EURO/TL VOLATİLİTESİNİN TÜRKİYE - AVRUPA BİRLİĞİ TİCARET PERFORMANSI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: AMPİRİK BULGULAR

Yıl 2013, Cilt: 14 Sayı: 1, 112 - 124, 01.01.2013

Mehmet Şentürk Yusuf Ekrem Akbaş Suzan Ergün

Öz

Bu çalışmada; 1996-2011 döneminde, Euro/TL kurundaki dalgalanmaların Türkiye-AB ticaretini nasıl etkilediği araştırılmıştır. Bu bağlamda, öncelikle Philips-Perron ve KPSS birim kök testleri ve daha sonra da, Zivot-Andrews ve Lee- Strazicich yapısal kırılma testleri gerçekleştirilmiştir. Son olarak ise, değişkenler arasındaki ilişkinin yönünü belirlemek amacıyla Dolado-Lütkepohl Granger nedensellik testi uygulanmış ve Türkiye-AB ticaretinde çift yönlü nedensellik tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dış Ticaret, Euro/TL, Zivot-Andrews, Lee-Strazicich, Dolodo-Lutkepohl-Granger

THE EFFECTS OF EURO/TL VOLATILITY ON THE PERFORMANCE OF TURKEY - EUROPEAN UNION TRADE: EMPIRICAL EVIDENCE

Öz

In this study the effect of Euro/TL exchange rate fluctuations on Turkey-EU trade is analyzed for 1996-2011 period. In this context, the PhilipsPerron and KPSS unit root tests are carried out first. In addition, the Zivot-Andrews and Lee-Strazicich structural break tests were also performed. Finally, DoladoLutkepohl Granger causality test was applied in order to determine the direction of the relationship between the variables. The tests revealed a bi-directional causality in Turkey-EU trade

Anahtar Kelimeler

Foreign Trade, Euro/TL, Zivot-Andrews, Lee- Strazicich, DolodoLutkepohl-Granger

Kaynakça

• ACARAVCI, A., ÖZTÜRK, İ. (2002). Döviz kurundaki değişkenliğin Türkiye ihracatı üzerine etkisi: ampirik bir çalışma. Review of Social, Economic and Business Studies. Vol. 2, ss. 197-206.
• BOOTH, G. G., CİNER, C. (2005). German dominance in the European Monetary System: a reprise using robust wald tests. Applied Economics Letters. Cilt: 12.
• CIARRETA, A., ZARRAGA, A. (2009). Electricity consumption and economic growth: evidence from Spain. Applied Economics Letter. Vol. 18, ss:1-36.
• DOLADO, J.J., LUTKEPOHL, H. (1996). Making Wald test work for cointegrated VAR systems. Econometric Reviews. Vol. 15, ss. 369-386.
• EGE, İ., NAZLIOĞLU, Ş., BAYRAKDAROĞLU, A. (2008). Financial development and economic growth: cointegration and causality analysis for the case of Turkey. Management and Administration Research Center. Working Paper No: 2008-04, ss. 1-15.
• ENDERS, W. (2004). Applied econometric time series. John Wiley ve Sons Ltd. England.
• KÖSE, N., AY, A., TOPALLI, N. (2008). Döviz kuru oynaklığının ihracata etkisi: Türkiye örneği (1995-2008). Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Cilt: 10, Sayı: 2, ss. 25-45.
• KWAITKOWSKI, D., PHILLIPS, P.C.B., SCHMIDT, P. VE SHIN, Y. (1992). Testing the null hypothesis of stationarity against the alternative of a unit root: how sure are we that economic time series have a unit root?. Journal of Econometrics. Vol. 54. ss. 159–178.
• LEE, J., STRAZICICH, M. C. (2002). Minimum LM unit root test with two structural breaks. Discussion Paper Check 02-20. Department of Economics, University of Central Florida, USA.
• LEE, J., STRAZICICH, M. C. (2003). Minimum Lagrange multiplier unit root test with two structural breaks. The Review of Economics and Statistics, Cilt: 85, Sayı: 4.
• LEE, J., STRAZICICH, M. C. (2004). Minimum LM unit root test with one structural break. Working Papers 04-17. Department of Economics, Appalachian State University.
• LUTKEPOHL, H., KRATZIG, M. (2004). Applied time series econometrics (Themes in Modern Econometrics). Cambridge University Press.
• NARAYAN, P.K., SMYTH, R. (2005). Electricity consumption, employment and real income in Australia: evidence from multivariate Granger causality tests. Energy Policy.Vol: 33, pp. 1109– 1116.
• PHILLIPS, P.C.B. VE PERON, P., (1988), Testing for a unit root in time series regression. Biometrika. Vol. 75, ss. 335-346.
• RAMAK, R., KORKMAZ, A. (2005). Reel döviz kuru ve dış ticaret dengesi ilişkisi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi. Sayı: 2, ss.11-29.
• SAATÇİOGLU, C., KARACA, O. (2004). Döviz kuru belirsizliğinin ihracata etkisi: Türkiye örneği. Doğuş Üniversitesi Dergisi. Cilt: 5, Sayı: 2, ss. 183-195.
• TARI, R., YILDIRIM, D.Ç. (2009). Döviz kuru belirsizliğinin ihracata etkisi: Türkiye için bir uygulama. Yönetim ve Ekonomi. Cilt: 16, Sayı: 2, ss. 95-105.
• TCMB Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (2012). [Erişim Adresi]: http://evds.tcmb.gov.tr/, [Erişim tarihi]: 11.12.2012.
• TEMURLENK, S., OLTULULAR, S. (2007). Türkiye’nin temel makro ekonomik değişkenlerinin bütünleşme dereceleri üzerine bir araştırma. VIII. Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu. 24-25 Mayıs 2007, Malatya.
• TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU (2012). Dış ticaret istatistikleri, [Erişim Adresi]: http://tuik.gov.tr, [Erişim Tarihi]: 11.12.2012.
• VERGİL, H., YILDIRIM, E. (2006). AB-Türkiye Gümrük Birligi’nin Türkiye’nin rekabet gücü üzerindeki etkileri. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Sayı: 26.
• ZIVOT, E., ANDREWS, D. W. K. (1992). Further evidence on the great crash, the oil-price shock, and the unit-root hypothesis. Journal of Business and Economic Statistics. Temmuz 1992, Cilt: 10, No: 3.