A RESEARCH FOR DETERMINING THE FACTORS WHICH CAUSES WORK-FAMILY CONFLICT ON WOMEN ACADEMICIANS

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 2, 793 - 821, 05.06.2020

Ebru Tolay Sinem Baysal

https://doi.org/10.16953/deusosbil.561014

Cited By: 4

Öz

This study attempts to determine whether women academicians experience work-family conflict in the context of their social roles and the potential factors that lead to this situation. In this respect, the Work-Family Conflict Scale developed by Netemeyer et al. (1996) and a questionnaire was prepared to determine the demographic characteristics of the participants and the times they devoted to their jobs, their families and various activities. A study was conducted with 124 women who working in the state universities of the province of Izmir. As a result of the analyses, it was found that the participants experienced a family-work conflict rather than a work-family conflict; married participants had higher levels of family-work conflict than unmarried ones. In addition, it was determined that those who have administrative duties experience more work-family conflicts and also when working time and the time allocated to work increased, the level of work-family conflict increased, too.

Anahtar Kelimeler

Work-Family Conflict, Family-Work Conflict, Women Academicians

KADIN AKADEMİSYENLERDE İŞ-AİLE ÇATIŞMASINA NEDEN OLAN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Öz

Bu çalışma, toplumsal rolleri bağlamında kadın akademisyenlerin iş-aile çatışması yaşayıp yaşamadıklarını ve bu duruma yol açma potansiyeli bulunan faktörleri saptamayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda Netemeyer ve arkadaşları (1996) tarafından geliştirilen İş-Aile Çatışması Ölçeği ile katılımcıların demografik özelliklerini ve işlerine, ailelerine ve çeşitli aktivitelere ayırdıkları zamanları belirlemeye yönelik bir soru formu hazırlanmıştır. Araştırma, İzmir ilindeki devlet üniversitelerinde görev yapan 124 kadın akademisyen ile gerçekleştirilmiştir. Analizler sonucunda, katılımcıların ‘İş-Aile’ çatışmasından ziyade “Aile-İş” çatışması yaşadıkları; evli olan katılımcıların yaşadıkları aile-iş çatışması düzeyinin ise evli olmayan katılımcılara kıyasla daha yüksek olduğu saptanmıştır. Ayrıca, idari görevi olanların daha fazla iş-aile çatışması yaşadıkları; çalışma saatleri ve evde işe ayrılan zaman arttığında iş-aile çatışması düzeyinin de arttığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İş-Aile Çatışması, Aile-İş Çatışması, Kadın Akademisyenler

