İnme Sonrası Erken Mobilizasyon Hakkında Profesyonel Görüşlerin İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 46 Sayı: 2, 261 - 55, 11.06.2019

Yeliz Salcı , Ayla Fil Balkan Ali Naim Ceren Ecem Karanfil Barış Çetin Melike Sümeyye Cengiz Ali Ulvi Uca Kadriye Armutlu

https://doi.org/10.5798/dicletip.540016

Öz

Amaç: İnme hastalarında, çok erken ve yoğun fizyoterapinin
faydaları/zararları ile ilgili kanıtlar yetersizdir. Bu alanda çalışan
klinisyenlerin, pratik uygulamalarının kanıtlarla ne kadar örtüştüğü ise
belirsizdir. Amacımız 9 maddeli İnme Sonrası Erken Mobilizasyon Hakkında
Profesyonel Görüşler” isimli anketin öncelikle Türkçe versiyonunun
güvenilirliğinin araştırılması ve inme sonrası erken mobilizasyon hakkında
alanda çalışan sağlık profesyonellerinin görüşlerinin incelenmesidir.

Yöntemler: Çalışmaya inme hastalarıyla çalışan ya da daha
önce çalışmış 33 fizyoterapist, 16 hemşire ve 10 doktor dahil edilmiştir. Anket
demografik verileri, erken mobilizasyonun yararını ve zararını, zararlı olduğu
düşünülüyorsa harekete geçmek için en uygun zamanlamayı, ilk mobilizasyon için
dikkat edilmesi gereken faktörleri, pratik uygulamaların temelini oluşturan
kanıtları sorgulamaktadır. Anketin Türkçe versiyonunun güvenilirliğin bulunması
için 3-7 gün arayla aynı katılımcılara tekrar yaptırılmıştır.

Sonuçlar: 9 maddeli İnme Sonrası Erken Mobilizasyon Hakkında
Profesyonel Görüşler anketinin alt başlıklarının güvenilirliği ve toplam puanın
güvenilirlik derecesi mükemmel bulunmuştur (toplam puan için ICC: 0,994) .
Katılımcıların %72,9’ü (n=43), inme hastalarının iyileşmek için çok fazla yatak
istirahatine ihtiyaç duyduklarını düşünmemektedir. Ancak iskemik inme hastalarında,
katılımcıların %61’i ( n=36) 24 saat içinde erken ve yoğun yatak dışı
aktivitelere başlama konusunda endişeli iken hemorajik inme hastalarında,
katılımcıların %81,4 ’ü (n=48) endişelidir. Katılımcılar hemorajik inme
hastalarının erken mobilizasyonu konusunda iskemik inme hastalarına göre daha
fazla endişelidir (p=0,005). Yoğun yatak dışı aktiviteye başlamak için
kardiyovasküler stabilite en önemli faktör olarak görülmüştür (iskemik inme:
%32,2, hemorajik inme: %42,4). Ayrıca 3 meslek grubu karşılaştırıldığında
kardiyovasküler stabiliteye verilen önemin gruplar arasında farklılık
gösterdiği belirlenmiştir (iskemik inme için p= 0,048, hemorajik inme için
p=0,012). İkili karşılaştırma yapıldığında ise kardiyavasküler stabilitenin
fizyoterapistler açısından hemşirelere göre daha önemli olduğu gösterilmiştir (iskemik
için p=0,024, hemorajik için p=0,003).  

