The Man Without Qualities in the Framework of The World of Yesterday: Social Panorama

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 2, 248 - 262, 15.12.2023

Emre Bekir Güven

https://doi.org/10.37583/diyalog.1404176

Öz

Stefan Zweig’s The World of Yesterday presents a panorama of the different dimensions of life in Vienna and Austria, mainly covering the last quarter of the 19th century and the first half of the 20th century. Parallel to this, Robert Musil’s unfinished The Man Without Qualities contains social data covering a time spannig more than the first quarter of the 20th century about Vienna and the Austro-Hungarian Empire under the name of “Kakanien”. Both writers are aware that not only the empire, but also society is undergoing a transformation. Empire and society are in decline, but they try to resists. Vienna and its community, which has been known for prosperity and art for a relatively long time, confronts after a certain point psychoanalysis.
In this study, the social landscape drawn by Robert Musil in his novel The Man Without Qualities is examined within the scope of Stefan Zweig’s memories The World of Yesterday. A social analysis of the German-speaking society (deutschsprachig) is made through the mentioned works, in a time specific to the period before, during and after the First World War, as well as before the Second World War. The aim of the study is to reveal the social panorama of a turbulent period, known for its change and transformation, through two names and two primary sources, which were directly affected by these turbulences.

Anahtar Kelimeler

Stefan Zweig, The World of Yesterday, Robert Musil, The Man Without Qualities, Society

Dünün Dünyası Çerçevesinde Niteliksiz Adam: Toplumsal Panorama

Öz

Stefan Zweig’ın Dünün Dünyası yapıtında, ağırlıklı olarak 19. yüzyılın son çeyreğini ve 20. yüzyılın ilk yarısını kapsayan, Viyana ve Avusturya’daki yaşamın farklı boyutlarına dair bir panorama aktarılmaktadır. Buna paralel olarak, Robert Musil’in tamamlanmamış Niteliksiz Adam yapıtında da Viyana ve “İmpkralya/ Kakanya” adı altında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’na dair, 20. yüzyılın ilk çeyreğini aşan bir zamanı kapsayan toplumsal veriler yer almaktadır. Her iki yazar da sadece imparatorluğun değil, aynı zamanda toplumun da bir dönüşüm içerisinde olduğunun farkındadır. İmparatorluk ve toplum, çöküş ile baş başadır; ancak buna direnmektedir. Görece uzun bir zaman boyunca refah ve sanat ile anılmış olan Viyana ve barındırdığı topluluk, bir noktadan sonra psikanalizle yüzleşmektedir.
Bu çalışmada, Robert Musil’in Niteliksiz Adam romanında çizdiği toplumsal manzara, Stefan Zweig’ın Dünün Dünyası anıları kapsamında irdelenmektedir. Birinci Dünya Savaşı öncesi, esnası ve sonrasının yanı sıra İkinci Dünya Savaşı öncesini kapsayacak bir zaman özelinde, Almanca konuşan (deutschsprachig) toplumun anılan yapıtlar üzerinden sosyal analizi yapılmaktadır. Çalışmanın amacı, değişim ve dönüşümüyle tanınan çalkantılı bir dönemin toplumsal panoramasını, söz konusu çalkantıların bire bir etkilediği iki isim ve iki birincil kaynak üzerinden ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Stefan Zweig, Dünün Dünyası, Robert Musil, Niteliksiz Adam, Toplum

Kaynakça

• Akyıldız Ercan, Cemile (2020): Dünün Dünyası Işığında Stefan Zweig’ın Hayatı. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Andics, Hellmut (1974a): Das österreichische Jahrhundert, Erster Band, Bearbeitete und erweiterte Ausgabe. Wien - München - Zürich: Wilhelm Goldmann Verlag.
• Andics, Hellmut (1974b): Der Untergang der Donaumonarchie, Zweite Band, Bearbeitete und erweiterte Ausgabe. Wien - München - Zürich: Wilhelm Goldmann Verlag.
• Berger, Heinrich u.a. (Hg.) (2011): Politische Gewalt und Machtausübung im 20. Jahrhundert. Wien - Köln - Weimar: Böhlau Verlag.
• Corino, Karl (1989): Robert Musil. Hamburg: Rowohlt Verlag.
• Musil, Robert (2017a): Niteliksiz Adam, 1. cilt, 10. baskı, (Çev.: Ahmet Cemal). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Musil, Robert (2017b): Niteliksiz Adam, 2. cilt, 7. baskı, (Çev.: Ahmet Cemal). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Musil, Robert (2022): Niteliksiz Adam, I. Cilt, 9. Basım, (Çev.: M. Sami Türk). İstanbul: Aylak Adam.
• Musil, Robert (2023a): Niteliksiz Adam, II. Cilt, 6. Basım, (Çev.: M. Sami Türk). İstanbul: Aylak Adam.
• Musil, Robert (2023b): Niteliksiz Adam, III. Cilt, 12. Basım, (Çev.: M. Sami Türk). İstanbul: Aylak Adam.
• Musil, Robert (2023c): Niteliksiz Adam, IV. Cilt, 6. Basım, (Çev.: M. Sami Türk). İstanbul: Aylak Adam.
• Zweig, Stefan (2013): Dünün Dünyası, (Çev.: Gülperi Sert). İstanbul: Can Sanat Yayınları.