SİGORTA SEKTÖRÜNÜN YARATTIĞI KAMUSAL DIŞSALLIKLAR

Yıl 2021, Cilt: 22 Sayı: 2, 73 - 88, 18.07.2021

Hakan Özcan Nuriye Zeynep Ökten İbrahim Uzpeder

https://doi.org/10.31671/doujournal.972985

Öz

Sigorta sektörünün ekonomideki çarpan etkisi, yarattığı dışsallıklar sayesinde yüksektir. Gelişmekte olan Türkiye ekonomisinin yatırımlar için ihtiyaç duyduğu tasarruf, finansman imkanları, güven ortamı, risklerin azaltılması gibi ana etkenlerde sigorta sektörünün katkısı büyük olacaktır. Küresel sigortacılık payı içinde Türkiye’nin sektör payı kapasitesine oranla düşük kalmaktadır. Bu makalenin amacı sigorta sektörünün ekonomi üzerinde yarattığı dışsallıkları irdeleyerek Türkiye’deki sigorta sektörünün gelişimi konusunda devletin düzenleyici rolü üzerine dikkat çekmektir.

Anahtar Kelimeler

Sigorta, Kamu, Negatif Dışsallık, Pozitif Dışsallık

Kaynakça

• Acınan, H. (2005). Sigortanın temel prensipleri. İstanbul: Güneş Sigorta Yayınları. Akerlof, G. A. (1970). The market for lemons: quality, uncertainty and the market mechanism, The Quarterly Jounal of Economics, 84(3), 488-500. DOI: 10.2307/1879431.
• Aksoy, N. (2017). İhracat kredi sigortası kavramı, hukukî niteliği ve benzer kurumlarla karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1), 66-91. DOI: 10.30798/makuiibf.305956.
• Alkin, E. (1992). İktisat. İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Arseven, H. (1987). Sigortanın tarihçesi ve geri kalmışlığımızın sebepleri. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 43(1-4), 415-431
• Balta, S. G. İ. (1997). Türkiye’de sigorta sektörünün gelişimi, ekonomideki yeri ve önemi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Baştürk, F., Çakmak, D. ve Demirtaş, B. (2017). Sigortacılığa giriş. Ankara: Bankacılık Akademisi.
• Bhattacharya, J. ve Sood, N. (2006). Health insurance and the obesity externality. Advances in Health Economics and Health Services Research, DOI: 10.1016/S0731-2199(06)17011-9.
• BİST (2020). Borsa İstanbul: İşlem gören şirketler. Erişim adresi https://www.borsaistanbul.com/tr/sayfa/73/islem-goren-sirketler
• Bolin, K. ve Cawley, J. H. (2007). Advances in health economics and health services research volume 17: the economics of obesity. Oxford: JAI Press.
• Bolin, K., Cawley, J. H., Grossman, M., Lindgren, B. (2007). The economics of obesity. Amsterdam: JAI Press Inc.
• Çiftçi, H. (2004). Türk sigorta sektörünün sorunları: DEA analizi ile Türk sigorta şirketlerinin etkinlik düzeylerinin belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 121-149.
• DAX (2020). Index composition report. DAX – German Indices, Deutsche Börse Group. Erişim adresi https://www.dax-indices.com/document/Resources/WeightingFiles/ Composition/ 2020/September/DAX_ICR.20200921.xls
• EGM (2020). Emeklilik Gözetim Merkezi. Erişim adresi https://www.egm.org.tr/ Ehrlich, I. ve Becker, G. S. (1972). Market ınsurance, self-ınsurance and self-protection. Journal of Political Economy, 80(4), 623-648. DOI: 10.1086/259916.
• Fidan, M. M. (2011). Kobi kredi piyasasında asimetrik bilgi ve ahlaki tehlike: Laleli örneği. Maliye Finans Yazıları Dergisi, 90(1), 41-57.
• Haller, M. (1975). Sicherheit durch versicherung, gedanken zur künftigen rolle der versicherung. Bern: Peter Lang.
• Hartmann, P., Heider, H., Papaionnau, E. ve Lo Duca, M. (2007). The role of financial markets and ınnovation in productivity and growth in Europe: Occasional paper series No 72. Frankfurt: European Central Bank.
• Heal, G. ve Kunreuther, H. (2005). You can only die once: ınterdependent security in an uncertain world. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
• Heshmat, S. (2011). Eating behavior and obesity: behavioral economics strategies for health professionals. New York: Springer Publishing Company.
• Houtepen, R. ve Meulen, R. (2000). New types of solidarity in the European welfare state. Health Care Analysis, 8(4), 329–340.
• Hofmann, A. (2009). Imperfect insurance markets: An economic analysis of externalities and consumer diversity, karlsruhe: Verlag Versicherungswirtschaft. Erişim adresi https://public.ebookcentral.proquest.com/choice/publicfullrecord.aspx?p=1204263
