RELIGION AND RELIGIOUS VALUES IN A GLOBALIZING WORLD

Yıl 2022, Cilt: 58 Sayı: 4, 1351 - 1378, 20.12.2022

Fatih Kurt

Öz

Globalization is a concept that emerged prominently in the 1980s and has affected all societies of the world in a short time. While opposing globalization with the aim and concern of protecting and preserving Islamic culture and religious values, as is the case all over the world, and showing this in the form of strict conservatism, others are trying to put forward an alternative defense method against globalization in the form of “glocalization.” Accordingly, it should be essential to understand and explain the religion in line with the requirements of the modern age, while still focusing on the essence and basic principles of Islam. For this to happen, education must be the basis and the scientific and technological data brought about by globalization must be instrumentalized. While the main theme of globalization is the economy in line with science and technology, its widespread reflection on social life has been in the cultural sphere. In this direction, globalization has had a significant impact on religious beliefs and practices. First of all, secularization, which is one of the main pillars of globalization, has changed the religious interpretations and approaches of the believers, and has led to a free and individual initiatory religious approach, especially in the dimension of individualization, not according to religious nasses, but in line with the individual’s own perception and understanding.

Anahtar Kelimeler

Globalization, Glocalization, Religion, Secularization, Muslims, Küreselleşme, Küreyerelleşme, Din, Sekülerleşme, Müslümanlar

KÜRESELLEŞEN DÜNYADA DİN VE DİNÎ DEĞERLER

Öz

Küreselleşme, 1980’li yıllarda belirgin olarak ortaya çıkmış/çıkan ve kısa sürede tüm dünya toplumlarını etkileyen bir olgudur. Tüm dünyada olduğu gibi İslâmî kültür ve dinî değerleri korumak amaç ve kaygısıyla, küreselleşmeye karşı çıkarken ve bunu da sıkı bir korumacılık şeklinde gösterirken, bir başkaları da küreselleşmeye karşı “küreyerelleşme” şeklinde bir alternatif savunma metodu ortaya koymaya çalışmaktadır. Buna göre İslâm’ın öz ve temel ilkelerine yönelmekle birlikte modern çağın gerekleri doğrultusunda dini anlamak ve anlatmak esas olmalıdır. Bunun gerçekleşmesi için de eğitim temel alınmalı ve küreselleşmenin getirdiği bilimsel ve teknolojik veriler araçsallaştırılmalıdır. Küreselleşmenin ana teması bilim ve teknoloji doğrultusunda ekonomi olmakla birlikte yansıması kültürel alanda olmuştur. Bu doğrultuda küreselleşmenin dinî inanç ve uygulamalara etkisi büyük oranda gerçekleşmiştir. Öncelikle küreselleşmenin temel dayanakları arasında olan sekülerleşme, inanan kesimin dinî yorum ve yaklaşımlarını değiştirmiş ve özellikle bireyselleşme boyutunda özgür ve bireysel girişimci, dini naslara göre değil, bireyin kendi idrak ve anlayışı doğrultusunda bir dinî yaklaşım sergilenmesine yol açmıştır.

