Fiili veya Hukuki İmkansızlığın İdari İşleme Etkisi Üzerine Bir Deneme

Yıl 2015, Cilt: 17 Sayı: 2, 233 - 271, 01.12.2015

Ahmet Yayla

Öz

Bir hukuki deneme niteliğindeki bu çalışma, İdare Hukukunda fiili ve hukuki imkansızlık müesseselerinin belirli bir ölçüde değerlendirilmesi amacını taşımaktadır. Fiili ve hukuki imkansızlık konusu bir makalenin sınırlarını aşacak ölçüde kapsamlıdır. Konuyu sınırlamak için biz, bu müesseseyi sadece idari işlemler ile sınırlı biçimde ele almayı tercih ettik. Öğreti ve yargı kararlarında fiili ve hukuki imkansızlık genellikle idari yargı kararlarının uygulanması bakımından incelenmektedir. Kanaatimizce yargı kararından önce, idari işlemin tesisi ve uygulanması aşamasında da imkansızlıktan bahsedilebilir. İdari yargı içtihadları, bu yaklaşımı desteklemektedir. Değerlendirmemiz bizi aynı zamanda şu soruyu sormaya yöneltti: Acaba imkansızlık ile idari işlemin unsurları arasında bir ilişki var mıdır? Çalışmamızın bir bölümü bu sorunun cevabına ayırılmış ve idari yargı içtihadlarından hareketle bu soruya olumlu yanıt verilebileceği sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

İdare Hukuku, hukuki imkansızlık, fiili imkansızlık, yargı kararlarının uygulanması, idari işlemin unsurları

AN ESSAY REGARDING THE EFFECTS OF FACTUAL OR LEGAL IMPOSSIBILITY ON ADMINISTRATIVE ACTS

Öz

The aim of this article is to evaluate concepts of legal and factual impossibility with an administrative law point of view. Usually Turkish Administrative Courts and Turkish Administrative Law Doctrine refer to these concepts in the context of the administrative inability to implement court decisions. If a legal or factual impossibility is present non-execution of a court decision by the administration is commonly accepted as lawful. A further research on the administrative jurisprudence suggests a broader comprehension of the term “impossibility” given the fact that it may be present in the phase of the establishment and enforcement of an administrative act. Usually this is also the case regarding the execution of a court decision that require a new administrative act. According to the second article of Turkish Administrative Procedure Code an administrative act is composed of five elements namely; power, form, cause, subject and object. As having a profound effect on the legality of an administrative act, there may be a relation between impossibility and the elements of an act. An attempt to discover this relation with data provided by case law is the other main objective of this study

Anahtar Kelimeler

Turkish Administrative Law, Administrative act, legal impossibility, factual impossibility, execution of court decisions

