Cilt: 7 Sayı: 1, 29.04.2024

Yıl: 2024

Amaç

Derginin amacı, iletişim, dil, konuşma ve yutmanın normal süreçleri ve bozuklukları konuları ile ilgilenen araştırmacılar ve akademisyenlere çalışmalarını paylaşmak için nitelikli bir hakemli dergi olanakları sunmak ve İngilizce makale kabul edilmesi sayesinde de diğer ülkelerdeki araştırmacılar için de uygun bir yayın ortamı oluşturmaktır. Ülkemizde dil ve konuşma terapistliği gelişmekte olan bir alandır. Açılan yeni bölümlerde çok sayıda öğrenci eğitim görmektedir. Dergimiz bu ve diğer ilintili alanlarda eğitim gören öğrenciler için de önemli bir kaynak olmayı da amaçlamaktadır.

Kapsam

Derginin kapsamı, dilin her boyutunu edinmenin normal süreçleri ve bu süreçlerdeki bozukluklar (fonoloji, pragmatik, semantik, sentaks, morfoloji), kafa travmaları veya serebro-vasküler kazalar sonucu dil yitimi, konuşmayı etkileyen yapısal (örneğin, yarık damak ve dudak, ses bozuklukları) ve bilişsel süreçler, kekemelik, nörolojik nedenlerle ortaya çıkan konuşma ve yutma bozuklukları, otizm, zihin engeli, işitme kaybı gibi diğer bozukluklarda görülen dil ve konuşma bozuklukları, disleksi ve öğrenme güçlüğü gibi okul çocuklarında görülen bozukluklar ve diğer ilintili konular ve tüm adı geçen konuların terapi süreçleri ve yöntemleri ile ilgili çalışmaları içermektedir. DKYAD Türkçe ve İngilizce özgün araştırma, vaka sunumu, çeviri makale, derleme yazılar, alanyazın taramaları, kitap eleştirileri ve editöre mektuplar yayınlar.

Dil, Konuşma ve Yutma Araştırmaları Dergisi (DKYAD) Yazım Kuralları

Formlar bölümünde dergi yazım kurallarına göre düzenlenmiş makale şablonunu kullanarak makalenizi düzenleyebilirsiniz.

Önemli: Hakemlerin makale metni üzerinde not alabilmesi ve çalışmalarınızın çift-kör hakemlik sürecine girebilmesi için lütfen makale metninizi word (.doc veya .docx) formatında DergiPark sistemine yükleyiniz.

Başlık Sayfası
Yazarlar isimleri, kimlik bilgileri ve iletişim adreslerini ayrı bir sayfaya yazmalıdırlar. Yazının diğer bölümlerinde yazar/ların kimliği ile ilgi bir bilgi bulunmamalıdır. Teşekkür bilgisi var ise, bu sayfada belirtebilirsiniz.

Başlık sayfası ayrı bir sayfa olmalıdır. Başlık sayfasında yazar isimleri Times New Roman yazı karakteriyle 12 punto, kalın ve sayfaya ortalanmış şekilde yazılmalıdır. Birden fazla yazar olduğunda aralara virgül konularak yazar isimleri verilmeli ve sorumlu yazar belirtilmelidir. Yazar/lara ait isim, kurum bilgileri ile adres, e-posta ve ORCID kimliklerini içeren iletişim bilgileri ayrı bir başlık sayfası olarak sunulmalıdır.

