Hemşirelerin Profesyonel Tutumlarını Yordayan Değişkenlerin Belirlenmesi

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 3, 191 - 199, 01.08.2018

Cennet Ertürk Dilek Özmen

Öz

ÖzGiriş ve Amaç: Bu araştırmada hemşirelerin profesyonel tutumlarını yordayan değişkenlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel nitelikte olan araştırmanın örneklemini Ege bölgesindeki bir Üniversite hastanesinde çalışan ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan 271 hemşire oluşturmuştur. Araştırmanın verileri “Hemşireler İçin Tanıtıcı Bilgi Formu’’ ve ‘’Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri‘’ ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama ve standart sapma, Kolmogorov Smirnov testi, t testi, tek yönlü varyans analizi, regresyon analizi, Posthoc Tukeys HSD analizi kullanılmıştır. Bulgular: Hemşirelerin Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri puan ortalaması 138.33 ± 11.36 (Min:32-Maks:160) olarak iyi düzeyde saptanmıştır. Araştırmada kurulan çok değişkenli doğrusal regresyon analizi sonucunda, mesleki deneyim, meslekte profesyonel olduğunu düşünme ve meslekle ilgili yayınları takip etme durumunun hemşirelerin profesyonel tutumlarını anlamlı şekilde yordayan değişkenler olduğu sonucuna varılmıştır (r = .44, R2 = .19, p < .001). Araştırma sonucunda hemşirelerin meslekte profesyonel tutumlarını yordayan üç değişken modelin %19’unu açıklamaktadır. Sonuç: Bu sonuçlar doğrultusunda hemşirelerin meslekte profesyonel tutumlarını yordayabilecek diğer değişkenlere yönelik çalışmalar yapılması ve hemşirelerin bilgiye ulaşma motivasyonlarının desteklenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hemşire, Meslek, Profesyonellik, Tutum.

Determination the Variables that Predicting the Professional Attitudes of Nurses

Öz

AbstractDetermination the Variables that Predicting the Professional Attitudes of NursesObjectives: In this study, it was aimed to determine the variables that predict the professional attitudes of nurses. Methods: The sample of this descriptive and cross-sectional research consisted of 271 nurses working in a university hospital in the Aegean region and volunteering to participate in the research. The data of the research was collected with “Identifying Information Form for Nurses” and “inventory of professional attitude at occupation”. Numbers, percentage, mean and standard deviation, Kolmogorov Smirnov test, t test, one-way ANOVA, regression analysis, Posthoc Tukeys HSD analyzes were used in the evaluation of the data. Results:The mean Inventory of Professional Attitude at Occupationscore of nurses were found 138.33 ± 11.36 (Min:32-Max:160) which is a good level. At the result of multivariate linea r regression analysis conducted in the study, it was concluded that professional experience, thinking of being a professional and following professional publications were variables that significantly predicted professional attitudes of nurses (r = .44, R2 = .19, p < .001). Conclusion: At the consequence of research it was found that three variables which predicting the professional attitudes of nurses explained 19% of model. In the line with these results, it is suggested that studies on other variables that can predict the professional attitudes of the nurses in the profession and support the motivation of the nurses to access the information

Anahtar Kelimeler

Nurse, Profession, Professionalism, Attitude.

