Manyetik Rezonans Görüntüleme ile Yetişkinlerde İntrakranial Beyin-Omurilik Sıvısı Aralıklarının Ölçümü

Yıl 2022, Cilt: 49 Sayı: 2, 315 - 323, 13.06.2022

Mete Özdikici

https://doi.org/10.5798/dicletip.1128922

Öz

Amaç: Ekstraaksiyel boşluklar olarak da bilinen intrakranial beyin-omurilik sıvısı (BOS) aralıkları süperfisyal serebral sulkus, Sylvian fissürler, bazal sisternalar; üçüncü, dördüncü ve her iki lateral ventrikülden oluşur.
Çalışmamız, sağlıklı yetişkinlerde BOS aralıklarının lineer indekslerinin ölçülerek ortalama değerlerini belirlemeyi amaçlamaktadır.
Yöntemler: Çalışmaya 20-50 yaş arası 300 olgu (150 erkek ve 150 kadın) dahil edildi. Manyetik rezonans görüntüleme (MRG) taramaları için 10 parametre kullanıldı: Sağ frontal subaraknoid aralığın maksimum genişliği, sol frontal subaraknoid aralığın maksimum genişliği, sağ Sylvian fissürün maksimum genişliği, sol Sylvian fissürün maksimum genişliği, ön interhemisferik fissürün maksimum genişliği, dördüncü ventrikül genişliği, dördüncü ventrikül indeksi, bifrontal indeks, bikaudat indeks ve Evans indeksi.
BOS aralıklarının lineer ölçümleri ve lineer indeks ölçümlerinin olağan sınırları belirlendi. Bu ölçümlerden ortalamalar ve standart sapmalar (SS) hesaplandı. Tahminler milimetre olarak ifade edildi. Bulgular literatür ile karşılaştırıldı.
Bulgular: Bikaudat indeks, sağ frontal subaraknoid aralığın maksimum genişliği ve sol Sylvian fissürün maksimum genişliği dışında, diğer parametrelerde erkekler ve kadınlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktu (p>0.05). Erkekler ve kadınlar arasında, bikaudat indeks (p<0.001), sağ frontal subaraknoid mesafenin maksimum genişliği (p=0.011) ve sol Sylvian fissürün maksimum genişliği (p=0.029) arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar saptandı. Her iki serebral hemisferin frontal subaraknoid aralık mesafeleri arasında anlamlı bir fark olmamakla birlikte, Sylvian fissürlerin karşılaştırılmasında sol taraf lehine istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulundu (sırasıyla p=0.265; p<0.001).
Sonuç: 20-50 yaş arası yetişkinlerde sunduğumuz lineer ölçümlerin ve BOS aralıklarının lineer ventriküler indekslerinin olağan sınırları patolojik değişikliklerin saptanması için referans olarak kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler

ntrakranial beyin omurilik sıvısı, lineer ölçümler, lineer ventriküler indeksler, yetişkin kişiler, manyetik rezonans görüntüleme

Kaynakça

• 1.Schwartz JM, Aylward E, Barta PE, et al. Sylvianfissure size in schizophrenia measured with themagnetic resonance imaging rating protocol of theconsortium to establish a registry for Alzheimer’sdisease. Am J Psychiatry. 1992; 149(9): 1195-98.
• 2.Wilk R, Kluczewska E, Syc B, Bajor G. Normativevalues for selected linear indices of the intracranialfluid spaces based on CT images of the head inchildren. Pol J Radiol. 2011; 76(3): 16-25.
• 3.Kolsur N, Radhika PM, Shetty S, Kumar A.Morphometric study of ventricular indices in humanbrain using computed tomography scans in Indianpopulation. Int J Anat Res. 2018; 6(3.2): 5574-80.
• 4.Gomori JM, Steiner I, Melamed E, Cooper G. Theassessment of changes in brain volume usingcombined linear measurements. A CT-scan study.Neuroradiology. 1984; 26(1): 21-24.