What Do Inclusive Students Do During Summer Holiday? A Research Conducted with Mothers on the Socialization Status of Their Children
Yıl 2024,
Sayı: 61, 1844 - 1861, 27.09.2024
Şahin Cincioğlu
,
Özgür Kurt
Öz
This study was carried out with the aim of examining the socialization status of children of mothers with mainstream students during summer vacation. The case study design, one of the qualitative research designs, was used in the research. 14 families with integrated students living in Edirne and attending school constituted the study group of the research. As a data collection tool prepared in accordance with the semi-structured interview technique developed by the researcher and shaped in line with expert opinion. During the research process, the content analysis method used in qualitative research methods was used to analyze the data. According to the results of the research, parents who are their children's friends stated that they make a significant effort to socialize their children. It has been revealed that children who are mainstream students spend 3-4 hours with their friends during the summer vacation and mostly play with the ball with their friends. Mothers stated that their children's time spent on phones, tablets, computers and TV increased during the holiday. It is suggested that it is important for families to be informed and state institutions to provide the necessary infrastructure for students with special needs to socialize during the holiday
Kaynakça
- Adıgüzel, S., Kizir, M., & Eratay, E., (2017). Identification of the problems had by the special education teachers working with children that have severe and multiple disabilities. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakütesi Özel Eğitim Dergisi, 18(1), 45-59. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.296901
- Afacan, E., & Afacan, M.I. (2021). Physical education and sports for the physically disabled in terms of body sociology. African Educational Research Journal, 9(2), 467-473. https://doi.org/10.30918/AERJ.92.21.060
- Bottcher, L. (2010). Children with spastic cerebral palsy, their cognitive functioning, and social participation: a review. Child Neuropsychology, 16(3):209-228. https://doi.org/10.1080/09297040903559630
- Boulton, M.J., Hardcastle, K., Down, J., Fowles, J., & Simmonds, J.A. (2014). A comparison of preservice teachers’ responses to cyber versus traditional bullying scenarios: similarities and differances and implications for practice. Journal of Teacher Education, 65(2), 145-155. https://doi.org/10.1177/0022487113511496
- Bult, M. K., Verschuren, O., Lindeman, E., Jongmans, M. J., & Ketelaar, M. (2013). Do children participate in the activities they prefer? a comparison of children and youth with and without physical disabilities. Clinical Rehabilitation, 28(4),388-396. https://doi.org/10.1177/0269215513504314
- Burke, J. (2012). ‘Some kids climb up; some kids climb down’: culturally constructed play-worlds of children with impairments. Disability & Society, 27(7), 965-981. https://doi.org/10.1080/09687599.2012.692026
- Çiftçi, H. (2018). Akran ilişkileri düzeylerinin karşılaştırılması: Lise öğrencileri üzerine bir inceleme. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(3), 1516-1535. https://doi.org/10.15869/itobiad.416486.
- Collins, B. C., Hall, M., & Branson, T. A. (1997). Teaching leisure skills to adolescents with moderate disabilities. Exceptional Children, 63, 499-512. https://doi.org/10.1177/001440299706300405
- Çolak, A., Vuran, S., & Uzuner, Y. (2013). Kaynaştırma uygulanan bir ilköğretim sınıfındaki sosyal yeterlik özelliklerinin betimlenmesi ve iyileştirilmesi çalışmaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 14(2), 33-49. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000183
- Coşkun, Ş. (2023). Engelli Bireylerin Sosyalleşmesinde Serbest Zaman Aktivitelerinin Rolü. Muhakeme Dergisi, 6(2), 68-76. https://doi.org/10.33817/muhakeme.1394227
- Dean, M., & Chang, Y. (2021). A systematic review of school-based social skills interventions and observed social outcomes for students with autism spectrum disorder in inclusive settings. Autism, 25(7), 1828-1843. https://doi.org/10.1177/13623613211012886
- Durmaz, O., Kızılaslan, A., & Yazıcıoğlu, T. (2022). Fen bilimleri öğretmenlerinin özel eğitime gereksinimi olan öğrencilere ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 55, 128-146. https://doi.org/10.53568/yyusbed.1111836
- Eldeniz-Çetin, M., & Terzioğlu, N.K. (2018). Ağır düzeyde yetersizliğe sahip çocuğu olan annelerin çocuklarının boş zamanlarını değerlendirmeye yönelik görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 857-873. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018..-400742
- Haney, J. L., Houser, L., & Cullen, J. A. (2017). Parental perceptions and child emotional and behavioral problems in autism. Journal of Autism and Developmental Disorders, 48(1), 12–27. https://doi.org/10.1007/s10803-017-3288-9
- Havik, T., Bru, E., & Ertesvag, S.K. (2015). School factors associated wth school refusal-and-truancy related reasons for school non-attendance. Social Pyschology of Education 18, 221-240. https://doi.org/10.1007/s11218-015-9293-y
- İlhan, L. (2008). Eğitilebilir zihinsel engelli çocuklarda beden eğitimi ve sporun sosyalleşme düzeylerine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 315-324.
