Mapping of Noise Pollution from Road Transportation with SoundPLAN: A Case for DEU Tinaztepe Campus

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 74, 451 - 466, 15.05.2023

Selin Dönmez , Deniz Dölgen , Zeki Bozkurt , E. Helil Kınay Mehmet Necdet Alpaslan

https://doi.org/10.21205/deufmd.2023257415

Öz

Noise is an invisible pollutant for environment and affects human health both psychologically and physiologically. The most common noise source can be expressed as noise from transportation activities. The noise caused by road transportation has special importance among the transportation methods. The most important reason is the increase in the number of vehicles used in transportation. In order to take measures to control noise pollution, noise levels need to be determined first. Although the campuses or other fields for training are among the areas that are adversely affected by noise pollution, they are often located close to the noise sources. Moreover, excessive noise in areas with educational activities can lead to low performance of lecturers, students and staff. Therefore, the objective of the presented study was to determine the environmental noise caused by highway transport in the university campus, which is considered as noise sensitive area. In this framework, vehicles counted at 3 points at conjunctions on the route. The vehicles counted for mapping divided as light and heavy vehicles. Vehicle counts were carried out between the hours of 08:00/10:00, 12:00/13:00, 15:00/17:00, 18:00/20:00, 21:00/22:00 where traffic was dense. The counts were performed through 20 minutes and they were converted to hourly data by using excel. Two types of maps were produced, i.e. Grid Noise Map and Front Noise Map, by using the SounPLAN 7.3 Program. In the campus area, it was determined that the noise level were over the limit values at buildings on the route where the vehicle passes.

Anahtar Kelimeler

Environmental Noise, Traffic Noise, NoiseMap, SoundPLAN, NMPB

Karayolu Ulaşımından Kaynaklanan Çevresel Gürültünün SoundPLAN ile Haritalandırması: DEU Tınaztepe Kampüsü Örneği

Öz

Gürültü çevre kirliliğinin görülmeyen bir boyutudur ve insan sağlığını hem psikolojik hem fizyolojik olarak etkilemektedir. En yaygın gürültü kaynağını ulaşım aktivitelerinden kaynaklanan gürültü olarak ifade edebiliriz. Ulaşım yöntemleri içerisinde bir değerlendirme yapıldığında ise karayolu ulaşımından kaynaklanan çevresel gürültü ilk sırada yer almaktadır. Bu durumun en önemli sebebi her geçen gün ulaşımda kullanılan araç sayılarındaki artış gösterilebilir. Çevresel gürültünün kontrolüne yönelik önlem alınabilmesi için önce gürültü seviyelerinin belirlenmesine ihtiyaç vardır. Eğitim yapılan alanlar, gürültüde olumsuz etkilenen bölgelerin başında yer almasına karşın çoğu kez gürültü kaynaklarına yakın konumlandırılmaktadır. Bu alanlarda ortaya çıkan aşırı gürültü, öğretim görevlilerinin, öğrencilerin ve personelin performansının düşmesine yol açabilir. Bu anlayışla, sunulan çalışmada gürültüye karşı hassas alanlar olarak değerlendirilen üniversite yerleşkesinde karayolu ulaşımından kaynaklanan çevresel gürültünün belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu kapsamda, Dokuz Eylül Üniversitesi Tınaztepe Kampüsü içerisinde araç geçişlerinin ve gidişatlarının değişim noktası olan kavşakta, 3 noktada araç sayımı yapılmıştır. Sayımı yapılan araçlar hafif vasıta ve ağır vasıta olarak ikiye ayrılmıştır. Araç sayımları, trafiğin yoğun olduğu 08:00/10:00, 12:00/13:00, 15:00/17:00, 18:00/20:00, 21:00/22:00 saatleri arasında gerçekleştirilmiştir. Sayımlar 20’şer dakika olup excel yardımıyla saatlik verilere çevrilmiştir. SoundPLAN 7.3 gürültü haritalama programı kullanılarak Izgaralı Gürültü Haritası ve Cephe Gürültü Haritası olmak üzere iki çeşit harita elde edilmiştir. Çalışma sonucunda, kampüs alanında, özellikle araç geçişlerinin olduğu güzergâhlardaki binaların, yola bakan cephelerinde gürültü seviyesinin sınır değerlerin üzerine çıktığı belirlenmiş ve çözüm önerileri sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Çevresel Gürültü, Trafik Gürültüsü, Gürültü Haritalandırma, SoundPLAN, NMPB