Genel İlkeler
1. Yazılar, A4 boyutlarındaki kağıda alttan, üstten, sağdan ve soldan 2.5 cm boşluk bırakılarak çift aralıklı, iki yana yaslı şekilde ve tek sütun olarak hazırlanmalıdır.
2. Metin, Times New Roman yazı karakteriyle, 14 punto yazılmalıdır. Başlık, Türkçe-İngilizce özet, tablo ve şekillerle ilgili açıklamalar için ilgili bölümlere bakınız.
3. Her paragraf sekmesinde ilk satırın başında 1.25 cm (bir tab) boşluk bırakılmalıdır (Türkçe ve İngilizce özet hariç)
4. Yazıların uzunluğu kaynakça kısmı dahil olmak üzere 10000 sözcüğü geçmemelidir. Türkçe yazılarda Türkçe özet 300 sözcüğü geçmeyecek şekilde hazırlanmalıdır Bu yazılarda uzun İngilizce özet minimum 400, maksimum 2000 sözcük olacak şekilde hazırlanmalı. İngilizce yazılarda ise İngilizce özet 300 sözcüğü, uzun Türkçe özet ise 2000 sözcüğü geçmemelidir.
5. Yazılar başlık sayfası, yazar bilgileri, Türkçe özet, genişletilmiş İngilizce özet, anahtar kelimeler, ana metin, kaynaklar bölümlerini içermelidir.
6. Araştırma makalelerinde ana metin, sırasıyla, giriş, yöntem, bulgular ve tartışma kısımlarından oluşmalıdır. Tablolar ve şekiller yazının en sonuna eklenmeli, ancak, metin içinde tablo numaraları ile yerleri belirtilmelidir. Tablolar metin içinde verildikleri sıra ile numaralandırılmalıdırlar.
7. Başlık Times New Roman yazı karakteriyle 12 punto, kalın ve sayfaya ortalanmış şekilde ve sözcüklerin ilk harfi büyük olarak yazılmalıdır.
8. Çalışma bir projeden veya tezden üretilmişse ya da daha önce sunulmuşsa başlığın sonuna dipnot konularak açıklanmalıdır.
9. Türkçe ve İngilizce özet için özet metni, anahtar kelimeler Times New Roman yazı karakteriyle 12 punto ve iki yana yaslı yazılmalıdır. Anahtar kelimeler en az beş, en fazla yedi sözcükten oluşmalıdır; küçük harflerle, aralarına virgül konularak verilmelidir. Anahtar kelimeler ifadesi italik ve 1.25 cm (bir tab) boşluk bırakılarak girintili şekilde yazılmalıdır. Örnek:    
             Anahtar kelimeler: dil bozukluğu, TODİL, erken müdahale, ebeveyn, işbirliği
10. İngilizce özet “Purpose”, “Method”, “Results”, “Conclusion” başlıkları altında düzenlenmelidir.
11. Türkçe ve İngilizce özetten sonra ana metin yeni bir sayfadan başlamalıdır.
12. Başlıklandırma formatı aşağıdaki gibi oluşturulmalıdır.
• Tüm ana başlıklar (örn., giriş, yöntem) ilk harfi büyük, kalın, düz yazı tipiyle ve ortalanmış,
• Birinci alt başlıklar (örn., katılımcılar, veri analizi) ilk harfi büyük, kalın ve sola yaslı,
• İkinci alt başlıklar ilk harfi büyük, kalın, italik ve sola yaslı,
• Üçüncü alt başlıklar ilk harfi büyük, kalın, 1.25 cm (bir tab) boşluk bırakılarak girintili,
• Dördüncü alt başlıklar, ilk harfi büyük, kalın, italik, 1.25 cm (bir tab) boşluk bırakılarak girintili
13. Kaynakların yazımı yeni bir sayfadan başlamalıdır. Metin içinde ve kaynakçada Amerikan Psikologlar Birliği tarafından yayınlanan “Publication Manual of American Psychological Association (APA) (7. baskı) adlı kitapta belirtilen yazım kuralları uygulanmalıdır.
14. Metin içerisinde verilen her kaynak kaynakça listesinde, aynı şekilde kaynakçada verilmiş olan her kaynak metnin içinde verilmiş olmalıdır.
15. Makaleye ilişkin eklerin olması durumunda kaynakçadan sonra “Ekler” başlığı altında verilmelidir. Ek-1, Ek-2 şeklinde numaralandırma kullanılarak, eke ilişkin başlık verilmelidir. Örnek; Ek-1: Okuma metni

Metin içinde atıf türleri aşağıdaki biçimlerde yapılabilir:
1. Topbaş (2006) sesletim yeterliğini, bireyin konuşmada yer alan organlarının ardışık, uyumlu hareketleriyle belirli bir dile ait konuşma seslerini doğru telaffuz etme becerisi olarak tanımlamaktadır.
2. Sesletim bozuklukları da, konuşma seslerinin çıkartılış yeri, biçimi, hızı, zamanlaması ve basıncının hatalı üretimine dayalı sorunlardır. (Topbaş, 2006).
3. Topbaş’in 2006’da yaptığı çalışmaya göre ise sesbilgisel yeterlik, konuşma seslerini dil bağlamında kurallara uygun kullanmayı bilme becerisidir.

