BLOK ZİNCİRİ TEKNOLOJİSİ: E-DEFTER UYGULAMASI

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 1, 357 - 373, 20.12.2023

Mansur Beştaş Tunay Aslan

https://doi.org/10.31671/doujournal.1260200

Öz

Teknoloji sadece işletmeleri değil beraberinde devletlerin de kamuya yönelik iş yapış şeklini değiştirmiştir. Teknolojinin etkisi kaçınılmaz olarak muhasebe ve devlet ilişkisini de etkilemiştir. Teknolojinin bir yan ürünü olarak ortaya çıkan blok zinciri teknolojisinin, veri kaydı ve yönetimi konusunda ortaya koyduğu farklı bakış açısı birçok alanda etkisini göstermektedir. Muhasebe sistemlerinin temel fonksiyonu olarak veri kaydı tutulması ister istemez blok zinciri ile yeniden yorumlanmasının gerekliliğini ortaya koymuştur. Bu çalışma, literatürde bulunan diğer çalışmaları değerlendirmiş olup, blok zinciri teknolojisinin muhasebe sistemlerine yönelik olası etkileri açıklamış ve bu alandaki çalışmaların teorik düzeyde kaldığını tespit etmiştir.
Muhasebe sistemlerinin bir görevi olan defter kaydının elektronik olarak uygulanmasında bulunan teorik problemler ele alınmış ve blok zinciri teknolojisi ile uygulamalı bir örneğinin adımları açıklanmıştır. Böylelikle âdemi merkeziyetçi olmayan bir uygulamanın sağlayacağı şeffaflık vurgulanmıştır. Şeffaflık veri yönetimi ve muhasebe süreçlerinin kalitesini yükseltmektedir. E-defter kayıtlarının blok zinciri ile entegrasyonunu uygulamalı olarak açıklaması yönüyle özgün bir çalışmadır.
Muhasebe sistemlerinin bir görevi olan defter kaydının elektronik olarak uygulanmasında bulunan teorik problemler ele alınmış ve blok zinciri teknolojisi ile uygulamalı bir örneğinin adımları açıklanmıştır. Böylelikle âdemi merkeziyetçi olmayan bir uygulamanın sağlayacağı şeffaflık vurgulanmıştır. Şeffaflık veri yönetimi ve muhasebe süreçlerinin kalitesini yükseltmektedir. E-defter kayıtlarının blok zinciri ile entegrasyonunu uygulamalı olarak açıklaması yönüyle özgün bir çalışmadır.

Anahtar Kelimeler

Veri Yönetimi, Blok Zinciri, Muhasebe, E-Defter, Akıllı Sözleşme

BLOCKCHAIN TECHNOLOGY: E-LEDGER APPLICATION

Öz

Technology has changed not only businesses but also the way of doing business for the public in their states. The effect of technology has inevitably affected the relationship between accounting and government. Blockchain technology, which emerged as a by-product of technology, has a different perspective on data recording and management. Keeping data records as the basic function of accounting systems has inevitably revealed the necessity of reinterpreting it with blockchain. In this study, he evaluated the previous studies and determined that the possible effects of blockchain technology on accounting systems were explained and the studies remained at the theoretical level.
In this study, the theoretical problems in the electronic application of ledger, which is a task of accounting systems, are discussed and the steps of an applied example with blockchain technology are explained. Thus, the transparency that a decentralized application will provide has been emphasized. Transparency improves the quality of data management and accounting processes. This study is an original study in terms of explaining the integration of e-ledger records with the blockchain practically.

