Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

La relation entre la culture numérique des élèves du secondaire et les attitudes en matière de codage

Yıl 2025, Sayı: 65, 2563 - 2583, 30.09.2025
https://doi.org/10.53444/deubefd.1418626

Öz

Dans cette étude, l'objectif de cette étude est d'examiner la culture numérique et les attitudes des élèves du secondaire à l'égard du codage en fonction des variables de recherche et de déterminer la relation entre la culture numérique et leurs attitudes à l'égard du codage. L'échantillon de la recherche est composé d'étudiants qui poursuivent leurs études au niveau secondaire au semestre d'automne 2023-2024 dans le centre-ville de Sivas par méthode aléatoire. Le groupe échantillon comprenait 904 étudiants, 450 filles et 454 garçons. L'« Échelle d'alphabétisation numérique » développée par Pala et Başıbüyük (2020) pour les élèves du secondaire et l'« Échelle d'attitude envers le codage pour les élèves du secondaire » développée par Akkuş, Özhan et Kan (2019) ont été utilisées pour collecter les données. Les données obtenues dans l'étude ont d'abord été analysées pour vérifier leur normalité et des tests paramétriques ont été appliqués à la suite des résultats. Des analyses de pourcentage et de fréquence, un test t indépendant, une ANOVA unidirectionnelle et un test de corrélation de Pearson ont été utilisés. À la suite de l'analyse, la culture numérique des élèves a été déterminée selon le sexe, le niveau scolaire, le niveau d'éducation de la mère et du père ; Il a été conclu que leurs attitudes à l'égard du codage différaient de manière statistiquement significative selon les variables du niveau scolaire et du niveau d'éducation de la mère et du père (p < 0,05). Une relation positive modérée (r = 0,334) a été déterminée entre la culture numérique des élèves et leur tendance à coder.

