HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN YAŞLI AYRIMCILIĞINA İLİŞKİN TUTUMLARI

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 3, 137 - 143, 01.08.2017

Enes Bulut Dilek Çilingir Sevilay Hintistan

Öz

Giriş: Yaşlı ayrımcılığı sağlık hizmetlerinde bakım kalitesini etkileyen önemli bir sorundur.Amaç: Çalışma, hemşirelik bölümü öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarını belirlemek amacıyla gerçekleştirildi. Yöntem: Tanımlayıcı nitelikteki bu çalışma 2015-2016 eğitim-öğretim yılında, bir üniversitenin hemşirelik bölümünde öğrenim gören 344 öğrenci ile yapıldı. Veriler Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği ve araştırmacılar tarafından oluşturulan Kişisel Bilgi Formu ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik, ortalama, standart sapma, bağımsız gruplarda t testi, Mann-Whitney U, One-way ANOVA ve Kruskal-Wallis Varyans Analizi testi kullanıldı. Bulgular: Öğrencilerin Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği toplam puan ortalamasının 87.2 ± 4.6 ve yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının olumlu olduğu saptandı. Şu anda yaşamını ailesindeki yaşlı bireyle sürdürenler ve yaşamında anneanne/babaanne ve dedesi ile yaşayanların, yaşlının yaşamını sınırlama alt boyut puan ortalamaları yüksek bulundu (p = .025, p = .016). Ayrıca annesi hemşire olan öğrencilerin, yaşlıya yönelik olumlu ayrımcılık alt boyut puan ortalamalarının yüksek olduğu saptandı (p = .029). Sonuç: Öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları olumlu bulundu. Lisans eğitimi sürecinde yaşlılıkla ilgili konulara yoğunluk verilmesinin ve kliniklerde öğrencilerle yaşlı bireylerin etkileşiminin artırılmasının, öğrencilerin tutumlarının daha da olumluya dönmesinde faydalı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, Öğrenci, Tutum, Yaşlı, Yaşlı Ayrımcılığı.

Attitudes of Nursing Students Towards Ageism

Öz

Background: Ageism is an important problem which effects care quality in health care. Objective: The study was conducted
to determine the attitudes of nursing students towards ageism.Methods: This descriptive study was conducted with 344 students
in the department of nursing in the education year of 2015-2016. Tha data were gathered using Ageism Attitude Scale and
questionnaire form designed by the researcher. For the assessment of the data; percentages, means, standart deviations,t test for
the independent groups, Mann-Whitney U test, Oneway ANOVA and Kruskal-Wallis Variance Analysis tests were used.
Results: It was found that the mean total Ageism Attitude Scale score of students was 87.28 ± 4.65 and attitudes of them towards
ageism were positive. It was noted that mean score for restricting life of the elderly of the students who were living with elderly
in their family and who lived/living with grandmother and grandfather was higher (p = .025, p = .016). Also, it was noted that
the mean score for positive ageism of the students whose mothers’ were nurses was higher (p = .029). Conclusion: The attitudes
of students towards ageism was found positive. It is thought that concentrating to topics related to old age and improving the
interaction between elderly and students will be beneficial for doing students’ attitudes more positive.

Anahtar Kelimeler

Nursing, Student, Attitude, Elderly, Ageism.

