Hayvan Satışında Ayıptan Sorumluluk

Yıl 2014, Cilt 16 Özel Sayı, 3579 - 3612, 01.07.2014

Burak Keçecioğlu

Öz

Her gün birçok kişi, gerek ticari amaçla gerekse kendilerine can dostu
olması için hayvan pazarlarından veya hayvan satış dükkânlarından hayvan
satın almaktadır. Fakat kimi zaman satın alınan hayvanda, “ayıp” diye nitelendirilen bir takım eksiklikler veya bozukluklar çıkmaktadır. Çalışmamızın
temel inceleme alanı olan adi satışa göre, satıcı söz konusu ayıptan ancak,
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 220. maddesinde düzenlendiği gibi,
yazılı olarak ayıbı üstlenmişse veya ağır kusuru varsa sorumlu olacaktır. Her
ne kadar hayvan satışından doğan ayıbın maddi şartları kanunda özel olarak
düzenlenmiş olsa da, konusu hayvan satışı olmayan diğer satış sözleşmelerindeki sözleşme konusu şeyde çıkan ayıpların maddi şartlarının da belli
ölçüde hayvan satışına uygulanacağı unutulmamalıdır. Alıcı, maddi şartların
yanında kanunda düzenlenmiş şekli şartlar olan muayene ve ihbar külfetlerini de yerine getirdiğinde, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda alıcının
hakları özel bir düzenlemeye tabi tutulmadığı için, 227. maddede düzenlenen
seçimlik hakları kendine uygun düştüğü ölçüde kullanabilmektedir. Alıcı,
seçimlik haklarına ek olarak, satıcıdan genel hükümlere göre maddi ve
manevi tazminat da talep edebilmektedir.