• Hussels, S., Ward, D. ve Zurbruegg, R. (2005). Stimulating the demand for insurance. Risk Management and Insurance Review, 8(2), 257-278.
• Karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortası primlerine ilişkin genelge. (2017). Hazine ve Maliye Bakanlığı (2017/1).
• KPMG (2020). Sigorta sektörüne bakış. Erişim adresi https://home.kpmg/tr/tr/ home/gorusler/2020/01 /sektorel-bakis-2020-sigortacilik.html
• Kunreuther, H. C., Pauly, M. V. ve McMorrow, S. (2013). Insurance and behavioral economics: Improving decisions in the most misunderstood ındustry. New York: Cambridge University Press. DOI: 10.1017/CBO9781139050319.
• Mahul, O. ve Stutley, C. J. (2010). Government support to agricultural ınsurance: challenges and options for developing countries. Washington DC: World Bank Publications. Erişim adresi https://openknowledge.worldbank.org/handle/10986/2432
• Özcan, H. (2020). Turkish insurance market. Turkey’s economy from different perspectives after 1980. (Ed. E. Yılmaz ve N. Tekeli). Berlin: Peter Lang. DOI: 10.3726/b16695.
• Park, S. C. ve Han, S. (2017). Externalities from driving luxury cars. Risk Management and Insurance Review, 20(3), 391-427. DOI: 10.1111/rmir.12085.
• Riegel, R. ve Miller, J. S. (1966). Insurance principles and practices (5. Baskı). New Jersey: Prentice-Hall.
• Seyfullahoğulları, Ç. A. ve Başoğlu, B. (2018). Türkiye’de özel sağlık sigortaları kapsamında prim üretimi ve gerçekleşen hasar analizi. İstanbul Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 15-27.
• Sigortacılık Kanunu (2007). T.C. Resmî Gazete (5684, 3 Haziran 2007).
• Soylu, A. B. ve Kırbeşoğlu, E. (2020). Dini inançların sigorta talebi üzerindeki etkileri: Fenomenolojik bir araştırma. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(3), 1524-1539
• Starc, A. ve Town, R. J. (2019). Externalities and benefit design in health insurance. The Review of Economic Studies, 1-32. DOI: 10.1093/restud/rdz052.
• Sukhdev, P. (2012). Corporation 2020: Transforming business for tomorrow’s world. Washington DC: Island Press. DOI: 10.1002/pfi.21441.
• Swiss Re (2005). World insurance in 2004: Growing premiums and stronger balance sheets. Zurich: Swiss Re Institute.
• Swiss Re (2018). World insurance in 2017: Solid, but mature life markets weigh on growth. Zurich: Swiss Re Institute.
• Şengür, M. ve Taban, S. (2016). Gelir dağılımı-tasarruf ilişkisi: Türkiye’de hanehalkı gelir türünün tasarruflar üzerindeki etkisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 49-71.
• Türk Ticaret Kanunu. (2011). T.C. Resmî Gazete (6102, 13 Ocak 2011).
• TSB (2020a). Resmi istatistikler. Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği. Erişim adresi https://www.tsb.org.tr/resmi-istatistikler.aspx?pageID=909
• TSB (2020). Türkiye Sigorta Birliği strateji raporu (2020-24). Erişim adresi https://www.tsb.org Uralcan, G. Ş. (2004). Temel sigorta bilgileri ve sigorta sektörünün yapısal analizi. İstanbul: Beta Yayınevi.
• Ünal, T. (1994). Sigorta sektörünün ekonomik işlevi ve fon yaratma kapasitesi. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
• Vickrey, W. (1968). Automobile accidents, tort law, externalities, and ınsurance: An economist’s critique. Law and Contemporary Problems, 33(3), 464-487.
• Ward, D. ve Zurbruegg, R. (2000). Does insurance promote economic growth? evidence from OECD Countries. The Journal of Risk and Insurance, 67(4), 489-506
• Willett, A. H. (1901). The economic theory of risk and ınsurance, New York: The Columbia University Press, DOI: 10.9783/9781512808995.
• Wu, C. ve Colwell, P. F. (1988). Moral hazard and moral imperative. The Journal of Risk and Insurance, 55(1), 101-117. DOI: 10.2307/253283
• Yuca, H. (2012). Bankacılık sektöründe takipteki krediler-teminat ilişkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yücememiş, B., Akpınar, Ö. ve Okay, G. (2011). Türk sigorta sektöründe yabancı payının sektöre olası etkileri: AB perspektifinde değerlendirme. Avrupa Araştırmaları Dergisi, 19(1), 53-75.
• Zortuk, M. ve Ebeoğlugil, F. (2016). Seçilmiş geçiş ekonomilerinde insani kalkınma ve sigorta ilişkisi: Ampirik bir çalışma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Afro-Avrasya Özel Sayısı, 378-395.