Kaynakça

• [1] Bozkurt, Z., Selek, Z. 2019, Karayolu ulaşımında farklı yol kaplamalarının çevresel gürültü seviyesine katkılarının incelenmesi: Adana örneği. Politeknik Dergisi, 22(2), 415-429.
• [2] Tercan, Ş., Yaman, G. 2021. Kent İçi Trafikten Kaynaklanan Stratejik Gürültü Haritalarının Değerlendirilmesi, Doğ Afet Çev Derg, Cilt 7, Sayı 1, s. 27-40, DOI: 10.21324/dacd.786159.
• [3] Öngel, A., Sezgin, F., 2017. Assessing the effects of noise abatement measures on health risks: A case study in Istanbul, Environmental Impact Assessment Review, Cilt 56, s 180-187.
• [4] Gilani, T.A., Mir, M.S., 2021. A study on the assessment of traffic noise induced annoyance and awareness levels about the potential health effects among residents living around a noise-sensitive area. Environmental Science and Pollution Research, Cilt 28, s.63045–63064.
• [5] Amoatey, P., Omidvarbona, H., Baawain, M.S., Al-Mayahi, A., Al-Mamun, A., Al-Harthy, I. 2020. Exposure assessment to road traffic noise levels and health effects in an arid urban area. Environmental Science and Pollution Research, Cilt 27, s.35051–35064.
• [6] Babisch, W., 2008. Road traffic noise and cardiovascular risk. Noise and Health, Cilt 10, Say 38, s.27-33.
• [7] Miedema, H.E., 2003. Noise sensitivity and reactions to noise and other environmental conditions, The Journal of the Acoustical Society of America, Cilt 113, s.1492; https://doi.org/10.1121/1.1547437.
• [8] Pakman, B., 1990. Trafik Gürültüsünün Nedenleri ve Alınabilecek Önlemler. Karayolları Vakfı Dergisi, Cilt 3, Sayı 17, s. 27-31.
• [9] Bozkurt, Z., 2013. Karayolu Ulaşımından Kaynaklanan Çevresel Gürültü ve Bu Gürültüye Yol Kaplamalarının Etkilerinin İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 44,s. Adana.
• [10] Alkan, M., ve Üzkurt, İ., Aktürk, N., 2003. Karayolu Trafik Gürültüsünün Ölçülmesi ve Çevresel Açıdan Değerlendirilmesi. Trafik ve Yol Güvenliği Ulusal Kongresi, Ankara, s523-534.
• [11] Ener, G., 2006. “Köprülü kavşakların çevresel trafik gürültü Seviyelerine etkilerinin incelenmesi”, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Y. Lisans Tezi, 106s, Ankara
• [12] Kundu, S., Sen, K., Mondal, N.K. 2022. GIS-Based Mapping and Assessment of Road Traffic Noise in and Around of Schools Situated Near Busy Roadside. International Journal of Automotive Science and Technology Cilt 6, Sayı 1, s.26-38.
• [13] Partheeban, P., Karthik, K., Elamparithi, P.N., Somasundaram, K., Anuradha, B. 2022. Urban road traffic noise on human exposure assessment using geospatial technology. Environ. Eng. Res. Cilt 27, Sayı 5, s. 210-249.
• [14] Shaaban, K., Abouzaid, A. 2021. Assesment of traffic noise near schools in a developing country. Transportation Research Procedia, Cilt 55, s.1202–1207.
• [15] Ozer, S, 2014. Erzurum Kent Parklarındaki Gürültü Kirliğinin Belirlenmesi: Aziziye Parkı Örneğinde, Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt 11, Sayı 2, s. 7 – 11.
• [16] T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, 2010. Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği. R.G. 27601, 4 Haziran 2010. Ankara ÇGDYY, 2010.
• [17] Çoban, N.A., Doğan, G., 2017. Çevresel Gürültü Yönetimine İlişkin Politikaların Değerlendirilmesi: Antalya İli Örneği, 12. Ulusal Akustik Kongresi ve Sergisi İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Urla,
• [18] Kalıpcı E., Dursun Ş., 2009. Presentation of Giresun city traffic noise pollution map via geographical information system. Journal of Applied Sciences, Cilt 9, Sayı 3, s.479-487.
• [19] Öden, M.K., Bilgin İ., 2019. Sarayönü ilçe merkezinde trafik kaynaklı gürültü kirliliğinin araştırılması. Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 34, Sayı 1, s.103-114.
• [20] Öner İ., Sesli F.A., 2018, İmar planlarının trafik gürültü değerlerinin etkisi açısından incelenmesi, Samsun Atakum bölgesi örneği, Kent Akademisi, Cilt 11, Sayı 3, s.390-404.