Kaynakça

• Akyılmaz, “Bahtiyar, Yargı Kararlarının Yerine Getirilmemesinden Doğan Sorumluluk”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XI, Sa. 1-2, Y. 2007.
• Akyılmaz, Bahtiyar/Sezginer, Murat/Kaya, Cemil, Türk İdare Hukuku, Seçkin, Ankara 2015.
• Altay, Evren:”Yargı Kararlarının Uygulanması”, Danıştay ve İdari Yargı Günü 139. Yıl Sempozyumu, Danıştay Matbaası, 2008.
• Atay, Ender Ethem, İdare Hukuku, Turhan, Ankara 2009.
• Bilgen, Pertev, İdare Hukuku Dersleri, Filiz, İstanbul 1996.
• Bülbül, Erdoğan, İdari İşlemlerin Yürürlükten Kaldırılması, Beta, İstanbul 2010.
• Bülbül, Erdoğan:”Perde-Yasa Kuramının Türk Hukukunda Uygulanabilirliği”, Yıldızhan Yayla’ya Armağan, Galatasaray Üniversitesi Yayınları, Armağan No:4, Graphis, İstanbul 2003.
• Çağlayan, Ramazan, “İdari Yargı Kararlarının Sonuçları ve Uygulanması”, s. 189, Seçkin, Ankara 2001.
• Çağlayan, Ramazan, İdari Yargılama Hukuku, Seçkin, Ankara 2014.
• Çağlayan, Ramazan: İdare Hukuku Dersleri, Seçkin, Ankara 2014.
• Derdiman, Ramazan Cengiz, İdare Hukuku, Aktüel, Bursa 2015.
• Duran, Lütfi:”İdari İşlemden Sorumluluk”, İÜHFM, C. 33, S. 3-4, 1968.
• Esin, Yüksel, Danıştay’da Açılacak Tazminat Davaları, İkinci Kitap, Esas, Ankara 1973.
• Gök, Hasan:”Danıştay Kararlarından Hareketle İdari Yargı Kararlarının İmkansızlık Nedeniyle Uygulanamadığı Haller”, İÜHFM C. LXXI, S. 1, 2013.
• Gözler, Kemal, İdare Hukuku Dersleri, Ekin, Bursa 2013.
• Gözübüyük, Şeref/Tan, Turgut, İdare Hukuku C.I, Turhan, Ankara 2014.
• Gözübüyük, Şeref/Tan, Turgut, İdare Hukuku C.II, İdari Yargılama Hukuku, Turhan, Ankara 2014.
• Günday, Metin, İdare Hukuku, İmaj, Ankara 2013.
• Kalabalık, Halil, İdari Yargılama Usulü Hukuku, Sayram, Konya 2015.
• Karahanoğulları, Onur, İdarenin Hukukla Kavranması: Yasallık ve İdari İşlemler, Turhan, Ankara, 2015.
• Kaya, Cemil, İdarenin Takdir Yetkisi ve Yargısal Denetimi, XII Levha, İstanbul 2011.
• Kaya, Cemil, İdari Yargı Kararlarının Uygulanması Konusunda Danıştayın Yaklaşımı, (e-kitap), İstanbul, Mart 2013.
• Keskin, Bayram:”İdari Yargı Kararlarının Uygulanmasında Hukuki veya Fiili İmkansızlık”, Terazi Hukuk Dergisi, Ekim 2009, S. 38.
• Odyakmaz, Zehra/Kaymak, Ümit/Ercan, İsmail, İdare Hukuku, XII Levha, İstanbul 2015.
• Onar, Sıddık Sami, İdare Hukukunun Umumi Esasları, C. III, İsmail Akgün, İstanbul.
• Ozansoy, Cüneyt: İdari Yargı Kararlarının Hukuk Düzenindeki Etkileri ve Uygulamadaki Sorunlar Sempozyumu’ndaki Konuşması, Mart 2012.
• Özay, İl Han, Günışığında Yönetim, Filiz, İstanbul 2004.
• Özbey, Özcan:”İdari Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Doğan Hukuki ve Cezai Sorumluluk”, Ankara Barosu Dergisi , Yıl:67, S.4, Güz 2009.
• Özdemir, Eyüp:”İdari Yargı Organları Tarafından Verilen Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Uygulanması ve Hukuki İmkansızlık Hali”, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2006/1.
• Sancakdar, Oğuz/Us, Eser/Kasapoğlu Turhan, Mine/Önüt, Lale Burcu, İdare Hukuku Teorik Çalışma Kitabı, Seçkin, Ankara 2015.
• Sarıca, Ragıp, İdari Kaza, Kenan, İstanbul 1949.
• Uler, Yıldırım, İdari Yargıda İptal Kararlarının Sonuçları, s. 99, AÜHFY, Sevinç, Ankara 1970.
• Ulusoy, Ali: İdari Yargı Kararlarının Hukuk Düzenindeki Etkileri ve Uygulamadaki Sorunlar Sempozyumu’ndaki Konuşması, Mart 2012, www.tbmm.gov.tr.
• Yaşar, Hasan Nuri: İdare Hukuku Genel Esaslar, Der, İstanbul 2013.
• Yayla, Yıldızhan, İdare Hukuku, Beta, İstanbul 2009.
• Yıldırım, Turan, İdari Yargı, Beta, İstanbul 2010.
• Zabunoğlu, Yahya K., İdari Yargı Hukuku Dersleri, Ankara 1982.