- İlkim, M., Tanır, H., & Özdemir, M. (2018). Socialization effect of physical activity in students who need special education. Asian Journal of Education and Training, 4(2), 128-131. https://doi.org/10.20448/journal.522.2018.42.128.131
- Kağıtçıbaşı, C. (1999). The model of family change: a rejoinder. International Journal of Psychology, 34(1), 15-17.
- Karakullukçu, A. (2020). İşitme engelliler için sosyalleşme ölçeği geliştirme çalışması ve sporun sosyalleşme düzeyine katkısının incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi. Kırıkkale.
- Kaya, Ş. Ş., & Özyürek, A. (2022). Bahçede uygulanan okul öncesi eğitimin çocukların problem davranışlarına ve sosyal becerilerine etkisi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(1), 128-142. https://doi.org/10.33206/mjss.896591
- King, G., Law, M., Hanna, S., King, S., Hurley, P., Rosenbaum, P., & Petrenchik, T. (2006). Predictors of the leisure and recreation participation of children with physical disabilities: a structural equation modeling analysis. Children's Health Care, 35(3), 209-234. https://doi.org/10.1207/s15326888chc3503
- Le-Couteur, A., & Szatmari, P. (2015). Autism spectrum disorder. Thapar, A., Pine, D.S., Leckman, J.F., Scott, S., Snowling, M.J., Taylor, E. (Editors), Rutter’s Child and Adolescent Psychiatry, 661-682.
- Ledford, J.R., King, S., Harbin, E.R., & Zimmerman, K.N. (2016). Antecedent social skills ınterventions for ındividuals with asd: what works, for whom, and under what conditions?. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 33(1), 3-13. https://doi.org/10.1177/1088357616634024
- Lord, C., McCauley, J. B., Pepa, L. A., Huerta, M., & Pickles, A. (2020). Work, living, and the pursuit of happiness: vocational and psychosocial outcomes for young adults with autism. Autism, The International Journal of Research and Practice, 24(7), 1691–1703. https://doi.org/10.1177/1362361320919246
- Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. Ankara:Nobel Akademik Yayıncılık.
- Önemli, M., Totan, T., & Abbasov, A. (2015). Yaratıcı drama eğitiminin özel gereksinimi olan çocukların sosyal beceri alanlarından konuşma ve ilişki kurma becerileri gelişimine katkısı. Asya Öğretim Dergisi, 3(1), 50-65. https://doi.org/10.21612/yader.2015.016
- Ömeroğlu, E., Büyüköztürk, Ş., Çakan, M., Aydoğan, Y., Kılıç-Çakmak, E.,Gültekin Akduman, G., Özyürek, A., Günindi, Y., Kutlu, Ö., Çoban, A.,Yurt, Ö., Koğar, H., & Karayol, Y. (2014). Okul öncesi sosyal beceri değerlendirme ölçeği anne baba formuna ait norm değerlerinin belirlenmesi ve yorumlanması. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 102-115. https://doi.org/10.14230/joiss69
- Özpolat, A. (2010). Ailede demokratik sosyalleşme. Aile ve Toplum, 5(20), 9-24.
- Özyürek, A. (2018). Okul öncesi çocukların bilgisayar teknolojileri kullanımının annelerin görüşlerine göre incelenmesi. Çocuk ve Gelişim Dergisi, 2(2), 1-12. https://doi.org/10.36731/cg.467662
- Pemik, K., & Deniz, L. (2017). Kaynaştırma öğrencilerinin okul ortamlarına yönelik algıları. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (41), 76 – 89. https://doi.org/10.16992/ASOS.11967
- Sadioğlu, Ö., Batu, E.S., Bilgin, A. (2012). Sınıf öğretmenlerinin özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırılmasına ilişkin görüşleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 399-432.