Kaynakça

• Adams, D., & Miller, B. (2001). Professionalism in nursingbehaviors of nursepractitioners. Journal Professional Nursing, 17, 203-210.
• Adıgüzel, O., Tanrıverdi, H., & Özkan, D. S. (2011). Mesleki profesyonellik ve bir meslek mensuplari olarak hemşireler örneği. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9 (2), 235.
• Alidina, K. (2013). Professionalism in post-licensurenurses in developedcountries. Journal of Nursing Education and Practice, 3 (5), 128–137.
• Attree, M. (2005). Nursing agency and gove rnance: registerednursesperceptions. Journal of Nursing Management, 13 (5), 387- 396.
• Bayraktar, D., Yılmaz, H., & Khorshtd, L. (2016). Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin profesyonel tutumlarının incelenmesi, Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 32 (3), 65-74.
• Beydağ, K., & Arslan, H. (2008). Kadın doğum kliniklerinde çalışan ebe ve hemşirelerin profesyonelliklerini etkileyen faktörler. Fırat Sağlık Hizmetleri, 3 (7), 76-87.
• Björkström, M. N., Athlin, E. A., & Johansson, I. S. (2008). Nurses development of Professional self - frombeing a nursing student in a baccalaureate programmeto an experienced nurse, Journal of Clinical Nursing, 1380-1391.
• Cerit, B. (2010). Hemşirelerin profesyonellik davranışları ile etik karar verebilme düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi.
• Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara, Türkiye.
• Cohen, A., & Kol, Y. (2004). Professionalism and organizational citizenship behavior: An empiricalexamination among Israeli nurses. Journal of Managerial Psychology, 19 (4), 386-405.
• Çelik, S., & Hisar, F. (2012). The influence of the professionalism behaviour of nurses working in healthinstitutions on jobsatisfaction. International Journal of Nursing Practice, 18, 180-187.
• Çelik, S., Ünal, Ü., & Saruhan, S. (2012). Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin mesleki profesyonelliklerinin değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi Florance Nigtingale Hemşirelik Dergisi, 20 (3), 193-199.
• Demir Dikmen, Y., Yönder, M., Yoğun, S., Usta, Y., Umur, S., & Aytekin, A. (2014). Hemşirelerin profesyonel tutumları ile bunu etkileyen faktörlerin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17 (3), 158-164.
• Demir, S., & Kocaman Yıldırım, N. (2014). Psikiyatri hemşirelerinin profesyonel davranışlarının belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 5 (1), 25-32.
• Dikmen, Y. D., Karataş, H., Arslan, G. G., & Ak, B. (2016). The level of professionalism of nurses working in a hospital in Turkey. Journal of Caring Sciences, 5 (2), 95.
• Doost, F. T., Moghadas, T., Momeni, M., & Rafiei, H. (2016). Factor in fluencing professionalism: a cross sectional study amongıranianregistered nurses. Journal of Nursing and Health Science, 5 (3), 47-49.
• Erbil, N., & Bakır, A. (2009). Meslekte profesyonel tutum envanteri¬nin geliştirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6 (1), 290-302.
• Erdoğan S., Nahcivan N., Esin N. (2014) . Hemşirelikte araştırma kitabı, verilerin analizi ve yorumlanması, (sy.272). İstanbul: Nobel Kitabevi.
• Esen, B., & Karakoç, A. (2016). Yenidoğan yoğun bakım ebe ve hemşirelerinin etik ikilemleri ve mesleki profesyonellik düzeyleri ile ilişkisi. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 6, 30-46.
• Fagermoen, S., (1997). Professional identity: values embedded in meaningful nursing practice. Journal of Advanced Nursing, 25 (3), 434-41.
• Fantahun, A., Demessie, A., Gebrekirstos, K., Zemene, A., & Yetayeh, G. (2014). A crosssectionalstudy on factorsinfluencingprofessionalism in nursingamongnurses in Mekelle Public Hospitals, North Ethiopia, 2012. BMC Nursing, 13 (10), 2-7.
• Göriş, S., Kılıç, Z., Ceyhan, Ö., & Şentürk, A. (2014). Hemşirelerin Profesyonel değerleri ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 5 (3), 137-142.
• Göriş, S., Kılıç, Z., Ceylan, Ö., & Şentürk, A. (2014). Hemşirelerin meslekte profesyonel değerleri ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 5 (3), 137-142.
• Gregg, M. F., & Magilvy, J. K. (2001). Professional identity of Japanese nurses: bonding into nursing. Nursing & Health Sciences, 3 (1), 47-55.
• Hwang, J. I., Lou, F., Han, S. S., Cao, F., Kim, W. O., Li, P., et al. (2009). Professionalism: the major factor influencing job satisfactionamong Korean and Chinese nurses. International Council of Nurses, 313-318.
• İşçi, N. (2015). Hastanede çalışan hemşirelerin mesleki profesyonellik düzeyinin tıbbi hata yapma eğilimleri üzerine etkisi. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, Türkiye.
