ÜNİVERSİTE ÇALIŞANLARININ PSİKOLOJİK SERMAYE DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA: BİNGÖL ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Sayı: 21, 1 - 17, 01.12.2018

Tuba Büyükbeşe

Öz

Psikolojik sermaye bireyin “kim olduğundan” ziyade gelişimsel bir anlayış ile “kim olmakta olduğu” ile ilgilenmektedir. Bu bağlamda bireyin hâlihazırdaki psikolojik kapasiteleri başlangıç ve bitiş noktası arasındaki farklılıkları tespit etmek bağlamında önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, psikolojik sermayenin demografik özellikler açısından farklılıklarını belirlemektir. Araştırmanın örneklemini Bingöl Üniversitesinde görev yapan 295 akademik ve idari personel oluşturmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak anket kullanılmıştır.Ölçeklerin güvenilirlik ve geçerlilik analizleri SPSS.21.0 ve AMOS istatistiksel analiz paket programları ile analiz edilmiştir. Araştırma hipotezleri T-testi ve tek yönlü varyans analizi ANOVA ile incelenmiştir. Araştırma sonucunda psikolojik sermayenin cinsiyet, medeni durum, statü, eğitim düzeyi, yaş, çalışma süresi ve toplam çalışma süresi gibi demografik değişkenlere göre anlamlı farklılıklar gösterdiği, bekâr, daha genç, kurumda çalışma süresi, toplam iş tecrübesi ve eğitim seviyesi daha az olan çalışanların psikolojik sermaye ve alt boyutlarında ortalamalarının daha düşük olduğu tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Pozitif Psikoloji, Psikolojik Sermaye, Demografik Değişkenler

A RESEARCH ABOUT DETERMINING UNIVERSITY EMPLOYEES PSYCHOLOGICAL CAPACITY LEVEL: BINGOL UNIVERSITY SAMPLE

Öz

Psychological capital is concerned with "who you are becoming" with a developmental mentality rather than the "who you are" of the individual. In this context, the current pschological capacities of the individual are important in terms of determining the differences between the starting and ending points. The purpose of this study is to determine the differences in terms of demographic characteristics of the psychological capital. The research sample consisted of 295 academic and administrative personnel working at Bingöl University. Questionnaire was used as data collection tool in the study. Reliability and validity of the scales were analyzed with SPSS.21.0 and AMOS statistical analysis package programs. Research hypotheses were examined by T-test and one-way analysis of variance ANOVA . The results of the study showed that the psychological capital and sub-dimensions showed significant differences according to demographic variables such as gender, marital status, status, education level, age, work period and total job experience. It was found that employees who were single, younger and have lower work preriod, total work experience and education level were found to have a lower average in psychological capital and subscales

