Hukuk Muhakemeleri Kanununa Göre İhtiyati Tedbirin Uygulanmasını Talep Etme Zorunluluğu

Yıl 2014, Cilt 16 Özel Sayı, 1253 - 1273, 01.07.2014

Mustafa Göksu

Öz

2011 yılında yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu,
diğer konuların yanı sıra, ihtiyati tedbirler bakımından da çok önemli bazı
değişiklikler getirmiştir. Bu çerçevede ihtiyati tedbir kurumu hakkındaki
hükümler, büyük ölçüde, İcra ve İflas Kanununda düzenlenmiş olan ihtiyati
haciz kurumun ilişkin hükümler ile benzer hale getirilmiştir. Bu değişiklikler
birkaç kategoride özetlenebilir1
. Öncelikle dava açılmadan önce istenecek
olan ihtiyati tedbirler bakımından 1086 sayılı Kanunda yer alan “en az masrafla ve en çabuk ifası mümkün olan yer” kuralından vazgeçilmiş ve yetki
(ile görev) bakımından genel kurallara atıf yapılmış (HMK m. 390/1); ayrıca
ihtiyati tedbir kararında bulunması gerekenler daha açık şekilde düzenlenmiştir (HMK m. 391/2). Bunun dışında eski Kanunun 101. maddesindeki
sayma usulünden vazgeçilmiş ve ihtiyati tedbirin nasıl ve ne şekilde olacağı
(eski Kanunun 103. madde düzenlemesinde olduğu gibi) mahkemenin takdirine bırakılmıştır (HMK m. 391/1).

Kaynakça

• Alangoya, Yavuz/Yıldırım, Kamil/Deren-Yıldırım, Nevhis; Medenî Usul Hukuku Esasları, 8. Baskı, İstanbul 2012.
• Arslan, Ramazan; Hukuk Muhakemeleri Kanununun Geçici Hukuki Korumalar Konusunda Getirdiği Yenilikler, Bankacılar Dergisi, Şubat 2013, s. 7-27.
• Başözen, Ahmet; Güncel Yargıtay Kararları ve Yargıtay İBK Işığında İhtiyati Tedbir Kararlarının Temyizi Sorunu, Prof. Dr. Ejder Yılmaz’a Armağan, Ankara 2014, s. 463-521.
• Boran Güneysu, Nilüfer; Medeni Usul Hukukunda Karar, Ankara 2014.
• Deren-Yıldırım, Nevhis; Haksız Rekabet Hukuku ile Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku’nda İhtiyati Tedbirler, 2. Baskı, İstanbul 2002.
• Erişir, Evrim; Geçici Hukuki Korumanın Temelleri ve İhtiyati Tedbir Türleri, İstanbul 2013.
• Ermenek, İbrahim; İflasın Ertelenmesi, 2. Baskı, Ankara 2010.
• Karslı, Abdurrahim; Medeni Muhakeme Hukuku, 3. Baskı, İstanbul 2012.
• Kiraz, Taylan Özgür; 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Getirilen Yenilikler, Ankara 2012.
• Konuralp, Haluk; Medeni Usul Hukuku, Eskişehir 2006.
• Kuru, Baki; Hukuk Muhakemeleri Usulü, Altıncı Baskı, Cilt II, İstanbul 2001.
• Kuru, Baki; Hukuk Muhakemeleri Usulü, Altıncı Baskı, Cilt IV, İstanbul 2001.
• Kuru, Baki; İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, İkinci Baskı, Ankara 2013.
• Kuru, Baki/Arslan, Ramazan/Yılmaz, Ejder; Medeni Usul Hukuku, 25. Baskı, Ankara 2014.
• Muşul, Timuçin; Medenî Usul Hukuku, 3. Bası, Ankara 2012.
• Önen, Ergun; İnşai Dava, Ankara 1981.
• Özekes, Muhammet; Fikir ve Sanat Eserleri Hukukunda İhtiyati Tedbir, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 4, Sayı 2, 2002, s. 89-138, (Kısaltması: Özekes, Tedbir).
• Özekes, Muhammet; İcra İflas Hukukunda İhtiyati Haciz, Ankara 1999, (Kısaltması: Özekes, İhtiyati Haciz).
• Özekes, Muhammet/Erişir, Evrim; Konusu Para Alacağı Olan Geçici Hukuki Korumaların Karşılaştırılması ve Değerlendirilmesi, Legal Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku Dergisi, 2006/3, Sayı 5, s. 1235- 1274.
• Öztek, Selçuk; Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda Geçici Hukuki Koruma Hükümlerinin Değerlendirilmesi, Medeni Usul ve İcra-İflas Hukukçuları Toplantısı X (İzmir/1-2 Ekim 2012), Ankara 2013, s. 428-461.
• Pekcanıtez, Hakan; Milletlerarası Tahkim’de Geçici Hukuki Koruma Önlemleri, Milletlerarası Tahkim Semineri, Ankara 2003, s.115-152.
• Pekcanıtez, Hakan/Atalay Oğuz/Özekes, Muhammet; Medeni Usul Hukuku, 14. Bası, Ankara 2013.
• Postacıoğlu, İlhan E.; Medenî Usul Hukuku Dersleri, 6. Bası, İstanbul 1975.
• Ulukapı, Ömer; Medeni Usul Hukuku, Konya 2014.
• Umar, Bilge; Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, 2. Baskı, Ankara 2014.
• Üstündağ, Saim; İhtiyati Tedbirler, İstanbul 1981.
• Üstündağ, Saim; Medenî Yargılama Hukuku, 7. Bası, İstanbul 2000.
• Yılmaz, Ejder; Geçici Hukuki Himaye Tedbirleri, Cilt I, Ankara 2001, (Kısaltması: Yılmaz, Tedbirler I).
• Yılmaz, Ejder; Geçici Hukuki Himaye Tedbirleri, Cilt II, Ankara 2001, (Kısaltması: Yılmaz, Tedbirler II).
• Yılmaz, Ejder; Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, 2. Baskı, Ankara 2014, (Kısaltması: Yılmaz, Şerh).