Kaynakça

• Adıbelli, D., Türkoğlu, & N., Kılıç, D. (2013). Öğrenci hemşirelerin yaşlılığa ilişkin görüşleri ve yaşlılara karşı tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 6 (1), 2-8.
• Akdemir, N., Çınar, F.İ., & Görgülü, Ü. (2007). Yaşlıların algılanması ve yaşlı ayrımcılığı. Türk Geriatri Dergisi, 10 (4): 215- 222.
• Altay, B., & Aydın, T. (2015). Evaluation of the attitudes of nursing students towards ageism. Journal of Education and Research in Nursing, 12 (1), 11-18.
• Bongaarts, J. (2006). How long will we live? Population and Development Review, 32 (4), 605-628.
• Bulut, E., & Çilingir, D. (2016). Ageism and reflections of nursing care. TAF Preventive Medicine Bulletin, 15(5), 446-449.
• Çilingiroğlu, N., & Demirel, S. (2004). Aging and ageism. Turkish Journal of Geriatrics, 7 (4), 225-230.
• Dedeli, Ö., Yıldız, E., & Kiyancicek, Z. (2013). Perceptions of elder abuse, neglect and attitudes toward ageism: volunteers public non-health staff and tradesmen in Manisa/Turkey. Journal of Gerontology and Geriatric Research, 2 (2), 1-9.
• Frost, J. , & Ranse, K. (2015). Assessing ageist behaviours in undergraduate nursing students using the Relating to Older People Evaluation (ROPE) survey. Australasian Journal on Ageing, 35 (1), 58-61.
• Gallagher, S., Bennett, K. M., & Halford, J. C. (2006). A comparison of acute and long-term health-care personnel’s attitudes towards older adults. International Journal of Nursing Practice, 12 (5), 273-279.
• Görgün, A. (2009). Yaşlılığın sosyal boyutu. Erişim: 20.09.2016.
• http://www.gebam.hacettepe.edu.tr/sosyal_boyut/yasliligin_sosyal_boyutu.pdf Hanson, R. M. (2014). “Is elderly care affected by nurse attitudes?” a systematic review. British Journal of Nursing, 23 (4), 225- 229.
• Higgins, I., Riet, D. V. P., Slater, L., & Peek, C. (2007). The negative attitudes of nurses towards older patients in the acute hospital setting: a qualitative descriptive study. Contemporary Nurse, 26 (2), 225-237.
• Hweidi, I. M., & Al-Obeisat, S. M. (2006). Jordanian nursing students’ attitudes toward the elderly. Nurse Education Today, 26 (1), 23-30
• Liu, Y., Norman I. J., & While, A. E. (2013). Nurses’ attitudes towards older people: a systematic review. International Journal of Nursing Studies, 50 (9), 1271-1282.
• Luo, B., Zhou, K., Jin, E.J., Newman, A., & Liang, J. (2013). Ageism among college students: a comparative study between U.S. and China. Journal of Cross Cultural Gerontology, 28, 49-63.
• Özdemir, Ö., & Bilgili, N. (2014). Ageism in healthcare. Gülhane Medical Journal, 56 (2), 128-132.
• Özer, Z. C., & Terkeş, N. (2014). Evaluation of nursing student's attitudes towards ageism in Turkey. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 116, 2512-2515.
• Palmore, E. B. (1999). Ageism: negative and positive, In: Helvi G, Sandi B (Eds). Introduction and basic definitions (2nd ed., pp.3-18). New York, Springer
• Şahin H. (2015). Research on university students’ attitudes about elders and elder discrimination. Turkish Journal of Geriatrics, 18 (1), 47-53.
• Türgay, A. S., Şahin, S., Aykar, F. Ş., Sarı, D., & Özer, Z. C. (2015). Attitudes of Turkish nursing students toward elderly people. European Geriatric Medicine, 6 (3), 267-270.
• Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK], (03.03.2016). Demografik Göstergeler. Erişim: 15.04.2016. http://www.tuik.gov.tr/Ust Menu.do?metod=temelist.
• Usta, Y.Y., Demir, Y., Yönder, M., & Yıldız, A. (2012). Nursing students’ attitudes toward ageism in Turkey. Archives of Gerontology and Geriatrics, 54, 90-93.
• Uysal, G., Beydağ, K. D., Şensoy, F., Özaydın, N., & Kıyak, M. (2014) Attitudes of students who receive health education in a foundation university regarding age discrimination. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 152, 430-434.
• Van Leeuwen, E., Oosterhuis, & M., Ruyter, S. (2016). Anxiety and categorisation effects in student nurses' attitudes towards young and older patients: A dual pathway model. Nurse Education Today, 39, 170-175.
• Vefikuluçay, D., & Terzioğlu, F. (2010). Ageism and nursing: review. Journal of Nursing, 2 (2), 137-144.
• Vefikuluçay, D., & Terzioğlu, F. (2011). Development and psychometric evaluation of ageism attitude scale among the university students. Turkish Journal of Geriatrics, 14 (3), 259-268.
• Yılmaz, E., & Özkan, S. (2010). Attitudes of nursing students towards ageism. Maltepe University e-Journal of Nursing Science and Art, 3 (2), 36-53.
• Zhang, S., Liu, Y. H., Zhang, H. F., Meng, L. N., & Liu, P. X. (2016). Determinants of undergraduate nursing students' care willingness towards the elderly in China: attitudes, gratitude and knowledge. Nurse Education Today, 43, 28-33.