Kaynakça

  • Abdusselam, M. S., & Uzoğlu, M. (2022). Investigation of secondary school students' attitudes towards coding in terms of different variables. International Journal of Turkish Educational Sciences, 10(18), 81-92.
  • Akkuş, A., & Bilgin, E. A. (2021). Ortaokul öğrencilerinin kodlamaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Pearson Journal, 6(12), 21-30. https://doi.org/10.46872/pj.262
  • Akkuş, İ., Özhan, U., & Kan, A. (2019). Ortaokul öğrencileri için kodlamaya yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online (elektronik), 18(2), 837–851. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.562064
  • Aksoy, N. C., Karabay, E., & Aksoy, E. (2021). Sınıf öğretmenlerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Selçuk İletişim, 14(2), 859-894. https://doi.org/10.18094/josc.871290
  • Apiola, M., & Sutinen, E. (2021). Design science research for learning software engineering and computational thinking: Four cases. Computer Applications in Engineering Education, 29(1), 83-101. https://doi.org/10.1002/cae.22291
  • Arslan, A. (2022). The effect of pre-service teachers' digital literacy levels on theır attitude for digital writing: Structural equation model study. European Journal of Education Studies, 9(7), 138-165. https://doi.org/10.46827/ejes.v9i7.4372
  • Arslan, A. (2023). Determining the effect of university students' technology usage levels on digital reading self-efficacy. Bartın University Journal of Faculty of Education, 12(1), 73-84. https://doi.org/10.14686/buefad.993603
  • Arslan, A., Kartal, S. (2022). The effect of structured material supported collaborative coding workshops in preschool education on students' basic skills. International Online Journal of Education and Teaching (IOJET), 9(2). 740-764.
  • Bacanak, A., Karamustafaoğlu, O., & Köse, S. (2003). Yeni bir bakış: Eğitimde teknoloji okuryazarlığı. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(14), 191-196.
  • Başer, M. (2013). Attitude, gender and achievement in computer programming. MiddleEast Journal of Scientific Research, 14(2), 248-255. https://doi.org/10.5829/idosi.mejsr.2013.14.2.2007
  • Bao, W. (2020). COVID‐19 and online teaching in higher education: A case study of Peking University. Human Behavior and Emerging Technologies, 2(2), 113-115.
  • Bialik, M., Fadel, C., Trilling, B., Nilsson, P., & Groff, J. (2015). Skills for the 21st Century: What Should Students Learn. Center for Curriculum Redesign Boston, Massachusetts.
  • Chiazzese, G., Fulantelli, G., Pipitone, V., & Taibi, D. (2018). Engaging primary school children in computational thinking: Designing and developing videogames. Education in the Knowledge Society, 19(2), 63-81.
  • Corbel, C., & Gruba, P. (2004). Teaching computer literacy. Sydney: Macquarie University, AMEP Research Centre.
  • Çelik, H., & Kılıçoğlu, G. (2022). Ortaokul öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 6(2), 115-134.
  • Danby, S. J., Fleer, M., Davidson, C., & Hatzigianni, M. (2018). Digital Childhoods: Technologies and Children’s Everyday Lives. Springer Nature Singapore. https://doi.org/10.4135/9781529714388.n230
  • Dinlemez, Ş. (2021). Türkçe öğretmeni adaylarının dijital okuryazarlık düzeyleri ile dijital vatandaşlık düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
  • Dönmez, G. (2019). Lise öğrencilerinin bilgi güvenliği farkındalığı ile dijital okuryazarlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Durak, H., Karaoğlan-Yılmaz, F. G., Yılmaz, R., & Seferoğlu, S. S. (2017). Erken yaşta programlama eğitimi: Araştırmalardaki güncel eğilimlerle ilgili bir inceleme. The Turkish Online Journal of Educational Techonogy, 119-137.
  • Erdoğan, E. (2021). Dijital okuryazarlık ve siber zorbalık: Ortaokul öğrencilerine yönelik bir ilişkisel tarama araştırması. International Journal of Field Education, 7(2), 61-76. https://doi.org/10.32570/ijofe.1013788
  • Erol, O., & Kurt, A. A. (2017). BÖTE bölümü öğrencilerinin programlamaya karşı tutumlarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(41), 314-325. https://doi.org/10.21764/efd.64721
  • Gilster, P. (1997). Digital literacy. New York: John Wiley.
  • Goldschmidt, K. (2020). The COVID-19 pandemic: Technology use to support the wellbeing of children. Journal of Pediatric Nursing, 53, 88–90. https://doi.org/10.1016/j.pedn.2020.04.013
  • Göldağ, B. (2021). Investigation of the relationship between digital literacy levels and digital data security awareness levels of university students, E-International Journal of Educational Research, 12(3) 82-100. https://doi.org/10.19160/e-ijer.950635
  • Grover, S., & Pea, R. (2013). Computational thinking in K–12: A review of the state of the field. Educational Researcher, 42(1), 38-43. https://doi.org/10.3102/0013189X12463051
  • Hague, C., & Payton, S. (2010). Digital literacy across the curriculum. Bristol: Futurelab.
  • Helsper, E., & Eynon, R. (2010). Digital natives: where is the evidence? British Educational Research Journal, 36(3), 503-520.
  • Hartley, J., McWilliam, K., Burgess, J., & Banks, J. (2008). The uses of multimedia: Three digital literacy case studies. Media International Australia, 128(1), 59-72. https://doi.org/10.1177/1329878X08128001
  • Hobbs, R. (2010). Digital and media literacy: A plan of action, A white paper on. Washington: The Aspen Institute.
  • Kara, S. (2021). Öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeyleri ile web ortamında bilgi arama ve yorumlama stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan University (Turkey)).
  • Karakoyun, F. (2014). Çevrimiçi ortamda oluşturulan dijital öyküleme etkinliklerine ilişkin öğretmen adayları ve ilköğretim öğrencilerinin görüşlerinin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Karasar, N. (2020). Bilimsel araştırma yöntemi (35. Baskı). Nobel Yayıncılık.
  • Kasalak, İ. (2017). Robotik kodlama etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin kodlamaya ilişkin öz-yeterlik algılarına etkisi ve etkinliklere ilişkin öğrenci yaşantıları (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Kazakoff, E. R., Sullivan, A., & Bers, M. U. (2013). The effect of a classroom-based intensive robotics and programming workshop on sequencing ability in early childhood. Early Childhood Research Quarterly, 28(4), 588-599.
  • Kızıl, M. (2007). Yükseköğrenimde bilgi okuryazarlığı: Selçuk Üniversitesi örneği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Law, N. W. Y., Woo, D. J., De la Torre, J., & Wong, K. W. G. (2018). A global framework of reference on digital literacy skills for indicator 4.4. 2.
  • Li, M., & Yu, Z. (2022). Teachers’ Satisfaction, Role, and Digital Literacy during the COVID-19 Pandemic. Sustainability, 14(3), 1121. https://doi.org/10.3390/su14031121
  • Martin, A. (2005). Digeulit – A european framework for digital literacy: A progress report. Journal of e-Literacy, 2(2),130-136.
  • Martin, A. (2008). Digital literacy and the digital society. C. Lankshear, M. Knobel (Eds.), In digital literacies: concepts, policies and practices (pp.151- 174). New York: Peter Lang.
  • Martin, A., & Grudziecki, J. (2006). DigEuLit: Concepts and tools for digital literacy development. https://doi.org/10.11120/ital.2006.05040249
  • Messer, D., & Critten, V. (2021). Creative use of digital storytelling. In Storytelling, special needs and disabilities (pp. 78-84). London: Routledge.
  • Metin, S. (2022). Activity-based unplugged coding during the preschool period. International Journal of Technology and Design Education, 32(1), 149-165.
  • Ng, W. (2012). Can we teach digital natives digital literacy? Computers & Education, 59(3), 1065-1078. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2012.04.016
  • Nikou, S. A., & Economides, A. A. (2014, April). Transition in student motivation during a scratch and an app inventor course. In 2014 IEEE Global Engineering Education Conference (EDUCON) (pp. 1042-1045). IEEE.
  • Noh, Y. (2017). A study on the effect of digital literacy on information use behavior. Journal of Librarianship and İnformation Science, 49(1), 26-56. https://doi.org/10.1177/0961000615624527
  • Özerbaş, M. A., & Kuralbаyeva, A. (2018). Türkiye ve Kazakistan öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 16-25. https://doi.org/10.21666/muefd.314761
  • Öztürk, E. (2020, Aralık). Bilgisayar bilimleriyle ilgilenen kadınların sayısı neden gittikçe azalıyor? Retrieved from https://politeknik.org.tr/bilgisayar-bilimleriyle-ilgilenen-kadinlarin-sayisi-neden-gittikce-azaliyor-ecem-ozturk-catlak-zemin/
  • Özyurt, Ö., & Özyurt, H. (2015). Bilgisayar programcılığı öğrencilerinin programlamaya karşı tutum ve programlama öz-yeterliklerinin belirlenmesine yönelik bir çalışma. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(1), 51-67.
  • Pala, Ş. M., & Başıbüyük, A. (2020). Ortaokul beşinci sınıf öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9(3), 897-921. https://doi.org/10.30703/cije.672882
  • Prensky, M. (2001). Digital natives, digital immigrants. On the Horizon, 9(5), 1-6. https://doi.org/10.1108/10748120110424843
  • Resnick, M., Maloney, J., Monroy-Hernández, A., Rusk, N., Eastmond, E., Brennan, K., ... & Kafai, Y. (2009). Scratch: programming for all. Communications of the ACM, 52(11), 60-67. https://dl.acm.org/doi/fullHtml/10.1145/1592761.1592779
  • Rusydiyah, E. F., Purwati, E., & Prabowo, A. (2020). How to use digital literacy as a learning resource for teacher candidates in Indonesia. Cakrawala Pendidikan, 39(2), 305-318. https://doi.org/10.21831/cp.v39i2.30551
  • Sharma, G. (2017). Pros and cons of different sampling techniques. International Journal of Applied Research, 3(7), 749-752.
  • Shute, V. J., Sun, C., & Asbell-Clarke, J. (2017). Demystifying computational thinking. Educational Research Review, 22, 142-158. https://doi.org/10.1016/j.edurev.2017.09.003
  • Son, J. B., Park, S., S., & Park, M. (2017). Digital literacy of language learners in two different contexts. Jalt Call Journal, 13(2), 77-96.
  • Spires, H. A., Paul, C. M., & Kerkhoff, S. N. (2019). Digital literacy for the 21st century. In Advanced methodologies and technologies in library science, information management, and scholarly inquiry (pp. 12-21). IGI Global. https://doi.org/10.4018/978-1-5225-7659-4.ch002
  • Stigberg, H., & Stigberg, S. (2020). Teaching programming and mathematics in practice: A case study from a Swedish primary school. Policy Futures in Education, 18(4), 483-496. https://doi.org/10.1177/1478210319894785
  • Şahin, H., Korkmaz, Ö., Çakır, R., & Erdoğmuş, F. U. (2019). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin kodlamaya dönük tutumları, öz-yeterlilikleri ve kodlama öğretimi için kullandıkları yöntemler. Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 38(2), 1-16. https://doi.org/10.7822/omuefd.612449
  • Thompson, J., & Childers, G. (2021). The impact of learning to code on elementary students’ writing skills. Computers & Education, 175, 104336. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2021.104336
  • Tomczyk, L. (2020). Skills in thearea of digital safety as a key component of digital literacy among teachers. Educationand Information Technologies, 25, 471–486. https://doi.org/10.1007/s10639-019-09980-6
  • Trilling, B., & Fadel, C. (2009). 21st century skills: Learning for life in our times. New York: John Wiley & Sons.
  • Uyar, A., Öztürk, G., & Öztürk, Y. (2022). Ortaokul öğrencilerinin kodlamaya yönelik tutumları. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(18), 1-11. https://doi.org/10.29129/inujgse.1166046
  • Üstündağ, A. (2021). Covıd 19 pandemi sürecinde ortaokul öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (39), 1-26. https://doi.org/10.14520/adyusbd.1009512
  • Voogt, J., & Roblin, N. P. (2012). A comparative analysis of international frameworks for 21st century competences: Implications for national curriculum policies. Journal of curriculum studies, 44(3), 299-321. https://doi.org/10.1080/00220272.2012.668938
  • Yağcı, M. (2016). Bilişim teknolojileri (BT) öğretmen adaylarının ve bilgisayar programcılığı (BP) öğrencilerinin programlamaya karşı tutumlarının programlama öz yeterlik algılarına etkisi. Journal of Human Sciences, 13(1), 1418-1432.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
  • Yontar, A . (2019). Öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeyleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4) , 815-824. https://doi.org/10.16916/aded.593579
  • Zhang, Z., & Gupta, B. B. (2018). Social media security and trustworthiness: Overview and new direction. Future Generation Computer Systems, 86, 914-925. https://doi.org/10.1016/j.future.2016.10.007

Die Beziehung zwischen der digitalen Kompetenz und den Programmiereinstellungen von Schülern weiterführender Schulen

