Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin İş Doyumu ve Kurumsal Bağlılıklarındaki Değişim

Yıl 2014, Cilt: 7 Sayı: 1, 2 - 6, 01.02.2014

Şeyda Seren İntepeler , Nuray Güneş Nergiz Bengü Fatma Yılmazmış

Öz

Giriş: Dünyada ve ülkemizde kurum yöneticilerinin hemşirelerin iş doyumlarını ve kurumsal bağlılıklarını artırma yolu ile işten ayrılmaları azaltabileceği belirtilmektedir. Amaç: Bir üniversite hastanesindeki hemşirelerin iş doyumları ve kurumsal bağlılık düzeylerinin 2007, 2009 ve 2011 yıllarında göstermiş olduğu değişimi incelemektir.Yöntem: Araştırma tanımlayıcı karşılaştırmalı tasarımda bir üniversite hastanesinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini, kurumda en az altı ay çalışan ve araştırmaya katılmayı kabul eden tüm hemşireler oluşturmuştur (2007 yılı N=407, 2009 yılı N=400, 2011 yılı N=653). Veri toplama aracı olarak sosyodemografik ve çalışma özellikleri soru formu, İş Doyumu Ölçeği ve Kurumsal Bağlılık Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma için etik kurul onayı, kurum izni ve hemşirelerden yazılı onam alınmıştır. Veriler; tanımlayıcı istatistikler, tek yönlü varyans ve Tukey HSD analizi ile değerlendirilmiştir.Bulgular: Hemşirelerin iş doyumunun tüm alt boyutları, toplam puanı ve kurumsal bağlılık puan ortalamaları yıllara göre istatistiksel olarak anlamlı fark göstermiştir. Yapılan ileri analizlerde kendini gerçekleştirme, genel kalite, yöneticilik/liderlik, lojistik ve gelişim olanakları, sağlık güvencesi alt boyutları ile iş doyumu toplam puanı ve kurumsal bağlılık puanlarının 2007 yılında farklılık gösterdiği saptanmıştır.Sonuç: Hemşirelerin 2007 yılına göre 2009 yılında, iş doyumlarında hafif bir yükselme, ancak 2011’de hafif bir düşüş olduğu, kurumsal bağlılıklarında ise 2007’den 2011’e kadar giderek düşüş gösterdiği saptanmıştır. Hemşirelerin işten ayrılmalarını önlemek ve bu bağlamda iş doyumlarını ve kurumsal bağlılıklarını artırmak üzere yöneticiler tarafından yeni stratejiler geliştirme ve süreç iyileştirme çalışmaları başlatılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hemşire, İş Doyumu, Kurumsal Bağlılık.

The Change in Job Satisfaction and Organizational Commitment among Nurses Employed in a University Hospital

Öz

Introduction: It is suggested that managers in Turkey and in the world could reduce to leave rates by increasing nurses’ job
satisfaction and organizational commitment levels. Aim: The aim of the study is to investigate the change in the job
satisfaction and organizational commitment levels of nurses working in a university hospital for the years 2007, 2009 and
2011. Method: The research was carried out in a university hospital with a descriptive comparative design. The sample of the
research consisted of all nurses who had worked at least for six months in the institution and who accepted to participate in the
research (Year 2007 N=407, Year 2009 N=400, Year 2011 N=653). As data collection instruments, the socio-demographic and
employment characteristics questionnaire, the Job Satisfaction Scale and the Organizational Commitment Scale were used.
Approvals of institutions, ethical committee and written consents of nurses were obtained for the study. The collected data
were analyzed using descriptive statistics, one-way ANOVA and Tukey HSD analysis. Results: All sub-dimensions of nurses’
job satisfaction, total scores, and organizational commitment mean scores differed significantly among years. In advanced
analyses, it was determined that the sub-dimensions of self-actualization, general quality, management/leadership, logistics and
development opportunities, and health guarantee along with job satisfaction total score and organizational commitment scores
differed in 2007. Conclusion: There was a slight increase in nurses’ job satisfaction levels in 2009 compared to the levels in
2007; however, there was a slight decrease in 2011. On the other hand, there was a gradual decrease in nurses’ organizational
commitment levels between 2007 and 2011. In order to increase nurses’ job satisfaction and organizational commitment levels
and thus to prevent nurses to leave the job, managers started to work on developing new strategies and improving processes.

