Konfeksiyon İşletmelerinde En Uygun Fason Seçimi Problemine MACBETH ve TOPSIS Yöntemlerinin Uygulanması

Yıl 2019, , 331 - 344, 21.05.2019

Deniz Karataş Cevizci Ozan Kayacan

https://doi.org/10.21205/deufmd.2019216202

Cited By: 4

Öz

Günümüzde yaşanan küreselleşme, teknolojik
gelişmeler ve yoğun rekabet, tekstil konfeksiyon firmalarının da müşteri
memnuniyetini sağlamak, siparişleri müşterinin istediği kalitede ve zamanında
teslimat yapabilmek, diğer firmalarla rekabet edebilmek için doğru fason
seçiminin önemini anlamalarını sağlamaktadır. Bu konunun basit bir fason seçimi
olarak görülmemesi, pek çok değerlendirme kriteri dikkate alınarak, sadece tek
değişkene ve kritere göre değil, çok sayıda kritere ve bunların ortaklaşa
etkilerine bakılarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu amaçla, İzmir’de
faaliyet gösteren bir işletmede  Çok
Kriterli Karar Verme sistemlerinden MACBETH yöntemi kullanılarak fason
seçiminde dikkate alınan kriterlerin ağırlıkları belirlenmiş, fason tedarikçi
alternatiflerinin değerlendirilmesinde TOPSIS yönteminden yararlanılmış ve elde
edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Karar Verme, Çok Kriterli Karar Verme, MACBETH, TOPSIS

The Supplier Selection with MACBETH and TOPSIS Methods for A Garment Supplier

Öz

Nowadays globalization,
technological developments and intense competition enable textile and apparel
companies to realize customer satisfaction, to produce orders on time and at desired
quality and to understand the importance of choosing the right supplier in
order to compete with other companies. This issue shouldn’t be considered as a
simple supplier selection but also it should be handled by evaluating not only
single variable and criterion but also considering multi criteria and their
joint effects. In this study, the weights of the criteria, which were evaluated
for supplier selection in an apparel company located in Izmir, has been
determined by using MACBETH method as a Multi Criteria Decision Making systems.
The supplier alternatives were evaluated by using both MACBETH and TOPSIS
methods and the obtained results were compared.