Yıl 2025, Sayı: 65, 2563 - 2583, 30.09.2025
https://doi.org/10.53444/deubefd.1418626

Öz

Ziel dieser Studie ist es, die digitalen Kompetenzen und Einstellungen von Schülern der Sekundarstufe zum Codieren anhand von Forschungsvariablen zu untersuchen und den Zusammenhang zwischen digitaler Kompetenz und ihren Einstellungen zum Codieren zu ermitteln. Die Stichprobengruppe der Forschung besteht aus Schülern, die ihre Ausbildung auf Sekundarschulniveau im Herbstsemester 2023-2024 im Stadtzentrum von Sivas nach dem Zufallsprinzip fortsetzen. Die Stichprobengruppe umfasste 904 Schüler, 450 Mädchen und 454 Jungen. Zur Erhebung der Daten wurden die von Pala und Başıbüyük (2020) entwickelte „Digital Literacy Scale“ für Sekundarschüler und die von Akkuş, Özhan und Kan (2019) entwickelte „Attitude Scale into Coding for Secondary School Students“ verwendet. Die in der Studie gewonnenen Daten wurden zunächst auf Normalität analysiert und als Ergebnis der Ergebnisse wurden parametrische Tests durchgeführt. Es wurden Prozent- und Häufigkeitsanalysen, ein unabhängiger t-Test, eine einfaktorielle ANOVA und ein Pearson-Korrelationstest verwendet. Als Ergebnis der Analyse wurde die digitale Kompetenz der Schüler nach Geschlecht, Klassenstufe und Bildungsniveau von Mutter und Vater bestimmt; Es wurde der Schluss gezogen, dass sich ihre Einstellungen zum Kodieren je nach den Variablen Klassenstufe und Bildungsniveau von Mutter und Vater statistisch signifikant unterschieden (p <.05). Es wurde ein mäßig positiver Zusammenhang (r=.334) zwischen der digitalen Kompetenz der Schüler und ihrer Neigung zum Programmieren festgestellt.

