La Enklitiği ve Türkçede Bir "Pekiştirme Enklitiği" Teorisi

Yıl 2008, Cilt: 2 Sayı: 2, 35 - 56, 01.06.2008

Ahmet Bican Ercilasun

Öz

Anahtar Kelimeler

-

La Enklitiği ve Türkçede Bir "Pekiştirme Enklitiği" Teorisi

Öz

Yazıda, bugüne kadar lA enklitiği hakkında yapılan çalışmalar ve ileri sürülen görüşler özetlenmiş ve enklitik kavramı ele alınarak açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır. Daha sonra, tarihî ve çağdaş Türk lehçelerinde kullanılan diğer enklitikler de dikkate alınarak Türkçe için 11 maddelik bir “Pekiştirme Enklitiği Teorisi” oluşturulmuştur. Araştırmanın sonunda bu teori sayesinde Türk dil biliminin neler kazanabileceği de örneklerle gösterilmiştir

Anahtar Kelimeler

lA enklitiği, klitik, pekiştirme, Türk lehçeleri

Kaynakça

• Arat, Reşid Rahmeti (1947), Kutadgu Bilig I Metin, İstanbul.
• ________________ (1951), Atebetü’l-Hakayık, İstanbul.
• ________________ (1974), Yusuf Has Hâcib – Kutadgu Bilig II Çeviri, Ankara.
• ________________ (1979), Kutadgu Bilig III – İndeks (neşre hazırlayanlar: Kemal Eraslan, Osman F. Sertkaya, Nuri Yüce), İstanbul.
• ________________ (1986), Eski Türk Şiiri, Ankara.
• ________________ (1987), Makaleler, Ankara.
• Atalay, Besim (çeviren) (1945), Ettuhfet-üz-Zekiyye Şl-Lûgat-it-Türkiyye, İstanbul.
• ___________________ (1940-1941), Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi I-III, Ankara.
• Barutcu Özönder, F. Sema (2001), “Türkçe Enklitik Edatlar Üzerine: çI/çU”, Kök
• Araştırmalar, Güz 2001, s. 75-86.
• Bodrogligeti, Andras J. E. (2001), A Grammar of Chagatay, Muenchen.
• Coşkun, Volkan (2000), Özbek Türkçesi Grameri, Ankara.
• Çağatay, Saadet (1978), “Kazan Lehçesinde indi”, Türk Lehçeleri Üzerine Denemeler,
• Ankara, s. 165-168. _____________ (1978), “Kazan Lehçesinde Bazı Tekitler”, Türk Lehçeleri
• Üzerine Denemeler, Ankara, s. 168-175.
• Deny, Jean (1941), Türk Dili Grameri (çeviren: Ali Ulvi Elöve), İstanbul.
• Duman, Musa (2002), “On the usage of the adverbial sufŞx +lA in Old Anatolian Turkish”, Turkic Languages 6, s. 8-18.
• Eckmann, Janos (2003), Çağatayca El Kitabı (çeviren: Günay Karaağaç), Ankara.
• Erdal, Marcel (1991), Old Turkic Word Formation, Wiesbaden.
• ___________ (2000),“Clitics in Turkish”, Studies on Turkish and Turkic Languages,
• Proceedings of the Ninth International Conference on Turkish Linguistics,
• Lincoln College, Oxford, August 12-14, 1998 (Edited by Aslı Göksel and
• Celia Kerslake), Wiesbaden.
• ___________ (2004) A Grammar of Old Turkic, Leiden . Boston.
• Ergin, Muharrem (1991), Orhun Abideleri, İstanbul.
• _____________ (2000), Türk Dil Bilgisi, İstanbul.
• Fedotov, M. P. (1996), Çuvaşskiy Yazık, Çeboksarı.
• Gabain, A. von (1988), Eski Türkçenin Grameri (çeviren: Mehmet Akalın), Ankara.
• Hacıeminoğlu, Necmettin (1984), Türk Dilinde Edatlar, İstanbul.
• ____________________ (2000), Kutb’un Husrev ü Şirin’i ve Dil Hususiyetleri, Ankara.
• Hanser, Oskar (2003), Türkmence Elkitabı (çeviren: Zühal Kargı Ölmez), İstanbul.
• Karabacak, Esra (hazırlayan) (2002), Bergamalı Kadri – Müyessiretü’l-Ulûm, Ankara.
• Karasoy, Yakup (1998), Şiban Han Dîvânı, Ankara.
• Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Grameri - I Fiil – Basit Çekim (2006), Ankara.
• Kasapoğlu Çengel, Hülya (2005), Kırgız Türkçesi Grameri–Ses ve Şekil Bilgisi, Ankara.
• Kaşgarlı, S. Mahmut (2004), “Uygur Türkçesinde la Edatı Üzerine”, V.Uluslar arası Türk Dili Kurultayı Bildirileri II, Ankara, s. 1731 – 1735.
• Kocasavaş, Yıldız (2003), “Çağatay Metinlerinde Görülen la Hakkında”, Türk Dünyası Araştırmaları, Sayı: 242 (Şubat 2003), s. 1-6 (183-188).
• Koç, Kenan – Doğan, Oğuz (2004), Kazak Türkçesi Grameri, Ankara.
• Korkmaz, Zeynep (1995), “Türkçede ok/ök Pekiştirme (Intensivum) Edatı Üzerine”, Türk Dili Üzerine Araştırmalar – Birinci Cilt, Ankara, s. 98-109.
• _______________(2003), Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), Ankara.
• KornŞlt, Jaklin (1997), Turkish, London . New York.
• Lewis, G. L. (1967), Turkish Grammar, Oxford . New York.
• Nalbant, Mehmet Vefa (2004), “Türkçe Enklitik Edatı LA”, V. Uluslar Arası Türk Dili Kurultayı Bildirileri II, Ankara, s. 2157-2173.
• Necip, Emir Necipoviç (1995), Yeni Uygur Türkçesi Sözlüğü (çeviren: İklil Kurban), Ankara.
• Öner, Mustafa (1998), Bugünkü Kıpçak Türkçesi, Ankara.
• Önler, Zafer (1996), “Türkçede –lA Zarf Eki”, Uluslararası Türk Dili Kongresi 1992, Ankara, s. 9-15.
• Öztürk, Rıdvan (1994), Yeni Uygur Türkçesi Grameri, Ankara.
• ____________ (2005), Özbek Türkçesi El Kitabı, Konya.
• Räsänen, Martti (1957), Materialien zur Morphologie der türkischen Sprachen, Helsinki.
• Tamir, Ferhat (1993), Mağcan Cumabayef Ölenderi, Ankara.
• Temir, Ahmet (1946), “Uygurca Ançulayu ve Altay Dillerinde Ançu Sözü Hakkında”, Türk Dili – Belleten, seri III, sayı 6-7 (Mart 1946), s. 569-585.
• Trask, R. L. (1993), A Dictionary of Grammatical Terms in Linguistics, New York.
• Tulum, Mertol (1993), “-La/-Le Ekine Dair”, Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, cilt XXVI, İstanbul, s. 157-164.
• Türk Lehçeleri Grameri (editör: Ahmet B. Ercilasun) (2007), Ankara.
• Üstüner, Ahat (2003), Türkçede Pekiştirme, Elazığ.
• Yılmaz, Emine (2002), Çuvaşça Çok Zamanlı Morfoloji, Ankara.
• Yüksel, Zühâl (2005), Kırım Tatar Türkçesi Grameri – Ses ve Şekil Bilgisi, Ankara.