Anahtar Kelimeler

Decision Making, Multi Criteria Decision Making, MACBETH, TOPSIS

Kaynakça

• [1] KuruA., Akın B., 2012, Entegre Yönetim Sistemlerinde Çok Kriterli Karar Verme Tekniklerinin Kullanımına Yönelik Yaklaşımlar ve Uygulamaları, Marmara Üniv. Öneri Dergisi, Cilt.10, s.129-144
• [2] Sarıkaya,M., 2013, Karar Verme Süreçleri ve Örgütsel Sessizlik’, Pamukkale Üniv., Sos.Bil.Enst., Y.Lis. Tezi, Denizli
• [3] Sağır C., 2006, Karar Verme Sürecini Etkileyen Faktörler ve Karar Verme Sürecinde Etiğin Önemi: Uygulamalı Bir Araştırma, Trakya Üniv. Sos.Bil.Enst., Y.Lis.Tezi, Edirne.
• [4] Connor,P.E., Becker, B.W., 2003, Personel Value Systems and Decision-Making Styles of Public Managers. Public Personnel Management, Cilt:32, Sayı:1, s.155-180,
• [5] NasS., 2006, Gemi Operasyonlarının Yönetiminde Kaptanın Karar Verme Süreci Analizi ve Bütünleşik Bir Model Uygulaması, Dokuz Eylül Üniv, Sos.Bil.Enst, Doktora Tezi, İzmir
• [6] Arslan M., 2010, Bulanık TOPSIS Metodu İle Türk Şeker Fabrikalarının Performansının Değerlendirilmesi, Selçuk Üniv. Fen Bil.Enst., Y.Lis. Tezi
• [7] Pohekar,S.D., Ramachandran, M.,2004, Application Of Multi-Criteria Decision Making Tosustainable Energy Planning—A review’’, Science Direct, Renewable and Sustainable Energy Reviews Cilt., s.365–381,
• [8] Ülker,B., 2014, Bulanık Ortamda Çoklu Kriter Karar Verme Metodu: İnsansız Su Altı Aracı (Rov) Alternatif Tasarımlarından En Uygun Olanını Seçme Algoritması Ve Bir Karar Verme Yardımcı Aracı Geliştirme’, Gebze Yüksek Tekn. Enst., Sos.Bil.Enst., Doktora Tezi, Gebze
• [9] Arıkan F. S.,2008, Fasoncu Seçimi İçin AHS Modelinin Bir Tekstil İşletmesine Uygulanması, Uludağ Üniv, Sos.Bil.Enst, Y.Lis. Tezi, Bursa
• [10] Aytürk,S.,2006, ’Askeri Savunma Sistemlerinde Analitik Hiyerarşi Ve Analitik Şebeke Prosesi İle Hafif Makineli Tüfek Seçimi’, Gazi Üniv., Fen Bil.Enst., Y.Lis. Tezi, Ankara
• [11] Ersöz, F., Kabak, M., 2010, Savunma Sanayi Uygulamalarında Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinin Literatür Araştırması, Savunma Bilimleri Dergisi, Cilt:9,Sayı:1, s.97-125
• [12] Erokutan,B., 2016, Mavi Yakalı Personel Seçiminde Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinin Kullanılması Ve Bir Uygulama, Şeyh Edebali Üniv, Sos.Bil.Enst, Y.Lis. Tezi, Bilecik
• [13] Wang Q., Poh,K.L. 2014, A Survey of Integrated Decision Analysis in Energy And Environmental Modeling, Energy, Cilt:77, s.691-702
• [14] Yıldırım,B.F., Önder,E., 2015, İşletmeciler Mühendisler ve Yöneticiler İçin Operasyonel, Yönetsel ve Stratejik Problemlerin Çözümünde Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri, Dora Yayınevi, Bursa.
• [15] Genç, T., Kabak, M., Köse, E., Yılmaz, Z., 2015,.Bireysel Emeklilik Sistemi Seçimi Problemine İlişkin Macbeth Yaklaşımı, İstanbul Üniv. İktisat Fak. Ekonometri Ve İstatistik Dergisi, Sayı:22, s.47-65
• [16] Kundakçı,N., 2016, Combıned Multi-Criteria Decision Making Approach Based On Macbeth And Multi-Moora Methods, Alphanumeric Journal, Cilt.4(1) s.017–026
• [17] Ercan,E., Kundakcı,N., 2017, Bir Tekstil İşletmesi İçin Desen Programı Seçiminde ARAS ve OCRA Yöntemlerinin Karşılaştırılması, Afyon Kocatepe Üniv Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:19, Sayı:1, s.83-105
• [18] Montignac, F., Noirot, I. S. Chaudourne 2009, Multi-criteria Evaluation of On-board Hydrogen Storage Technologies Using The MACBETH Approach, Int. Journal of Hydrogen Energy, Cilt.34,s.4561–4568
• [19] Rodriguez,T.C., 2014, The MACBETH Approach to Health Value Measurement: Building A Population Health Index in Group Processes, Procedia Techn. Cilt.16 s.1361–1366
• [20] Komchornrit, K., 2017,The Selection of Dry Port Location by a Hybrid CFA-MACBETH-PROMETHEE Method: A Case Study of Southern Thailand’’, The Asian Journal of Shipping and Logistics Cilt.33(3) s.141-153
• [21] Bana e Costa,C.A., Chagas,M.P.,2002, A Career Choice Problem: An Example Of How To Use MACBETH To Build A Quantitative Value Model Based On Qualitative Value Judgements, The London School of Eco. and Pol. Sci., Working Paper No: LSEOR 02.53,1-16