Atıf TürüEsere Yapılan İlk AtıfAynı Esere Yapılan Diğer AtıflarParantez Formatında Esere Yapılan İlk AtıfParantez Formatında Aynı Esere Yapılan Diğer Atıflar 
Bir yazarlıTopbaş (2009)Topbaş (2009)
(Topbaş, 2009)
(Topbaş, 2009)
İki yazarlıTopbaş ve Maviş (2009)
Topbaş ve Maviş (2009)
(Topbaş & Maviş, 2009)
(Topbaş & Maviş, 2009)
Üç yazarlıTopbaş ve ark., (2009)
Topbaş ve ark., (2009)
(Topbaş ve ark., 2009)
(Topbaş ve ark., 2009)
Dört yazarlıTopbaş ve ark., (2006)
Topbaş ve ark., (2006)
(Topbaş ve ark., 2006)
(Topbaş ve ark., 2006)
Beş yazarlıTopbaş ve ark., (2006)
Topbaş ve ark., (2006)
(Topbaş ve ark., 2006)
(Topbaş ve ark., 2006)
Altı veya daha fazla yazarlıTopbaş ve ark., (2006)Topbaş ve ark., (2006)
(Topbaş ve ark., 2006)
(Topbaş ve ark., 2006)
Kurum adı (kısaltmalı)Dil ve Konuşma Terapistleri Derneği (DKTD, 2006)DKTD (2006)(Dil ve Konuşma Terapistleri Derneği [DKTD], 2006)
(DKTD, 2006)
Kurum adı (kısaltmasız)Anadolu Üniversitesi (2007)Anadolu Üniversitesi (2007)
(Anadolu Üniversitesi, 2007)
(Anadolu Üniversitesi, 2007)

Tablolar ve Şekiller

1. Tablo başlığı tablo numarası ile birlikte tablonun üstünde olmalıdır.
2. Tablo numaraları, tablo başlığı ve tablo içerisindeki metin sola dayalı, Times New Roman yazı karakteriyle 12 punto, tek satır aralığıyla yazılmalıdır.
3. Tablo numaraları ilk harfi büyük, tablo başlıkları italik ve ilk harfler büyük olarak yazılmalıdır.
4. Tablo adından önce ve tablonun kendisinden sonra bir satır boşluk (enter) bırakılmalıdır.
5. Metin içerisinde “Tablo 1’de gösterildiği üzere” gibi bir ifade ile tablodan mutlaka bahsedilmeli, sonrasında tablo verilmelidir.
6. Şekil başlığı şekil numarası ile birlikte şeklin altında olmalıdır.
7. Şekil numaraları ve şekil başlığı sola dayalı, Times New Roman yazı karakteriyle 12 punto, yazılmalıdır.
8. Şekil numaraları ve şekil başlıkları ilk harfi büyük ve italik olarak yazılmalıdır.
9. Şekil adından önce ve şeklin kendisinden sonra bir satır boşluk (enter) bırakılmalıdır.
10. Metin içerisinde “Şekil 1’de gösterildiği üzere” gibi bir ifade ile şekilden mutlaka bahsedilmeli, sonrasında şekil verilmelidir.
11. Eğer şekil başka bir kaynaktan alınıyor ise mutlaka atıf sayfa numarası ile birlikte verilmelidir. 

Kaynaklar
1. Kaynaklar alfabetik sırayla verilmelidir. Soyadların aynı olması durumunda isimlerin baş harfleri dikkate alınır.
2. Kaynakça yazımında paragraf sekmesinde girintiler bölümünde, sağ ve sol alanı 0, özel sekmesi asılı ve 1.25 cm (1 tab) olarak yapılmalıdır.
3. Times New Roman yazı karakteriyle 10 punto, çift satır aralığı ile ve iki yana yaslı yazılmalıdır.
4. Kaynakça gösterimi ile ilgili örnekler aşağıda sunulmuştur. Daha ayrıntılı bilgi almak için Amerikan Psikologlar Birliği tarafından yayınlanan “Publication Manual of American Psychological Association (APA) (7. baskı) adlı kitapta belirtilen yazım kurallarına bakınız. 