• [21] Özdemir, C., Kalıpcı E., Öden M.K., Özdöner A. ve Şahinkaya S., 2012. Konya il merkezinde trafik kaynaklı gürültü kirliliği ölçümü ve insan sağlığına etkileri. 21.Ulusal Biyoloji Kongresi 851-852, İzmir.
• [22] Kalıpcı E., Arslan F., 2007. Determination of noise pollution knowledge in the sport centers of Konya city. Journal of International Environmental Application & Science, Cilt 2, Sayı 3&4, s.63-69.
• [23] Dalkılıç E., Dursun Ş., 2019. Konya Gürültü Kirliliği ve Eylem Planlarının Yorumlanması, Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, Cilt 7, Sayı 2, s.38 – 51.
• [24] Kalıpçı, E., 2017. Avanos İlçe Merkezinde Trafik Kaynaklı Gürültü Kirliliğinin Mekansal Analizi. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, Cilt 6, Sayı 1, s.20-29.
• [25] Erdoğan, S., Doğan, M., Yılmaz, İ., Güllü, M., Baybura, T., Ulu, M., Şişe, Ö. 2007. Afyonkarahisar İl Merkezi Karayolu Trafik Gürültü Haritasının Hazırlanması, AKÜ-Fen Bilimleri Dergisi, Cilt 7, Sayı 2, s.151-164.
• [26] Bayraktar, Ş., 2006. İzmit Kent Merkezinin Gürültü Kirliliği, Yüksek Lisans Tezi,. Kocaeli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
• [27] Savaş, S. 2019. İstanbul Kavacık Mevkiinde TEM Otoyolundan Kaynaklanan Gürültünün Haritalanması ve Gürültü Perdesi Modelinin Uygulanması, Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Çevre Mühendisliği ABD, 67s, Tekirdağ.
• [28] Karadayı, S. 2001. Bursa İlinin Trafik Kaynaklı Gürültü Haritasının Hazırlanması, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Çevre Mühendisliği ABD, 123s, Bursa.
• [29] Kılıç, M.Y., Kılıç, İ., Adalı, S. 2021. Kentsel yerleşim alanlarında çevresel gürültünün belirlenmesi: Bursa Dikkaldırım Mahallesi örneği. GÜFBED/GUSTIJ, Cilt 11, Sayı 3, s.792-804,
• [30] Esmeray, E., Eren, S. 2021. GIS‑based mapping and assessment of noise pollution in Safranbolu, Karabuk, Turkey. Environment, Development and Sustainability, Cilt 23, s.15413–15431
• [31] Deveci, S., Yorulmaz, F., 2022. Edirne il merkezinde çevresel gürültünün değerlendirilmesi. Mersin Univ Saglık Bilim Derg;Cilt 15, Sayı 2, s.234-244
• [32] Yener, H.M. 2017. Ulaşımdan Kaynaklı Gürültü Rahatsızlığı: İzmir Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Kentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Yüksek Lisans Programı,111s, İstanbul.
• [33] Coşkun, S., Sava, B., Şahin, C., 2022. Isparta Kent Merkezi Hastane Yerleşkelerinin Gürültü Kirliliği Açısından İncelenmesi. Kent Akademisi Dergisi, Cilt 15, Sayı 2, s.848-860
• [34] Kılıç, M.Y., , Adalı, S., Kılıç, İ. 2021. Hastane Çevresinde Gürültü Kirliliğinin Belirlenmesi: Bursa Örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi Cilt 8, Sayı 3, s. 847–856.
• [35] Bayraktar, Ö.M., Mutlu, A. 2021. Balikesir Üniversitesi Kampüsüne Ait Gürültü Seviyelerinin Cadnaa Ile Modellenmesi. Bursa Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, Cilt 26, Sayı 3, s. 813-828.
• [36] Hadzi-Nikolova, M. Mirakovski, D., Ristova, E., Stefanovska, C. L. 2012. Modeling and Mapping of Urban Noise Pollution with SoundPLAN Software. International Journal for Science, Technics and Innovations for the Industry MTM (Machines, Technologies, Materials), VI (5/2012). pp. 38-42. ISSN 1313-0226
• [37] Bozkurt, Z., 2019. Kentlerde Gürültü Yönetimi ve Adana Örneği, 15-16 Mart 2019 Adana Kent Sorunları Sempozyumu, TMMOB Adana İl Koordinasyon Kurulu, Adana
• [38] Dönmez, S., 2019, Gürültü Kirliliği Haritalandırılması: DEU Tınaztepe Kampüsü Örneği. Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, 58s, İzmir.
• [39] Directive 2002/49/EC. of the European Parliament and of Council of June 25 2002 relating to the assessment and management of Environmental noise, Official Journal of the European Communities, L189/12-25,18.7, (2002).