HUKUKİ BOYUTU İLE ALMANYA’DA BEBEK SANDIĞI VE ANONİM DOĞUM UYGULAMALARI VE TÜRKİYE’DE DURUM

Yıl 2007, Cilt 9 Özel Sayı, 683 - 719, 01.07.2007

Metin İkizler

Öz

Kadınların (ya da ana ve babanın her ikisinin) yeni doğmuş bebeklerini, bulunmasını ve bakılmasının sağlayacak şekilde terk edebilmesi için hazırlanmış olan bebek sandığı ile kadının kimliği hakkında bilgi vermeden hastane ortamında doğum yapması ve doğum sonrasında çocuğun ilgili kuruluşlar tarafından alınarak bakılması şeklinde işleyen anonim doğum uygulamalarına Avrupa’da ve dünyanın çeşitli ülkelerinde rastlanmaktadır. Bu uygulamalardan birinin ya da her ikisinin görüldüğü ülkelere Almanya, Fransa, Avusturya, Macaristan, Pakistan, Filipinler ve Japonya örnek verilebilir. Fakat bu ülkelerdeki hukuk düzenlerinin bu iki uygulamaya yaklaşımı farklı farklıdır. Bu makalede Türk ve Alman hukukları açısından bebek sandığı ve anonim doğumla ilgili sorunlar incelenmektedir