Anahtar Kelimeler

: Nurse, Job Satisfaction, Organizational Commitment

Kaynakça

• Abaan, S., Duygulu, S. (2004). Hemşirelerin çalıştıkları kurumdan ayrılmalarına yol açabilecek olası nedenlerin ve örgüte bağlılıklarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(2):1-15.
• Al-Hussami, M. (2008). A study of nurses' job satisfaction: the relationship to organizational commitment, perceived organizational support, transactional leadership, transformational leadership, and level of education. European Journal of Scientific Research, 22(2):286-295.
• Ahmed, S.A. (2000) Job satisfaction and organizational commitment for nurses. Saudi Medical Journal, 21(6):531- 535.
• Aiken, L.H., Clarke, S.P., Sloane, D.M. (2002a). Hospital staffing, organization, and quality of care: Cross sectional findings. International Journal for Quality in Health Care, 14(1), 5-15.
• Aiken, L.H., Clarke, S.P., Sloane, D.M., Sochalski, J.A., Silber, J.H. (2002b). Hospital nurse staffing and patient mortality, nurse burnout, and job dissatisfaction. JAMA, 288(16), 1987- 1993.
• Aiken LH, Clarke SP, Sloane DM, Sochalski JA, Busse R, Clarke H, et al. (2001). Nurses' reports on hospital care in five countries. Health Affairs, 20(3), 43-53.
• Aslan, Ö., Akbayrak, N. (2002). Hemşirelerde İş Doyumu. Modern Hastane Yönetimi Dergisi, 6(2), 29-35.
• Baumann, A. (2007) International Council of Nurses (ICN) positive practice environments: Quality workplaces = quality patient care, information and action tool kit [Electronic version]. Erişim: 16.07.2012. http://www.icn.ch/indkit2007.pdf
• Baykal, Ü., Eren, D. (2004). Özel bir hastanede hemşirelikpersoneli devir hızının hemşirelerin iş doyumu ve hasta doyumuyla ilişkisinin araştırılması. Hemşirelik Dergisi, 53(13):85-100.
• Bilazer, F.N., Konca, G.E., Uğur, S., Uçak, H., Erdemir, F.,Çıtak, E. (2008). Türkiye'de hemşirelerin çalışma koşulları. Ankara: Türk Hemşireler Derneği (THD). Odak Ofset Matbaacılık.
• Blegen, M. (1993). Nurses’ job satisfaction: a meta-analysis of related variables. Nurs Res, 42: 36-41.
• Claudio, G.C. (2007). Job satisfaction of Italian Nurses: an exploratory study. Journal of Nursing Management, 15:303- 312.
• Çimen, M. (2000). Türk Silahlı Kuvvetleri sağlık personelinintükenmişlik, iş doyumu, kuruma bağlılık ve işten ayrılma niyetlerine ilişkin bir alan araştırması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gülhane Askeri Tıp Akademisi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara, Türkiye.
• Durmuş, S., Günay, O. (2007). Hemşirelerde iş doyumunu ve anksiyete düzeyini etkileyen faktörler. Erciyes Tıp Dergisi, 29(2):139-146.
• Duygulu, S., Abaan, S. (2004). Bir yataklı tedavi kurumundaçalışan hemşirelerin örgüte bağlılık durumu. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(1):11-25.
• Gregory, D.M., Way, C.Y., Lefort, S., Barrett, B.J., Perfrey, P.S. (2007). Predictors of registered nurses’ organizational commitment and intent to stay. Health Care Management Review, 32(2):119-127.
• Herzberg, F. (2003). One more time: how do you motivate employees? 1968. Harv Bus Rev. Jan; 81(1):87-96.
• Ingersoll, G., Olsan, T., Drew, J., DeWinney, C.B., Davies, J. (2002). Nurses’job satşisfaction, organizational commitment and career intent. JONA, 32(5), 250-261.
• International Council of Nursing-ICN (2008) Workforce Profile. Erişim: 15.07.2012. http://www.icn.ch/sew_nwp08.htm. Kangas, S., Kee, C.C., McKee-Waddle, R. (1999).
• Organizational factors, nurses’ job satisfaction, and patient satisfaction with nursing care. JONA, 29(1): 32-42.
• Keskin, G., Yıldırım, G.Ö. (2006). Hemşirelerin kişisel değerlerinin ve iş doyumlarının incelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 22(1), 119-133.
• Kocaman, G., Seren, Ş., Kurt, S., Danış, B., Erer, T. (2010). Üç üniversite hastanesinde hemşire devir hızı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 7(1), 34-38.
• Lu, H., While, E.A., Barriball, L.K. (2005). Job satisfactionamong nurses: a literatüre review, International Journal of Nursing Studies, 42: 211-227.
• Ma, C.C., Samuels, M.E., Alexander, J.W. (2003). Factors that influence nurses' job satisfaction. Journal of Nursing Administration, 33(5), 293-299.
• Redfern, S., Hannan, S., Norman, I., Martin, F. (2002). Work satisfaction, stress, quality of care and morale of older people in a nursing home. Health and Social Care in the Community, 10(6), 512-517.
• Shields, M.A., Ward, M. (2001). Improving nurse retention in the national health service in England: the impact of job satisfaction on intentions to quit. Journal of Health Economics, 20: 677-701.
• Söylemez, D., Sur, H., Cebeci, D. (2005). Hemşirelerin iş doyumu ile ilgili bir meta analiz çalışması. Hastane Yönetimi Dergisi, Nisan-Mayıs-Haziran: 34-41.
• Sürer, P. (2009). Hastanede çalışan hemşirelerde işgücü devir hızı ve ayrılma nedenlerinin incelenmesi. Hemşirelik Programı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İzmir, Türkiye.
• Türköz, Y. (1997). İş doyumu, kuruma bağlılık, işle bütünleşme, motivasyon ve işi sürdürmeye yönelik tutum kapsamında geliştirilen ölçüm aracının uygulama sonuçları. Ankara: Bayındır Tıp Merkezi.