MakaleVuolo, J. ve Goffman, L. (2020). Vowel accuracy and segmental variability differentiate children with developmental language disorder in nonword repetition. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 63(12), 3897-4332. https://doi.org/10.1044/2020_JSLHR-20-00166
KitapErkuş, A. (2014). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme I: temel kavramlar ve işlemler (2. baskı). Pegem Akademi Yayınları. 
Kitap içinde bölümTopbaş, S. (2011). Sesbilgisel Gelişim. S. Topbaş (Ed.), Dil ve Kavram Gelişimi (5. baskı) içinde (s. 75-108). Kök Yayıncılık.
TezÜnal, Ö. (2011). Rezonans bozukluklarının nazometrik değerlendirmesi: 4-18 yaş aralığındaki bireyler için Türkçe norm çalışması [Yayınlanmamış Doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir
İnternetten alınan kaynakBritton, L. (2021, Ocak 9). Why does the impact of COVID-19 feel so hard for many SLTs? RCSLT Home. https://www.rcslt.org/covid-case-studies/impact-of-covid-19-hard-for-many-slts/  

DKYAD Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Dil, Konuşma ve Yutma Araştırmaları Dergisi (DKYAD) dil ve konuşmanın normal gelişimi, bozuklukları, değerlendirme ve terapisi ve dil ve konuşma terapisi alanındaki diğer konuları ile ilgili çalışmaları yayımlayan, çift-kör hakemlik ilkelerini temel alan açık erişimli bir akademik dergidir. Türkiye’deki Dil ve Konuşma Terapistleri Derneği’nin (DKTD) bir yayınıdır. DKYAD’a çalışmaların gönderilmesi, değerlendirilmesi, kabulü ya da yayımlanması gibi hiçbir aşamasında DKYAD herhangi bir ücret talep etmemektedir. 

DKYAD açık erişimli bir dergi olup, içeriğine anında açık erişim sağlar. Yayınlanan makalelerine Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0) lisansını uygular. Yazarlar makalelerini yayınlanmak üzere teslim ettiklerinde, CC BY-NC-ND lisansının çalışmalarına uygulanmasını kabul eder. Bu Açık Erişim Lisansı kapsamında yazarlar, yazar ve orijinal kaynağa uygun şekilde atıfta bulunulduğu sürece herkesin makalelerinin içeriğini ticari olmayan amaçlarla ücretsiz olarak okuyabileceğini, indirebileceğini, kopyalayabileceğini, yazdırabileceğini, dağıtabileceğini veya yeniden kullanabileceğini kabul eder.

DKYAD’da yayımlanan tüm çalışmaların en üst etik standartlarda olması hedeflenmektedir. Bunun için COPE (Yayın Etiği Komitesi) tarafından hazırlanan Yürütme Kılavuzu (Code of Conduct) ve Uygulama Rehberi’nin (Best Practice Guidelines) izlenmesi benimsenmiştir. Gerekli koşulların sağlanmasında yazar, baş editör, yardımcı editör, hakem, dergi yönetimi ve yayıncı olmak üzere tüm tarafların sorumlulukları bulunmaktadır. Editörlerin Cope Rehberi'ni (Cope Guidance for Editors) takip etmesi; Hakemlerin ise Etik Rehberi'ni (COPE Ethical Guidelines for Peer Reviewers) incelemesi ve rehberde belirtilen hususlara dikkat etmesi beklenmektedir.

Bu ilkeler kapsamında:

Yayın Kurulu ve Editörlerin sorumlulukları
·    Editörler bir makaleyi kabul veya reddetmek için her türlü sorumluluk ve yetkiye sahiptir.
·    Sadece DKYAD'ın konu ve ölçütlerine uygun makaleler kabul edilmelidir.
·    Editörler kabul veya reddettikleri makaleler ile çıkar çatışması içinde bulunmamalıdırlar.
·    Tarafsızlık ve gizlilik ilkelerine sadık kalınmalı, reddedilen makalelerin ve makaleler yayınlanmadan önce hakemlerin isimleri ve makaledeki bilgiler saklı tutulmalıdır.
·    İntihal ve sahte veriye engel olunmalıdır. 