Anahtar Kelimeler

Positive Psychology, Psychological capital, Demographic Variables

Kaynakça

• Akçay, V. H. (2018). Örgütlerde Prososyal Davranışlar, Sinizm ve Psikolojik Sermaye İlişkisi: Örgütle Özdeşleşmenin Moderatör Etkisi. Business & Economics Research Journal, Vol. 9 Issue 2, p381-393.
• Bandura, A. (1977), “Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change”, Psychological Review, 84, 191-215.
• Bandura, A. (1994), “Self-efficacy”, In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behavior, (Vol. 4, pp. 71-81), New York: Academic Press. (Reprinted in H. Friedman (Eds.), Encyclopedia of mental health, San Diego: Academic Press.
• Bandura, A. (2008), “An agentic perspective on positive psychology”, In S. J. Lopez (Ed.), Positive psychology: Exploring the best in people (Vol. 1, pp. 167–196), Westport, CT: Greenwood Publishing.
• Bernstein, C. ve Volpe, S. (2016), “The implications of sex role identity and psychological capital for organisations: A South African study”, SA Journal of Industrial Psychology/SA Tydskrif vir Bedryfsielkunde, 42(1), a1311. http://dx.doi. org/10.4102/sajip.v42i1.1311.
• Bryne, B. M. (2001), Structural equation modeling with AMOS Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Carver, C. S. ve Scheier, M. S. (2002), Optimism, In C. R. Snyder & S. J. Lopez (Eds.), Handbook of positive psychology (pp. 231–243). Oxford, United Kingdom: Oxford University Press.
• Çetin, F. ve Basım, H. N. (2012), “Örgütsel psikolojik sermaye: Bir ölçek uyarlama çalışması”, Amme İdaresi Dergisi, 45 (1), 121-137.
• Dıržytė, A., Patapas, A., Smalskys, V. ve Udavıčıūtė, V. (2013), “Relationship between organizational commitment, job satisfaction, and positive psychological capital in lithuanian organizations”, International Journal of Business and Social Science, Vol. 4 No. 12.
• Diener, E. ve Biswas-Diener, R. (2002), “Will money increase subjective well-being?”, Social Indicators Research, 57, 119–169.
• Dönmez, B. (2014). Pozitif psikolojik sermaye ile işe ilişkin duyuşsal iyilik algısı, iş doyumu, iş gören performansı ve yaşam doyumu ilişkilerinin seyahat acentası çalışanları örnekleminde incelenmesi. Yayınlanmış doktora tezi, Mersin Üniversitesi, Mersin.
• Erkmen, T. ve Esen, E. (2012), “Bilişim sektöründe çalışanların psikolojik sermaye düzeylerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, C.XIV, S II.
• Gable, S. L. ve Haidt, J. (2005), “What (and why) is positive psychology?”, Review of General Psychology, 9(2), 103-110. doi:10.1037/1089-2680.9.2.103
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Hair, Anderson, Tatham, ve Black. (1998), Multivariate Data Analysis. U.S.A: Upper Saddle River, N.J. : Prentice Hall.
• Hair, J.. F., Black, W., C., Babin, B., J., Anderson, R., E. & Tatham, R., L. (2006). Multivariate Data Analysis, Pearson Prentice Hall, New Jersey, USA.
• Hofstede, G. (1980), Motivation, leadership, and organization: Do american theories apply broad?,Organizational Dynamics, Surfimer, AMACOM, a division of American Management Associations.
• Hoveyda, H. R. ve Seyedpoor, S. M. (2015), “The Relationship between psychological capital and organizational silence case study: Tax office in Hamedan city”, Jurnal UMP Social Sciences and Technology Management, 3 (2), 501-508.
• Karadal, H. ve Özsungur, F. (2017). Hizmet İnovasyon Davranışı İle Psikolojik Sermaye Ve Etik Liderlik İlişkisinin İncelenmesi: Adana Örneği. International Journal of Management Economics & Business / Uluslararasi Yönetim Iktisat ve Isletme Dergisi, 663-672.
• Kaya, A., Balay, R. ve Demirci, Z. (2014), “Ortaöğretimde görev yapan öğretmenlerin psikolojik sermaye düzeylerinin incelenmesi (Şanlıurfa ili örneği)”, Electronic Journal of Social Sciences, Vol. 13, Issue 48, p47-68.
• Liu, L., Wu, H., Yang, Y., Wang, L. ve Xu, X. (2015), “Associations of psychological capital, demographic and occupational factors with cigarette smoking among Chinese underground coal miners”, BMC Public Health, 15(1), 1-19. doi: 10.1186s12889-015- 1349-6.
• Luthans, F. (2002), “The need for and meaning of positive organizational behavior”, Journal of Organizational Behavior, 23 (6), 695-706.
• Luthans, F. , Avey, J.B., Clapp-Smith, R. ve Weixing, L., (2008), “More evidence on the value of chinese workers psychological capital: A potentially unlimited competitive resource?”, The International Journal of Human Resource Management, 19(5), 2008, 818-827.
• Luthans, F. and Youssef, C. M. (2004), “Human, social and now positive psychological capital management: Investing in people for competitive advantage”, Organizational Dynamics, 33 (2), 143-160.
