The Importance Of Political Correctness In Children’s Books’ Translations With The Example Of Pippi Longstocking

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 1, 278 - 296, 15.06.2024

Mihriban Şevval Topal Dilek Altınkaya Nergis

https://doi.org/10.37583/diyalog.1499799

Öz

Children’s books have educational aspect as much as literary aspect for contributing to children development. Since children interiorize what they read and see without questioning them, translating children’s books should be handled with utmost care. In this context, it will be analysed how the racist and “marginalizing” phrases existing in the children’s book called Pippi Longstocking have been transferred in two chosen retranslations of German, English and Turkish languages. While Katharina Reiss’ translation critisicm model has been chosen as the method of the study, the changes made in the retranslations will be investigated in the frame of the term “political correctness”. Through Reiss’ model, the type of the book has been determined first. Thereafter linguistic elements in retranslations have been analysed. Lastly extralinguistic elements in retranlations have been investigated from a historical perspective.
In conclusion, the study has revealed that translators should handle the term “political correctness” in an broader manner taking into account the importance of translation education in order to produce texts that have non-marginalizing elements for children and to lay out how important political correctness is for a sustainable education.

Anahtar Kelimeler

Political correctness, retranslation, translation criticism, Katharina Reiss, Pippi Longstocking

Pippi Uzunçorap Örneğiyle Çocuk Kitabı Çevirilerinde Politik Doğruluğun Önemi

Öz

Çocuk kitaplarının her ne kadar edebi yönü olsa da çocukların gelişimine katkıda bulunmalarından ötürü eğitici bir yanı da vardır. Çocuklar okudukları ve gördüklerini sorgulamadan benimsediklerinden dolayı çocuk kitaplarının çevirileri özenle ele alınmalıdır. Zaman içinde dilde yaşanan değişiklikler çocuk kitaplarının yeniden gözden geçirilmesi ve güncellenmesi ihtiyacını doğurabilir. Bu bağlamda araştırmada Pippi Uzunçorap adlı çocuk kitabında bulunan ırkçı ve “ötekileştirici” ifadelerin Almanca, İngilizce ve Türkçe dillerinde seçilen yeniden çevirilerinde nasıl aktarıldığı incelenecektir. Yeniden çevirilerin değerlendirilmesinde Katharina Reiss’ın çeviri eleştirisi modeli araştırmanın yöntemini oluşturmakla beraber “politik doğruluk” kavramı üzerinden de yeniden çevirilerdeki yapılan değişiklikler değerlendirilecektir. İlk olarak Reiss’ın modeline göre metnin türü belirlenmiş daha sonra da yeniden çevirilerde yapılan dilsel değişiklikler incelenmiş ve son olarak da yeniden çevirilerdeki ifadelerin tarihsel açıdan incelemesi yapılmıştır.
Araştırmanın sonunda çevirmenlerin “politik doğruluk” kavramını çeviri eğitiminin önemini de dikkate alarak çocuklar için ötekileştirmeden uzak eserler üretebilmek için daha geniş bir perspektiften ele almaları gerektiği ve sürdürülebilir bir eğitim için ne kadar önemli olduğu ortaya koyulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Politik doğruluk, yeniden çeviri, çeviri eleştirisi, Katharina Reiss, Pippi Uzunçorap