Anahtar Kelimeler

Data Management, Blokchain, Accounting, E-Ledger, Smart Contract

Kaynakça

• 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu (1961). T.C. Resmi Gazete (10705, 12 Ocak 1961).
• Abdioğlu, H., Demirkapı, E. ve Erdöl, M. (2014). Yeni Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanunu’na göre defterlerin incelenmesi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 21(1), 91-105.
• Acar, V. ve Öksüz, Ö. (2013). Finansal bilgilerin elektronik ortamda paylaşımı ve e-defter uygulamaları. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 5(8), 62-89.
• Allison, I. (2016). Skuchain: Here’s how blockchain will save global trade a trillion dollars. International Business Times, 1–5. Erişim Adresi https://www.ibtimes.co.uk/skuchain-heres-how-blockchain-will-save-global-tradetrillion-dollars-1540618. Erişim tarihi: 28.12.2021
• Altaş, S. (2013). Tacirler tarafından tutulacak defterler ve bu defterlerin onaylanması. Mali Çözüm Dergisi, 116, 95-110.
• Baev, A. A., Levina, V. S., Reut, A. V., Svidler, A. A., Kharitonov, I. A. ve Grigor’ev, V. V. (2020). Blockchain technology in accounting and auditing. Accounting. Analysis. Auditing, 7(1), 69-79. https://doi.org/10.26794/2408-9303-2020-7-1-69-79
• Benet, J. ve Greco, N. (2017). Filecoin: A decentralized storage network. Protocol Labs. Erişim Adresi https://filecoin.io. Erişim tarihi: 28.12.2021
• Beştaş, M. (2022). Blok zincir ekonomisinde yeni uygulamalar: E-fatura üzerine bir inceleme. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 17(67), 821-837. https://doi.org/10.19168/jyasar.1066886
• Bonsón, E., ve Bednárová, M. (2019). Blockchain and its implications for accounting and auditing. Meditari Accountancy Research, 27(5), 725-740. https://doi.org/10.1108/MEDAR-11-2018-0406
• Brito, J., ve Castillo, A. (2013). Bitcoin: A primer for policymakers. Mercatus Center at George Mason University. Cai, C. W. (2021). Triple‐entry accounting with blockchain: How far have we come?. Accounting ve Finance, 61(1), 71-93. https://doi.org/10.1111/acfi.12556
• Clack, C. D., Bakshi, V. A., ve Braine, L. (2016). Smart contract templates: foundations, design landscape and research directions. arXiv preprint arXiv:1608.00771.
• CONSENSYS (2021). Truffle Suite. Erişim Adresi https://trufflesuite.com/ganache/.
• Coyne, J. G., ve McMickle, P. L. (2017). Can blockchains serve an accounting purpose?. Journal of Emerging Technologies in Accounting, 14(2), 101-111.
• Dai, J., ve Vasarhelyi, M. A. (2017). Toward blockchain-based accounting and assurance. Journal of Information Systems, 31(3), 5-21. https://doi.org/10.2308/isys-51804
• De La Rosa, J. L., Torres-Padrosa, V., El-Fakdi, A., Gibovic, D., Hornyák, O., Maicher, L., ve Miralles, F. (2017). A survey of blockchain technologies for open innovation. World Open Innovation Conference 2017 (1–27. ss.). San Francisco.
• Dursun, G. D., Ektik, D. ve Tutcu, B. (2019). Mesleğin dijitalleşmesi: muhasebe 4.0. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(6), 264-271.
• Erturan, İ. ve Ergin, E. (2018). Muhasebe mesleğinde dijitalleşme: endüstri 4.0 etkisi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(72), 153-165. http://dx.doi.org/10.16992/ASOS.13784
• Elektronik Defter Genel Tebliği. (2011). T.C. Resmî Gazete (28141, 13 Aralık 2011).
• Finley, K. (2016). The inventors of the internet are trying to build a truly permanent web. Wired. Erişim Adresi https://www.wired.com/2016/06/inventors-internet-trying-build-truly-permanent-web/
• Fullana, O. ve Ruiz, J. (2021). Accounting information systems in the blockchain era. International Journal of Intellectual Property Management, 11(1), 63-80. https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3517142