Kaynakça

  • Abdusselam, M. S., & Uzoğlu, M. (2022). Investigation of secondary school students' attitudes towards coding in terms of different variables. International Journal of Turkish Educational Sciences, 10(18), 81-92.
  • Akkuş, A., & Bilgin, E. A. (2021). Ortaokul öğrencilerinin kodlamaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Pearson Journal, 6(12), 21-30. https://doi.org/10.46872/pj.262
  • Akkuş, İ., Özhan, U., & Kan, A. (2019). Ortaokul öğrencileri için kodlamaya yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online (elektronik), 18(2), 837–851. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.562064
  • Aksoy, N. C., Karabay, E., & Aksoy, E. (2021). Sınıf öğretmenlerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Selçuk İletişim, 14(2), 859-894. https://doi.org/10.18094/josc.871290
  • Apiola, M., & Sutinen, E. (2021). Design science research for learning software engineering and computational thinking: Four cases. Computer Applications in Engineering Education, 29(1), 83-101. https://doi.org/10.1002/cae.22291
  • Arslan, A. (2022). The effect of pre-service teachers' digital literacy levels on theır attitude for digital writing: Structural equation model study. European Journal of Education Studies, 9(7), 138-165. https://doi.org/10.46827/ejes.v9i7.4372
  • Arslan, A. (2023). Determining the effect of university students' technology usage levels on digital reading self-efficacy. Bartın University Journal of Faculty of Education, 12(1), 73-84. https://doi.org/10.14686/buefad.993603
  • Arslan, A., Kartal, S. (2022). The effect of structured material supported collaborative coding workshops in preschool education on students' basic skills. International Online Journal of Education and Teaching (IOJET), 9(2). 740-764.
  • Bacanak, A., Karamustafaoğlu, O., & Köse, S. (2003). Yeni bir bakış: Eğitimde teknoloji okuryazarlığı. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(14), 191-196.
  • Başer, M. (2013). Attitude, gender and achievement in computer programming. MiddleEast Journal of Scientific Research, 14(2), 248-255. https://doi.org/10.5829/idosi.mejsr.2013.14.2.2007
  • Bao, W. (2020). COVID‐19 and online teaching in higher education: A case study of Peking University. Human Behavior and Emerging Technologies, 2(2), 113-115.
  • Bialik, M., Fadel, C., Trilling, B., Nilsson, P., & Groff, J. (2015). Skills for the 21st Century: What Should Students Learn. Center for Curriculum Redesign Boston, Massachusetts.
  • Chiazzese, G., Fulantelli, G., Pipitone, V., & Taibi, D. (2018). Engaging primary school children in computational thinking: Designing and developing videogames. Education in the Knowledge Society, 19(2), 63-81.
  • Corbel, C., & Gruba, P. (2004). Teaching computer literacy. Sydney: Macquarie University, AMEP Research Centre.
  • Çelik, H., & Kılıçoğlu, G. (2022). Ortaokul öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 6(2), 115-134.
  • Danby, S. J., Fleer, M., Davidson, C., & Hatzigianni, M. (2018). Digital Childhoods: Technologies and Children’s Everyday Lives. Springer Nature Singapore. https://doi.org/10.4135/9781529714388.n230
  • Dinlemez, Ş. (2021). Türkçe öğretmeni adaylarının dijital okuryazarlık düzeyleri ile dijital vatandaşlık düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
  • Dönmez, G. (2019). Lise öğrencilerinin bilgi güvenliği farkındalığı ile dijital okuryazarlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Durak, H., Karaoğlan-Yılmaz, F. G., Yılmaz, R., & Seferoğlu, S. S. (2017). Erken yaşta programlama eğitimi: Araştırmalardaki güncel eğilimlerle ilgili bir inceleme. The Turkish Online Journal of Educational Techonogy, 119-137.
  • Erdoğan, E. (2021). Dijital okuryazarlık ve siber zorbalık: Ortaokul öğrencilerine yönelik bir ilişkisel tarama araştırması. International Journal of Field Education, 7(2), 61-76. https://doi.org/10.32570/ijofe.1013788
  • Erol, O., & Kurt, A. A. (2017). BÖTE bölümü öğrencilerinin programlamaya karşı tutumlarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(41), 314-325. https://doi.org/10.21764/efd.64721
  • Gilster, P. (1997). Digital literacy. New York: John Wiley.
  • Goldschmidt, K. (2020). The COVID-19 pandemic: Technology use to support the wellbeing of children. Journal of Pediatric Nursing, 53, 88–90. https://doi.org/10.1016/j.pedn.2020.04.013
  • Göldağ, B. (2021). Investigation of the relationship between digital literacy levels and digital data security awareness levels of university students, E-International Journal of Educational Research, 12(3) 82-100. https://doi.org/10.19160/e-ijer.950635
  • Grover, S., & Pea, R. (2013). Computational thinking in K–12: A review of the state of the field. Educational Researcher, 42(1), 38-43. https://doi.org/10.3102/0013189X12463051
  • Hague, C., & Payton, S. (2010). Digital literacy across the curriculum. Bristol: Futurelab.
  • Helsper, E., & Eynon, R. (2010). Digital natives: where is the evidence? British Educational Research Journal, 36(3), 503-520.
  • Hartley, J., McWilliam, K., Burgess, J., & Banks, J. (2008). The uses of multimedia: Three digital literacy case studies. Media International Australia, 128(1), 59-72. https://doi.org/10.1177/1329878X08128001
  • Hobbs, R. (2010). Digital and media literacy: A plan of action, A white paper on. Washington: The Aspen Institute.
  • Kara, S. (2021). Öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeyleri ile web ortamında bilgi arama ve yorumlama stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan University (Turkey)).
  • Karakoyun, F. (2014). Çevrimiçi ortamda oluşturulan dijital öyküleme etkinliklerine ilişkin öğretmen adayları ve ilköğretim öğrencilerinin görüşlerinin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Karasar, N. (2020). Bilimsel araştırma yöntemi (35. Baskı). Nobel Yayıncılık.
  • Kasalak, İ. (2017). Robotik kodlama etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin kodlamaya ilişkin öz-yeterlik algılarına etkisi ve etkinliklere ilişkin öğrenci yaşantıları (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Kazakoff, E. R., Sullivan, A., & Bers, M. U. (2013). The effect of a classroom-based intensive robotics and programming workshop on sequencing ability in early childhood. Early Childhood Research Quarterly, 28(4), 588-599.
  • Kızıl, M. (2007). Yükseköğrenimde bilgi okuryazarlığı: Selçuk Üniversitesi örneği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Law, N. W. Y., Woo, D. J., De la Torre, J., & Wong, K. W. G. (2018). A global framework of reference on digital literacy skills for indicator 4.4. 2.
  • Li, M., & Yu, Z. (2022). Teachers’ Satisfaction, Role, and Digital Literacy during the COVID-19 Pandemic. Sustainability, 14(3), 1121. https://doi.org/10.3390/su14031121
  • Martin, A. (2005). Digeulit – A european framework for digital literacy: A progress report. Journal of e-Literacy, 2(2),130-136.
  • Martin, A. (2008). Digital literacy and the digital society. C. Lankshear, M. Knobel (Eds.), In digital literacies: concepts, policies and practices (pp.151- 174). New York: Peter Lang.
  • Martin, A., & Grudziecki, J. (2006). DigEuLit: Concepts and tools for digital literacy development. https://doi.org/10.11120/ital.2006.05040249
  • Messer, D., & Critten, V. (2021). Creative use of digital storytelling. In Storytelling, special needs and disabilities (pp. 78-84). London: Routledge.
  • Metin, S. (2022). Activity-based unplugged coding during the preschool period. International Journal of Technology and Design Education, 32(1), 149-165.
  • Ng, W. (2012). Can we teach digital natives digital literacy? Computers & Education, 59(3), 1065-1078. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2012.04.016
  • Nikou, S. A., & Economides, A. A. (2014, April). Transition in student motivation during a scratch and an app inventor course. In 2014 IEEE Global Engineering Education Conference (EDUCON) (pp. 1042-1045). IEEE.
  • Noh, Y. (2017). A study on the effect of digital literacy on information use behavior. Journal of Librarianship and İnformation Science, 49(1), 26-56. https://doi.org/10.1177/0961000615624527
  • Özerbaş, M. A., & Kuralbаyeva, A. (2018). Türkiye ve Kazakistan öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 16-25. https://doi.org/10.21666/muefd.314761
  • Öztürk, E. (2020, Aralık). Bilgisayar bilimleriyle ilgilenen kadınların sayısı neden gittikçe azalıyor? Retrieved from https://politeknik.org.tr/bilgisayar-bilimleriyle-ilgilenen-kadinlarin-sayisi-neden-gittikce-azaliyor-ecem-ozturk-catlak-zemin/
  • Özyurt, Ö., & Özyurt, H. (2015). Bilgisayar programcılığı öğrencilerinin programlamaya karşı tutum ve programlama öz-yeterliklerinin belirlenmesine yönelik bir çalışma. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(1), 51-67.
  • Pala, Ş. M., & Başıbüyük, A. (2020). Ortaokul beşinci sınıf öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9(3), 897-921. https://doi.org/10.30703/cije.672882
  • Prensky, M. (2001). Digital natives, digital immigrants. On the Horizon, 9(5), 1-6. https://doi.org/10.1108/10748120110424843
  • Resnick, M., Maloney, J., Monroy-Hernández, A., Rusk, N., Eastmond, E., Brennan, K., ... & Kafai, Y. (2009). Scratch: programming for all. Communications of the ACM, 52(11), 60-67. https://dl.acm.org/doi/fullHtml/10.1145/1592761.1592779
  • Rusydiyah, E. F., Purwati, E., & Prabowo, A. (2020). How to use digital literacy as a learning resource for teacher candidates in Indonesia. Cakrawala Pendidikan, 39(2), 305-318. https://doi.org/10.21831/cp.v39i2.30551
  • Sharma, G. (2017). Pros and cons of different sampling techniques. International Journal of Applied Research, 3(7), 749-752.
  • Shute, V. J., Sun, C., & Asbell-Clarke, J. (2017). Demystifying computational thinking. Educational Research Review, 22, 142-158. https://doi.org/10.1016/j.edurev.2017.09.003
  • Son, J. B., Park, S., S., & Park, M. (2017). Digital literacy of language learners in two different contexts. Jalt Call Journal, 13(2), 77-96.
  • Spires, H. A., Paul, C. M., & Kerkhoff, S. N. (2019). Digital literacy for the 21st century. In Advanced methodologies and technologies in library science, information management, and scholarly inquiry (pp. 12-21). IGI Global. https://doi.org/10.4018/978-1-5225-7659-4.ch002
  • Stigberg, H., & Stigberg, S. (2020). Teaching programming and mathematics in practice: A case study from a Swedish primary school. Policy Futures in Education, 18(4), 483-496. https://doi.org/10.1177/1478210319894785
  • Şahin, H., Korkmaz, Ö., Çakır, R., & Erdoğmuş, F. U. (2019). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin kodlamaya dönük tutumları, öz-yeterlilikleri ve kodlama öğretimi için kullandıkları yöntemler. Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 38(2), 1-16. https://doi.org/10.7822/omuefd.612449
  • Thompson, J., & Childers, G. (2021). The impact of learning to code on elementary students’ writing skills. Computers & Education, 175, 104336. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2021.104336
  • Tomczyk, L. (2020). Skills in thearea of digital safety as a key component of digital literacy among teachers. Educationand Information Technologies, 25, 471–486. https://doi.org/10.1007/s10639-019-09980-6
  • Trilling, B., & Fadel, C. (2009). 21st century skills: Learning for life in our times. New York: John Wiley & Sons.
  • Uyar, A., Öztürk, G., & Öztürk, Y. (2022). Ortaokul öğrencilerinin kodlamaya yönelik tutumları. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(18), 1-11. https://doi.org/10.29129/inujgse.1166046
  • Üstündağ, A. (2021). Covıd 19 pandemi sürecinde ortaokul öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (39), 1-26. https://doi.org/10.14520/adyusbd.1009512
  • Voogt, J., & Roblin, N. P. (2012). A comparative analysis of international frameworks for 21st century competences: Implications for national curriculum policies. Journal of curriculum studies, 44(3), 299-321. https://doi.org/10.1080/00220272.2012.668938
  • Yağcı, M. (2016). Bilişim teknolojileri (BT) öğretmen adaylarının ve bilgisayar programcılığı (BP) öğrencilerinin programlamaya karşı tutumlarının programlama öz yeterlik algılarına etkisi. Journal of Human Sciences, 13(1), 1418-1432.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
  • Yontar, A . (2019). Öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeyleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4) , 815-824. https://doi.org/10.16916/aded.593579
  • Zhang, Z., & Gupta, B. B. (2018). Social media security and trustworthiness: Overview and new direction. Future Generation Computer Systems, 86, 914-925. https://doi.org/10.1016/j.future.2016.10.007

