III. Teklik Kişi İyelik Eki +(s)I ve Zamir n’si Üzerine Bir Değerlendirme Denemesi

Yıl 2014, Cilt: 14 Sayı: 14, 137 - 145, 01.06.2014

Hakan Özdemir

Öz

III. teklik kişi iyelik eki üzerinde bir hayli durulmuş olup yapılan çalışmalar artık öncekilerin tekrarı olma hüviyetini kazanmaya başlamıştır. Bu çalışma da önceki teorilerden türeme teorisini esas almış olup bu anlamda alana yeni deliller sunmayı amaç edinmiştir. Öncelikle bahsi geçen iyelik ekiyle ilgili iki görüş değerlendirilmiştir. Daha sonra eski bir teori olan türeme teorisi ele alınmıştır. İyelik ekiyle ilgili tüm bu öne sürmeler Çağatay dil konuşurlarının atalarının oynadığı rol üzerine bina edilmiştir. Son kısımda belirtme durum eki üzerinde durulmuştur

Anahtar Kelimeler

III. teklik kişi iyelik eki, zamir n’si, belirtme durum eki

An Attempt To The Evaluation Of The III. Person Singular Possessive Suffix And The Pronominal n

Öz

It has been highly emphasized on third singular possesive suffix and now the studies of it have been started to gain the identity to be repetition of the former studies. This study is also based on the derivation theory from the former theories and in this sense, aims to present new proofs to the area. Primarily, two views are evaluates about the mentioned possesive suffix. Then, The derivation theory, old, is approached. All these suggestions about possesive suffix are built on the role of possible ancestors of Chagatai language speakers. In the final section, specification status suffix is emphasized

Anahtar Kelimeler

the III. person singular possessive suffix, the pronominal n, the accusative suffix

Kaynakça

• ALYILMAZ, Cengiz (2011), “Zamir n’si Eski Bir İyelik Ekinin Kalıntısı Olabilir mi?”, Türk Gramerinin Sorunları, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, s. 515-527.
• ARAT, Reşit Rahmeti, (1992), Atabetü’l-Hakayık, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
• BANGUOGLU, Tahsin (1990), Türkçenin Grameri, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
• BAŞDAŞ, Cahit (2008), “Türkçede İyelik-Yükleme Sorunu Dede Korkut Örneği”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 3/1 Winter, s. 6-13.
• CANPOLAT, Mustafa (1992), “Eski Anadolu Türkçesindeki Belirtme Durumu (Accusativus) Ekinin Kökeni Üzerine” , Türkoloji Dergisi, Cilt X, Ankara, s. 9-13.
• CLAUSON, Sir Gerard (1972), An Etymological Dictionary Pre-Thirteenth-Century Turkish, Oxford.
• ERCİLASUN, Ahmet B. (2000), “Türkiye Türkçesinde Yardımcı Ses”, Hasan Eren Armağanı, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, s. 128-135.
• ERGİN, Muharrem (1977), Türk Dil Bilgisi, Minnetoğlu Yayınları, İstanbul.
• GEMALMAZ, Efrasiyap, (1996), “Türkçede İsim Tamlamalarının Derin Yapısı”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 4, Erzurum, s. 165-172.
• GÜLSEVİN, Gürer (1990), “Eski Anadolu (Türkiye) Türkçesinde 3. Kişi İyelik Ekinin Özel Kullanılışı”, Türk Dili, S. 466 (Ekim), Ankara, s. 187-190.
• GÜLSEVİN, Gürer (1997), Eski Anadolu Türkçesinde Ekler, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
• KERİMOĞLU, Caner (2007),“Orhun Abidelerinde 3. Kişi İyelik Ekinden Sonra Yükleme Hâli Eki Kullanıldı mı?” Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 2/3 Summer, s. 322-331.
• KORKMAZ, Zeynep (1975), “Eski Türkçedeki Oğuzca Belirtiler”, I. Türk Dili Bilimsel Kurultayı 1972, Ankara, s. 433-446.
• ÖZDEMİR, Hakan (2013), “Bir Nöbetleşme Hadisesi ve -sA Şart Ekine Yansımaları”, Karadeniz Araştırmaları, Bahar 2013, Sayı 37, s.199-207.
• TEKİN, Talât (2000), Orhon Türkçesi Grameri, Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi: 9, Ankara.
• TEKİN, Talât (2003), “Üçüncü Kişi İyelik Eki Üzerine”, Makaleler 1 Altayistik, Grafiker Yayınları, Ankara, s. 131-138.
• TEKİN, Talât (2010), Orhon Yazıtları, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.