Kaynakça

• Acemoğlu, Kevork; “Aliud”ve Federal Mahkemenin “Aliud” Konusundaki Tutumu Üzerine”, İstanbul Üniversitesi Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, Cilt:6, Sayı: 9, 1972, s. 19-29.
• Aktürk, İpek; Satım ve Eser Sözleşmelerinde Gözden Geçirme ve Bildirim Külfetleri, Yetkin Yayınevi, Ankara 2012.
• Akyiğit, Ercan; Yeni Borçlar Kanunu’na Göre Satış-Mal Değişimi ve Bağışlama Sözleşmeleri, Seçkin Yayınevi, 1. Baskı, Ankara 2011.
• Aral, Fahrettin/Ayrancı, Hasan; Borçlar Hukuku: Özel Borç İlişkileri, Yetkin Yayınevi, 9. Baskı, Ankara 2012.
• Arbek, Ömer; Satım Konusu Ayıplı Malın Tamir Edilmesi, Yetkin Yayınevi, Ankara 2005.
• Arkan, Sabih; Ticari İşletme Hukuku, 18. Baskı, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 2013.
• Aslan, Yılmaz; 6502 Sayılı Kanuna Göre Tüketici Hukuku, 4. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa 2014.
• Atamer, Yeşim M.; Türk Borçlar Kanunu Sempozyumu Makaleler - Tebliğler: Taşınır Satımı Sözleşmesi, On iki Levha Yayıncılık, 1. Baskı, İstanbul 2012.
• Atamer, Yeşim/Baş, Ece; “Avrupa Birliği Hukuku İle Karşılaştırmalı Olarak 6502 Sayılı Yeni Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Uyarınca Satım Sözleşmesinde Ayıptan Doğan Sorumluluk”, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt:88, Özel Sayı: 1, 2014, s. 19-61.
• Ayan, Nurşen; “Taşınır Satımında Satıcının Kanundan Doğan Ayıba Karşı Tekeffül Borcu”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:15, Sayı: 1, 2007, s. 11-38.
• Aydoğdu, Murat/Kahveci, Nalân; Türk Borçlar Hukuku: Özel Borç İlişkileri, İleri Yayınevi, 1. Baskı, İzmir 2013.
• Aydos, Oğuz Sadık; Ayıplı Mal Nedeniyle Ortaya Çıkan Malvarlığı Zararları, Prof. Dr. Fırat Öztan’a Armağan, Cilt: I, Turhan Kitabevi, Ankara 2010, s. 317-335.
• Becker, Herman; İsviçre Borçlar Kanunu Şerhi: Borçlar Hukuku II. Bölüm: Çeşitli sözleşme İlişkileri: Madde 184-551, Yargıtay Yayınları, No:24, İstanbul 1993.
• Bilge, Necip; Borçlar Hukuku Dersleri: Hususi Borç Münasebetleri, Ankara 1958.
• Bucher, Eugen/Buz, Vedat; “Mağdur Edilen Alıcı: Türk/İsviçre Borçlar Kanununun İki Özelliğinin Eleştirisi: Muayene ve İhbar Külfeti (Art. 201 OR; BK. m. 198), BK.202/II (Art. 205/II OR)’ye Göre Dönme Yerine Bedel İndirimine Karar Verilmesinin Masraflara İlişkin Sonuçları”, Prof. Dr. Necip Kocayusufpaşaoğlu için Armağan, Ankara 2004, s. 145-179.
• Çetiner, Bilgehan; “Yeni Türk Borçlar Kanunu’nda Yarar ve Hasarın İntikali ile Satıcının Ayıptan Sorumluluğuna İlişkin Hükümlerin Değerlendirilmesi”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt: 67, Sayı: 1-2, 2009, s. 97-113.
• Edis, Seyfullah; Türk Borçlar Hukukuna Göre Satıcının Ayıba Karşı Tekeffül Borcu, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara 1963.
• Ertaş, Şeref; Eşya Hukuku, Fakülteler Yayınevi, 10. Baskı, İzmir 2012. Erzurumluoğlu, Erzan; Sözleşmeler Hukuku (Özel Borç İlişkileri), Yetkin Yayınevi, 2. Baskı, Ankara 2012.
• Feyzioğlu, Feyzi Necmeddin; Borçlar Hukuku: Özel Borç İlişkileri, İstanbul Üniversitesi Yayınları, Cilt: I, 3. Baskı, İstanbul 1978.
• Gümüş, Mustafa Alper; Borçlar Hukuku: Özel Hükümler, Vedat Kitapçılık, Cilt: I, İstanbul 2008, (Borçlar).
• Gümüş, Mustafa Alper; 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerhi, Vedat Kitapçılık, Cilt: I, İstanbul 2014, (Tüketici).
• Günay, Cevdet İlhan; Türk Borçlar Kanunu Şerhi, Yetkin Yayınları, Ankara 2012.
• Gürpınar, Damla; “Ev ve Süs Hayvanı Sahiplerinin Hakları ve Yükümlülükleri”, İzmir Barosu Dergisi, Sayı: 72, 2007, s. 170-212.
• Karahasan, Mustafa Reşit; Türk Borçlar Hukuku - Özel Borç İlişkileri, Beta Yayıncılık, Cilt: III, 1. Baskı, İstanbul 2004.
• Kılıçoğlu, Ahmet M.; Borçlar Hukuku : Genel Hükümler, Turhan Kitabevi, 16. Baskı, Ankara 2012.
• Kocayusufpaşaoğlu, Necip; Borçlar Hukukuna Giriş, Hukuki İşlem ve Sözleşme, Filiz Kitabevi, Cilt: I, 4. Baskı, İstanbul 2008.
• Koçhisarlıoğlu, Cengiz/Söğütlü Erişgin, Özlem; “Hayvanın Hukuki Konumu”, Yaşar Üniversitesi Elektronik Dergisi: Prof. Dr. Aydın Zevkliler’e Armağan (Özel Sayı), Cilt: 2, s. 1691-1724.
• Kuru, Baki/Arslan, Ramazan/Yılmaz, Ejder; Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, Yetkin Yayınları, 24. Baskı, Ankara 2013.
• Oğuzman, Kemal/Seliçi, Özer/Oktay-Özdemir, Saibe; Eşya Hukuku, Filiz Kitabevi, 15. Baskı, İstanbul 2012.
• Olgaç, Senai; Borçlar Hukuku Akdin Muhtelif Nevileri: Satış ve Trampa, İstanbul 1966.
• Öz, Turgut; “Yeni Borçlar Kanununda Satım ve Eser Sözleşmesi Bakımından Ayıba Karşı Tekeffül Düzenlemesindeki Değişiklikler”, Prof. Dr. Mustafa Dural’a Armağan, Filiz Kitabevi, İstanbul 2013, s. 854-875.
• Pekcanıtez, Hakan/Atalay, Oğuz/Özekes, Muhammet; Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, Yetkin Yayınları, 1. Baskı, Ankara 2013.
• Reisoğlu, Safa; Türk Eşya Hukuku, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, 6. Baskı, Ankara 1980.
• Remzi, Mehmet/Aydın, Sezer; Borçlar Hukuku: Özel Hükümler, İkinci Sayfa Yayınları, 4. Baskı, İstanbul 2012.
• Serozan, Rona; Sözleşmeden Dönme, Vedat Kitapçılık, 2. Baskı, İstanbul 2007.
• Sungurbey, İsmet; Hayvan Hakları, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul 1992.
• Tandoğan, Haluk; Borçlar Hukuku: Özel Borç İlişkileri, Vedat Kitapçılık, Cilt: I, 6. Baskı, İstanbul 2008.
• Tekinay, Selahattin Sulhi/Akman, Sermet/Burcuoğlu, Haluk/Altop, Atilla; Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Filiz Kitabevi, 7. Baskı, İstanbul 1993.
• Tunçomağ, Kenan; Borçlar Hukuku: Özel Borç İlişkileri, İstanbul Üniversitesi Yayınları, Cilt: II, 2. Baskı, İstanbul 1974.
• Uygur, Turgut; Açıklamalı - İçtihatlı Borçlar Kanunu: Sorumluluk ve Tazminat Hukuku, Seçkin Yayınevi, Cilt: IV, 3. Baskı, Ankara 2010, (Kısaltma: Sorumluluk).
• Uygur, Turgut; 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Şerhi, Seçkin Yayınevi, Cilt: I, 2. Baskı, Ankara 2012, (Borçlar).
• Yavuz, Cevdet; Türk Borçlar Hukuku: Özel Hükümler, Beta Yayınları, 10. Baskı, İstanbul 2012, (Borçlar).
• Yavuz, Cevdet; Satıcının Satılanın (Malın) Ayıplarından Sorumluluğu, Beta Yayınevi, İstanbul 1989, (Ayıp).
• Yavuz, Nihat; Ayıplı İfa, Seçkin Yayınevi, 3. Baskı, Ankara 2012.
• Yılmaz, Halil; “Hayvan Haklarına Bakış”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı:62, 2006, s. 212-229.
• Zevkliler, Aydın/Gökyayla, Emre; Borçlar Hukuku: Özel Borç İlişkileri, Turhan Kitabevi, 13. Baskı, Ankara 2013.