HMK Hükümlerine Göre Teminat Kurumu ve Dava Şartı Niteliği

Yıl 2014, Cilt 16 Özel Sayı, 943 - 974, 01.07.2014

Aziz Serkan Arslan

Öz

Bir başkası tarafından hakkı ihlal edilen veya tehlikeye sokulan,
kendisinden haksız bir talepte bulunulan kimsenin her zaman için mahkemeye başvurarak hukuki korumadan yararlanması, bunun için dava açabilmesi Anayasanın 36. maddesi tarafından güvence altına alınmıştır. Anayasa
madde 36’ya göre; herkes meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle
yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma hakkına
sahiptir. Bu duruma paralel olarak mahkemece haklı bulunan tarafın biran
önce hakkına kavuşabilmesi, mahkeme kararının yerine getirilmesi için
görevli olan icra ve iflas organlarına başvurma hakkı vardır. Hukuki korumadan yaralanmak için dava açan ve alacağı mahkeme ilamının yerine
getirilmesi için icra iflas mercilerine başvuracak olan kimsenin yerli veya
yabancı biri olması arasında kanun önünde eşitlik ilkesi gereği fark yoktur.
Anayasanın 36.maddesindeki “herkes” kavramı yerli ve yabancı bütün
gerçek ve tüzel kişileri kapsar. Dava açan veya icra iflas dairelerinden
talepte bulunan kişilerin kural olarak herhangi bir teminat göstermesi veya
kendini avukat vasıtasıyla temsil ettirmesi gerekmez. Buradaki amaç kişilerin dava açması sonucunda veya hükmün icrası sırasında yapacağı masrafları
göz önünde tutarak hakkını aramaktan vazgeçmek zorunda bırakılmamasıdır

