BİREYLERİN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ İLE KARİYER TERCİHLERİNİ ETKİLEYEN KRİTERLER ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 22 Sayı: 2, 19 - 34, 18.07.2021

Köpük Serra Kartal Selçuk Alp

https://doi.org/10.31671/doujournal.972978

Öz

Meslek seçimi ve kariyer tercihi bireylerin hayatını etkileyen önemli kararlardan biridir. Meslek seçimi ve kariyer planlama sürecinde birçok farklı değişkenin etkisi söz konusudur. Bu çalışmanın amacı bireylerin kariyer planlamasında önem verdiği kriterlerle meslek seçim sürecinde etkisi altında kaldığı değişkenlerin birbirleriyle olan ilişkilerinin incelenmesidir. Kriterlerin ağırlıkları Bulanık AHP ile bulunurken, ilişkilerin analizi için Korelasyon Analizi, bağımsız örneklem t-testi ve ANOVA istatistiksel analizlerinden yararlanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda kriter ağırlıklarının değişkenlerle ilişkileri ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kariyer Tercihi, Bulanık AHP, İstatistiksel Analiz

Kaynakça

• Akın, N. G. (2017). İşletme bölümü öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin bulanık DEMATEL yöntemi ile değerlendirilmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(4), 873-890.
• Akın, N. G. ve Akyıldız, M. (2018). Fen lisesi öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin bulanık TOPSIS yöntemi ile analizi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16(1), 77-97.
• Akyıldız, M. (2017). Fen lisesi öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin ve meslek tercihlerinin bulanık topsis yöntemi ile incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bozok Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yozgat.
• Alhomoud, F. K., AlGhalawin, L., AlGofari, G., Al Dajani, W., Ameer, A. ve Alhomoud F. (2019). Career choices and preferences of Saudi pharmacyundergraduates: A cross sectional study. Saudi Pharmaceutical Journal, 27(4), 467-474.
• Alp, S. ve Özkan, T. K. (2015). Job choice with multi-criteria decision making approach in a fuzzy environment. International Review of Management and Marketing, 5(3), 165-172.
• Alp, S. ve Gündoğdu, C. E. (2012). Kuruluş yeri seçiminde analitik hiyerarşi prosesi ve bulanık analitik hiyerarşi prosesi uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1),7-25.
• Aydemir, L. (2018). Üniversite öğrencilerinin meslek tercihlerini belirleyen faktörlere yönelik bir inceleme. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(5), 713–723.
• Aytekin, A. (2005). Meslek seçimini etkileyen sosyo-ekonomik ve kültürel faktörler Isparta örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Başlıgil, H. (2005). Bulanık AHP ile yazılım seçimi. Sigma Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 23(3), 24-33.
• Bozgedik, A. (2017). Eğitimde yeni bir model olan temel lise öğrencilerinin üniversite ve meslek seçimini etkileyen faktörler. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Chang, D. Y. (1996). Applications of the extent analysis method on fuzzy AHP. European Journal of Operational Research, 95(3), 649–655.
• Çanlı, H. ve Kandakoğlu, A. (2007). Hava gücü mukayesesi için bulanık AHP modeli. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 3(1), 71-82.
• Çavuş, Ş. ve Kaya, A. (2015). Turizm lisans eğitimi alan öğrencilerin kariyer planları ve turizm sektörüne yönelik tutumu. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(5), 101-116.
• Değirmenci, B. (2018). Toplumsal cinsiyet algısının meslek seçimine etkisi üzerine bir uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Ensari, M. Ş. ve Alay, H. K. (2017). Meslek seçimini etkileyen faktörlerin demografik değişkenler ile ilişkisinin araştırılması: İstanbul ilinde bir uygulama. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi (Humanitas), 5(10), 409-422.
• Gezer, M. (2010). Kariyer planlamasında meslek seçiminin önemi: meslek lisesi son sınıf öğrencileri üzerine bir araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Göktolga, Z. G. ve Gökalp, B. (2012). İş seçimini etkileyen kriterlerin ve alternatiflerin ahp metodu ile belirlenmesi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 13(2), 71- 86.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (3. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Kılıç, H. S. ve Çevikcan, E. (2011). Job selection based on Fuzzy AHP: An investigation including the students of İstanbul Technical University Management Faculty. International Journal of Business and Management Studies, 3(1), 173-182.
• Köroğlu, Ö. (2014). Meslek seçimi ile kişilik özellikleri arasında ilişkinin belirlenmesi: Turizm rehberliği öğrencileri üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2), 137-157.
• Kuruüzüm, A. ve Atsan, N. (2001). Analitik hiyerarşi yöntemi ve işletmecilik alanındaki uygulamaları. Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 1, 83-105.
• Kuzgun, Y. (2014). Meslek rehberliği ve danışmanlığına giriş (6. Basım). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Oh, H., Weitz, B. ve Lim, J. (2016). Retail career attractiveness to college students: Connecting individual characteristics to the trade-off of the job attribute. Journal of Retailing and Consumer Services, 31, 345-354.
• Omar, M. K., Zakaria, A., Ismail, S., Sin, J. S. L. ve Selvakumar, V. (2015). Job selection preferences of accounting students in Malaysian Private Universities. Procedia Economics and Finance, 31, 91-100.
• Özdağoğlu, A. (2008). Bulanık analitik hiyerarşi süreci yönteminde duyarlılık analizler: yeni bir alternatifin eklenmesi-enerji kaynağının seçimi üzerinde bir uygulama. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 14(2), 15-34.
• Özdemir, A. (2010). Yönetim biliminde ileri araştırma yöntemleri ve uygulamalar (2. Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Özgüven, İ. E. (2001). Çağdaş eğitimde psikolojik danışma ve rehberlik. Ankara: PDREM Yayınları. Özkoç, H. H., Marangoz, M. ve Aydın, A. E. (2018). Öğrencilerin kariyer alternatiflerini etkileyen faktörler ve girişimcilik eğitimi. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(1), 98-119.
• Pala, O. (2016). Bulanık analitik hiyerarşi prosesi ve meslek seçiminde uygulanması. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(3), 427-445.
• Pekkaya, M. ve Çolak, N. (2013). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin önem derecelerinin AHP ile belirlenmesi. International Journal of Social Science, 6(2), 797‐818.
• Sarıkaya, T. ve Khorshid, L. (2009). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen etmenlerin incelenmesi: Üniversite öğrencilerinin meslek seçimi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 393-423.
• Tezcan, F. (2018). Üniversite gençliğinin meslek seçimi ve gelecek beklentileri: Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi örneği. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(1), 27-57.
• Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yılmaz, İ. A., Dursun, B., Pektaş K. ve Altay, A. (2012). Üniversite öğrencilerinin kariyer seçimlerinin demografik özellikler açısından incelenmesi: Pınarhisar MYO örneği. Electronic Journal of Vocational Colleges, 2(2), 9-21.