürlük” konusunda günlük yaşamla ilgili olaylarda gözlenen kavram yanılgıları. Kastamonu Eğitim Dergisi. 15(1), 241- 250.
• Kumbasar, T. (2019). Probleme Dayalı Öğretimin Farklı Öğrenme Stilleri Ve Zekâ Alanlarına Sahip Öğrencilerin Asitler Ve Bazlar Konusunu Öğrenmeleri Üzerine Etkisi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• Mann, M. & Treagust, D. F. (1998). A pencil and paper instrument to diagnose students’ conception of breathing, gas exchange and respiration. Australian Science Teachers Journal, 44(2), 55-59.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), (2016). STEM eğitim raporu, (ss. 10-12). https://yegitek.meb.gov.tr/www/meb-yegitek-genel-mudurlugu-stem-fen-teknoloji-muhendislik-matemetik-egitim-raporu-hazirladi/icerik/719.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), (2018). Kimya Öğretim Programı. http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812102955190-19.01.2018%20Kimya%20Dersi%20%C3%96%C4%9Fretim%20Program%C4%B1.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) YEĞİTEK. (2018a). STEM Eğitimi Kulüpleri. (81576613-320-E.9486921 Sayılı Resmi Yazı) Milli Eğitim Bakanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) YEĞİTEK. (2018b). STEM Eğitimi Öğretmen El Kitabı. Milli Eğitim Bakanlığı.
• Metin, M. (2011). Effects Of Teachıng Materıal Based On 5e Model Removed Pre - Servıce Teachers’ Mısconceptıons About Acıds-Bases. Bulgarian Journal of Science and Education Policy (BJSEP), 5(2), 274-302.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2019). Kazanım Merkezli STEM Uygulamaları. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Miller, K. T. (2011). STEM: An entrepreneurial approach. Quality Approaches in Higher Education, 2(2), 5-7.
• Mobley, M. C. (2015). Development of the SETIS instrument to measure teachers' self-efficacy to teach science in an integrated STEM framework [Unpublished doctoral dissertation] University of Tennessee.
• Moore, T. J., Johnson, C. C., Peters-Burton, E. E. & Guzey, S. S. (2016) The need for a STEM road map. In STEM road map: A framework for integrated STEM education, ed. C. C. Johnson, E. E. Peters-Burton, T. J. Moore, and S. Guzey, 3–12. NY: Routledge Taylor & Francis Group.
• Morgil, İ., Yılmaz, A., Şen, O., & Yavuz, S., (2002, Eylül). Öğrencilerin asit- baz konusunda kavram yanılgıları ve farklı madde türlerinin kavram yanılgılarını saptama amacıyla kullanımı. ODTÜ V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara.
• Nadelson, L. S., Seifert, A., Moll, A. J., & Coats, B. (2012). i-STEM summer institute: An integrated approach to teacher professional development in STEM. Journal of STEM Education, 13(2), 69-83.
• Nambisan, S. (2014). Make entrepreneurship a part of education. http://archive.jsonline.com/news/opinion/make-entreprenuarshıp-a-part-ofeducation-b99214666z1-247680431.html
• NRC. (2011). Successful K-12 STEM education: Identifying effective approaches in science, technology, engineering, and mathematics. Committee on Highly Successful Science Programs for K-12 Science Education. Board on science education and board on testing and assessment, division of behavioral and social sciences and education. Washington, DC: The National Academies Press.
• Pabuçcu, A. (2017). The infusion of argumentation in chemistry education: the case with daily life phenomena related to gases. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(28), 635-650.
• Pabuçcu Akış, A. & Demirer, I. (2023). Integrated STEM activity with 3D printing and entrepreneurship applications. Science Activities-Projects and Curriculum Ideas in STEM Classrooms, 60(1), 1-11.
• Pabuçcu, A., & Geban, Ö. (2015). Effects Of 5e learning cycle instruction on misconceptions on acid-base concepts. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 191-206.
