Kronik Yaygın ve Lokal Ağrılı Hastalarda D Vitamini Düzeyleri ve Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki

Yıl 2020, Cilt: 47 Sayı: 2, 377 - 386, 17.06.2020

Revşa Evin Canpolat Erkan Nuriye Mete

https://doi.org/10.5798/dicletip.755744

Öz

Amaç: Bölgemizde yaş, ırk, deri rengi, iklim, enlem özellikleri açısından aynı olan FMS, MAS, FM+MAS’lı hastalarda D vitamini düzeyini araştırmak ve hastalık parametreleri ile ilişkisini tespit ederek; Özellikle FMS ve MAS’ birlikteliğinde oluşabilecek farkı ortaya koymaktı.
Yöntemler: Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı polikliniğine başvuran ACR 1990 FMS tanı kriterlerine uyan 23 FMS’li, 36 MAS’lı ve her iki tanıyı birden taşıyan 21 hasta ile 39 sağlıklı semptomsuz bireyden kan örnekleri alınarak laboratuvarda analiz edildi.
Bulgular: FMS ve FMS+MAS hastalarında normal popülasyonla kıyaslandığında D vitamini düşük bulundu. FMS ve FMS+MAS’ta normal kabul ettiğimiz sınırın altında vitamin D seviyesi tespit edilmesine rağmen sadece FMS’deki düşüklük istatiksel olarak anlamlı bulundu (p< 0,05). D vitamin düzeylerini ortalama olarak FMS’li grupta 16,5 ng/ml, MAS’lı grupta 25,5 ng/ml, FMS+MAS’lı grupta ise 20,6 ng/ml kontrol grubunda 26,5 ng/ml seviyelerinde tespit edildi. D vitamin eksikliğinin FMS, MAS, FMS+MAS’lı hastalarda ağrı, uyku bozukluğu, yorgunluk, depresyon, anksiyete üzerine etkilerinin olduğu tespit edilmiştir.
Sonuç: Sonuç olarak FMS ve MAS hastalarında sağlıklı kontrollere göre D vitamini düzeyi düşük bulundu. Bu nedenle ağrı, yorgunluk gibi şikâyetlerle polikliniklere başvuran hastalarda vitamin D düzeyi düşüklüğünün olabileceği düşünülüp araştırılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Fibromyalji (FMS), Myofasiyal Ağrı Sendromu (MAS)