- Sakarkaya, S., Eğilmez, H.O., & Engür, D. (2018). Müzik eğitiminin 10-13 yaş grubu hafif düzeyde zihinsel engelli öğrencilerin sosyalleşme düzeylerine etkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(4) 35-43. https://doi.org/10.18506/anemon.453753
- Sigal, N.G., & Kondrateva. I.G. (2021). Modelling social&communicative skills in children with special educational needs. Propósitos y Representaciones, 9(SPE2), e1046. http://dx.doi.org/10.20511/pyr2021.v9nSPE2.1046
- Stanton-Chapman, T., & Schmidt, E. (2017). Caregiver perceptions of inclusive playgrounds targeting toddlers and preschoolers with disabilities: has recent international and national policy improved overall satisfaction?. Journal Of Research İn Special Educational Needs, 17 (4), 237–246. https://doi.org/10.1111/1471-3802.12381
- Sucuoğlu B., & Kargın T. (2006). İlköğretimde kaynaştırma uygulamaları. Morpa Yayınları.
- Susam, B., & Bayrakçı, M. (2021). Sınıf öğretmenlerinin özel öğrenme güçlüğü yaşayan öğrencilerin özelliklerine ve eğitimlerine yönelik görüşleri. Akdeniz Journal of Education, 4(2), 45-56.
- Şahin, F. T., Coşgun, A. A., & Kılıç, Z. N. A. (2017). Babaların çocuklarıyla vakit geçirme durumlarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1),319-343.
- Şentürk, U. (2017). Bedensel engelli 13-18 yaş amputelerin yaşam kalitelerinin ve serbest zaman alışkanlıklarının incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi. İstanbul
- Tenikeci, Z., & Cevher-Kalburan, N. (2021). Özel gereksinimli çocuğu olan ebeveynlerin açık hava oyun parklarına ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 22(1), 87-112. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.641460
- Toran, M., Ulusoy, Z., AYDIN, B., Deveci, T., & Akbulut, A. (2016). Çocukların dijital oyun kullanımına ilişkin annelerin görüşlerinin değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2263-2278.
- Vatandaş, S. (2020). Sosyalleşme ve sosyalleşmenin sosyal medya mecralarındaki anlamsal ve işlevsel dönüşümü. Erciyes İletişim Dergisi, 7(2), 813-832. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.675531
- Williams, T., Lamb, B., Norwich, B., & Peterson, L. (2009). Special educational needs has outlived its usefulness: a debate. Journal of Research in Special Educational Needs, 9(3), 199–217. https://doi.org/10.1111/j.1471-3802.2009.01136.x
- Yarımkaya, E. (2018). Akran aracılı uyarlanmış fiziksel aktivitelerin orta düzeyde zihin yetersizliği olan öğrencilerin sosyalleşme düzeyleri üzerine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(2), 335-344.
- Yavuz, M., & Coşkun, İ. (2014). Normal gelişim gösteren bireyin zihinsel engelli kardeşiyle vakit geçirme durumu. Electronic Turkish Studies, 9(8), 295-313. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7215
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
- Yıldırım, B., & Tepeli, K. (2022). Gereksinim ve etkileşim temelli anne eğitim programının zihin engelli çocukların problem davranışlarına etkisi. International Journal of Eurasia Social Sciences, 13(48), 437-463. https://doi.org/10.35826/ijoess.3132.
