Yabancı Unsurlu İflâs Davalarında Türk Mahkemelerinin Yetkisi Sorunu

Yıl 2014, Cilt 16 Özel Sayı, 2881 - 2907, 01.07.2014

Ali Önal

Öz

İflâs kavramı, ilgilendirdiği kişiler ve etkisi yönü itibariyle geniş bir
alanı kapsamaktadır. Aslında icra ve iflâs hukukunu ilgilendiren bir kavram
olan ve İcra ve İflâs Kanunu (İİK) iflâs, özellikle iflâsa tâbi olan kişiler
yönüyle Türk Ticaret Kanunu (TTK); usul hukuku yönüyle Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) ve nihayet içinde yabancılık unsuru bulunan iflâs
uyuşmazlıkları nedeniyle de Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku
Hakkında Kanun (MÖHUK)’u ilgilendirmektedir. Geniş bir alanı kapsayan
iflâs müessesesinin, hukuki uyuşmazlıklarda karşılaşılan sorunlar çerçevesinde etki alanı daha da genişlemektedir. Biz bu çalışmamızda özellikle
içinde yabancılık unsuru bulunan iflâs uyuşmazlıklarının yargılama aşamasında yer alan yetki sorunlarına değineceğiz. Globalleşen dünyada, uluslararası ticari ilişkilerin gelişmesi nedeniyle, milletlerarası yetkili mahkemelerin önemi daha da artmaktadır. Şirketlerin farklı ülke sınırlarında faaliyet
göstermesi, yine bu şirketlerin olası iflâslarında birden fazla devletin sorunu
halini almaktadır

Kaynakça

• Altuğ, Yılmaz (1973), Devletler Özel Hukukunda İflâs (İflâs), Banka ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, C. 10, S. 6 İstanbul.
• Altuğ, Yılmaz (1979), Devletler Özel Hukukunda Yargı Yetkisi, İstanbul. Arat, Tuğrul (1964), Yabancı İlâmların Tanınması ve Tenfizi, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 1, S. 4.
• Arat, Tuğrul (1970), Ticaret Şirketlerinin Tâbiiyeti, Sevinç Matbaası, Ankara.
• Arkan, Sabih (2012), Ticari İşletme Hukuku, 16. Baskı, Banka ve Ticaret Enstitüsü Yayınları, Ankara.
• Aşık, İbrahim (2011), Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na Göre Yetki Sözleşmesi, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 97, Ankara.
• Aybay, Rona/Dardağan, Esra (2001), Yasaların Uluslararası Düzeyde Çatışması, İstanbul.
• Belgesay, M. Reşit (1953), İcra ve İflâs Hukuku, C. 2, B. 2, Ankara.
• Berki, O. Fazıl (1961), Devletler Hususi Hukuku, C. 2, B. 4, Ankara.
• Berkin, Necmettin (1972), İflâs Hukuku Dersleri, 4. Baskı, İstanbul.
• Bolayır, Nur (2009), Medeni Usul Hukukunda Yetki Sözleşmeleri, Beta Yayıncılık, İstanbul.
• Campbell, D. (1992), International Corporate Insolvency, London.
• Çelikel, Aysel/Erdem, B. Bahadır (2012), Milletlerarası Özel Hukuk, Beta Yayıncılık, 12. Baskı, İstanbul.
• Donay, Süheyl (1969), Devletler Hususi Hukukunda Şirketin Tâbiiyeti Meselesi, BATİDER, C. 5, S. 2, Ankara.
• Ekşi, Nuray (1996), Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi, Beta Yayıncılık, İstanbul.
• Erkan, Mustafa (2012), Bir Tabu: Taşınmazlarda Münhasır Yetkili Mahkeme Sorunu, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 20, S. 1, Konya.
• Erman, E. Sabri (1967), Kambiyo Senetlerine Müstenit İflâs, Adalet Dergisi, S. 7-10.
• Esen, Emre (2002), Türk Hukukunda Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında Münhasır Yetki Kavramı, Ergin Nomer’e Armağan-Milletlerarası Hukuk ve Özel Hukuk Bülteni, C. 22, İstanbul.
• Göğer, Erdoğan (1971), İflâs Alanındaki Kanunlar İhtilafı (İflâs), Banka ve Ticaret Hukuku Araştırmaları Enstitüsü, C. 6, S. 2, Ankara.
• Göğer, Erdoğan (1973), Kanunlar İhtilâfı İçtihatları Açısından Bağlama Kuralları, Ankara.
• Göğer, Erdoğan (1975), Devletler Hususi Hukuku (DHH), Ankara.
• Gönen, Eriş (1991), Uygulamalı İflâs ve Konkordato Hukuku, Ankara.
• Güneysu-Güngör, Gülin (1997), Devletler Özel Hukukunda İflâs, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları.
• Kuru, Baki (1970), İflâs Takibi ve Davalarında Yetki Kaideleri, İmren Öktem’e Armağan, Ankara.
• Kuru, Baki (1988), İflâs ve Konkordato Hukuku, Alfa Basım ve Dağıtım, Ankara.
• Kuru, Baki (2013), İcra ve İflâs Hukuku El Kitabı (İcra ve İflâs), Adalet Yayınları, Genişletilmiş İkinci Baskı, Ankara.
• Nomer, Ergin (2011), Milletlerarası İflâsta Yetki Sözleşmesi, İstanbul Barosu Dergisi, C. 85, S. 6, İstanbul.
• Nomer, Ergin (2013), Devletler Hususi Hukuku, Beta Yayınevi, 20. Baskı, İstanbul.
• Özkan, Hasan (2014), İflâs, İflâs Davası, İflâs İdaresi, İflâsın Ertelenmesi, Legal Yayıncılık, İstanbul.
• Pekcanıtez, Hakan/Atalay, Oğuz/Sungurtekin-Özkan, Meral/Özekes, Muhammet (2013), İcra ve İflâs Hukuku, Yetkin Kitapevi, 11. Baskı, Ankara.
• Postacıoğlu, E. İlhan (1978), İflâs Hukuku İlkeleri, İstanbul.
• Sakmar, Ata (1982), Yabancı İlâmların Türkiye’deki Sonuçları, Fakülteler Matbaası, İstanbul.
• Sargın, Figen (1996), Milletlerarası Usul Hukukunda Yetki Antlaşmaları, Yetkin Yayıncılık, Ankara.
• Seviğ, V. Raşit (1957), Hukuki ve Ticari Konularda Kanunlar İhtilafı, İstanbul.
• Şanlı, Cemal (2002), Uluslararası Ticari Akitlerin Hazırlanması ve Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları, Beta Yayıncılık, 2. Baskı, İstanbul.
• Şanlı, Cemal/Ataman-Figenmeşe, İnci/Esen, Emre (2013), Devletler Özel Hukuku, Vedat Kitapevi, İstanbul.
• Tekinalp, Gülören (2000), Milletlerarası Özel Hukukta Ortaklıkların Merkezi Kriteri AT Hukuku ve MÖHUK (Ortaklıkların Merkezi), İstanbul: Aysel Çelikel’e Armağan, MHB. C. XIX, S. 1-2.
• Tiryakioğlu, Bilgin (1996), Yabancı Boşanma Kararlarının Türkiye’de Tanınması ve Tenfizi, Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, No: 501.
• Üstündağ, Saim (2009), İflâs Hukuku, Gözden Geçirilmiş ve Yenilenmiş, 8. Bası, İstanbul.
• Yılmaz, Ejder (2004), 4949 ve 5092 Sayılı Kanunlarla İflâs Hükümlerinde Yapılan Değişiklikler.