• Prieto, T., Blanco, A. & Rodriguez, A. (1989). The ideas of 11 to 14-year-old students about the nature of solutions. International Journal of Science Education, 11(4), 451-463.
• PwC & TUSIAD. (2017). 2023’e Doğru Türkiye’de STEM Gereksinimi. https://www.pwc.com.tr/tr/gundem/dijital/2023e-dogru-turkiyede-stem-gereksinimi.html
• Roehrig, G. H., Moore, T. J., Wang, H. H., & Park, M. S. (2012). Is adding the E enough? Investigating the impact of K‐12 engineering standards on the implementation of STEM integration. School Science and Mathematics, 11, 2(1), 31-44.
• Şen, Ş. & Yılmaz, A. (2012). Erime ve çözünmeyle ilgili kavram yanılgılarının ontoloji temelinde incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 54-72.
• Tarım, S. (2017). Asitler ve bazlar konusunda öğrencilerde var olan alternatif kavramların giderilmesinde kullanılan analoji ve kavramsal değişim metinlerinin kavramsal değişimi sağlamda etkililiğinin karşılaştırılması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi] Pamukkale Üniversitesi.
• Tekeli, A. (2009). Argümantasyon odaklı sınıf ortamının öğrencilerin asit-baz konusundaki kavramsal değişimlerine ve bilimin doğasını kavramalarına etkisi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi] Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tekin, S., Kolomuç, A., & Ayas, A. P. (2004). Kavramsal Değişim Metinlerini Kullanarak Çözünürlük Kavramını Daha Etkili Öğretebilir miyim? Journal of Turkish Science Education, 1(2), 85-102.
• Treagust, D.F. (1988). Development and use of diagnostic tests to evaluate students’ misconception in science. International Journal of Science Education, 10(2), 159-169.
• Uysal, E. & Cebesoy, Ü. B. (2020). Tasarım temelli FeTeMM etkinliklerinin fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerilerine, tutumlarına ve bilgilerine etkisinin incelenmesi. SDU International Journal of Educational Studies, 7(1), 60-81.
• Üce, M., & Sarıçayır, H. (2002). Üniversite 1. sınıf genel kimya dersinde asit-baz konusunun öğretiminde kavramsal değişim metinleri ve kavram haritalarının kullanılması. M.Ü Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 16, 163-170.
• Voska, K. W., & Heikkinen, H. W. (2000). Identification and analysis of student conception used to solve chemical equilibrium problems, Journal of Research in Science Teaching, 37(2), 160-176.
• Yahşi, D. (2006). Farklı laboratuar yaklaşımlarının ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin asit-baz konularındaki kavramları anlamalarına ve kavram yanılgılarının giderilmesine etkisi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi] Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Yamak, H., Bulut, N., & Dündar, S. (2014) 5. Sınıf Öğrencilerinin Bilimsel Süreç Becerileri ile Fene Karşı Tutumlarına FeTeMM Etkinliklerinin Etkisi. GEFAD, 34(2), 249-265.
• Yıldırım, B. (2016). 7. sınıf fen bilimleri dersine entegre edilmiş fen teknoloji mühendislik matematik (STEM) uygulamaları ve tam öğrenmenin etkilerinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktor tezi] Gazi Üniversitesi.
• Yıldırım, B., & Selvi, M. (2017). STEM uygulamaları ve tam öğrenmenin etkileri üzerine deneysel bir çalışma. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 13(2), 183-210.
• Yüceler, R., Aydın-Günbatar, S., & Demirdöğen, B. (2020). Stop bridge collapse: a STEM activity about preventing corrosion of metals. Science Activities, 57(4), 154-164.
• Wayne, C. (2012). What is STEM and why do I need to know? STEM Magazine, https.//issuu.com/carleygroup/docs/stem12online
• Wheeler, L., Whitworth, B. & Gonczi, A. (2014). Engineering design challenge. The Science Teacher, 81(9), 30-36.