- Yıldız, E., Yücel, H., & Yağcı, F. (2022). Özel gereksinimli çocuğu olan ailelerin covid19 nedeniyle karantina sürecindeki stresle başa çıkma stratejileri ile aktivite-rol dengeleri arasındaki ilişki. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 10(2), 63-72. https://doi.org/10.30720/ered.922953
Kaynaştırma Öğrencileri Yaz Tatilinde Ne Yapar? Annelerle Çocuklarının Sosyalleşme Durumuna İlişkin Yapılan Bir Araştırma
Yıl 2024,
Sayı: 61, 1844 - 1861, 27.09.2024
Şahin Cincioğlu
,
Özgür Kurt
Öz
Bu çalışma, Kaynaştırma öğrencilerine sahip annelerin çocuklarının yaz tatilindeki sosyalleşme durumlarının İncelenmesi amacı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Edirne ilinde yaşayan, okula devam eden kaynaştırma öğrencisine sahip 14 aile araştırmanın çalışma grubunu oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından geliştirilen ve uzman görüşü doğrultusunda şekillenen yarı yapılandırılmış görüşme tekniğine uygun hazırlanmıştır. Araştırma sürecinde verilerin analizinde nitel araştırma yöntemlerinde kullanılan içerik analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre çocuğunun arkadaşı olan ebeveynler çocuklarının sosyalleşmesi için önemli çaba harcadığını belirtmişlerdir. Kaynaştırma öğrencisi olan çocuklar yaz tatil sürecinde arkadaşları ile 3-4 saat vakit geçirdiği ve arkadaşları ile beraber en çok top ile oynadıkları ortaya çıkmıştır. Anneler, çocuklarının tatil sürecinde telefon, tablet, bilgisayar ve tv ile ilgilenme süresinin arttığı şeklinde görüş belirtmişlerdir. Özel gereksinimli öğrencilerin tatilde sosyalleşmeleri için ailelerin bilgilendirilmesi ve devlet kurumlarının gerekli altyapıyı sağlamasının önemli olduğu önerilmektedir.
Etik Beyan
Yapılan araştırma araştırma etik ilkelerine uygun olarak yapılmış olup, orijinal niteliktedir.
Teşekkür
Araştırma sürecinde desteklerini esirgemeyen özel gereksinimli öğrencilerin annelerine sonsuz teşekkürlerimizi sunarız.
Kaynakça
- Adıgüzel, S., Kizir, M., & Eratay, E., (2017). Identification of the problems had by the special education teachers working with children that have severe and multiple disabilities. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakütesi Özel Eğitim Dergisi, 18(1), 45-59. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.296901
- Afacan, E., & Afacan, M.I. (2021). Physical education and sports for the physically disabled in terms of body sociology. African Educational Research Journal, 9(2), 467-473. https://doi.org/10.30918/AERJ.92.21.060
- Bottcher, L. (2010). Children with spastic cerebral palsy, their cognitive functioning, and social participation: a review. Child Neuropsychology, 16(3):209-228. https://doi.org/10.1080/09297040903559630
- Boulton, M.J., Hardcastle, K., Down, J., Fowles, J., & Simmonds, J.A. (2014). A comparison of preservice teachers’ responses to cyber versus traditional bullying scenarios: similarities and differances and implications for practice. Journal of Teacher Education, 65(2), 145-155. https://doi.org/10.1177/0022487113511496
- Bult, M. K., Verschuren, O., Lindeman, E., Jongmans, M. J., & Ketelaar, M. (2013). Do children participate in the activities they prefer? a comparison of children and youth with and without physical disabilities. Clinical Rehabilitation, 28(4),388-396. https://doi.org/10.1177/0269215513504314
- Burke, J. (2012). ‘Some kids climb up; some kids climb down’: culturally constructed play-worlds of children with impairments. Disability & Society, 27(7), 965-981. https://doi.org/10.1080/09687599.2012.692026
- Çiftçi, H. (2018). Akran ilişkileri düzeylerinin karşılaştırılması: Lise öğrencileri üzerine bir inceleme. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(3), 1516-1535. https://doi.org/10.15869/itobiad.416486.
