Ebelik ve Hemşirelik Öğrencilerinin Kadına Yönelik Şiddete İlişkin Tutumları

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 4, 220 - 228, 01.11.2017

Gülseren Dağlar Dilek Bilgic , Gülbahtiyar Demirel

Öz

Giriş ve amaç: Kadına yönelik şiddet dünyada ve ülkemizde de önemli sorunlardan birisidir. Şiddete uğrayan kadına sağlık hizmeti sunan sağlık çalışanlarından birisi özellikle ebe ve hemşireler olduğundan bu araştırmada ebelik ve hemşirelik öğrencilerinin kadına yönelik şiddete ilişkin tutumlarını belirlemek amaçlanmıştır.Yöntem: Araştırma kesitsel tanımlayıcı bir çalışma olup örneklem seçimi yapılmamış evrenin tümüne ulaşılmaya çalışılmıştır. Araştırmaya Cumhuriyet Üniversitesi Ebelik ve Hemşirelik bölümlerinde okuyan toplam 1389 öğrenci katılmıştır. Veriler “Kişisel Bilgi Formu”, “Kadına Uygulanan Şiddete İlişkin Tutum Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Araştırma araştırmacılar tarafından çalışmaya katılmayı kabul edenlere anket yöntemiyle uygulanmıştır.Bulgular: Öğrencilerin %33.3’ü ebelik, %66.6’sı hemşirelik bölümündedir. Öğrencilerin %61.1’i şiddete tanık olduğunu, %26.2’si anne babaları tarafından şiddete uğradıklarını, en fazla aile içinde psikolojik şiddet (%49.0) gördüklerini belirtmişlerdir. Öğrencilerin %57.2’si derslerde şiddettin işlendiğini, %65.4’ü şiddete uğrayan kadına yaklaşımda bulunamayacağını belirtmektedir. Hemşirelik bölümünde okuyan, 1. sınıf, erkek, geniş ve parçalanmış ailede yaşayan, anne babası okuryazar olmayan, köyde yaşayanların şiddete ilişkin tutumunda gelenekselliğin arttığı belirlenmiştir. Şiddete tanık olanların olmayanlara göre çağdaş görüşe yaklaştığı saptanmıştır. Sonuç: Şiddete tanık olan öğrencilerin kadına yönelik uygulanan şiddete ilişkin tutumlarının çağdaş görüşe yaklaştığı belirlenmiş, öğrencilerin yarısından fazlası şiddete uğramış kadına yaklaşımda bulunamayacağını belirtmiştir. Geleceğin ebe/hemşirelerine eğitim süreçlerinde kadına yönelik şiddet konularının işlenmesi, duyarlılık ve bilgilendirme eğitimleri yapılması önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Şiddet, Kadın, Tutum, Ebe, Hemşire.

Nursing and Midwifery Students’ Attitudes Towards Violence Against Women

Öz

Background: Violence against women is one of the significant problems in our country as in all over the world. Since healthcare
professionals especially midwives and nurses constitute one of the occupational groups with which women exposed to violence encounter.
Objectives: It is targeted herein to determine nursing and midwifery students’ attitudes towards violence against women. Methods: Current
study is a cross-sectional descriptive study, sampling selection wasn’t made and it is tried to reach the entire universe. Sampling is made up
of 1389 students studying in Cumhuriyet University, Nursing and Midwifery departments. Data are collected from 15 October to 15
November 2014 by the questionnaire method using “Personal Information Form” and “Scale of Nursing and Midwifery Students Attitudes
Towards Violence Against Women”. Data were evaluated in SPSS program. Results: 33.3% and 66.6% of students are studying respectively
at the departments of midwifery and nursing. 61.1%, 26.2% and 49.0% of students are reported respectively to have witnessed violence, have
been exposed to violence and physiological violence. 57.2% of students stated that violence is discussed in the courses and 65.4% of them
stated that they couldn’t approach the women who are exposed to the violence. Traditionalism is found to have increased in the attitudes of
ones at first grade, men, those living in a large and broken family and the ones whose mother and father are not literate and live in a village
towards violence. The ones who witnessed violence are found to have pulled away from the traditionalism and to have approached more
modern view as compared with the ones who haven’t witnessed it. Conclusion: Students who witnessed violence was found to pull away
from traditionalism and approach modern view and more than half of the students stated that they can’t approach a woman exposed to
violence. It is important to discuss gender mainstreaming and violence to women and to carry out awareness and information trainings in the
educational process of the future midwifes and nurses

Anahtar Kelimeler

Violence, Women, Attitude, Midwife, Nurse.