• Karadağ, A., Hisar, F., & Elbas, N. Ö. (2007). Thelevel of professionalism among nurses in Turkey. Journal of Nursing Scholarship, 39 (4), 371-374.
• Karamanoğlu, A., Özer, F., & Tuğcu, A. (2009). Denizli ilindeki has ¬tanelerin cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerin mesleki profes¬yonelliklerinin değerlendirilmesi. Fırat Tıp Dergisi, 14 (1), 12-17.
• Karamanoğlu, A., Özer, F., & Tuğcu, A. (2009). Denizli ilindeki has¬tanelerin cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerin mesleki profes¬yonelliklerinin değerlendirilmesi. Fırat Tıp Dergisi, 14 (1), 12-17.
• Kavaklı, Ö., Uzun, Ş., & Arslan, F. (2009). Yoğun bakım hemşirelerinin profesyonel davranışlarının belirlenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 51 (3), 168-173.
• Kaya, P. (2011). İstanbul’un bir ilçesinde kamu ve ozel sektorde çalışan hemşirelerin mesleki profesyonelliklerinin belirlenmesi. Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans Tezi, İstanbul, Türkiye.
• Kim-Godwin, Y. S., Baek, H. C., & Wynd, C. A. (2010). Factors influencing professionalism in nursing among korean american registered nurses. Journal of Professional Nursing, 26 (4), 242-249.
• Konukbay, D., Yıldız, D., Eren Fidancı, B., Yavuz, S., Akyol, M., Akbayrak, N. (2014). Determination of professional behaviours of nurses working in an education alandresearch hospital. International Journal of Caring Sciences, 7 (2), 633- 641.
• Miller, B. K., Adams, D., & Beck, L. A. (1993). Behavioralinventory for professionalism innursing. Jounal of Professional Nursing, 9 (5), 290-295.
• Phillips, S., & Lavin, R. (2004). Help need ednowfrom professional nursing associations. Jounal of Professional Nursing, 20 (5), 3-4.
• Reyhanoğlu, N. (2011). Hemşirelikte profesyonel tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi, Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Türkiye.
• Sabancıoğulları, S., & Doğan, S. (2012). Profesyonel kimlik gelişimi ve hemşirelik. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15 (4), 275-282.
• Sills, G. M. (2000). Peplau and Professionalism: The emergence of the paradigm of professionalization. Journal of the American Psychiatric Nurses Association, February, 29-34.
• Solomon, Y., Beker, J., & Belachew, T. (2015). Professionalism and ıt spredictor samong nurses working in jimmazone public hospitals, South west Ethiopia. Journal Nursing Care, 4 (5),2-9.
• Strasen, L. (1992). Gender socializationand the ımage of professional nursing. the ımage of professional nursing; Strategiesfor Action ed. Philadelphia, J.B. Lippincott Company, 1-63.
• Tanaka, M.,Yonemitsu, Y., & Kawamoto, R. (2014). Nursing professionalism: a national survey of professionalism among Japanese nurses. International Journal of Nursing Practice, 20, 579-587.
• Tanaka, M.,Taketomi, K.,Yonemitsu, Y., & Kawamoto, R. (2015). Professional behaviours and factors contributingto nursing professionalism among nurse managers. Journal of Nursing Management, 24, 12–20.
• Tarhan, G., Kılıç, D., & Yıldız, E. (2016). Hemşirelerin mesleğe yönelik tutumları ile mesleki profesyonellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 58, 411-416.
• Ülker, S., Kocaman, G., & Özkan, Ö. (2006). Türkiye’de Hemşirelik Eğitim Sorunları ve Çözüm Arayışları. Hemşirelik ve Türk Hemşireliği Birliği Kanun Tasarısı; Türkiye de Hemşirelik Eğitim Sorunları; 1980 Sonrası Türkiye de Sağlık Politikaları. 12 Mayıs 2006 Dünya Hemşireler Günü. Özel Baskı. Ankara; 2006. p.123-53.
• Vliegher, K., Milisen, K., Wouters, R., Scheepmans, K., Paquay, L., Debaillie, R. et al. (2011). The professional self-ımage of registered home nurses in Flanders (Belgium): A cross-sectional questionnaire survey. Applied Nursing Research, 24 (1), 29-36.
• Wynd, C. A. (2003). Current factors contributingto professionalism in nursing. Journal of Professional Nursing, 19 (5), 251- 261.
• Yang, H., Li, N., & Li, H. (2016). The Investigation and Analysis of Nurses Professionalism Using BIPN. International Conference on Education, E-learningand Management Technology.
• Yazıcı Sorucuoğlu, A., & Güdücü Tüfekci, F. (2015). Çocuk hemşirelerinde mesleki profesyonel değerler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6 (2), 105-109.
• Yılmaz, E., & Vermişli, S. (2016). Yoğun bakım hemşirelerinde profesyonellik ve iş doyumu. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik E-Dergisi, 4 (1), 17-27.
• Zakari, N. M., Al Khamis, N. I., & Hamadi, H. Y. (2010). Conflictand professionalism: perception samong nurses in Saudi Arabia. International Nursing Review, 5 (3),297-304.