A FIELD RESEARCH ON GREEN SUPPLY CHAIN PRACTISE IN CHEMICAL INDUSTRY

Yıl 2019, Cilt: 21 Sayı: 2, 605 - 637, 26.06.2019

Sergen Coşkun Sezen Bozyiğit

https://doi.org/10.16953/deusosbil.467196

Cited By: 3

Öz

The desire for consumption results in further increase
in production by usage of natural resources in a globalizing world. Having been
increasing along with industrialization, this situation has negative influences
on environment and even begins to threaten livable nature and future of human
beings. Statutory audits become stricter in the public, awareness has been
raising among the producers and consumers with the restraints of national and
international non-governmental organizations in order to cope with these
issues. One of the industries required to be conscious is chemical industry.
Despite the fact that existence and development of chemical industry has a
significant role for any country, chemical production is one of the primary
production methods that are environmentally hazardous.  Therefore, it is required to focus on “green
implementations” particularly in chemical industry. One of these green implementations
is Green
Supply Chain Management (GSCM). GSCM aims at being more
sensitive to environment, sustaining clean production and, above all,
protecting quality of life related to living beings. In this regard, the
objective of research is to reveal how Green Supply Chain Management has being
implemented in the companies being operated in chemical industry. The sample of
this research is comprised of 25 companies that have been making production in
Mersin. These companies were contacted through nonstochastic judgement sampling
method and in-depth interviews were carried out. As a result of the research,
it has been understood that the companies have no efficient knowledge regarding
GSCM, this method is considered as a factor increasing cost, GSCM implementations
are applied due to statutory obligations and audits and that such applications
regarding this discipline have not been fully adopted. 

YEŞİL TEDARİK ZİNCİRİ UYGULAMALARI ÜZERİNE KİMYA SEKTÖRÜNDE BİR ALAN ARAŞTIRMASI

Öz

Küreselleşen
dünyada tüketim isteği, üretimi arttırarak doğal kaynakların daha fazla
kullanılmasına sebep olmaktadır. Sanayileşmeyle beraber giderek artan bu durum,
çevre üzerinde olumsuz etkiler göstermekte, hatta yaşanabilir doğayı ve insan
geleceğini tehdit eder duruma getirmektedir. Bu sorunlarla baş edebilmek için
kamuda yasal denetimler sıkılaştırılmakta, ulusal ve uluslararası sivil toplum
örgütlerinin baskısıyla üretici ve tüketici kesim bilinçlendirilmeye
çalışılmaktadır. Bilinçli olması gereken sektörlerden bir tanesi de kimya
sektörüdür. Kimya sektörünün varlığı ve gelişimi, bir ülke için büyük önem arz
etse de, kimyasal üretim doğaya zarar veren üretim yöntemlerinin başında
gelmektedir. Bu nedenle, özellikle kimya sektöründe “yeşil uygulamalara”
yönelmek gerekmektedir. Söz konusu yeşil uygulamalardan bir tanesi de Yeşil
Tedarik Zinciri Yönetimi’ (YTYZ)’dir. YTYZ, çevreye karşı daha duyarlı olmayı,
üretimin temiz yapılmasını ve en önemlisi canlıların yaşam kalitesinin korunmasını
amaçlamaktadır. Bu bağlamda araştırmanın amacı, Yeşil Tedarik Zinciri
Yönetimi’nin, kimya sektöründe faaliyet gösteren firmalarda nasıl uygulandığını
ortaya çıkarmaktadır. Araştırmanın örneklemini Mersin’de kimyasal üretim yapan
25 firma oluşturmaktadır. Bu firmalara, olasılığa dayalı olmayan yargısal
örneklem yöntemi kullanılarak ulaşılmış ve firmalarla derinlemesine görüşmeler
yapılmıştır. Araştırma sonucunda, firmaların YTZY konusunda yeterli bilgi
birikimine sahip olmadığı, bu yöntemin maliyet arttırıcı bir unsur olarak
görüldüğü, yasal zorunluluklardan ve denetlemelerden dolayı YTZY uygulamalarına
başvurulduğu ve bu disipline dair uygulamaların tam anlamıyla benimsemediği
ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yeşil, Çevre, Yeşil Tedarik Zinciri Yöntemi, Kimyasal Üretim