Kaynakça

• Alangoya, Yavuz; İsviçre Hukukunda Çekişmesiz Yargıya (Nizasız Kaza) İlişkin Düşünceler, Medenî Usul ve İcra-İflâs Hukukçuları Toplantısı- IV, Ankara 2006, (s. 110-121).
• Ansay, Sabri Şakir; Hukuk Yargılama Usulleri, Ankara 1960.
• Berti, Stephen V.; Einführung in die Schweizerische Zivilprozessordnung, Basel 2011.
• Bilge, Necip/Önen, Ergun; Medeni Yargılama Hukuku Dersleri, 3. Bası, Ankara 1978.
• Çelikel, Aysel/Erdem, B. Bahadır; Milletlerarası Özel Hukuk, 11. Bası, İstanbul 2012.
• Çiçekli, Bülent; Yabancılar Hukuku, 2. Bası, Ankara 2009.
• Develioğlu, Hüseyin Murat; Kefalet Sözleşmesini Düzenleyen Hükümler Işığında Bağımsız Garanti Sözleşmeleri, İstanbul 2009.
• Ercan, İbrahim; İcra ve İflas Hukukunda Mal Varlığının Terki Suretiyle Konkordato, Konya 2008.
• Giebel, Martin; Münchener Kommentar zur Zivilprozessordnung, Band 1, 3. Auflage, München 2008.
• Hoffmann, Bernd Von/Thorn, Karsten/Firsching, Karl; Internationales Privatrecht, 9. Auflage, München 2007.
• Karslı, Abdurrahim; Medeni Muhakeme Hukuku Ders Kitabı, 2. Bası, İstanbul 2011.
• Kılıçoğlu, Mustafa; 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu El Şerhi, İstanbul 2012.
• Kıyak, Emre; Türkiye’de Mutad Meskeni Olma Yan Türk Vatandaşları İçin Teminat Gösterme Yükümlülüğü, EÜHFD, C. XVI, S. 1-2, 2012, (s. 225-246).
• Kuru, Baki/Arslan, Ramazan/Yılmaz, Ejder; Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, 22. Bası, Ankara 2011.
• Kuru, Baki; Hukuk Muhakemeleri Usulü, C. IV, 6. Bası, İstanbul 2001.
• Kuru, Baki/Arslan, Ramazan/Yılmaz, Ejder; İcra ve İflas Hukuku Ders Kitabı, 27. Bası, Ankara 2013.
• Kuru, Baki; İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, 2. Bası, Ankara 2013.
• Kuru, Baki; Dava Şartları, Ord. Prof. Dr. Sabri Şakir Ansay’ın Hatırasına Armağan, S. 194, 1964, (s. 109-147).
• Musielak, Hans Joachim/Foerste, Ulrich; Kommentar zur Zivilprozessordnung, 8. Auflage, München 2011.
• Nomer, Ergin; Devletler Hususî Hukuku, 19. Bası, İstanbul 2011.
• Okur, Mustafa; Adli Teminat, Ankara 2011.
• Onar, Sıddık Sami/Belgesay, Mustafa Reşit; Adliye Hukukunun Umumi Esasları, İstanbul 1944.
• Özden, Bülent; Alman Hukukunda ‘Cautio Judicatum Solvi’ Kuralı, MHB, C.10, S. 1-2, 1990.
• Özekes, Muhammet; Medenî Usul Hukukunda Asli Müdahale, İstanbul 1995.
• Özen, Burak; Kefalet Sözleşmesi, İstanbul 2008.
• Pekcanıtez, Hakan; Medenî Usul Hukukunda Fer’i Müdahale, Ankara 1992.
• Pekcanıtez, Hakan/Atalay, Oğuz/Özekes, Muhammet; Medenî Usul Hukuku, 12. Bası, Ankara 2011.
• Schack, Heimo; Internationales Zivilverfahrensrecht, 3. Auflage, München 2002.
• Schütze, Rolf A.; Das Internationale Zivilprozessrecht in der ZPO, Berlin 2008.
• Somm, Thomas Sutter; Schwerpunkte und Leitlinien des Vorentwurs zur Schweizerischen Zivilprozessordnung, Die Künftige Schweizerische Zivilprozessordnung, Zürich 2003, s. 11-23.
• Tandoğan, Haluk; Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, C. II, 5. Bası, İstanbul 2010.
• Tanrıver, Süha; HMK Tasarısının 1 ila 122. Maddelerinde Yer Alan Temel Düzenlemeler ve Bunların Genel Çerçevede Değerlendirilmesi, AÜHFD, C. 57, S. 3, 2008, (s. 635-664).
• Taşpınar Ayvaz, Sema; İcra İflas Hukukunda Yeniden Yapılandırma, Ankara 2005.
• Turhan, Turgut; Davacının veya Davaya Katılanın Teminat Gösterme Yükümü, Prof. Dr. Osman F. Berki’ye Armağan, Ankara 1977, (s. 853- 905).
• Tutumlu, Mehmet Akif; Kuram ve Uygulama Açısından Hukuk Muhakemeleri Kanununun Yeni ve Değişik Hükümlerinin Yorumu, 2. Bası, Ankara 2012.
• Tütüncübaşı, Uğur; Milletlerarası Usul Hukukunda Teminat Gösterme Yükümlülüğü, DEÜHFD, C. 12, S. 2, 2010, (s. 183-223).
• Ulukapı, Ömer; Medeni Usul Hukukunda Dava Arkadaşlığı, Konya 1991
• Umar, Bilge; Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı’na Katkı, TBBD, S. 67, 2006, (s. 121-162).
• Unat, İlhan; Davacının Yabancı Niteliğine Dayanan Adli Teminatın Uygulanma Alanı, AÜSBFD, C. 28, S. 3, 1973, (s. 1-13).
• Üstündağ, Saim; Medeni Yargılama Hukuku, C. I-II, İstanbul 2000.
• Walter, Hans Peter; Auf dem Weg zur Schweizerischen Zivilprozessordnung, SJZ 100, Zürich 2004, (s. 313-321).
• Yavuz, Cevdet/Acar, Faruk/Özen, Burak; Borçlar Hukuku Dersleri, Özel Hükümler, 8. Bası, İstanbul 2010.
• Yılmaz, Ejder; Hukuk Sözlüğü, 5. Bası, Ankara 1996.
• Yılmaz, Ejder; Davada İnanca, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ellinci Yıl Armağanı, C. I, Ankara 1977, (s. 381-410).