• Gidersoy, B. (2019). Genel muhasebe. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Gökçen, G. ve Özdemir, M. (2016). Türkiye’de muhasebe uygulamalarından e- defter ve e- fatura uygulama. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 12(46), 137-154. https://doi.org/10.14783/od.v12i46.1000010008
• Haber, S. ve Stornetta, W. S. (1990). How to time-stamp a digital document. Advances in Cryptology. 537, 437-455. https://doi.org/10.1007/3-540-38424-3_32
• Hambıralovıc, M. ve Karlsson, R. (2018). Blockchain Accounting in a Tripple-Entry System. Erişim adresi https://lup.lub.lu.se/luur/download?func=downloadFile&recordOId=8953732&fileOId=8953736.
• Jamil, F., Hang, L., Kim, K., ve Kim, D. (2019). A novel medical blockchain model for drug supply chain integrity management in a smart hospital. Electronics, 8(5), 505. https://doi.org/10.3390/electronics8050505
• Kapanoğlu, A., Sökmen, B., ve Aykın, H. (2011). Kayıtdışı ekonomi ve yolsuzlukla mücadele açısından maliye teftiş kurulu elektronik denetim uygulaması. Erişim adresi https://vergidosyasi.com/2017/04/11/kayitdisi-ekonomi-ve-yolsuzlukla-mucadele-acisindan-maliye-teftis-kurulu-elektronik-denetim-uygulamasi.
• Lau, D., Lau, D., Jın, T. S., Kho, K., Azmı, E., Lee, T. M. ve Ong, B. (2020). How to Defi. (Vol. 1). Erişim adresi https://www.coingecko.com/account/rewards/how-to-defi-book?locale=tr.
• Merkle, R. C. (1987). A digital signature based on a conventional encryption function. Advances in Cryptology, 293 LNCS. 369–378. doi:10.1007/3-540-48184-2_32
• Nakamoto, S. (2008). Bitcoin: A peer-to-peer electronic cash system. Decentralized Business Review. 21260.
• Narayanam, K., Goel, S., Sıngh, A., Shrınıvasan, Y., Chakraborty, S., Selvam, P. ve Verma, M. (2020). Blockchain based e-invoicing platform for global trade. 2020 IEEE International Conference on Blockchain (Blockchain), 385–392. IEEE. https://doi.org/10.1109/Blockchain50366.2020.00056
• Narayanan, A., Bonneau, J., Felten, E., Miller, A., ve Goldfeder, S. (2016). Bitcoin and cryptocurrency technologies: a comprehensive introduction. Princeton: Princeton University Press.
• Özkul, F. ve Alkan B. (2020). Dijital çağda muhasebenin dönüşümü:“Blockchain” teknolojisinde muhasebe ve mali kontroller. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 22(2), 218-236. https://doi.org/10.31460/mbdd.657162
• Öztürk, M. ve Çarıkçı, O. (2019). Elektronik muhasebe uygulamaları kapsamında geleceğin muhasebecileri üzerine bir araştırma. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(16), 1007-1026. https://doi.org/10.33692/avrasyad.543664
• Pascual Pedreño, E., Gelashvili, V., ve Pascual Nebreda, L. (2021). Blockchain and its application to accounting. Intangible Capital, 17(1), 1-16. http://dx.doi.org/10.3926/ic.1522
• Ragnedda, M., ve Destefanis, G. (Eds.). (2020). Blockchain and Web 3.0: social, economic, and technological challenges (1st ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9780429029530
• Sharma, A. (2018). 5 trends shows how blockchain ıs changing social media. Hacker Noon. Hackernoon. Erişim adresi https://hackernoon.com/5-trends-shows-how-blockchain-is-changing-social-media-ba50c975c041.
• Şuekinci, C. ve Çatıkkaş, Ö. (2020). Blok zinciri teknolojisinin muhasebe ve vergilendirme üzerine etkileri. Mali Çözüm Dergisi, 30, 51-65.
• Tekbaş, İ., Kurnaz, E., ve Azaltun, M. (2018). Dijital muhasebe okuryazarlığı: muhasebe meslek mensupları üzerine bir araştırma. In 5. International Congress on Accounting and Finance Research (ICAFR), Seferihisar, İzmir.
• Tektüfekçi, F. (2017). E-dönüşüm sürecinde e-muhasebe uygulamaları: Türkiye örneği. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 12(1), 79-88.
• WEB3JS (2021). Ethereum javascript API. Erişim adresi https://web3js.readthedocs.io/en/v1.7.0/index.html.
• Yu, T., Lin, Z., ve Tang, Q. (2018). Blockchain: the introduction and its application in financial accounting. Journal of Corporate Accounting & Finance, 29(4), 37-47. https://doi.org/10.1002/jcaf.22365