Kaynakça

• Altınkaya Nergis, Dilek / Hacıköylü, Büşra (2023): Alman Çocuk Edebiyatı Örneği ile “Politik Doğruluk” Kavramı. Söylem Filoloji Dergisi, 8(1), 166-189.
• Bildik, Cüneyt (2015): Akademik Çeviri Eğitimi ve Çevirmen Yeterlilikleri. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Birkan-Baydan, Esra (2016): Çeviri Eğitiminde Çeviri / Çevirmenlik Edinci: Problem Çözme Ve Karar Verme Konusunda Bır Farkındalık Uygulaması. İstanbul Üniversitesi Çeviribilim Dergisi, 4(7), 103-125.
• Birleşmiş Milletler (BM) (2010): Report of the Special Rapporteur on contemporary forms of racism, racial discrimination, xenophobia and related intolerance, Githu Muigai. https://www2.ohchr.org/english/issues/racism/rapporteur/docs/A_HRC_14_43_Add.2.pdf. (En Son Erişim: 22.01.2024).
• Burleigh, Michael / Wippermann, Wolfgang (1991): The racial state: germany 1933-1945. Cambridge: Cambridge University Press.
• Colina, Sonia (2015): Fundamenteals of Translations. Cambridge: Cambridge University Press. doi:10.1017/CBO9781139548854.
• Demoiny, Sara / Baggett, Hannah / Strunk, Kamden (2020): “Chapter 62 Political Correctness”. Encyclopedia of Critical Whiteness Studies in Education kitabında. Leiden: Brill. https://doi.org/10.1163/9789004444836_062.
• Doğan, Coşkun (2018): Çeviri Etkinliğinde Kavram Karmaşası. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 04 (01), 120-126.
• Donadio, Rachel (2014): Sweden’s Storybook Heroine Ignites a Debate on Race. https://www.nytimes.com/2014/12/03/arts/television/pippi-longstockings-words-to-be-modified-for-tv.html. (En Son Erişim: 12.01.2024).
• European Commission against Racism and Intolerance (ECRI) (2003): “Third report on Germany”, Strasbourg: Council of Europe, s. 13, madde 29.
• Fleischhauer, Jan (17.01.2023): Auf dem Weg zur Trottelsprache. (https://www.spiegel.de/politik/deutschland/warum-kinderbuecher-politisch-korrekt-umgeschrieben-werden-a-878115.html (En Son Erişim: 10.03.2024)
• Flood, Alison (09.11.2011): Pippi Longstocking books charged with racism. https://www.theguardian.com/books/2011/nov/09/pippi-longstocking-books-racism. (En Son Erişim: 03.05.2024)
• Hübert, Hennig (3.3.2011): Südseekönig statt Negerkönig. (https://www.deutschlandfunk.de/suedseekoenig-statt-negerkoenig-100.html (En Son Erişim: 10.03.2024)
• Hürriyet (2013): Çocuk kitaplarında ‘zenci’ olmayacak. https://www.hurriyet.com.tr/avrupa/cocuk-kitaplarinda-zenci-olmayacak-1361242 (En Son Erişim: 10.03.2024)
• Kesler, Linc (2021): Indigenous Peoples: Language Guidelines [ver. 3]. The University of British Columbia.
• Koskinen, Kaise / Paloposki, Outi (2010): “Retranslation.”, Handbook of Translation Studies: Volume 1 kitabından, Yves Gambier ve Luc van Doorslaer (Ed.), 294-98. Amsterdam: John Benjamins.
• Lindgren, Astrid (1954): Pippi Longstocking. (E. Hurup, Çev.). Oxford: Oxford University Press.
• Lindgren, Astrid (1999): Pippi Uzunçorap Issız Köşkte . (Ş. Alpay, Çev.). İstanbul: Can Yayınları.
• Lindgren, Astrid (2004): Pippi Langstrumpf. (C. Heinig, Çev.). Hamburg: Friedrich Oetinger.
• Lindgren, Astrid (2007): Pippi Longstocking. (T. Nunnally, Çev.). New York: Viking Press.
• Lindgren, Astrid (2020): Pippi Langstrumpf. Alle Abendteuer in einem Band. (C. Heinig, Çev.). Hamburg: Friedrich Oetinger.
• Lindgren, Astrid (2021): Pippi Uzunçorap. (A. Arda, Çev.). İstanbul: Pegasus Yayınları.
• Loury, Glenn (1994): Self-censorship in public discourse. Rationality and Society, 6:4: 428-61.
• Milliyet (2013): Çocuk kitaplarında ‘zenci’ olmayacak. https://www.hurriyet.com.tr/avrupa/cocuk-kitaplarinda-zenci-olmayacak-1361242. (En Son Erişim: 12.01.2024).
• Rabensjorgen (t.y.): Boken om Pippi Långstrump. https://www.rabensjogren.se/bok/9789129696370/boken-om-pippi- langstrump#:~:text=En%20rolig%20aktivitetsbok%20i%20ett,fr%C3%A5n%204%20%C3%A5r%20och%20upp%C3%A5t&text=Recept%20fr%C3%A5n%20ber%C3%A4ttelserna%20om%20Pippi,hela%20familjens%20favorit%20David%20Sundin!). (En Son Erişim: 03.05.2024)
• Reiss, Katharina (1986): Möglichkeiten und Grenzen der Übersetzungskritik [3. Baskı]. Münih: Hueber Verlag.
• Rice, Alan (1998): “Who’s Eating Whom”: The Discourse of Cannibalism in the Literature of the Black Atlantic from Equiano’s “Travels” to Toni Morrison’s “Beloved.” Research in African Literatures, 29(4), 107–121. http://www.jstor.org/stable/3820846.
• Smithers, Gregory (2014): “Introduction: “What Is an Indian?”— The Enduring Question of American Indian Identity”, Native Diasporas kitabından, (ed) Newman, Brooke N. Nebraska: University of Nebraska Press. s. 1-27.
• Şeker, Cafer Talha (2020): Afrikalılar Zenci Değil Midir? “Zenci” ile “Negro” Aynı Mıdır?. Ortadoğu ve Afrika Araştırmacıları Derneği. https://ordaf.org/afrikalilar-zenci-degil-midir-zenci-ile-negro-ayni-midir/ (En Son Erişim: 22.01.2024).
• Şirin, Mustafa Ruhi (2007): Çocuk Edebiyatına Eleştirel Bir Bakış- Çocuk Edebiyatı Nedir Ne Değildir?-, Ankara: Kök Yayıncılık.
• Stiftung gegen Rassismus & Antisemitismus (GRA) (t.y.): Das N-Wort stammt vom lateinischen Wort für «schwarz» (niger) ab und ist eine abwertende Bezeichnung für People of Colour. https://www.gra.ch/bildung/glossar/neger/. (En Son Erişim: 22.01.2024).
• TDK (t.y.): Zenci. https://sozluk.gov.tr/. (En Son Erişim: 22.01.2024).
• Tunç, Abdülkerim (2023): Popüler Amerikan sinemasında bir ideoloji olarak politik doğruluk. Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Yalçın, Alemdar / Aytaş, Gıyasettin (2002): Çocuk Edebiyatı. Ankara: Akçag Yayıncılık.
• Zeit (2013): Höher Gebildete gegen Streichung von “Neger”. https://www.zeit.de/kultur/literatur/2013-01/umfrage-neger-kinderbuecher. (En Son Erişim: 13.01.2024)