Yazarların sorumlulukları
·    Öncelikle yazarlardan özgün çalışmaları ile DKYAD’a başvurması beklenmektedir. 
·   Yazarlar makalelerini yayınlanmak üzere teslim ettiklerinde, Creative Commons BY-NC-ND 4.0 lisansının çalışmalarına uygulanmasını kabul eder. Bu Açık Erişim Lisansı kapsamında yazarlar, yazar ve orijinal kaynağa uygun şekilde atıfta bulunulduğu sürece herkesin makalelerinin içeriğini ticari olmayan amaçlarla ücretsiz olarak okuyabileceğini, indirebileceğini, kopyalayabileceğini, yazdırabileceğini, dağıtabileceğini veya yeniden kullanabileceğini kabul eder.
·   Yazarlar ayrıca, gönderdikleri çalışmalarının orijinal bir çalışma olduğunu; başka bir akademik derginin değerlendirme sürecinde olmadığını; çalışmada bulunan metin, şekil ve diğer dokümanların farklı şahıslara ait olan Telif Haklarını ihlal etmediğini; derginin CC BY-NC-ND lisansı kapsamında sahip olduğu münhasır olmayan haklara ek olarak çalışmanın ticari kullanımı, çalışmanın elektronik ve basılı olarak yayınlanması, yeniden yayınlanması ve içeriğinin dağıtımına izin verdiğini, Telif Hakkı ve Yayıncılık Politikası Onay Formu'nu imzalayarak teyit etmelidir. Bu maddelerin yanında, Yazarlar CC BY-NC-ND lisansı kapsamında çalışmalarına dair telif hakkı dahil bütün patent ve tescilli haklarının kendilerinde saklı olduğunu onaylamalıdır. Ayrıca, çalışma ile ilgili olası etik ihlallerde ya da varılan sonuçlarda ve sunulan önerilerde bütün sorumluluğun yazarlarda olduğu da bu formda taahhüt edilmelidir (Bkz. DKYAD-Telif Hakkı ve Yayıncılık Politikası Onay Formu). 
·   Çalışmada bilimsel ve mesleki açıdan katkı sağlayan tüm kişiler yazar olarak belirtilmelidir. Yazarların katkıları, yapılan katkının içeriği ve oranı gibi tüm detaylarıyla açıklanmalıdır (Bkz. DKYAD-Yazar Katkı Formu). 
·   Doğrudan ya da dolaylı alınan kurumsal destekler de açıkça belirtilmelidir. Yazarlar olası bir çıkar çatışması veya ilişkisine karşı tüm bu durumları açıkça ifade etmelidirler (Bkz. DKYAD-Çıkar Çatışması Beyanı). 
·  ‘İnsan’ faktörünü ele alan tüm çalışmalar için Helsinki Bildirisi’ne uygunluk açısından etik kurul onayı alınması gereklidir (https://www.wma.net/policies-post/wma-declaration-of-helsinki-ethical-principles-for-medical-research-involving-human-subjects/). Yazarlar çalışmalarına ilişkin verilerin kullanımına dair haklara sahip olmalıdırlar. Ancak, veri topladıkları katılımcılardan ‘bilgilendirilmiş onam’ almalıdırlar. Tüm bu prosedürlere ilişkin bilgiler Yöntem başlığı altında ayrıntılı şekilde açıklanmalıdır. 
·  Yazarlar yararlandıkları tüm kaynaklara eksiksiz ve doğru şekilde atıf yapmalıdır. Tüm çalışma metni iThenticate ya da Turnitin gibi intihal yazılımlarıyla incelenmektedir ve maksimum benzerlik oranı %20 olarak kabul edilmektedir. Daha fazla bilgi için lütfen İntihal Kontrolü Politikası sayfasını inceleyin.
. Ayrıca yazarlar çalışmanın değerlendirme sürecinde saydamlığın sağlanması açısından ham verileri ya da istatistiksel analizlere ilişkin çıktıları da sunmaya hazır olmalıdırlar. 

Hakemlerin sorumlulukları
·  Hakemler çift-kör hakem değerlendirme sürecini benimser ve bu sürecin gerekliliklerini yerine getirirler.
·  Hakemlik teklifi sunulduğunda, makul bir zaman aralığında, olumlu ya da olumsuz yanıt vermelidirler.
·  Çalışmanın konusuna dair uzmanlıkları yoksa bunu açıklamakla yükümlüdürler.
·  Hakemler, yazıyla ilgili bir çıkar çatışması içinde iseler, yazıyı incelemekten kaçınmalıdırlar. Örneğin, benzer bir çalışmayı kendileri hazırlamakta iseler değerlendirmeyi reddetmelidirler.
 · Hakemler, inceledikleri makalelerde intihal fark ettiklerinde, editörlere bilgi vermekle sorumludurlar.
·  Hakemler, değerlendirilen yazı yayınlanmadan önce, söz konusu yazıda bulunan bilgileri kullanmamalıdırlar.
·  Adil ve tarafsız bir değerlendirme yapamayacağını düşünürse bunu bildirmelidir.

DKYAD’a çalışmaların gönderilmesi, değerlendirilmesi, kabulü ya da yayımlanması gibi hiçbir aşamasında DKYAD herhangi bir ücret talep etmemektedir.