Investigation of the Relationship Between Secondary School Students’ Digital Literacy and Coding Attitudes Based on Demographic Variables

Yıl 2025, Sayı: 65, 2563 - 2583, 30.09.2025
https://doi.org/10.53444/deubefd.1418626

Öz

In this study, the aim of this study is to examine secondary school students' digital literacy and attitudes towards coding according to research variables and to determine the relationship between digital literacy and their attitudes towards coding. The sample group of the research consists of students who continue their education at secondary school level in the 2023-2024 fall semester in Sivas city center by random method. The sample group included 904 students, 450 girls and 454 boys. The "Digital Literacy Scale" developed by Pala and Başıbüyük (2020) for secondary school students and the "Attitude Scale towards Coding for Secondary School Students" developed by Akkuş, Özhan and Kan (2019) were used to collect the data. The data obtained in the study were first analyzed for normality and parametric tests were applied as a result of the findings. Percentage and frequency analyses, independent t test, one-way ANOVA and Pearson Correlation test were used. As a result of the analysis, students' digital literacy was determined by gender, grade level, mother and father education level; It was concluded that their attitudes towards coding differed statistically significantly according to the variables of grade level and mother and father education level (p<.05). A moderate positive relationship (r=.334) was determined between students' digital literacy and their tendency towards coding.