Anahtar Kelimeler

Bebek sandığı, anonim doğum, gizli doğum, Alman hukuku, Türk hukuku

Kaynakça

• Acabey, M.B.: Soybağı, Đzmir 2002.
• Akıntürk, T./Akipek, J. G.: Türk Medeni Hukuku, Başlangıç Hükümleri ve Kişiler Hukuku, 1. Cilt, 5. Bası, Đstanbul 2004.
• Akıntürk, T.: Türk Medeni Hukuku, 2. Cilt, Aile Hukuku, 10. bası, Đstanbul 2006.
• Aydoğdu, M.: Çağdaş Hukuki Gelişmeler Işığında Evlat Edinme, Đzmir 2006.
• Benda, E.: Die “anonyme Geburt”, JZ, 2003, s. 533-540.
• Blank, T.: Familienrecht, Band II,Kindschaftsrecht, München 2000.
• Bott, R.: “Einige kritische Anmerkungen zum Themenkomplex: Babyklappe, anonyme Geburt, Findelkind, Adoption”, in: Protokoll des Innenausschusses (61. Sitzung), Öffentliche Anhörung von Sachverständigen zum Thema “Anonyme Geburten” am 30.5.2001, Deutscher Bundestag, 14. Wahlperiode, Berlin, 2001, 261-274.
• Bott, R.: Babyklappe und anonyme Entbindung. Sozialpolitische und psychologische Aspekte, in: Adoption. Positionen, Impulse, Perspektiven, hrsg von Paulitz, H., München, 2006, s. 153-167.
• Dural, M./Öğüz, T./Gümüş, A.: Türk Özel Hukuku, Cilt III, Aile Hukuku, Đstanbul 2005.
• Dutertre, G.: Avrupa Đnsan Hakları Mahkemesi Kararlarından Örnekler (Extraits clés de jurisprudence - Cour européenne des droits de l'homme), Avrupa Konseyi çevirisi ve yayını, Ankara 2007.
• Erdoğan, M.: Anayasa Hukuku, 4. baskı, Ankara 2007.
• Erman, W./Holzhauer, H.: Bürgerliches Gesetzbuch, Handkommentar, 10. Aufl., Münster 2000.
• Frank, R./Helms, T.: Rechtliche Aspekte der anonymen Kindesabgabe in Detschland und Frankreich, FamRZ, 2001,s. 1340-1348.
• Geiger, J./von Lampe, C.: Das 2. Urteil des BVerfG zum Schwangerschaftsabbruch, Jura, 1994, s. 20-30.
• Gernhuber, J./Coester-Waltjen, D.: Familienrecht, München 2006. Gören, Z.: Temel Hak Genel Teorisi, Đzmir 2000.
• Gözler, K.: Anayasa Hukukuna Giriş, 10. baskı, Bursa 2007.
• Gözübüyük, Ş./Gölcüklü, F.: Avrupa Đnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, 5. bası, Ankara 2004.
• Gözübüyük, Ş.: Anayasa Hukuku, 15.baskı, Ankara 2007.
• Hepting, R.: “Babyklappe” und “anonyme Geburt”, FamRZ, 2001, s. 1573-1585. Kaboğlu, Đ. Ö.: Özgürlükler Hukuku, Đstanbul 1993.
• Katzenmeier, C.: Rechtsfragen der “Babyklappe” und der medizinisch assistierten “anonymen Geburt”, FamRZ, 2005, s.1134-1139.
• Kılıçoğlu, A.: Medeni Kanunumuzun Aile-Miras-Eşya Hukukuna Getirdiği Yenilikler, 2. bası, Ankara 2004.
• Küntay, E.: Çocuk Hakları ve Aile Đçi Đlişkiler, BM Çocuk Hakları Sözleşmesi Üzerine Bir Yorum, Türkiye’de Đnsan Hakları Konferansı, 7-9 Aralık 1998
• Türkiye ve Ortadoğu Amme Đdaresi Enstitüsü yayını, Ankara 2000; s. 541- 547.
• Lüderitz, A./Dethloff, N.: Familienrecht, 28. Aufl., München 2007.
• Mittenzwei, I.: “Das Modellprojekt Mose” - Rechtsfragen der anonymen Abgabe neugeborener Kinder, in: FS Andreas Wacke, Hrsg. von Hans Georg Knothe u. Jürgen Kohler, München 2001, s. 327-344.
• Neuheuser S.: Begründet die Weggabe eines Neugeborenen in eine “Babyklappe” den Anfangsverdacht einer Straftat?, NStZ 2001, s.175-178 (kısaltma: NStZ).
• Neuheuser, S.: Strafrechtliche Bewertung sogenannter Babyklappen in der Praxis, in: Kriminalistik 2005, s. 738-741.
• Oğuzman, M. K./Seliçi, Ö./Oktay-Özdemir S.: Kişiler Hukuku (Gerçek ve Tüzel Kişiler), 8. Bası, Đstanbul 2005.
• Ovacık, M.: Đngilizce Türkçe Hukuk Sözlüğü, 2. baskı, Ankara 1986.
• Önder, A.: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Đstanbul 1994.
• Özbudun, E.: Türk Anayasa Hukuku, 8. baskı, Ankara 2005.
• Özdamar, D./Sucu, C. G.: Türk Medeni Kanunu’nun 313. Maddesinde, 15.07.2005 Tarihinde Yapılan Değişiklik ve Uluslararası Sözleşmeler Karşısında, Evlat Edinme Konusunun Farklı Bir Bakış Açısı ile Ele Alınması, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt I, sayı:2, 2006, s. 179-207. Öztan, B.: Aile Hukuku, 5. Bası, Ankara 2004.
• Palandt O.: Bürgerliches Gesetzbuch, hrsg von Palandt O., Band 7, 62. Aufl., München 2003 (atıf şekli: Yazar adı, in: Palandt BGB,…)
• Ruhi, A. C.: Türk Hukukunda Evlat Edinme ve Evlat Edinme ile Đlgili Yabancı Mahkeme Kararlarının Türkiye’de Tanınması, Ankara 2003.
• Scheiwe, K.: Babyklappe und anonyme Geburt- wohin mit Mütterrechten, Väterrechten, Kinderrechten?, ZRP, 2001, s. 368-374.
• Serozan, R.: Çocuk Hukuku, 2. Bası, Đstanbul 2005.
• Starck, C.: Der verfassungsrechtliche Schutz des ungeborenen menschlichen Lebens. Zum zweiten Abtreibungsurteil des BVerfG, JZ, 1993, s. 816-822.
• Swientek, C.: Warum anonym- und nicht nur diskret?- Babyklappen und anonyme Geburt, FPR, 2001, s. 353-356.
• Tezcan, D./Erdem, M. R./Önok, R. M.: Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, 5, baskı, Ankara 2007.
• Türkeri, A.: Türk Medeni Hukukunda Evlat Edinmenin Hukuki Sonuçları, yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara 2007.
• Ünal, Ş.: Temel Hak ve Özgürlükler ve Đnsan Hakları Hukuku, Ankara 1997.
• Willutzki, S.: Babyklappe und anonyme Geburt - Verfassungs- und familienrechtliche Aspekte mit kritischer Anmerkung zur Gesetzgebungsarbeit, Festschrift für Ingrid Groß, 2004, s. 229 vd.
• Wolf, A.: Babyklappe und anonyme Geburt-Fragen zu einer neuen Entwicklung, FPR, 2001, s. 345-353 (kısaltma: 2001).
• Wolf, A.: Über Konsequenzen aus den gescheiterten Versuchen, Babyklappen und “anonyme” Geburten durch Gesetz zu legalisieren, FPR, 2003, s. 113-120 (kısaltma: 2003).
• Zevkliler, A./Acabey, B./Gökyayla, E.: Medeni Hukuka Giriş ve Başlangıç Hükümleri, Kişiler ve Aile Hukuku, 3.Bası, Ankara 1999.
• http://www.babysafehaven.com/the_law.htm
• http://www.bundestag.de
• http://www.geburtskanal.de
• http://www.dgpfg.de
• http://www.dggg.de
• http://www.hurriyet.com.tr
• http://www.religioustolerance.org/saf_have.htm
• http://www.terredeshommes.de
• http://www.zaman.com.tr
• http://en.wikipedia.org