SÜNNET-İ SENİYYENİN SAKINDIRDIĞI “ÖLÇÜSÜZ MOTİVASYON”

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 32 - 59, 30.06.2019

Adnan Arslan

Öz

Belirlediğimiz ya da başarmak zorunda olduğumuz hedeflere ulaşmak için
öncelikli olarak ihtiyaç duyduğumuz şeylerin başında motivasyon gelmektir.
Motivasyon, nesnelere ilk hareketi vermek için uygulanan harici kuvvete benzer
bir şekilde kişileri belirli bir istikamete doğru harekete geçirmek ve davranış
değişikliği sağlamak için dinamiklik veren ilk kuvvettir. Pek çok şeyde olduğu
gibi herhangi bir gayeyi yakalamak için bireylere ilk hareketi veren bu şevkli
halin de ifrat-tefriti vardır. Hedeflerini tutturmak için ister kendinden ister
hariçten güçlü bir hareket alarak heyecan yakalamış kişilerin kapasitelerini
zorlayacak bir surette yük almaları motivasyon halinin ifratıdır ki Hz.
Peygamber (a.s.m.) bir hadisinde bu haleti “şirra” ile ifade etmiştir.
Şevkli ve gayretli olma halinin aşırılığı yine aynı hadisin devamında “fetra”
ile ifade edilen yorgunluktan uyuşuk ve isteksiz bir ruh halini netice verecektir.
Bu makale bahse konu hadisi diğer benzer hadislerle birlikte “ölçüsüz
motivasyon” kavramı çerçevesinde olgu sunumu yapacaktır.

Anahtar Kelimeler

Şirra, fetret

Kaynakça

• Ahmed b. Hanbel. Müsned. tah: Şuayb Arnavûd. (Beyrut: Muessesetur-risâle, 1998). Akbaba, Sırrı. “Eğitimde Motivasyon”. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi 13 (2006): 343-361. Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl. Sahîhû’l-Buhârî. (Beyrut: Dâru İbn Kesîr, 2002).Dölek, Adem. “Sünnet Işığında Cimrilik Hastalığı ve Tedâvî Yolları”. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi 4/2 (2004): 95-128. ………………. “Hadisler Işığında Temizlik ve İbadet Konularındaki Vesveseler ve Tedavi Yolları”. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi 4/4 (2004). İbn Hibbân. Sahih. tah: Şuayb el-Arnavûd (Beyrut: Müessesetu’r-risale, 1993).Maslow, Abraham, İnsan Olmanın Psikolojisi. çev: Okhan Gündüz (İstanbul: Kuraldışı, ty.).Önkal, Ahmet. “İslam Tarihçiliğinde Tarafsızlık Problemi”. Marife 5/1 (Bahar 2005): 257-269. Özköse, Kadir. “Zühd Ve Sûfîlerin Zühde Yükledikleri Anlam Tasavvufta Dünyevileşmeye Tepkisel Yaklaşım” http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/338.pdf (Erişim: 01.01.2019). Seâlebi, Ebû Mansûr. Tahsînu’l-kubhi ve takbîhu’l-husn, tah: Şâkir el-Âşûr, 1. Baskı, (Irak, İhyâu’t-turâsi’l-İslâmî, 1981).