Kaynakça

  • Abdusselam, M. S., & Uzoğlu, M. (2022). Investigation of secondary school students' attitudes towards coding in terms of different variables. International Journal of Turkish Educational Sciences, 10(18), 81-92.
  • Akkuş, A., & Bilgin, E. A. (2021). Ortaokul öğrencilerinin kodlamaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Pearson Journal, 6(12), 21-30. https://doi.org/10.46872/pj.262
  • Akkuş, İ., Özhan, U., & Kan, A. (2019). Ortaokul öğrencileri için kodlamaya yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online (elektronik), 18(2), 837–851. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.562064
  • Aksoy, N. C., Karabay, E., & Aksoy, E. (2021). Sınıf öğretmenlerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Selçuk İletişim, 14(2), 859-894. https://doi.org/10.18094/josc.871290
  • Apiola, M., & Sutinen, E. (2021). Design science research for learning software engineering and computational thinking: Four cases. Computer Applications in Engineering Education, 29(1), 83-101. https://doi.org/10.1002/cae.22291
  • Arslan, A. (2022). The effect of pre-service teachers' digital literacy levels on theır attitude for digital writing: Structural equation model study. European Journal of Education Studies, 9(7), 138-165. https://doi.org/10.46827/ejes.v9i7.4372
  • Arslan, A. (2023). Determining the effect of university students' technology usage levels on digital reading self-efficacy. Bartın University Journal of Faculty of Education, 12(1), 73-84. https://doi.org/10.14686/buefad.993603
  • Arslan, A., Kartal, S. (2022). The effect of structured material supported collaborative coding workshops in preschool education on students' basic skills. International Online Journal of Education and Teaching (IOJET), 9(2). 740-764.
  • Bacanak, A., Karamustafaoğlu, O., & Köse, S. (2003). Yeni bir bakış: Eğitimde teknoloji okuryazarlığı. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(14), 191-196.
  • Başer, M. (2013). Attitude, gender and achievement in computer programming. MiddleEast Journal of Scientific Research, 14(2), 248-255. https://doi.org/10.5829/idosi.mejsr.2013.14.2.2007
  • Bao, W. (2020). COVID‐19 and online teaching in higher education: A case study of Peking University. Human Behavior and Emerging Technologies, 2(2), 113-115.
  • Bialik, M., Fadel, C., Trilling, B., Nilsson, P., & Groff, J. (2015). Skills for the 21st Century: What Should Students Learn. Center for Curriculum Redesign Boston, Massachusetts.
  • Chiazzese, G., Fulantelli, G., Pipitone, V., & Taibi, D. (2018). Engaging primary school children in computational thinking: Designing and developing videogames. Education in the Knowledge Society, 19(2), 63-81.
  • Corbel, C., & Gruba, P. (2004). Teaching computer literacy. Sydney: Macquarie University, AMEP Research Centre.
  • Çelik, H., & Kılıçoğlu, G. (2022). Ortaokul öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 6(2), 115-134.
  • Danby, S. J., Fleer, M., Davidson, C., & Hatzigianni, M. (2018). Digital Childhoods: Technologies and Children’s Everyday Lives. Springer Nature Singapore. https://doi.org/10.4135/9781529714388.n230
  • Dinlemez, Ş. (2021). Türkçe öğretmeni adaylarının dijital okuryazarlık düzeyleri ile dijital vatandaşlık düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
  • Dönmez, G. (2019). Lise öğrencilerinin bilgi güvenliği farkındalığı ile dijital okuryazarlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Durak, H., Karaoğlan-Yılmaz, F. G., Yılmaz, R., & Seferoğlu, S. S. (2017). Erken yaşta programlama eğitimi: Araştırmalardaki güncel eğilimlerle ilgili bir inceleme. The Turkish Online Journal of Educational Techonogy, 119-137.
  • Erdoğan, E. (2021). Dijital okuryazarlık ve siber zorbalık: Ortaokul öğrencilerine yönelik bir ilişkisel tarama araştırması. International Journal of Field Education, 7(2), 61-76. https://doi.org/10.32570/ijofe.1013788
  • Erol, O., & Kurt, A. A. (2017). BÖTE bölümü öğrencilerinin programlamaya karşı tutumlarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(41), 314-325. https://doi.org/10.21764/efd.64721
  • Gilster, P. (1997). Digital literacy. New York: John Wiley.
  • Goldschmidt, K. (2020). The COVID-19 pandemic: Technology use to support the wellbeing of children. Journal of Pediatric Nursing, 53, 88–90. https://doi.org/10.1016/j.pedn.2020.04.013
  • Göldağ, B. (2021). Investigation of the relationship between digital literacy levels and digital data security awareness levels of university students, E-International Journal of Educational Research, 12(3) 82-100. https://doi.org/10.19160/e-ijer.950635
  • Grover, S., & Pea, R. (2013). Computational thinking in K–12: A review of the state of the field. Educational Researcher, 42(1), 38-43. https://doi.org/10.3102/0013189X12463051
  • Hague, C., & Payton, S. (2010). Digital literacy across the curriculum. Bristol: Futurelab.
  • Helsper, E., & Eynon, R. (2010). Digital natives: where is the evidence? British Educational Research Journal, 36(3), 503-520.
  • Hartley, J., McWilliam, K., Burgess, J., & Banks, J. (2008). The uses of multimedia: Three digital literacy case studies. Media International Australia, 128(1), 59-72. https://doi.org/10.1177/1329878X08128001
  • Hobbs, R. (2010). Digital and media literacy: A plan of action, A white paper on. Washington: The Aspen Institute.
  • Kara, S. (2021). Öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeyleri ile web ortamında bilgi arama ve yorumlama stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan University (Turkey)).
  • Karakoyun, F. (2014). Çevrimiçi ortamda oluşturulan dijital öyküleme etkinliklerine ilişkin öğretmen adayları ve ilköğretim öğrencilerinin görüşlerinin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Karasar, N. (2020). Bilimsel araştırma yöntemi (35. Baskı). Nobel Yayıncılık.
  • Kasalak, İ. (2017). Robotik kodlama etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin kodlamaya ilişkin öz-yeterlik algılarına etkisi ve etkinliklere ilişkin öğrenci yaşantıları (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Kazakoff, E. R., Sullivan, A., & Bers, M. U. (2013). The effect of a classroom-based intensive robotics and programming workshop on sequencing ability in early childhood. Early Childhood Research Quarterly, 28(4), 588-599.
  • Kızıl, M. (2007). Yükseköğrenimde bilgi okuryazarlığı: Selçuk Üniversitesi örneği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Law, N. W. Y., Woo, D. J., De la Torre, J., & Wong, K. W. G. (2018). A global framework of reference on digital literacy skills for indicator 4.4. 2.
  • Li, M., & Yu, Z. (2022). Teachers’ Satisfaction, Role, and Digital Literacy during the COVID-19 Pandemic. Sustainability, 14(3), 1121. https://doi.org/10.3390/su14031121
  • Martin, A. (2005). Digeulit – A european framework for digital literacy: A progress report. Journal of e-Literacy, 2(2),130-136.
  • Martin, A. (2008). Digital literacy and the digital society. C. Lankshear, M. Knobel (Eds.), In digital literacies: concepts, policies and practices (pp.151- 174). New York: Peter Lang.
  • Martin, A., & Grudziecki, J. (2006). DigEuLit: Concepts and tools for digital literacy development. https://doi.org/10.11120/ital.2006.05040249
  • Messer, D., & Critten, V. (2021). Creative use of digital storytelling. In Storytelling, special needs and disabilities (pp. 78-84). London: Routledge.
  • Metin, S. (2022). Activity-based unplugged coding during the preschool period. International Journal of Technology and Design Education, 32(1), 149-165.
  • Ng, W. (2012). Can we teach digital natives digital literacy? Computers & Education, 59(3), 1065-1078. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2012.04.016
  • Nikou, S. A., & Economides, A. A. (2014, April). Transition in student motivation during a scratch and an app inventor course. In 2014 IEEE Global Engineering Education Conference (EDUCON) (pp. 1042-1045). IEEE.
  • Noh, Y. (2017). A study on the effect of digital literacy on information use behavior. Journal of Librarianship and İnformation Science, 49(1), 26-56. https://doi.org/10.1177/0961000615624527
  • Özerbaş, M. A., & Kuralbаyeva, A. (2018). Türkiye ve Kazakistan öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 16-25. https://doi.org/10.21666/muefd.314761
  • Öztürk, E. (2020, Aralık). Bilgisayar bilimleriyle ilgilenen kadınların sayısı neden gittikçe azalıyor? Retrieved from https://politeknik.org.tr/bilgisayar-bilimleriyle-ilgilenen-kadinlarin-sayisi-neden-gittikce-azaliyor-ecem-ozturk-catlak-zemin/
  • Özyurt, Ö., & Özyurt, H. (2015). Bilgisayar programcılığı öğrencilerinin programlamaya karşı tutum ve programlama öz-yeterliklerinin belirlenmesine yönelik bir çalışma. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(1), 51-67.
  • Pala, Ş. M., & Başıbüyük, A. (2020). Ortaokul beşinci sınıf öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9(3), 897-921. https://doi.org/10.30703/cije.672882
  • Prensky, M. (2001). Digital natives, digital immigrants. On the Horizon, 9(5), 1-6. https://doi.org/10.1108/10748120110424843
  • Resnick, M., Maloney, J., Monroy-Hernández, A., Rusk, N., Eastmond, E., Brennan, K., ... & Kafai, Y. (2009). Scratch: programming for all. Communications of the ACM, 52(11), 60-67. https://dl.acm.org/doi/fullHtml/10.1145/1592761.1592779
  • Rusydiyah, E. F., Purwati, E., & Prabowo, A. (2020). How to use digital literacy as a learning resource for teacher candidates in Indonesia. Cakrawala Pendidikan, 39(2), 305-318. https://doi.org/10.21831/cp.v39i2.30551
  • Sharma, G. (2017). Pros and cons of different sampling techniques. International Journal of Applied Research, 3(7), 749-752.
  • Shute, V. J., Sun, C., & Asbell-Clarke, J. (2017). Demystifying computational thinking. Educational Research Review, 22, 142-158. https://doi.org/10.1016/j.edurev.2017.09.003
  • Son, J. B., Park, S., S., & Park, M. (2017). Digital literacy of language learners in two different contexts. Jalt Call Journal, 13(2), 77-96.
  • Spires, H. A., Paul, C. M., & Kerkhoff, S. N. (2019). Digital literacy for the 21st century. In Advanced methodologies and technologies in library science, information management, and scholarly inquiry (pp. 12-21). IGI Global. https://doi.org/10.4018/978-1-5225-7659-4.ch002
  • Stigberg, H., & Stigberg, S. (2020). Teaching programming and mathematics in practice: A case study from a Swedish primary school. Policy Futures in Education, 18(4), 483-496. https://doi.org/10.1177/1478210319894785
  • Şahin, H., Korkmaz, Ö., Çakır, R., & Erdoğmuş, F. U. (2019). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin kodlamaya dönük tutumları, öz-yeterlilikleri ve kodlama öğretimi için kullandıkları yöntemler. Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 38(2), 1-16. https://doi.org/10.7822/omuefd.612449
  • Thompson, J., & Childers, G. (2021). The impact of learning to code on elementary students’ writing skills. Computers & Education, 175, 104336. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2021.104336
  • Tomczyk, L. (2020). Skills in thearea of digital safety as a key component of digital literacy among teachers. Educationand Information Technologies, 25, 471–486. https://doi.org/10.1007/s10639-019-09980-6
  • Trilling, B., & Fadel, C. (2009). 21st century skills: Learning for life in our times. New York: John Wiley & Sons.
  • Uyar, A., Öztürk, G., & Öztürk, Y. (2022). Ortaokul öğrencilerinin kodlamaya yönelik tutumları. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(18), 1-11. https://doi.org/10.29129/inujgse.1166046
  • Üstündağ, A. (2021). Covıd 19 pandemi sürecinde ortaokul öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (39), 1-26. https://doi.org/10.14520/adyusbd.1009512
  • Voogt, J., & Roblin, N. P. (2012). A comparative analysis of international frameworks for 21st century competences: Implications for national curriculum policies. Journal of curriculum studies, 44(3), 299-321. https://doi.org/10.1080/00220272.2012.668938
  • Yağcı, M. (2016). Bilişim teknolojileri (BT) öğretmen adaylarının ve bilgisayar programcılığı (BP) öğrencilerinin programlamaya karşı tutumlarının programlama öz yeterlik algılarına etkisi. Journal of Human Sciences, 13(1), 1418-1432.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
  • Yontar, A . (2019). Öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeyleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4) , 815-824. https://doi.org/10.16916/aded.593579
  • Zhang, Z., & Gupta, B. B. (2018). Social media security and trustworthiness: Overview and new direction. Future Generation Computer Systems, 86, 914-925. https://doi.org/10.1016/j.future.2016.10.007

Ortaokul Öğrencilerinin Dijital Okuryazarlıkları ve Kodlama Tutumları Arasındaki İlişkinin Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi

Yıl 2025, Sayı: 65, 2563 - 2583, 30.09.2025
https://doi.org/10.53444/deubefd.1418626