Kaynakça

• Ayan, S. (2007). Aile içinde şiddete uğrayan çocukların saldırganlık eğilimleri. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 8, 206-214.
• Bozkurt, Ö.D., Daşıkan, Z., Kavlak, O., & Şirin, A. (2013). Ebelik öğrencilerinin gebelikte şiddet konusundaki bilgi, görüş ve mesleki tutumlarının belirlenmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 2 (2), 99-107.
• Declaration on the Elimination of Violence Against Women The General Assembly. (1993). United National USA. Erişim tarihi: 1 Aralık 2016. www.un.org/documents/ga/res/48/a48r104.htm
• Dönmez, G., Şimşek, H., & Günay, T. (2012). Evli erkeklerde eşlerine yönelik şiddet ve ilişkili etmenler. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 10 (3), 151-159.
• Ending Violence Against Women. Population reports. (1999). Erişim tarihi: 15 Ekim 2016. http://www.infoforhealth.org/pr/l11/violence.pdf/ Ergil, D. (2001). Şiddetin kültürel kökenleri. Bilim ve Teknik Dergisi, 399, 40-41.
• Gömbül, Ö. (2000). Hemşirelerin ailede kadına eşi tarafından uygulanan şiddete ve şiddete mesleki role ilişkin tutumları. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2 (1). 19-32.
• Kadın ve aile bireylerine yönelik şiddet inceleme raporu, (2011). TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu. Erişim tarihi:15 Eylül 2016. https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/.../raporlar/29_05_2012.pdf
• Kadına Yönelik Aile İçi şiddeti Önleme Projesi. (2013). ECORYS Danışmanlık ve Mühendislik Ltd. Şti. Erişim tarihi: 15 Ekim 2016 https://app1.jandarma.tsk.tr/KYSOP/uzaktan.../2%20KYAIS.pdf
• Kanbay, Y., Işık, E., Yavuzaslan, M., & Keleş, S. (2012). Hemşirelik öğrencilerinin kadına yönelik aile içi şiddetle ilgili görüş ve tutumlarının belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi/Gümüşhane University Journal of Health Sciences. 1 (2), 107-119.
• Kaplan, S., Akalın, A., Pınar, G., & Yılmazer, T. (2014). Hemşirelik öğrencilerinin kadına yönelik aile içi şiddete ve mesleki rollerine yönelik tutumları. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik E-Dergisi, 2 (1), 26-35.
• Karabulutlu, Ö. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin kadına yönelik aile içi şiddete ilişkin deneyimleri ve tutumları. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 4 (1), 27-34.
• Karaoğlu, N., Çivi, S., Kutlu, R., & Marakoğlu, K. (2006). Şiddete maruz kalan kadınlara göre şiddet uygulayanların sosyodemografik özellikleri: Konya’da toplum bazlı bir çalışma. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 26, 522- 526.
• Kıyak, S., & Akın, B. (2010). Hemşire ve ebelerin kadına yönelik şiddet konusunda bilgi ve tutumları. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2, 5-16.
• Kodan Çetinkaya, S. (2013). Üniversite öğrencilerinin şiddet eğilimlerinin ve toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Nesne, 1 (2), 21-43.
• Krug, E.C., Dahlberg, L., Mercy, J., Zwi, A., & Lozana, R. (Eds.). (2002). World report on violence and health. Geneva: World Health Organization. Erişim tarihi: 15 Ekim 2016.
• http://www.who.int/violence_injury_prevention/violence/ world_report/wrvh1/en/.
• Mandt, A.K. (1993). Cirriculum revolution in action: Nursing and crisis ıntervention for victims of family violence. Journal of Nursing Education, 32 (1), 7- 12.
• Şahin, N., & Dişsiz, M. (2009). Sağlık çalışanlarında aile içi şiddete yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6 (2), 263-274.
• Taşçı, N. (2003). Ebelerin aile içinde kadına uygulanan şiddete ve şiddette mesleki rollerine ilişkin tutumları. Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı Yüksek lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Denizli, Türkiye.
• Tunçel, E.K., Dündar, C., & Pekşen, Y. (2007). Ebelik ve hemşirelik öğrencilerinin aile içi şiddet konusunda bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. Genel Tıp Dergisi, 17 (2), 105-110.
• Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması. (2009). Elma Teknik Basım Matbaası. (ss.1-287) Ankara: T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü Yayınları.
• UN Women. (2013). Violence against women prevalence data: Surveys by country. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016
• http://www.endvawnow.org/ uploads/browser/files/ vawprevalence_ matrix_june 2013.pdf. Watts, N. (2004). Screening for domestic violence, a team approach for maternal/newborn nurses. AWHONN Lifelines, 8 (3), 211-219.
• World Health Organization. (2005). Multi-country study on women’s health and domestic violence against women ınitial reports on prevelance. Health outcomes and women’s responses. Geneva. Erişim: 1 Aralık 2016. http://www. comminit.com/en/node/221950/38
• World Health Organization. (1997). Violence against women a priority health issue. What health workers can do? Geneva Erişim tarihi 20 Ekim 2016, http://www.who.int/gender/violence/en/v9.pdf/