• Luthans, F. and Youssef, C. M. (2007), “Emerging positive organizational behavior”, Journal of Management, 33, 321–349.
• Luthans, F., Avey, J. B., Avolio, B. J. ve Peterson, S. J. (2010), “The development and resulting performence impact of positive psychological capital”, Human Resource Development Quarterly, 21, 47-61. doi: 10.1002/hrdq.20034
• Luthans, F., Avey, J. B., Avolio, B. J., Norman, S. ve Combs, G. M. (2006), “Psychological capital development: Toward a micro-intervention”, Journal of Organizational Behaviour, 27, 387–393. doi: 10.1002/job.373.
• Luthans, F., Avolio, B., J., Walumbwa, O. ve Li, W. (2005), “The psychological capital of chinese workers: Exploring the relationship with performance”, Management and Organization Review, 1:2 249–271.
• Luthans, F., Harms, P. D., Youssef, C. M. ve Sweetman, D. S. (2013), “Meeting the leadership challenge of employee well-being through relationship Psycap and health PsyCap”, Journal of Leadership and Organizational Studies, 20(1), 118-133.
• Luthans, F., Luthans, K. W., ve Luthans, B. C. (2004), “Positive psychological capital: Beyond human and social capital”, Business Horizons, 47 (1), 45-50.
• Luthans, F., Youssef, C. M., ve Avolio, B. J. (2007), Psychological capital: Developing the human competitive edge, Oxford, United Kingdom: Oxford University Press.
• Luthans, F., Youssef-Morgan, C. M. ve Avolio, B. J. (2015), Psychological capital and beyond, England: Oxford University Press.
• Lyubomirsky, S., King, L. ve Diener, E. (2005), “The benefits of frequent positive affect: Does happiness lead to success?”, Psychological Bulletin, 131 (6), 803–855. doi: 10.1037/ 0033- 2909.131.6.803
• Mastekaasa, A. (1994), “Marital status, distress, and well-being: An international comparison”, Journal of Comparative Family Studies, 25, 183– 205.
• Masten, A. S. (2001), “Ordinary magic: Resilience process in development”, American Psychologist, 56, 227 -239.
• Masten, A. S., ve Reed, M.G. J. (2002), Resilience in development, In C. R. Snyder & S. J. Lopez (Eds.), Handbook of positive psychology (pp. 74–88). Oxford, United Kingdom: Oxford University Press.
• McMurray, A. J. , Pirola-Merlo, A. , Sarros, J. C. ve Islam, M. M. (2010), “Leadership, Climate, Psychological Capital, Commitment, and Wellbeing in a Nonprofit Organization”, Leadership and Organizational Development Journal, 31, (5), (2010), 436- 457.
• Norman, S. M., Avey, J., Nimnicht, J. L. ve Pigeon, N. (2010), “The Interactive Effects of Psychological Capital and Organizational Identity on Employee Organizational Citizenship and Deviance Behaviors”, Journal of Leadership and Organizational Studies, 17, (4), 380-391.
• Okun, O. (2017), Psikolojik sermayenin iş gören sesliliğine etkisinde iyi olma halinin aracı rolü, Yayınlanmış doktora tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Gaziantep.
• Polatçı, S. (2011), Psikolojik sermayenin performans üzerindeki etkisinde iş aile yayılımı ve psikolojik iyi oluşun rolü, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kayseri.
• Seligman, M. E. P. (1998), Learned optimism, New York: Pocket Books.
• Seligman, M. E. P. ve Csikszentmihalyi, M. (2000), “Positive psychology: An introduction”, American Psychologist, 55(1), 5-14.
• Sheldon K, King L. (2001), “Why positive psychology is necessary”, American Psychologist, 56(3), 216–217.
• Snyder, C. R. (1994), The psychology of hope: You can get there from here, New York: Free Press.
• Snyder, C. R. (1995), “Conceptualizing, measuring, and nurturing hope”, Journal of Counseling and Development, 73, 355-360.
• Snyder, C. R. (2000), Handbook of hope, San Diego: Academic Press.
• Snyder, C. R. (2002), “Hope theory: Rainbows in the mind”, Psychological Inquiry, 13, 249-275.
• Stevens, J.P. (2001), Applied Multivariate Statistics for the Social Sciences, Taylor&Francis.
• Tösten, R. ve Özgan, H. (2017), “Öğretmenlerin pozitif psikolojik sermayelerine ilişkin algılarının ölçülmesi”, Electronic Journal of Social Sciences, Vol. 16, Issue 62, p867-889.
• Wood, R. & Bandura, A. (1989), “Impact of conceptions of ability on self-regulatory mechanisms and complex decision making”, Journal of Personality and Social Psychology, 56 (3), 407- 415.
• Yıldız, H. ve Örücü, E. (2016), “Sağlık sektörü çalışanlarının pozitif psikolojik sermaye düzeylerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14-1.
• Youssef, C. M. & Luthans, F. (2007), “Positive organizational behavior in the workplace the impact of hope, optimism, and and resilience”, Journal of Management, 33(5), 774-800. doi: 10.1177/0149206307305562