• [22] Lopes, D. F., Bana e Costa, C. A., Oliveira,M.D., Morton,A.,2014, Using MACBETH With The Choquet Integral Fundamentals To Model Interdependencies Between Elementary Concerns In The Context Of Risk Management’’, 3rd Int.Conf. On Operations Res. and Enterprise Systems, 2014-03-06 - 2014-03-08, Eseo
• [23] Roszkowska,E. 2014,The Macbeth Approach For Evaluation Offers In Ill–Structure Negotiations Problems, Optimum. Studia Ekonomiczne Nr 5 s.71
• [24] Karande, P,. Chakraborty, S., 2013, Using MACBETH Method For Supplier Selection in Manufacturing Environment, Int. Jour. of Ind. Engineering Comp., Cilt.4,s.259–272
• [25] Büyüközkan, M., ERP Danışman Firma Seçiminde FUZZY ANP VE FUZZY TOPSIS Yöntemlerinin Karşılaştırılması, Yıldız Teknik Üniv, Fen Bil.Enst., Y.Lis. Tezi, 2011, S.66.
• [26] Yılmaz,M., Ballı,S., 2016 Veri Şifreleme Algoritmalarının Kullanımı İçin Akıllı Bir Seçim Sistemi Geliştirilmesi’’, Uluslararası Bilgi Güvenliği Mühendisliği Dergisi, Cilt:2, No:2, s.18-28
• [27] Kutlu,B. S., Abalı, Y. A.,Eren, T., 2012, Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleri İle Seçmeli Ders Seçimi, Kırıkkale Üniv Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:2 Sayı: 2, 1-25
• [28] Acar, E., Güner, M.,2014, Bir Konfeksiyon İşletmesinde Anahtar Müşterinin TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Metodu Kullanılarak Belirlenmesi, XIII. Uluslararası İzmir Tekstil ve Hazır Giyim Semp., 137-145
• [29] Özer, A., Öztürk, M.,Kaya, A. 2010, İşletmelerde Etkinlik ve Performans Ölçmede VZA, Kümeleme ve TOPSIS Analizlerinin Kullanımı: İMKB İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama’’ Atatürk Üniv, Sos.Bil.Enst Dergisi, Cilt:14 Sayı:1, 233-260
• [30] Ghosh, A., Majumdar,A., Alam, S., 2012, Selection of Raw Materials In Textile Spinning Industry Using ELECTRE, Ind. Eng. Jour., Cilt.5(6), s.6-15
• [31] Gündüz,H., Güler,M.E., 2015, Termal Turizm İşletmelerinde Çok Ölçütlü Karar Verme Teknikleri Kullanılarak Uygun Tedarikçinin Seçilmesi, Dokuz Eylül Üniv, İkt.ve İd.Bil.Fak.Dergisi, Cilt:30(1), s.203-222
• [32] Supçiller,A., Çapraz,O., 2011, AHP-TOPSIS Yöntemine Dayalı Tedarikçi Seçimi Uygulaması, Ekonometri ve İstatistik Dergisi, Sayı:13, s.1–22
• [33] Yakıt,O., 2017, Kalite Fonksiyon Göçeriminde Kullanılan Nihai Sıralama Yönteminde Üç Nihai Sıralama Değerinin Birer Tamsayı Şeklinde Çıkmamasının TOPSIS Yöntemi ile Çözümlenmesi, Sakarya İktisat Dergisi Cilt 6, Sayı 2, s.17-40
• [34] Eş,A.,Çobanoğlu,C., 2017, TOPSIS Yöntemiyle Şirket Performans Sıralaması İçin Bir Çerçeve: Demir Çelik Sektöründe Bir Uygulama’’, C.Ü. İkt. ve İdari Bil. Dergisi, Cilt 18(2), s. 249-268
• [35] Karande,B., Chakraborty, S., 2014, A Facility Layout Selection Model Using MACBETH Method. Int Conf. on Industrial Engineering and Operations Management, January 7 – 9, Indonesia, s.18.
• [36] Kabalak, İ., Baysal, M. E., Sarucan, A., Engin, O., 2016, Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri İle Tedarikçi Seçimi ve MACBETH Tekniğinin Bir Firmada Uygulaması’’, Uluslararası Katılımlı Üretim Araştırmaları Semp., 12-14 Ekim, s. 664-669
• [37] Karaatlı, M., Ömürbek, N., Köse, G., 2014, Analitik Hiyerarşi Süreci Temelli TOPSIS ve VIKOR Yöntemleri İle Futbolcu Performanslarının Değerlendirilmesi, Dokuz Eylül Üniv., İkt.veİd.Bil.Fak. Dergisi, Cilt:29, Sayı:1, s.25-61
• [38] Demirci, F., 2017, Entropi Tabanlı TOPSIS Yöntemiyle Borsa İstanbul’da İşlem Gören Futbol Kulüplerinin Sportif, Finansal ve Finansal Fair Play Performanslarının Karşılaştırmalı Analizi, Bartın Üniv., Sos.Bil.Enst., Y.Lis.Tezi, Bartın
• [39] Aydın, Y., 2017, Küresel Kriz Çerçevesinde Katılım Bankalarının ve Ticari Bankaların Mali Performanslarının TOPSIS Yöntemiyle Analizi, Hitit Üniv., Sos.Bil.Enst., Y.Lis.Tezi, Çorum
• [40] Uzun, S.,2015, Gemi İnşa Sürecinde Ana Makine ve Jeneratör Seçimi: AHP, TOPSIS ve PROMETHEE Uygulaması, Gebze Teknik Üniv., Sos.Bil.Enst., Y.Lis.Tezi, Gebze
• [41] Cevizci, D.K.,2018, Konfeksiyon İşletmelerinde Üretim Akışının Çok Kriterli Karar Destek Sistemleri Yardımıyla Analizi, Dokuz Eylül Üniv., Fen Bil.Enst., Y.Lis.Tezi, İzmir