Öz

Bu çalışmada, ortaokul öğrencilerinin dijital okuryazarlıkları ve kodlamaya yönelik tutumlarının araştırma değişkenlerine göre incelenmesi, dijital okuryazarlık ve kodlamaya yönelik tutumları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu seçkisiz yöntemle Sivas il merkezinde 2023-2024 güz yarılında eğitimlerine ortaokul düzeyinde devam eden öğrenciler oluşturmaktadır. Örneklem grubunda 450 kız-454 erkek olmak üzere 904 öğrenci yer almıştır. Verilerin toplanmasında Pala ve Başıbüyük’ün (2020) ortaokul öğrencilerine yönelik olarak geliştirdiği “Dijital Okuryazarlık Ölçeği” ve Akkuş, Özhan ve Kan’ın (2019) geliştirdiği “Ortaokul Öğrencileri için Kodlamaya Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin öncelikle normallik analizleri yapılmış ve elde edilen bulgular neticesinde parametrik testler uygulanmıştır. Yüzde ve frekans analizleri, bağımsız t testi, tek yönü ANOVA ve Pearson Korelasyon testi kullanılmıştır. Analizler neticesinde öğrencilerin dijital okuryazarlıklarının cinsiyet, sınıf düzeyi anne ve baba eğitim durumu; kodlamaya yönelik tutumlarının sınıf düzeyi, anne ve baba eğitim durumu değişkenlerine göre istatistiki olarak anlamlı düzeyde farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır (p<.05). Öğrencilerin dijital okuryazarlıkları ve kodlamaya yönelik eğilimleri arasında pozitif yönde orta düzeyde (r=.334) bir ilişki belirlenmiştir.