Kaynakça

• Achour, M., Grine, F., & Nor, M. R. M. (2014). Work-family conflict and coping strategies: Qualitative study of Muslim female academicians in Malaysia. Mental Health, Religion & Culture, 17(10), 1002-1014.
• Achour, M., Nor, M. R. M. & Yusoff, M. Y. Z. M. (2015). Work–family demands and subjective well-being among female academicians: The role of Muslim Religiosity. Review of Religious Research, 57(3), 419-433.
• Anderson, S. E., Coffey, B. S., & Byerly, R. T. (2002). Formal organizational initiatives and informal workplace practices: Links to work–family conflict and job-related outcomes. Journal of Management, 28(6), 787-810.
• Arslan, M. (2012). İş-aile ve aile-iş çatışmalarının kadın çalışanların iş doyumları üzerindeki etkisi. Birey ve Toplum Dergisi, 2(3), 99-113. Aycan, Z., & Eskin, M. (2005). Relative contributions of childcare, spousal support, and organizational support in reducing work–family conflict for men and women: The case of Turkey. Sex Roles, 53(7-8), 453-471. Başarır, F. & Sarı, M. (2015). Kadın akademisyenlerin “kadın akademisyen olma” ya ilişkin algılarının metaforlar yoluyla incelenmesi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 5(1), 41-51. Benschop, Y., Brouns, M. (2003). Crumbling ivory towers: Academic organizing and its gender effects. Gender, Work and Organization, 10(2), 194-212. Beşpınar, F. (2014). Türkiye’de evlilik. M. Turgut, S. Feyzioğlu (Ed.). Türkiye aile yapısı araştırması: Tespitler, öneriler içinde (ss. 112-168). İstanbul: Çizge Yayınevi. Brink, M., Benschop, Y. (2012). Slaying the seven-headed dragon: The quest for gender change in academia. Gender, Work and Organization, 19(1), 71-92. Bronfenbrenner, U. (1994). Ecological Models of Human Development. International Encyclopedia of Education, 3(2), 37-43. Bruck, C. S., Allen, T. D., & Spector, P. E. (2002). The relation between work–family conflict and job satisfaction: A finer-grained analysis. Journal of Vocational Behavior, 60(3), 336-353. Bruck, C. S., & Allen, T. D. (2003). The relationship between big five personality traits, negative affectivity, type A behavior, and work–family conflict. Journal of Vocational Behavior, 63(3), 457-472. Bolino, M. C., & Turnley, W. H. (2005). The personal costs of citizenship behavior: the relationship between individual initiative and role overload, job stress, and work-family conflict. Journal of Applied Psychology, 90(4), 740. Buddhapriya, S. (2009). Work-family challenges and their impact on career decisions: A study of ındian women professionals. Journal of Vikalpa, 34(1), 31-45. Carlson, D. S. (1999). Personality and role variables as predictors of three forms of work–family conflict. Journal of Vocational Behavior, 55(2), 236-253. Carlson, D., Kacmar, K., Williams, L. (2000). Construction and initial validation of a multidimensional measure of work–family conflict. Journal of Vocational Behavior, (56), 249–276. Casper, W. J., Martin, J. A., Buffardi, L. C., & Erdwins, C. J. (2002). Work-family conflict, perceived organizational support, and organizational commitment among employed mothers. Journal of Occupational Health Psychology, 7(2), 99. Cinamon, R. G., & Rich, Y. (2002). Gender differences in the importance of work and family roles: Implications for work–family conflict. Sex Roles, 47(11-12), 531-541. Coşkuner, S. & Şener, A. (2013). Akademisyenlerin iş ve aile karakteristiklerinin evlilik, aile ve yaşam tatmini ile ilişkisi: İş ve aile çatışmasının aracı rolü. Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi, 1-22. http://www.sdergi.hacettepe.edu.tr/makaleler/AKADEMISYENLERIN_IS_VE_AILE_ALANI_KASIM2013.pdf, (Erişim Tarihi: 22.04.2019). Çarıkçı, İ., Çiftçi, M., Derya, S. (2010). İş-aile yaşam çatışması: Türkiye’deki kadın yöneticiler üzerinde bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 2(2), 53-65. Çaylin, A. (2014). Türkiye’de boşanma. Editör: Mustafa Turgut, Semiha Feyzioğlu Türkiye aile yapısı araştırması: Tespitler, öneriler. (ss. 198-207). İstanbul: Çizge Yayınevi. Daniels, P. & Weingarden, K. (1983). Mothers’ hours: The timing of parenthood and women’s work. P. Voydanoff (Ed.). Work & family changing roles of men and women içinde (ss. 209-231). California: Mayfield Publishing Company. Delina, G. & Raya, P. (2013). A study on work-life balance in working women. International Journal of Commerce, Business and Management, 2(5), 274- 282. Dikmen, N. & Maden, D. (2012). Kadın akademisyenlerin görünmeyen emeği üzerine bir araştırma: Ordu Üniversitesi örneği. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (21), 257-288. Dursun, S. & İştar, E. (2014). Kadın çalışanların yaşamış oldukları iş aile yaşamı çatışmasının iş ve yaşam doyumu üzerine etkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28(3), 127-137. Duxbury, L. & Higgins, C. (2001). Work-life balance in the new millennium: Where are we? Where do we need to go? Canadian Policy Research Networks Discussion Paper. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED465060.pdf, (Erişim Tarihi 25.03.2019). Efeoğlu, İ.E. (2006). İş-aile yaşam çatışmasının iş stresi, iş doyumu ve örgütsel bağlılık üzerindeki etkileri: İlaç sektöründe bir araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. Efeoğlu, İ. & Özgen, H. (2007). İş-aile yaşam çatışmasının iş stresi, iş doyumu ve örgütsel bağlılık üzerindeki etkileri: İlaç sektöründe bir araştırma. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 237-254. Ergöl, Ş., Koç, G., Eroğlu, K. & Taşkın, L. (2012). Türkiye’de kadın araştırma görevlilerinin ev ve iş yaşamlarında karşılaştıkları güçlükler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 2(1), 43-49. Evans, G. L. & Cokley, K.O. (2008). African American women and the academy: Using career mentoring to ıncrease research. Training and Education in Professional Psychology, 2(1), 50-57. Frone, M., Russell, M. & Cooper, M. (1992). Prevalence of work-family Conflict: Are work and family boundaries asymmetrically permeable? Journal of Organizational Behavior, 7(13), 723-729. Frone, M., Yardley, J. & Markel, K. (1997). Developing and testing an integrative model of the work-family interface. Journal of Vocational Behavior, (50), 145–167. Giray, M. & Ergin, C. (2006). Çift-kariyerli ailelerde bireylerin yaşadıkları iş- aile ve aile-iş çatışmalarının kendini kurgulama davranışı ve yaşam olayları ile ilişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 21(57), 83-101. Grandey, A. & Cropanzano, R. (1999). The conservation of resources model applied to work-family conflict and strain. Journal of Vocational Behavior, (54), 350–370. Grandey, A., Cordeiro, B., & Crouter, A. (2005). A longitudinal and multi‐source test of the work–family conflict and job satisfaction relationship. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 78(3), 305-323. Greenhaus, J. & Beutell, N. (1985). Sources of conflict between work and family role. The Academy of Management Review, 10(1), 76-88. Greenhaus, J. H., & Parasuraman, S. (1993). Job performance attributions and career advancement prospects: An examination of gender and race effects. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 55(2), 273-297. Greenhaus, J. & Parasuraman, S. (1999). Research on work, family, and gender. Handbook of gender & work. (ss.391-412). Editor: Gary N. Powell. Thousand Oaks: International Educational and Professional Publisher. Greenhaus, J., Collins, K. & Shaw, J. (2003). The relation between work- family balance and quality of life. Journal of Vocational Behavior, 63(3), 510-531. Grönlund, A. (2007). More control, less conflict? Job demand–control, gender and work–family conflict. Gender, Work & Organization, 14(5), 476-497. Goff, S. J., Mount, M. K., & Jamison, R. L. (1990). Employer supported child care, work/family conflict, and absenteeism: A field study. Personnel Psychology, 43(4), 793-809. Herst, D. (2003). Cross-cultural measurement invariance of work/family conflict scales across English-speaking samples. (Unpublished Graduate Dissertation). College of Arts and Sciences, University of South Florida, South Florida. İrey, Ç. (2011). Türkiye üniversitelerinde kadın emek gücü, Selçuk Üniversitesi kadın akademisyenler üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Kahraman, Ü. & Çelik, K. (2018). Akademisyenlerin iş yükü algıları ile iş ve aile çatışmaları arasındaki ilişki. Journal of Higher Education & Science / Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 8(1), 95-105. Kavuncu, M. (1998). Metropolde kariyer meslekleri ve aile yapısı temelinde yaşama tarzları (Ankara örneği). Ankara: Uğur Yayınevi. Kirchmeyer, C., & Cohen, A. (1999). Different strategies for managing the work non-work interface: A test for unique pathways to work outcomes. Work & Stress, 13(1), 59-73. Kinnunen, U., Vermulst, A., Gerris, J., & Mäkikangas, A. (2003). Work–family conflict and its relations to well-being: The role of personality as a moderating factor. Personality and Individual Differences, 35(7), 1669-1683. Köle, F. (2011). Mersin Üniversitesi kadın akademisyenlerinin örgütlerindeki cinsiyet kültürüne yönelik algıları. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimler Enstitüsü, Mersin. Lunn, M. (2007). Women academicians: Gender and career progression. Journal Pendidikan, 32, 77-90. Maatta, S. & Lyckhage, E. D. (2011). The influence of gender in academia: A case study of a university college in Sweden. Equality, Diversity and Inclusion: An International Journal, 30(5), 379-393. Marchese, M., Bassham, G. & Ryan, J. (2002). Work-family conflict: A virtue ethics analysis. Journal of Business Ethics, 40(2), 145-154. Mason, M. A. & Goulden, M. (2004). Marriage and baby blues: Redefining gender equity in the academy. Annals of the American Academy of Political and Social Science, 596(1), 86-103. Monroe, K., Ozyurt, S., Wrigley, T. & Alexander, A. (2008). Gender equality in academia: Bad news from the trenches and some possible solutions. Perspectives on Politics, 6(2), 215-233. Mustafayeva, L. (2013). İş-aile çatışmalarının hayat memnuniyeti üzerindeki etkisi: Türkiye ve İngiltere’deki akademisyenlerin karşılaştırılması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya. Mustafayeva, L. & Bayraktaroğlu, S. (2014). İş-Aile Çatışmaları ve Hayat Memnuniyeti Arasındaki İlişki: Türkiye ve İngiltere'deki Akademisyenlerin Karşılaştırılması. İşletme Bilimi Dergisi, 2(1), 127-145. Namasivayam, K., & Zhao, X. (2007). An investigation of the moderating effects of organizational commitment on the relationships between work–family conflict and job satisfaction among hospitality employees in India. Tourism Management, 28(5), 1212-1223. Naymansoy, G. (2009). Türkiye’de bilim kadınları ve bilimin gelişimine katkıları. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Netemeyer, R., Boles, J. & McMurrian, R. (1996). Development and validation of work-family conflict and family-work conflict scales. Journal of Applied Psychology, 81(4), 400-410. Netemeyer, R. G., Brashear-Alejandro, T., & Boles, J. S. (2004). A cross-national model of job-related outcomes of work role and family role variables: A retail sales context. Journal of the Academy of Marketing Science, 32(1), 49-60. Netemeyer, R. G., Maxham III, J. G., & Pullig, C. (2005). Conflicts in the work–family interface: Links to job stress, customer service employee performance, and customer purchase intent. Journal of Marketing, 69(2), 130-143. Noor, N. (2004). Work-family conflict, work- and family- role salience, and women’s well-being. The Journal of Social Psychology,144(4), 389-405. Özdevecioğlu, M. & Aktaş, A. (2007). Kariyer bağlılığı, mesleki bağlılık ve örgütsel bağlılığın yaşam tatmini üzerindeki etkisi: İş-aile çatışmasının rolü. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (28), 1-20. Öztan, E. & Doğan, S. (2015). Akademinin cinsiyeti: Yıldız Teknik Üniversitesi örneği üzerinden üniversite ve toplumsal cinsiyet. Çalışma ve Toplum Ekonomi ve Hukuk Dergisi, (46), 191-222. Peeters, M. C. W., Montgomery, A. J., Bakker, A. B., & Schaufeli, W. B. (2005). Balancing work and home: How job and home demands are related to burnout. International Journal of Stress Management, 12 (1), 43–61. Perrewé, P. L., Hochwarter, W. A., & Kiewitz, C. (1999). Value attainment: An explanation for the negative effects of work–family conflict on job and life satisfaction. Journal of Occupational Health Psychology, 4(4), 318. Pleck, J. H. (1977). The work-family role system. Social Problems, 24(4), 417-427.
• Rahman, M. M., Abdul, M., Mansor, Z. D., Ali, N. A., Samuel, A. B., Uddin, M. J. & Rahaman, M. S. (2018). Effect of work-family conflict on job satisfaction of academicians of private universities in Bangladesh: a structural equation modeling approach. Journal of Advanced Research in Social and Behavioral Sciences, 10(1), 1-8. Rantanen, J., Pulkkinen, L., & Kinnunen, U. (2005). The Big Five personality dimensions, work-family conflict, and psychological distress: A longitudinal view. Journal of Individual Differences, 26(3), 155-166. Rosin, H. M., & Korabik, K. (1990). Marital and family correlates of women managers' attrition from organizations. Journal of vocational Behavior, 37(1), 104-120. Seçer, Ş. (2010). Çalışan anneler ve çalışan annelere yönelik ayrımcılık. İzmir: Altın Nokta Yayınevi. Shaffer, M., Harrison, D., Gilley, M. & Luk, D. (2001). Struggling for balance amid turbulence on ınternational assignments: Work-family conflict, support and commitment. Journal of Management, (27), 99-121. Shaffera, M. A., Harrison, D. A., Gilley, K. M., & Luk, D. M. (2001). Struggling for balance amid turbulence on international assignments: Work–family conflict, support and commitment. Journal of Management, 27(1), 99-121. Swanson, V., & Power, K. G. (1999). Stress, satisfaction and role conflict in dual-doctor partnerships. Community, Work & Family, 2(1), 67-88. Vallone, E. & Donaldson, S. (2001). Consequences of work-family conflict on employee well-being over time. Journal of Work & Stress, 15(3), 214-226. Valdez, R. L., & Gutek, B. A. (1987). Family roles: A help or hindrance for working women? B. A. Gutek & L. Larwood (Eds.), Women's career development içinde (ss. 157-169). Thousand Oaks, CA, US: Sage Publications, Inc. Vinokur, A. D., Price, R. H., & Caplan, R. D. (1996). Hard times and hurtful partners: How financial strain affects depression and relationship satisfaction of unemployed persons and their spouses. Journal of Personality and Social Psychology, 71(1), 166. Voydanoff, P. (2005). Social integration, work‐family conflict and facilitation, and job and marital quality. Journal of Marriage and Family, 67(3), 666-679. Wayne, J. H., Musisca, N., & Fleeson, W. (2004). Considering the role of personality in the work–family experience: Relationships of the big five to work–family conflict and facilitation. Journal of Vocational Behavior, 64(1), 108-130. Yılmaz, E. (2005). Akademik hayatta kadınların statüsü, istihdamı ve sorunları (ODTÜ-SDÜ karşılaştırması). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta. Yılmaz, E. & Özdemir, G. (2012). Türkiye’de kadın akademisyen ve araştırmacıların karşılaştıkları sorunlar ve tarıma bakış açıları. Namık Kemal Üniversitesi Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(2), 50-56. Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi. https://istatistik.yok.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 11.09.2019).