Anahtar Kelimeler

Küreselleşme, Küreyerelleşme, Din, Sekülerleşme, Müslümanlar

Kaynakça

• Abdallah, Ssekamanya Siraje - Suhailah Hussien. “The Experience of Islamization of Knowledge at the International Islamic University Malaysia: Successes and Challenges”. New Intellectual Horizon In Education (2016), 91-111.
• Abdürrezzâk, Ebû Bekr Abdürrezzâk b. Hemmam. Musannef. Beyrût: el-Meclisü’l- İlmi, 1983.
• Abu Rabi, M. İbrahim. “Çağdaş Arap Düşüncesi ve Küreselleşme”. İslamiyât 2 (2003), 13–34.
• Adams, Samuel. “Globalization and Income Inequality: Implications for Intellectual Property Rights”. Journal of Policy Modeling 30 (2008), 725-735.
• Arkoun, Mohammed. “Present-Day Islam Between its Tradition and Globalization”. Intellectual Traditions in Islam. ed. F. Daftary. London: I. B. Tauris, 179- 211, 2000.
• Baharçiçek, Abdulkadir. “Arap Dünyasındaki Değişimin Anlamı”. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi 1/1 (June 2013).
• Bahçekapılı, Mehmet. “Batılı Ülkelerde Din Eğitiminin Kültürlerarası Barış ve Hoşgörüye Olan Katkısı Üzerine Bazı Değerlendirmeler”. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 21 (2011), 129-152.
• Bahçekapılı, Mehmet. “Fransa’da Laiklik, İslam, Müslümanlar ve Din Eğitimi Politikaları”. Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 6 (2018), 11-50.
• Bell, Daniel. Kutsalın Dönüşü. [A. Köse içinde], 21. Yüzyılda Dinin Geleceği Kutsalın Dönüşü. İstanbul: Timaş Yayınları, 2014, 229-242.
• Berger, P. L.“Dinin Krizinden Sekülerizmin Krizine”. (A. Köse içinde) 21. Yüzyılda “Dinin Geleceği Kutsalın Dönüşü.” İstanbul: Timaş Yayınları, 2014, 100-116.
• Biçer, Ramazan. “Heretik Bir New Age Tarikatı: Dünya Kardeşlik Birliği Mevlana Yüce Vakfı”. EKEV Akademi Dergisi 10/29 (2006), 27-49.
• Biçer, Ramazan. Küreselleşen Çağda İslam. İstanbul: Gelenek Yayıncılık, 2010.
• Bozkurt, Veysel. “Küreselleşme: Kavram - Gelişim ve Yaklaşımlar”. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi 2/1-1 (2000).
• Çapcıoğlu, İhsan. “Küreselleşme Sürecinde Kültürün ve Dinin Değişen Görünümleri”. İslami Araştırmalar 28 (2017), 3, 247-264.
• Çapcıoğlu, İhsan.“Küreselleşme, Kültür ve Din”. AÜİFD 2 (2008), 153-183.
• DİB. Türkiye’de Dini Hayat Araştırması. Ankara: DİB Yayınları, 2014.
• Erdem, Mustafa. “Küreselleşme ve İslam Dünyası”. Dinî Araştırmalar. ed. Mustafa Erdem. Ankara: 2003, 5–9.
• Esposito, John L. Kutsal Olmayan Savaş; İslamcı Terör. çev. Nuray Yılmaz - Ertan Yılmaz. İstanbul: Oğlak Yayınları, 2003.
• Falk, Richard. Küreselleşme ve Din. çev. H. T. Başoğlu. İstanbul: Küre Yayınları, 2003.
• Faruki, İsmail Raci. Islamization of Knowladge General Principles And Work Plan. Virgina: International Institute of Islamic Thought, 1988.
• Freeman, Alan - Kagarlıtsky, Boris. “Küreselleşmenin Krizi”. Dünya İmparatorluğu mu, Yoksa İmparatorluklar Dünyası mı. haz. Alan Freeman, Boris Kagarlıtsky. çev. İbrahim Yıldız - Bahar Kara. İstanbul: Yordam Kitap, 2008.
• Giddens, Anthony. Modernite ve Bireysel-Kimlik Geç Modern Çağda Benlik ve Toplum. İstanbul: Say Yayınları, 2010.
• Gordon, David. The Essential Rothbard. Auburn: Ludwig von Mises Institute, 2007.
• Güngör, Erol. Türk Kültürü ve Milliyetçilik. İstanbul: Ötüken Yayıncılık, 2006.
• Gürdoğan, Nazif. “Globalleşmeye Karşı Glokalleşme ve Türkiye’nin Geleceği”. Küreselleşme İslam Dünyası ve Türkiye. ed. İ. Kurt - S. A. Tüz. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2002.
• Held, David - McGrew, Anthony. Küresel Dönüşümler Büyük Küreselleşme Tartışması. Ankara: Phoenix Yayınevi, 2008.