- Collins, B. C., Hall, M., & Branson, T. A. (1997). Teaching leisure skills to adolescents with moderate disabilities. Exceptional Children, 63, 499-512. https://doi.org/10.1177/001440299706300405
- Çolak, A., Vuran, S., & Uzuner, Y. (2013). Kaynaştırma uygulanan bir ilköğretim sınıfındaki sosyal yeterlik özelliklerinin betimlenmesi ve iyileştirilmesi çalışmaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 14(2), 33-49. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000183
- Coşkun, Ş. (2023). Engelli Bireylerin Sosyalleşmesinde Serbest Zaman Aktivitelerinin Rolü. Muhakeme Dergisi, 6(2), 68-76. https://doi.org/10.33817/muhakeme.1394227
- Dean, M., & Chang, Y. (2021). A systematic review of school-based social skills interventions and observed social outcomes for students with autism spectrum disorder in inclusive settings. Autism, 25(7), 1828-1843. https://doi.org/10.1177/13623613211012886
- Durmaz, O., Kızılaslan, A., & Yazıcıoğlu, T. (2022). Fen bilimleri öğretmenlerinin özel eğitime gereksinimi olan öğrencilere ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 55, 128-146. https://doi.org/10.53568/yyusbed.1111836
- Eldeniz-Çetin, M., & Terzioğlu, N.K. (2018). Ağır düzeyde yetersizliğe sahip çocuğu olan annelerin çocuklarının boş zamanlarını değerlendirmeye yönelik görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 857-873. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018..-400742
- Haney, J. L., Houser, L., & Cullen, J. A. (2017). Parental perceptions and child emotional and behavioral problems in autism. Journal of Autism and Developmental Disorders, 48(1), 12–27. https://doi.org/10.1007/s10803-017-3288-9
- Havik, T., Bru, E., & Ertesvag, S.K. (2015). School factors associated wth school refusal-and-truancy related reasons for school non-attendance. Social Pyschology of Education 18, 221-240. https://doi.org/10.1007/s11218-015-9293-y
- İlhan, L. (2008). Eğitilebilir zihinsel engelli çocuklarda beden eğitimi ve sporun sosyalleşme düzeylerine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 315-324.
- İlkim, M., Tanır, H., & Özdemir, M. (2018). Socialization effect of physical activity in students who need special education. Asian Journal of Education and Training, 4(2), 128-131. https://doi.org/10.20448/journal.522.2018.42.128.131
- Kağıtçıbaşı, C. (1999). The model of family change: a rejoinder. International Journal of Psychology, 34(1), 15-17.
- Karakullukçu, A. (2020). İşitme engelliler için sosyalleşme ölçeği geliştirme çalışması ve sporun sosyalleşme düzeyine katkısının incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi. Kırıkkale.
- Kaya, Ş. Ş., & Özyürek, A. (2022). Bahçede uygulanan okul öncesi eğitimin çocukların problem davranışlarına ve sosyal becerilerine etkisi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(1), 128-142. https://doi.org/10.33206/mjss.896591
- King, G., Law, M., Hanna, S., King, S., Hurley, P., Rosenbaum, P., & Petrenchik, T. (2006). Predictors of the leisure and recreation participation of children with physical disabilities: a structural equation modeling analysis. Children's Health Care, 35(3), 209-234. https://doi.org/10.1207/s15326888chc3503
- Le-Couteur, A., & Szatmari, P. (2015). Autism spectrum disorder. Thapar, A., Pine, D.S., Leckman, J.F., Scott, S., Snowling, M.J., Taylor, E. (Editors), Rutter’s Child and Adolescent Psychiatry, 661-682.
- Ledford, J.R., King, S., Harbin, E.R., & Zimmerman, K.N. (2016). Antecedent social skills ınterventions for ındividuals with asd: what works, for whom, and under what conditions?. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 33(1), 3-13. https://doi.org/10.1177/1088357616634024
- Lord, C., McCauley, J. B., Pepa, L. A., Huerta, M., & Pickles, A. (2020). Work, living, and the pursuit of happiness: vocational and psychosocial outcomes for young adults with autism. Autism, The International Journal of Research and Practice, 24(7), 1691–1703. https://doi.org/10.1177/1362361320919246
- Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. Ankara:Nobel Akademik Yayıncılık.
- Önemli, M., Totan, T., & Abbasov, A. (2015). Yaratıcı drama eğitiminin özel gereksinimi olan çocukların sosyal beceri alanlarından konuşma ve ilişki kurma becerileri gelişimine katkısı. Asya Öğretim Dergisi, 3(1), 50-65. https://doi.org/10.21612/yader.2015.016
- Ömeroğlu, E., Büyüköztürk, Ş., Çakan, M., Aydoğan, Y., Kılıç-Çakmak, E.,Gültekin Akduman, G., Özyürek, A., Günindi, Y., Kutlu, Ö., Çoban, A.,Yurt, Ö., Koğar, H., & Karayol, Y. (2014). Okul öncesi sosyal beceri değerlendirme ölçeği anne baba formuna ait norm değerlerinin belirlenmesi ve yorumlanması. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 102-115. https://doi.org/10.14230/joiss69
- Özpolat, A. (2010). Ailede demokratik sosyalleşme. Aile ve Toplum, 5(20), 9-24.