Tartışma: Çalışmamızın sonucunda alanda çalışan sağlık
profesyonellerinin ilk 24 saat içerisinde yoğun ve yatak dışı mobilizasyon
konusunda endişeli olduğu, hemorajik inme hastalarıyla ilgili olarak bu
endişenin daha fazla olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

İnme, Erken mobilizasyon, fizyoterapi

Kaynakça

• 1. Warlow, C.P., J. van Gijn, M.S. Dennis, et all., Stroke: Practical Management. 2008: Wiley.
• 2. Organization, W.H., Working together for health: the World health report 2006: policy briefs. 2006.
• 3. Organization, W.H., Neurological disorders: public health challenges. 2006: World Health Organization.
• 4. Donnan, G.A. and S.M. Davis, Neuroimaging, the ischaemic penumbra, and selection of patients for acute stroke therapy. The Lancet Neurology, 2002; 1: 417-25.
• 5. Ginsberg, M.D., Adventures in the pathophysiology of brain ischemia: penumbra, gene expression, neuroprotection: the 2002 Thomas Willis Lecture. Stroke, 2003; 34: 214-23.
• 6. Castillo, J., R. Leira, M.M. García, et all., Blood pressure decrease during the acute phase of ischemic stroke is associated with brain injury and poor stroke outcome. Stroke, 2004; 35: 520-6.
• 7. Aries, M.J., D.C. Bakker, R.E. Stewart, et all., Exaggerated postural blood pressure rise is related to a favorable outcome in patients with acute ischemic stroke. Stroke, 2012; 43: 92-6.
• 8. Diserens, K., P. Michel, and J. Bogousslavsky, Early mobilisation after stroke: review of the literature. Cerebrovascular diseases, 2006; 22: 183-90.
• 9. Bernhardt, J., H. Dewey, J. Collier, et all., A very early rehabilitation trial (AVERT). International Journal of Stroke, 2006; 1: 169-71.
• 10. Cumming, T.B., A.G. Thrift, J.M. Collier, et all., Very early mobilization after stroke fast-tracks return to walking: further results from the phase II AVERT randomized controlled trial. Stroke, 2011; 42: 153-8.
• 11. Langhorne, P., D. Stott, A. Knight, et all., Very early rehabilitation or intensive telemetry after stroke: a pilot randomised trial. Cerebrovascular Diseases, 2010; 29: 352-60.
• 12. Bernhardt, J., H. Dewey, A. Thrift, et all., A very early rehabilitation trial for stroke (AVERT) phase II safety and feasibility. Stroke, 2008; 39: 390-6.
• 13. Bernhardt, J., P. Langhorne, R.I. Lindley, et all., Efficacy and safety of very early mobilisation within 24 h of stroke onset (AVERT): a randomised controlled trial. Lancet, 2015; 386: 46-55.
• 14. Skarin, M., J. Bernhardt, A. Sjöholm, et all., ‘Better wear out sheets than shoes’: a survey of 202 stroke professionals' early mobilisation practices and concerns. International Journal of Stroke, 2011; 6: 10-15.
• 15. Wild, D., A. Grove, M. Martin, et all., Principles of good practice for the translation and cultural adaptation process for patient‐reported outcomes (PRO) measures: report of the ISPOR Task Force for Translation and Cultural Adaptation. Value in health, 2005; 8: 94-104.
• 16. Sorbello, D., H. Dewey, L. Churilov, et all., Very early mobilisation and complications in the first 3 months after stroke: further results from phase II of A Very Early Rehabilitation Trial (AVERT). Cerebrovascular Diseases, 2009; 28: 378-383.
• 17. van Wijk, R., T. Cumming, L. Churilov, et all., An early mobilization protocol successfully delivers more and earlier therapy to acute stroke patients: further results from phase II of AVERT. Neurorehabilitation and neural repair, 2012; 26: 20-6.
• 18. Bernhardt, J., L. Churilov, F. Ellery, et all., Prespecified dose-response analysis for a very early rehabilitation trial (AVERT). Neurology, 2016; 86: 2138-45.
• 19. Langhorne, P., O. Wu, H. Rodgers, et all., A very early rehabilitation trial after stroke (AVERT): a Phase III, multicentre, randomised controlled trial. 2017.
• 20. Arias, M. and L.N. Smith, Early mobilization of acute stroke patients. Journal of Clinical Nursing, 2007; 16: 282-8.