Tüm Vücut Cilt Helikal Foton Radyoterapisi; Dozimetrik Değerlendirme

Yıl 2023, Cilt 50, Sayı 3, 374 - 382, 15.09.2023

Mehmet Ali Kaya , Mehmet Zafer Köylü Savaş Topuk

https://doi.org/10.5798/dicletip.1360688

Öz

Amaç: Radyoterapi kutanöz T-hücreli lenfomaların en bilinen alt tipleri olan mikozis fungoides ve Sezary Sendromunun tedavilerinde kullanılan ana tedavi seçeneklerden biridir. Mikozis fungoides tedavisinde tüm vücut cilt elektron ışınlaması uzun yıllardan beridir kullanılan özel bir radyoterapi tekniğidir. Çalışmamızda mikozis fungoides tedavisinde tüm vücut cilt helikal ışınlama kullanılarak kritik organ dozları, homojenite indeks ve konformite indeks dozimetrik değerlerin uygunluğu, ek olarak tedavi esnasında tüm vücut cilt helikal ışınlamanın hasta, çalışan ve fiziki koşullar açısından tüm vücut cilt elektron ışınlamasına karşı avantajları olup olmadığı araştırıldı.
Yöntemler: Merkezimizde bulunan bilgisayarlı tomografi cihazında erkek bir hastanın axial bilgisayarlı tomografi görüntüleri alınarak helikal tomoterapi cihazına ait MIM konturlama sistemine aktarıldı. MIM konturlama sisteminde hastaya ait kritik organlar, planlanan tümör volümü ve optimizasyonlar belirlendi. Hasta verileri tedavi planlama sistemine aktarılıp, Hastaya totalde 36 Gy 24 fraksiyonda ve fraksiyon başına 1.5 Gy olacak şekilde doz reçete edildi. Hastanın tedavi doz planı hazırlanıp kritik organ, homojenite indeks ve konformite indeks değerleri dozimetrik olarak incelendi.
Bulgular: Helikal tomoterapi cihazının kendine özgü ışılama tekniği ve ek olarak çizilen optimizasyonlar hem kritik organ dozlarını hem de ciltten 0.5 cm derinlikteki tüm yapıların dozlarını düşürmemize olanak sağladı. Doz volüm histogramında planlanan tümör volümü için D95, D90, Dmaks, Dmin ve Dortalama sırasıyla 34.33 Gy, 35.06 Gy, 42.65 Gy, 11.32 Gy, 36.93 Gy değerleri elde edilmiştir. Bizim çalışmamızdaki sağ ve sol parotis ortalama dozları sırasıyla 19.34 Gy ve 18.76 Gy olarak ölçülmüştür. Baş-boyun, toraks, batın ve pelvik bölgede bulunan kritik organ ortalama dozları sırasıyla 2.98 Gy ile 19.34 Gy, 3.73 Gy ile 8.20 Gy, 6.56 Gy ile 9.30 Gy, 2.78 Gy ile 6.76 Gy arasındadır. Homojenite indeks değeri International Commission on Radiation Units and Measurements 83 raporuna göre 0.15, konformite indeks değeri International Commission on Radiation Units and Measurements 62 raporuna göre0.95olarak hesapladı.
Tartışma: Tüm vücut cilt helikal ışınlama hastanın tedavi esnasındaki konforu, başlangıç ölçümlerinin (doz profil ölçümleri, yüzde derin doz ölçümleri, absorbe doz kalibrasyonu, birleşik doz ölçümleri, tedavi derinliğinin belirlenmesi, tedavi süresinin belirlenmesi, X-ışını kontaminasyonu enerjisi ve miktarının ölçülmesi) olmayışı, tedaviye başlarken görüntü eşliğinde radyoterapi yapması ve doz homojenliğinde iyileşme gibi değerler açısından tüm vücut cilt elektron ışınlamaya alternatif olabileceği görüldü.

Anahtar Kelimeler

Mikozis Fungoides, Tüm Vücut Cilt Helikal Işınlama, Tüm Vücut Cilt Elektron Işınlama, Helikal Tomoterapi

Kaynakça

• 1.Hensley FW, Major G, Edel C, Hauswald H, BischofM.Technical and dosimetric aspects of the total skinelectron beam technique implemented atHeidelberg University Hospital. Reports of PracticalOncology and Radiotherapy. 2014; 19(2): 135–43.
• 2.Hansen JE, Kim YH, Hoppe RT, Wilson LD. PrimaryCutaneous Lymphomas. Halperin E.C, Wazer D.E.,Perez C.A., Brady L.W. (Editors), Principles andPractise of Radiation Oncology. 2013, 7: 5980-6021.
• 3.Köylü M, Yoğunluk Ayarlı Tüm Cilt ElektronIşınlama Tekniğinin Geliştirilmesi (Doktora Tezi,Ege Üniversitesi, 2020; 6,13,15)
• 4.Hsieh CH, Shueng PW, Lin SC, et al. HelicalIrradiation of the Total Skin with Dose Painting toReplace Total Skin Electron Beam Therapy forTherapy-Refractory Cutaneous CD4+ T-Cell Lymphoma. BioMed Res. Int. 2013; 2013: 717589.
• 5.Lin CT, Shiau AC, Tien HJ, et al. An AttemptedSubstitute Study of Total Skin Electron TherapyTechnique by Using Helical Photon Tomotherapywith Helical Irradiation of the Total Skin Treatment:A Phantom Result. BioMed Res. Int. 2013; 2013:108794.
• 6.Köylü M, Burcu Gökçe B, Hazeral YZ, et al. Tüm CiltIşınlamasında Tomoterapi Kullanılabilir Mi? TümVücut Cilt Elektron Işınlaması (TVCEI) veTomoterapi ile Tüm Vücut Cilt Helikal Işınlama (TVCHI) Tekniklerinin Anatomik Fantomda Dozimetrik Karşılaştırılması. 15. Ulusal Medikal Fizik Kongresi. 2015; 1: 1-1.
• 7.Schaff EM, Rosenberg SA, Olson SJ, Howard SP,Bradley KA. Bone marrow suppression as acomplication of total skin helical tomotherapy in thetreatment of mycosis fungoides. Radiat. Oncol. 2018;13: 67.
• 8.Yonekura K, Ichiki M, Takeda K, et al. Successfultreatment of tumor stage mycosis fungoides withtotal skin helical tomotherapy. J. Dermatol. 2022; 49:289–93.
• 9.Kitaguchi M, Yamashita H, Takenaka R, et al.Helical Skin Radiation Therapy Including Total SkinRadiation Therapy Using Tomotherapy for PrimaryCutaneous Lymphoma with Bone MarrowSuppression as a Related Adverse Event. Pr. Radiat.Oncol. 2021; 11: 308–21.
• 10.Buglione M, Spiazzi L, Urpis M, et al. Light andshadows of a new technique: Is photon total-skinirradiation using helical IMRT feasible, less complexand as toxic as the electrons one? Radiat. Oncol.2018; 13: 158.
• 11.Haraldsson A, Engleson J, Bäck SJ, Engelholm S,Engström PE. A Helical tomotherapy as a robust low-dose treatment alternative for total skin irradiation.J.Appl. Clin. Med. Phys. 2019; 20: 44–54.