- Özyürek, A. (2018). Okul öncesi çocukların bilgisayar teknolojileri kullanımının annelerin görüşlerine göre incelenmesi. Çocuk ve Gelişim Dergisi, 2(2), 1-12. https://doi.org/10.36731/cg.467662
- Pemik, K., & Deniz, L. (2017). Kaynaştırma öğrencilerinin okul ortamlarına yönelik algıları. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (41), 76 – 89. https://doi.org/10.16992/ASOS.11967
- Sadioğlu, Ö., Batu, E.S., Bilgin, A. (2012). Sınıf öğretmenlerinin özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırılmasına ilişkin görüşleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 399-432.
- Sakarkaya, S., Eğilmez, H.O., & Engür, D. (2018). Müzik eğitiminin 10-13 yaş grubu hafif düzeyde zihinsel engelli öğrencilerin sosyalleşme düzeylerine etkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(4) 35-43. https://doi.org/10.18506/anemon.453753
- Sigal, N.G., & Kondrateva. I.G. (2021). Modelling social&communicative skills in children with special educational needs. Propósitos y Representaciones, 9(SPE2), e1046. http://dx.doi.org/10.20511/pyr2021.v9nSPE2.1046
- Stanton-Chapman, T., & Schmidt, E. (2017). Caregiver perceptions of inclusive playgrounds targeting toddlers and preschoolers with disabilities: has recent international and national policy improved overall satisfaction?. Journal Of Research İn Special Educational Needs, 17 (4), 237–246. https://doi.org/10.1111/1471-3802.12381
- Sucuoğlu B., & Kargın T. (2006). İlköğretimde kaynaştırma uygulamaları. Morpa Yayınları.
- Susam, B., & Bayrakçı, M. (2021). Sınıf öğretmenlerinin özel öğrenme güçlüğü yaşayan öğrencilerin özelliklerine ve eğitimlerine yönelik görüşleri. Akdeniz Journal of Education, 4(2), 45-56.
- Şahin, F. T., Coşgun, A. A., & Kılıç, Z. N. A. (2017). Babaların çocuklarıyla vakit geçirme durumlarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1),319-343.
- Şentürk, U. (2017). Bedensel engelli 13-18 yaş amputelerin yaşam kalitelerinin ve serbest zaman alışkanlıklarının incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi. İstanbul
- Tenikeci, Z., & Cevher-Kalburan, N. (2021). Özel gereksinimli çocuğu olan ebeveynlerin açık hava oyun parklarına ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 22(1), 87-112. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.641460
- Toran, M., Ulusoy, Z., AYDIN, B., Deveci, T., & Akbulut, A. (2016). Çocukların dijital oyun kullanımına ilişkin annelerin görüşlerinin değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2263-2278.
- Vatandaş, S. (2020). Sosyalleşme ve sosyalleşmenin sosyal medya mecralarındaki anlamsal ve işlevsel dönüşümü. Erciyes İletişim Dergisi, 7(2), 813-832. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.675531
- Williams, T., Lamb, B., Norwich, B., & Peterson, L. (2009). Special educational needs has outlived its usefulness: a debate. Journal of Research in Special Educational Needs, 9(3), 199–217. https://doi.org/10.1111/j.1471-3802.2009.01136.x
- Yarımkaya, E. (2018). Akran aracılı uyarlanmış fiziksel aktivitelerin orta düzeyde zihin yetersizliği olan öğrencilerin sosyalleşme düzeyleri üzerine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(2), 335-344.
- Yavuz, M., & Coşkun, İ. (2014). Normal gelişim gösteren bireyin zihinsel engelli kardeşiyle vakit geçirme durumu. Electronic Turkish Studies, 9(8), 295-313. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7215
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
- Yıldırım, B., & Tepeli, K. (2022). Gereksinim ve etkileşim temelli anne eğitim programının zihin engelli çocukların problem davranışlarına etkisi. International Journal of Eurasia Social Sciences, 13(48), 437-463. https://doi.org/10.35826/ijoess.3132.
- Yıldız, E., Yücel, H., & Yağcı, F. (2022). Özel gereksinimli çocuğu olan ailelerin covid19 nedeniyle karantina sürecindeki stresle başa çıkma stratejileri ile aktivite-rol dengeleri arasındaki ilişki. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 10(2), 63-72. https://doi.org/10.30720/ered.922953