Kaynakça

• 1. Sofu M, Akı S, Eskiyurt N ve ark. Fibromyalji Sendromunda Moklobemid’in Ağrı ve Psikolojik Parametreler Üzerine Etkinliği. Fizik Tedavi Rehabilitasyon Dergisi.1996; 20: 115–21.
• 2. Gürer G, Sendur Ö.F. Fibromyaljili Hastalarımızın Klinik Özellikleri ile Bulgular Arasındaki Korelasyonlar. Romatizma. 2006; 21: 41-4.
• 3. Kaya A, Kamanlı A, Saitoğlu M, İlhanlı N. Miyofasiyal Ağrı Sendromlu Hastaların Serum Lipit Düzeyleri. Fırat Tıp Dergisi.2006; 11: 160–2.
• 4. Raj PP, Paradise LA. Myofascial Pain Syndrome and Its Treatment in Low Back Pain. Semin Pain Med. 2004; 2: 167–74.
• 5. Sahin N, Atik A, Dogan E. Clinical and Demographic Characteristics and Functional Status of the Patients with Fibromyalgia Syndrome. North Clin Istanb. 2014 Dec 8; 1: 89-94.
• 6. Hatun S, Bereket A, Çalıkoğlu AH, Özkan B. Günümüzde D Vitamini Yetersizliği ve Nütrisyonel Rikets. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi.2003; 46: 224–41.
• 7. Atas A, Çakmak A, Soran M. D Vitamin Metabolizması ve Rikets Hastalığı. Bakırköy Tıp Dergisi.2008; 4: 1–7.
• 8. Heath KM, Elovic EP. Vitamin D Deficiency Implications in the Rehabilitation Setting. Am. J. Phys. Med. Rehabil. 2006; 85: 916–23.
• 9. Lotfi A, Abdel-Nasser AM, Hamdy A, Omran AA, El-Rehany MA. Hypovtaminosis D in Famele Patients with Chronic Low Back Pain. Clin Rheumatol. 2007; 26: 1895–901.
• 10. Başaran S, Güzel R, Coşkun-Benlidayı İ. at all. Vitamin D Status: Effects On Quality of Life in Osteoporosis Among Turkish Women. Qual Life Res. 2007; 16: 1492–9.
• 11. Sozen T, Gogas Yavuz D, Akalın A. ve ark. Metabolik Kemik Has¬talıkları Tanı Ve Tedavi Kılavuzu. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği. 1.Baskı. İstanbul: Galenos Yayınevi, 2012: 19-27.
• 12. Okyay R, Koçyigit B, Gürsoy S. Vitamin D Levels in Women with Fibromyalgia and Relationship Between Pain, Tender Point Count and Disease Activity. Acta Med Mediterr. 2016; 32: 243-7.
• 13. Al-Allaf A. W, Mole PA, Paterson CR, Pullar T. Bone Health in Patients with Fibromyalgia. Rheumatology. 2003; 42: 1202–6.
• 14. Yener M. Fibromyaljili Hastalarda Serum 25-Hidroksi D Vitamini ve Parathormon Düzeyleri. Uzmanlık Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Rehabilitasyon A.B.D. 2005.
• 15. Demircan Z. Fibromiyalji Hastalarında D Vitamini ve Diğer Laboratuar Parametrelerinin Klinik, Emosyonel Durum ve Yasam Kalitesi Üzerine Etkileri. Uzmanlık Tezi. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı 2008.
• 16. Plotnikoff GA, Quigley JM. Prevalence of Severe Hypovitaminosis D in Patients with Persistent, Nonspesific Musculoskeletal Pain. Mayo Clin Proc. 2003; 78: 1463–1470.
• 17. Armstrong DJ, Meenaagh GK. Vitamin Deficiency is Associated with Anxiety and Depression in Fibromyalgia. Clin Rheumatol. 2007; 26: 551–4.
• 18. Çidem M, Kara S, Sarı H, Özkaya M, Karacan İ. Yaygın Kas-İskelet Ağrısı Olan Hastalarda D Vitamini Eksikliği Prevalansı ve Risk Faktörleri. Journal of Clinical and Experimental Investigations. 2013; 4: 488-91.
• 19. Noha T. Abokrysha. Vitamin D Deficiency in Women with Fibromyalgia in Saudi Arabia. Pain Medicine 2012; 13: 452–8.
• 20. Labeeb AA, Al-Sharaki DR. Detection of Serum 25(OH)-vitamin D Level in the Serum of Women with Fibromyalgia Syndrome and its Relation to Pain Severity. Egypt Rheumatol Rehabil. 2015; 42: 196-200.
• 21. Olama SM, Senna MK, Elarman MM, Elhawary G. Serum vitamin D Level and Bone Mineral Density in Premenopausal Egyptian Women with Fibromyalgia. Rheumatol Int. 2013; 33: 185-92.
• 22. Dogru A, Balkarli A, Cobankara V, Tunc SE, Sahin M. Effects of Vitamin D Therapy on Quality of Life in Patients with Fibromyalgia Eurasian J Med 2017; 49: 113-7.
• 23. Ozgen M, Aydoğan AM, Uygur A, Armağan O, Berkan F, Mutlu F.. Evaluation of Vitamin D Levels in Fibromyalgia Syndrome, Osmangazi Journal of Medicine. 2019; 41:161-5.
• 24. Maafi AA, Ghavidel-Parsa B, Haghdoost A, et al. Serum Vitamin D Status in Iranian Fibromyalgia Patients: According to the Symptom Severity and İllness İnvalidation. Korean J Pain. 2016; 29: 172-8.
• 25. Özen S, Haspolat K. D Vitamini, Kalsiyum, Kemik Metabolizması ve Psikiyatrik Bozukluklar. Klinik Psikiyatri. 2003; 6: 102–13.
• 26. Berk M, Sanders KM, Pasco JA, et al. Vitamin D Deficiency May Play a Role in Depression. Medical Hypotheses 2007; 69: 1316–9.
• 27. Schineider B, Weber B, Frensch A, Stein J, Fritze J. Vitamin D Schizophrenia, Major depression and Alcoholism. Journal of Neural Transmission 2000; 107: 839–42.
• 28. Yong WC, Sanguankeo A, Upala S. Effect of Vitamin D Supplementation in Chronic Widespread Pain: A Systematic Review and Meta-Analysis. Clin Rheumatol. 2017; Dec;36: 2825-33.
• 29. Berridge MJ. Vitamin D and Depression: Cellular and Regulatory Mechanisms. Pharmacol Rev. 2017; 69: 80–92.
• 30. Gloth F.M, Alam W, Hollis B. Vitamin D vs Broad Spectrum Phototherapy in The Treatment Of Seasonal Affective Disorder. J Nutr Health Aging. 1999; 3 : 5–7.
• 31. Roy S, Sherman A, Monari-Sparks MJ, Schweiker O, Hunter K. Correction of Low Vitamin D Improves Fatigue: Effect of Correction of Low Vitamin D in Fatigue Study (EViDiF Study). N Am J Med Sci. 2014; 6: 396-402.
• 32. Janssen H.C.J.P, Samson M.M, Verhaar H.J.J. Vitamin D Deficiency, Muscle Function, And Falls in Elderly People. Am J Clin Nutr. 2002; 75: 611–5.
• 33. Mesci E, Mesci N, İçağasıoğlu A. D Vitamini Eksikliğinin Yorgunluk, Gündüz Uykululuk Hali ve Fiziksel Aktivite Düzeyi ile İlişkisi. Turk J Phys Med Rehab. 2016; 62: 222-8.