Kaynakça

  • Abdusselam, M. S., & Uzoğlu, M. (2022). Investigation of secondary school students' attitudes towards coding in terms of different variables. International Journal of Turkish Educational Sciences, 10(18), 81-92.
  • Akkuş, A., & Bilgin, E. A. (2021). Ortaokul öğrencilerinin kodlamaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Pearson Journal, 6(12), 21-30. https://doi.org/10.46872/pj.262
  • Akkuş, İ., Özhan, U., & Kan, A. (2019). Ortaokul öğrencileri için kodlamaya yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online (elektronik), 18(2), 837–851. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.562064
  • Aksoy, N. C., Karabay, E., & Aksoy, E. (2021). Sınıf öğretmenlerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Selçuk İletişim, 14(2), 859-894. https://doi.org/10.18094/josc.871290
  • Apiola, M., & Sutinen, E. (2021). Design science research for learning software engineering and computational thinking: Four cases. Computer Applications in Engineering Education, 29(1), 83-101. https://doi.org/10.1002/cae.22291
  • Arslan, A. (2022). The effect of pre-service teachers' digital literacy levels on theır attitude for digital writing: Structural equation model study. European Journal of Education Studies, 9(7), 138-165. https://doi.org/10.46827/ejes.v9i7.4372
  • Arslan, A. (2023). Determining the effect of university students' technology usage levels on digital reading self-efficacy. Bartın University Journal of Faculty of Education, 12(1), 73-84. https://doi.org/10.14686/buefad.993603
  • Arslan, A., Kartal, S. (2022). The effect of structured material supported collaborative coding workshops in preschool education on students' basic skills. International Online Journal of Education and Teaching (IOJET), 9(2). 740-764.
  • Bacanak, A., Karamustafaoğlu, O., & Köse, S. (2003). Yeni bir bakış: Eğitimde teknoloji okuryazarlığı. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(14), 191-196.
  • Başer, M. (2013). Attitude, gender and achievement in computer programming. MiddleEast Journal of Scientific Research, 14(2), 248-255. https://doi.org/10.5829/idosi.mejsr.2013.14.2.2007
  • Bao, W. (2020). COVID‐19 and online teaching in higher education: A case study of Peking University. Human Behavior and Emerging Technologies, 2(2), 113-115.
  • Bialik, M., Fadel, C., Trilling, B., Nilsson, P., & Groff, J. (2015). Skills for the 21st Century: What Should Students Learn. Center for Curriculum Redesign Boston, Massachusetts.
  • Chiazzese, G., Fulantelli, G., Pipitone, V., & Taibi, D. (2018). Engaging primary school children in computational thinking: Designing and developing videogames. Education in the Knowledge Society, 19(2), 63-81.
  • Corbel, C., & Gruba, P. (2004). Teaching computer literacy. Sydney: Macquarie University, AMEP Research Centre.
  • Çelik, H., & Kılıçoğlu, G. (2022). Ortaokul öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 6(2), 115-134.
  • Danby, S. J., Fleer, M., Davidson, C., & Hatzigianni, M. (2018). Digital Childhoods: Technologies and Children’s Everyday Lives. Springer Nature Singapore. https://doi.org/10.4135/9781529714388.n230
  • Dinlemez, Ş. (2021). Türkçe öğretmeni adaylarının dijital okuryazarlık düzeyleri ile dijital vatandaşlık düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
  • Dönmez, G. (2019). Lise öğrencilerinin bilgi güvenliği farkındalığı ile dijital okuryazarlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Durak, H., Karaoğlan-Yılmaz, F. G., Yılmaz, R., & Seferoğlu, S. S. (2017). Erken yaşta programlama eğitimi: Araştırmalardaki güncel eğilimlerle ilgili bir inceleme. The Turkish Online Journal of Educational Techonogy, 119-137.
  • Erdoğan, E. (2021). Dijital okuryazarlık ve siber zorbalık: Ortaokul öğrencilerine yönelik bir ilişkisel tarama araştırması. International Journal of Field Education, 7(2), 61-76. https://doi.org/10.32570/ijofe.1013788
  • Erol, O., & Kurt, A. A. (2017). BÖTE bölümü öğrencilerinin programlamaya karşı tutumlarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(41), 314-325. https://doi.org/10.21764/efd.64721
  • Gilster, P. (1997). Digital literacy. New York: John Wiley.
  • Goldschmidt, K. (2020). The COVID-19 pandemic: Technology use to support the wellbeing of children. Journal of Pediatric Nursing, 53, 88–90. https://doi.org/10.1016/j.pedn.2020.04.013
  • Göldağ, B. (2021). Investigation of the relationship between digital literacy levels and digital data security awareness levels of university students, E-International Journal of Educational Research, 12(3) 82-100. https://doi.org/10.19160/e-ijer.950635
  • Grover, S., & Pea, R. (2013). Computational thinking in K–12: A review of the state of the field. Educational Researcher, 42(1), 38-43. https://doi.org/10.3102/0013189X12463051
  • Hague, C., & Payton, S. (2010). Digital literacy across the curriculum. Bristol: Futurelab.
  • Helsper, E., & Eynon, R. (2010). Digital natives: where is the evidence? British Educational Research Journal, 36(3), 503-520.
  • Hartley, J., McWilliam, K., Burgess, J., & Banks, J. (2008). The uses of multimedia: Three digital literacy case studies. Media International Australia, 128(1), 59-72. https://doi.org/10.1177/1329878X08128001
  • Hobbs, R. (2010). Digital and media literacy: A plan of action, A white paper on. Washington: The Aspen Institute.
  • Kara, S. (2021). Öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeyleri ile web ortamında bilgi arama ve yorumlama stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan University (Turkey)).
  • Karakoyun, F. (2014). Çevrimiçi ortamda oluşturulan dijital öyküleme etkinliklerine ilişkin öğretmen adayları ve ilköğretim öğrencilerinin görüşlerinin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Karasar, N. (2020). Bilimsel araştırma yöntemi (35. Baskı). Nobel Yayıncılık.
  • Kasalak, İ. (2017). Robotik kodlama etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin kodlamaya ilişkin öz-yeterlik algılarına etkisi ve etkinliklere ilişkin öğrenci yaşantıları (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Kazakoff, E. R., Sullivan, A., & Bers, M. U. (2013). The effect of a classroom-based intensive robotics and programming workshop on sequencing ability in early childhood. Early Childhood Research Quarterly, 28(4), 588-599.
  • Kızıl, M. (2007). Yükseköğrenimde bilgi okuryazarlığı: Selçuk Üniversitesi örneği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Law, N. W. Y., Woo, D. J., De la Torre, J., & Wong, K. W. G. (2018). A global framework of reference on digital literacy skills for indicator 4.4. 2.
  • Li, M., & Yu, Z. (2022). Teachers’ Satisfaction, Role, and Digital Literacy during the COVID-19 Pandemic. Sustainability, 14(3), 1121. https://doi.org/10.3390/su14031121
  • Martin, A. (2005). Digeulit – A european framework for digital literacy: A progress report. Journal of e-Literacy, 2(2),130-136.
  • Martin, A. (2008). Digital literacy and the digital society. C. Lankshear, M. Knobel (Eds.), In digital literacies: concepts, policies and practices (pp.151- 174). New York: Peter Lang.
  • Martin, A., & Grudziecki, J. (2006). DigEuLit: Concepts and tools for digital literacy development. https://doi.org/10.11120/ital.2006.05040249
  • Messer, D., & Critten, V. (2021). Creative use of digital storytelling. In Storytelling, special needs and disabilities (pp. 78-84). London: Routledge.
  • Metin, S. (2022). Activity-based unplugged coding during the preschool period. International Journal of Technology and Design Education, 32(1), 149-165.
  • Ng, W. (2012). Can we teach digital natives digital literacy? Computers & Education, 59(3), 1065-1078. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2012.04.016
  • Nikou, S. A., & Economides, A. A. (2014, April). Transition in student motivation during a scratch and an app inventor course. In 2014 IEEE Global Engineering Education Conference (EDUCON) (pp. 1042-1045). IEEE.
  • Noh, Y. (2017). A study on the effect of digital literacy on information use behavior. Journal of Librarianship and İnformation Science, 49(1), 26-56. https://doi.org/10.1177/0961000615624527
  • Özerbaş, M. A., & Kuralbаyeva, A. (2018). Türkiye ve Kazakistan öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 16-25. https://doi.org/10.21666/muefd.314761
  • Öztürk, E. (2020, Aralık). Bilgisayar bilimleriyle ilgilenen kadınların sayısı neden gittikçe azalıyor? Retrieved from https://politeknik.org.tr/bilgisayar-bilimleriyle-ilgilenen-kadinlarin-sayisi-neden-gittikce-azaliyor-ecem-ozturk-catlak-zemin/
  • Özyurt, Ö., & Özyurt, H. (2015). Bilgisayar programcılığı öğrencilerinin programlamaya karşı tutum ve programlama öz-yeterliklerinin belirlenmesine yönelik bir çalışma. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(1), 51-67.
  • Pala, Ş. M., & Başıbüyük, A. (2020). Ortaokul beşinci sınıf öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9(3), 897-921. https://doi.org/10.30703/cije.672882
  • Prensky, M. (2001). Digital natives, digital immigrants. On the Horizon, 9(5), 1-6. https://doi.org/10.1108/10748120110424843
  • Resnick, M., Maloney, J., Monroy-Hernández, A., Rusk, N., Eastmond, E., Brennan, K., ... & Kafai, Y. (2009). Scratch: programming for all. Communications of the ACM, 52(11), 60-67. https://dl.acm.org/doi/fullHtml/10.1145/1592761.1592779
  • Rusydiyah, E. F., Purwati, E., & Prabowo, A. (2020). How to use digital literacy as a learning resource for teacher candidates in Indonesia. Cakrawala Pendidikan, 39(2), 305-318. https://doi.org/10.21831/cp.v39i2.30551
  • Sharma, G. (2017). Pros and cons of different sampling techniques. International Journal of Applied Research, 3(7), 749-752.
  • Shute, V. J., Sun, C., & Asbell-Clarke, J. (2017). Demystifying computational thinking. Educational Research Review, 22, 142-158. https://doi.org/10.1016/j.edurev.2017.09.003
  • Son, J. B., Park, S., S., & Park, M. (2017). Digital literacy of language learners in two different contexts. Jalt Call Journal, 13(2), 77-96.
  • Spires, H. A., Paul, C. M., & Kerkhoff, S. N. (2019). Digital literacy for the 21st century. In Advanced methodologies and technologies in library science, information management, and scholarly inquiry (pp. 12-21). IGI Global. https://doi.org/10.4018/978-1-5225-7659-4.ch002
  • Stigberg, H., & Stigberg, S. (2020). Teaching programming and mathematics in practice: A case study from a Swedish primary school. Policy Futures in Education, 18(4), 483-496. https://doi.org/10.1177/1478210319894785
  • Şahin, H., Korkmaz, Ö., Çakır, R., & Erdoğmuş, F. U. (2019). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin kodlamaya dönük tutumları, öz-yeterlilikleri ve kodlama öğretimi için kullandıkları yöntemler. Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 38(2), 1-16. https://doi.org/10.7822/omuefd.612449
  • Thompson, J., & Childers, G. (2021). The impact of learning to code on elementary students’ writing skills. Computers & Education, 175, 104336. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2021.104336
  • Tomczyk, L. (2020). Skills in thearea of digital safety as a key component of digital literacy among teachers. Educationand Information Technologies, 25, 471–486. https://doi.org/10.1007/s10639-019-09980-6
  • Trilling, B., & Fadel, C. (2009). 21st century skills: Learning for life in our times. New York: John Wiley & Sons.
  • Uyar, A., Öztürk, G., & Öztürk, Y. (2022). Ortaokul öğrencilerinin kodlamaya yönelik tutumları. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(18), 1-11. https://doi.org/10.29129/inujgse.1166046
  • Üstündağ, A. (2021). Covıd 19 pandemi sürecinde ortaokul öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (39), 1-26. https://doi.org/10.14520/adyusbd.1009512
  • Voogt, J., & Roblin, N. P. (2012). A comparative analysis of international frameworks for 21st century competences: Implications for national curriculum policies. Journal of curriculum studies, 44(3), 299-321. https://doi.org/10.1080/00220272.2012.668938
  • Yağcı, M. (2016). Bilişim teknolojileri (BT) öğretmen adaylarının ve bilgisayar programcılığı (BP) öğrencilerinin programlamaya karşı tutumlarının programlama öz yeterlik algılarına etkisi. Journal of Human Sciences, 13(1), 1418-1432.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
  • Yontar, A . (2019). Öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeyleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4) , 815-824. https://doi.org/10.16916/aded.593579
  • Zhang, Z., & Gupta, B. B. (2018). Social media security and trustworthiness: Overview and new direction. Future Generation Computer Systems, 86, 914-925. https://doi.org/10.1016/j.future.2016.10.007
Toplam 68 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Eğitimde Program Değerlendirme, Öğretim Teknolojileri
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Aysel Arslan 0000-0002-8775-1119

Yayımlanma Tarihi 30 Eylül 2025
Gönderilme Tarihi 12 Ocak 2024
Kabul Tarihi 25 Ağustos 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Sayı: 65

Kaynak Göster

APA Arslan, A. (2025). Ortaokul Öğrencilerinin Dijital Okuryazarlıkları ve Kodlama Tutumları Arasındaki İlişkinin Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi(65), 2563-2583. https://doi.org/10.53444/deubefd.1418626