Kaynakça

• Aksoy, H. M. (2014). Elektrik elektronik sektöründe yeşil tedarik zinciri ile atık yönetimi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Arimura, T. H., Darnall, N., & Katayama, H. (2011). Is ISO 14001 a gateway to more advanced voluntary action? The case of green supply chain management. Journal of Environmental Economics and Management, 61, 170–182.
• Atrek, B., & Özdağoğlu, A. (2014). Yeşil tedarik zinciri uygulamaları: alüminyum doğrama sektörü izmir örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (2), 13-26.
• Blumenfeld, D.E.,Burns, D. L., Daganzo. C. F., Frick. M. C., & Hall. R.W. (1987). Reducing logistics costs at general motors, Interfaces, 17, 26-47.
• Bolat, B ., & Gözlü, S. (2003). ISO 14000 çevre yönetim sistemi uygulamasında etken olan faktörler. İTÜ Dergisi/d Mühendislik, 2 (2), 39-48.
• Borusan Lojistik (2017). Borusan Lojistik’ten “Yeşil” Bir Adım Daha, https://www.borusanlojistik.com/tr/haberler/borusan-lojistikten-yesil-bir-adim-daha, (Erişim Tarihi: 15.11.2017).
• Brent, A. C. & Visser, J. K. (2005). An environmental performance resource impact indicator for life cycle management in the manufacturing industry. Journal of Cleaner Production, 13, 557-565.
• Büyüközkan, G., & Vardaloğlu, Z. (2008). Yeşil tedarik zinciri yönetimi. Lojistik Dergisi, 8, 66-73.
• Büyüksaatçi, S. (2009). Yeşil tedarik zinciri yönetimi ve bir uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü İstanbul.
• Carter, C., R., & Carter, R. J. (1998). Interorganizational determinants of environmental purchasing: İnitial evidence from the consumer products industries. Decision Sciences, 3 (29), 659-684.
• Cherubini, F., Bargigli, S., & Ulgiati, S. (2009). Life cycle assessment (LCA) of waste management strategies: Landfilling, sorting plant and incineration. Energy, 34, 2116-2123.
• Coşkun., R., Altunışık, R., Bayraktaroğlu & S., Yıldırım., E. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı (8.bs). Sakarya: Sakarya Yayınevi.
• Çetin, Ö. (2013). Tersine lojistik açısından katı atık yönetiminin incelenmesi ve kazanç ençoklanması üzerine bir uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Elo, S., Kaariainen, M., Kanste, O., Pölkki, T., Utriainen, K., & Kyngas, H. (2014). Qualitative content analysis: a focus on trustworthiness. SAGE Open, 1, 1-10.
• Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1982). Epistemological and methodological bases of naturalistic inquiry. Educational Communication and Technology Journal, 30 (4), 233-252.
• Gungor, A., & Gupta, S. M. (1999). Issues in environmentally conscious manufacturing and product recovery: a survey. Computers & Industrial Engineering, 36, 811-853.
• Guthrie, J., Yongvanich, K., & Ricceri, F. (2004). Using content analysis as a research method to inquire into intellectual capital reporting. Journal of Intellectual Capital, 5, 282-293.
• Güzel, D. (2011). Tedarik zinciri bütünleşmesi, yeşil tedarik zinciri uygulamaları ve İşletme performansı arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Erzurum.
• Hervani, A., A., Helms, M., M. & Sarkis, J. (2005). Performance measurement for green supply chain management. Bencmarking, 4(12), 330-352.
• Houlihan, J.B. (1985). International supply chain management. Internatioanal Journal of Physical Distribution and Materials Management, 15 (1), 22-38.
• Kimya Sanayi Özel İhtisas Raporu, T.C. Kalkınma Bakanlığı Özel İhtisas Raporları. (2001-2005). Sekizinci beş yıllık kalkınma komisyon raporu 3-4-5. Kalkına Bakanlığı, Ankara. http://www.kalkinma.gov.tr/Pages/OzelIhtisasKomisyonuRaporlari.aspx (Erişim Tarihi:19.08.2017).
• Kopczak, L. R. (1997). Logistics partnership and supply chain restructuring. survey results from the US computer industry. Production and Operations Management, 6 (3), 226-247.
• Korkankorkmaz, N. (2012). Yalın ve yeşil tedarik zinciri yönetimine ilişkin bir araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gebze Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Lee, H.L., & Billington C. (1992). Managing supply chain inventory: pitfalls and opportunities. Sloane Management Review, 33 (3), 65-73.
• Luborsky, M. R., & Rubinstein, R. L. (1995). Sampling in qualitative research: rationale, issues, and methods. Journal of Aging Research, 17 (1), 89-113.
• Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Sektörel Firma Raporu, 2007. http://oda.mtso.org.tr/mtso/firmasektorsorgula.aspx (Erişim Tarihi:26.01.2017).
• Mutingi, M., Mapfaira. H., & Monageng R. (2014). Developing performance management systems for the green supply chain. Journal of Remanufacturing, 4 (6), 1-20.
• Netlog Lojistik (2014). Yeşil Lojistikçiler https://www.netlog.com.tr/images/kurumsal/iletisim/basinyansimalari/yesillojistikciler.jpg, (Erişim Tarihi: 15.11.2017).
• Paksoy, T., Güleş, H., & Altıparmak, F. (2003). Tedarik zinciri yönetiminde dağıtım ağlarının tasarımı ve eniyilenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 4 (2), 1-25.
• Paul, I.D., Bhole G.B. & Chaudhari J.R. (2014). A review on green manufacturing: it’s important, methodology and its application. Procedia Materials Science, 6, 1644–1649.
• Prandecki, K. (2014). The idea of sustainability in European Union energy policy. Environment and Ecology Research 2(1): 14-20
• Ross, D. F. (1998). Competing through supply chain management; creating market – winning strategies through supply chain partnerships. USA: Norwell Massacuchusetts Kluwer Academic Publishers.
• Salmona, M., & Selam, A. (2009). Yeşil tedarik zinciri yönetimi: bir envanter çalışması. 9.Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri, Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 1-9.
• Sarkis, J. (1999). How green is the supply chain?. Practice and Research, Working Paper Graduate School Of Management, 1-44.
• Sarkis, J. (2003). A strategic framework for green supply chain management. Journal of Cleaner Poduction, 11, 397-409.
• Sarkis, J., & Rasheed, A. (1995). Greening the manufacturing function. Business Horizons, 38 (5), 17-27.
• Sönmez, Y. (2014). Tüketicilerin yeşil pazarlama uygulamalarıyla ilgili tutum ve davranışları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• Şengül, Ü. (2010). Atıkların geri dönüşümü ve tersine lojistik. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 6 (1), 73-86.
• Tan, K.C. (2001). A framework of supply chain management literature European Journal of Purchasing & Supply Management, 7 (1), 39-48. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları. (2014). Demiryolu sektör raporu 2014., Ankara: TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü, 51.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24, 543-559.
• Terzi, T. (2016). Yeşil lojistik yönetiminde dengelenmiş skorkart ile lojistik performansı ölçümü: intermodal lojistik sektöründe bir uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Ankara.
• Topoyan, M. (2005). Yeniden üretim sistemleri için sürdürülebilir ürün tasarımlarının oluşturulması., V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu. Dilbilim Kurultayı (25-27 Kasım 2005) Bildirileri içinde (ss. 259-264). İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi.
• Türkay, B. A., (2015). Yeşil satın alma ve yeşil tedarikçi seçimi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• TKSD (2007). Yıllık Rapor. http://www.teknolojikkazalar.org/get_file?id=4d3c3204ad79f, (Erişim Tarihi: 01.10.2017).
• Üstünay, M. (2008). İşletmelerin sosyal sorumlulukları çerçevesinde yeşil pazarlama uygulamaları ve kimya sektörüne yönelik bir inceleme. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Van, H., & Remko I. (1999). From reversed logistics to green supply chains. supply chain management. An International Journal, 4(3): 129-135.
• Yangınlar, G. & Sarı, K. (2014). Yesil lojistik uygulamaları ve işletme performansı üzerine bir literatür araştırması. III. Ulusal Lojistik ve Tedarik Zinciri Kongresi, Trabzon.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9.bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Zhu, Q., & Sarkis, J. (2004). Relationships between operational practices and performance among early adopters of green supply chain management practices in Chinese manufacturing enterprises. Journal of Operations Management, 22 (3), 265-289.
• Zhu, Q., Sarkis, J., Cordeiro, J. J., & Lai, K. (2008). Firm-level correlates of emergent green supply chain management practices in the chinese contex. Omega. 36, 577-591.
• Zhu, Q., Sarkis, J., & Lai, K. (2008). Green supply chain management implications closing the loop. Transportation Research Part E, 44, 1-18.