• Hirst, Paul - Thompson, Grahame. Küreselleşme Sorgulanıyor. Ankara: Dost Kitabevi, 2007.
• Holyoake, George J. English Secularism: A Confession of Belief. Chicago: Open Court Publishing Cooperation, 1896.
• Kalın, İbrahim. İslam ve Batı. İstanbul: TDV Yayınları, 2019.
• Kardavi, Yusuf. el-Muslimûn ve’l-avleme. Kahire: Daru’t-tevzi ve’n-Neşr el-İslami, 2000.
• Keyman, E. Fuat - Sarıbay, Ali Yaşar. “Küreselleşme, Siyaset ve Toplumsal Yaşam”. Küreselleşme Sivil Toplum ve İslam. ed. E. F. Keyman - A. Y. Sarıbay. Ankara: Vadi Yayınları, 1998.
• Keyman, Fuat. “Türkiye’de Laiklik Sorununu Düşünmek: Modernite, Sekülerleşme, Demokratikleşme”. Doğu Batı Dergisi 23 (2003), 113-131.
• Kızılgeçit, Muhammed. Din Psikolojisinin 100’ü. Ankara: OTTO Yayınları, 2017.
• Kızılgeçit, Muhammed. Din Psikolojisinin 300’ü. Ankara: OTTO Yayınları, 2020.
• Kızılgeçit, Muhammed. Yeni Dini Hareketlerin Psikolojisi. İstanbul: İFAV Yayınları, 2018.
• Lambert, Yves. “Religion in Modernity as A New Axial Age: Secularization or New Religious Form”. Sociology of Religion 60/3 (1999), 303-333.
• Leaman, Oliver. “Is Globalization a Threat to Islam”. Globalization, Ethics and Islam. ed. I. Markham - I. Ozdemir. England: Ashgate, 2004, 121–126.
• Negrier. E. Ulusal Kültürlerin Sonu Mu? Çeşitlilik Sınavında Kültür Politikaları. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2015.
• Öngören, Habibe. “Küreselleşme ve Yerel Kültür”. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi 15/1 (2002), 447-454.
• Plotnik, Rod. Psikolojiye Giriş. çev. Tamer Geniş. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2009.
• Ramadan, Tarık. İslam Medeniyetlerin Yüzleşmesi: Hangi Modernite İçin Hangi Proje. çev. A. Meral. İstanbul: Anka Yayınları, 2003.
• Râzî, Ebû Abdullah Fahreddin Muhammed b. Ömer. İsmetü’l-enbiyâ. Kahire: Mektebetü’s-sekāfeti’d-dîniyye, 1986.
• Rudy, Sayres. “Subjectivity, Political Evaluation and Islamist Trajectories”. Globalization and the Muslim World. ed. B. Schaebler - L. Stenberg. New York: Syracuse University Pres, 2004.
• Sağlam, Ömer. “Küreselleşen Dünyada Tüketimin Anlamsal Çözülüşü”. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 5/13 (2016), 187-221.
• Sarıbay, Ali Yaşar. Postmodernite, Sivil Toplum ve İslam. İstanbul: İletişim Yayınları, 1995.
• Siddiqi, M. Nejatullah. “Islamization Of Knowledge, Reflection on Priorities”. American Journal of Islamic Social Sciences (2011), 15-35.
• Şan, Mustafa Kemal -Haşlak, İrfan. “Asimilasyon ile Çokkültürlülük Arasında Amerikan Anaakımını Yeniden Düşünmek”. Akademik İncelemeler Dergisi 7/1(2012), 29-54.
• Tablamacıoğlu, Mehmet. Din Sosyolojisi. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, 1983.
• Tekin, Mustafa. Din Sosyolojisi. Konya: Palet Yayınları, 2013.
• Tekin, Zeynep. Küreselleşme Sürecinde Milli Kültür ve Gençlik, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, 2020.
• Tomlinson, J. Küreselleşme ve Kültür. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2017.
• Topçu, Nurettin. Kültür ve Medeniyet. İstanbul: Dergah Yayınları, 2018.
• Weber, Max. “Dünya Dinlerinin Sosyal Psikolojisi”. Din Sosyolojisi. ed. Yasin Aktay. Ankara: 1998, 165–176.
• Yayla, Atilla. Siyaset Teorisine Giriş. Ankara: Siyasal Kitabevi, 1998.
• Zengin, Metin. “Bilginin İslamileşmesi Projesi; Öncüler, Yorumlar ve Çıktılar”. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 6/1 (2020), 1-8.
• Zuckerman, Phil - Shook, John R. The Oxford Handbook of Secularism The Oxford Handbook of Secularism. New York: Oxford University Press, 2017, 16-21.