VERGİ YÜKÜ VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 2004-2020 TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2022, Sayı: 10, 62 - 69, 03.01.2023

Serhat Gözen

Öz

Bu çalışmada Türkiye’de 81 il düzeyinde vergi yükü ile ekonomik büyüme ilişkisi 2004-2020 dönemi için araştırılmaktadır. Çalışmada yıllık veriler kullanılarak Westerlund (2007) panel eşbütünleşme ve Emirmahmutoğlu ve Köse (2011) nedensellik testleri uygulanmıştır. Panel eşbütünleşme testi sonucunda vergi yükü ile ekonomik büyüme arasında eşbütünleşme ilişkisi tespit edilmiştir. Eşbütünleşme testinin ardından uygulanan nedensellik testi sonucunda panel geneli için vergi yükünden ekonomik büyümeye ve ekonomik büyümeden de vergi yüküne doğru nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. İl bazında ise bu durumun üç ilde geçerli olduğu belirlenmiştir. Dokuz ilde ekonomik büyümeden vergi yüküne doğru nedensellik ve on dokuz ilde de vergi yükünden ekonomik büyümeye doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Vergi Yükü, Ekonomik Büyüme, Eşbütünleşme ve Nedensellik Testi

THE RELATİONSHİP BETWEEN TAX BURDEN AND ECONOMİC GROWTH: THE CASE OF 2004-2020 TURKEY

Öz

In this study, the relationship between tax burden and economic growth at the level of 81 provinces in Turkey is investigated for the period of 2004-2020. Westerlund (2007) panel cointegration and Emirmahmutoğlu and Köse (2011) causality tests were applied using annual data in the study. As a result of the panel cointegration test, a cointegration relationship was determined between the tax burden and economic growth. As a result of the causality test applied after the cointegration test, a causal relationship from tax burden to economic growth and from economic growth to tax burden was determined for the panel in general. On a provincial basis, it was determined that this situation was valid in three provinces. Causality from economic growth to tax burden in nine provinces and one-way causality from tax burden to economic growth in nineteen provinces were determined.

Anahtar Kelimeler

Tax Burden, Economic Growth, Cointegration and Causality Test

Kaynakça

• Akıncı, A. ve Atalay, M. (2021). Türkiye’de Vergi Yükü ile Kişi Başına Düşen Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Arasındaki İlişki: Fourier Yaklaşımı. Sayıştay Dergisi, 32 (121), 127-152.
• Anastassiou, T. ve Dritsaki, C. (2005). Tax Revenues and Economic Growth: An Empirical Investigation for Greece Using Causality Analysis. Journal of Social Sciences, 1(2), 99-104.
• Arnold, J., Brys, B., Heady, C., Johansson, A., Schwellnus, C. ve Vartia, L. (2011). Tax Policy for Economic Recovery and Growth. Economic Journal, 121, 59-80.
• Breusch, T. S., ve Pagan, A. R. (1980). The Lagrange Multiplier Test and its Applications to Model Specification in Econometrics. The Review of Economic Studies, 47(1), 239-253.
• Çelikay, F. (2018). Vergi Yükünün Ekonomik Büyüme Hızı Üzerindeki Etkileri: Türkiye’deki İller Örnekleminde Ampirik Bir Analiz (2005-2014). İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 3(5), 37-55.
• Demir, M. ve Sever, E. (2017). Vergi Gelirleri Ekonomik Büyüme İlişkisi: OECD Ülkelerine İlişkin Panel Veri Analizi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9 (2), 51-66
• Durkaya, M. ve Ceylan, S. (2006). Vergi Gelirleri ve Ekonomik Büyüme. Maliye Dergisi, 150, 79-89.
• Emirmahmutoğlu, F. ve Köse, N. (2011). Testing for Granger Causality in Heterogeneous Mixed Panels. Economic Modelling, 28(3), 870-876. Karaş, G. (2022). Vergi Yapısı ve Ekonomik Büyüme: G7 Ülkeleri Örneği. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 8(1): 94-114.
• Karayılmazlar, E. ve Göde, B. (2017). Vergi Yükünün Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10 (4), 131-142.
• Laffer, A. (2004). The Laffer Curve: Past, Present and Future, The Heritage Foundation, No: 1765, 1-16.
• Lee Y. ve Gordon R.H. (2005). Tax Structure and Economic Growth. Journal of Public Economics, 89, 1027-1043.
• Liu, H., Nguyen, H. C., ve Tran, T. H. (2012). Tax burden and economic growth: theory and practice in Vietnam. In 2nd International Conference on Business and Economics Research (ICBER) 46, 78-85.
• Maganya, M.H. (2020). Tax revenue and economic growth in developingcountry: an autoregressive distribution lags approach. Central EuropeanEconomic Journal, 7(54), 205-217.
• Mercan, M. (2014). Budget Deficits Sustainable? An Empirical Analysis For OECD Countries. Social and Behavioral Sciences, 131, 258-263. Myles, G.D. (2000), Taxation and Economic Growth. Fiscal Studies, 21, 141-168.
• Organ, İ. ve Ergen, E. (2017). Türkiye’de Vergi Yükünün Ekonomik Büyümeye Etkileri Üzerine Bir Çalışma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27, 198-207.
• Özpence, O., ve Mercan, N. (2020). The relationship between tax burden and economic growth: Turkey case. Journal of Business Economics and Finance, 9(2), 143-154.
• Pesaran, M. H. (2007). A Simple Panel Unit Root Test in The Presence of Cross-Section Dependence. Journal of Applied Econometrics, 2(2), 265-312.
• Pesaran, M. H., ve Yamagata, T. (2008). Testing Slope Homogeneity in Large Panels. Journal of Econometrics, 142(1), 50-93.
• Pesaran, M.H. (2004). General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels. IZA Discussion Paper, 1240.
• Sağdıç, E.N. ve Aydın, D. (2021). Dolaylı ve Dolaysız Vergiler ile Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği (2006-2018). International Journal of Public Finance, 6(1), 21-46.
• Sağdıç, E.N., Tekin, A. ve Yıldız, F. (2019). Savunma Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Seçilmiş Ab Ülkeleri Üzerine Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi. Eurasian Academy of Sciences Social Sciences Journal, 29, 104-124.
• Saraç, T. B. (2015). Vergi Yükü ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği. Maliye Dergisi, 169: 21-35.
• Stoilova, D. (2017). Tax structure and economicgrowth: Evidence from the European Union.Contaduriay Administracion, 62(3), 1041–1057.
• Szabo, A. (2014). Testing Monetary Exchange Rate Models With The Westerlund Panel Cointegration Test. ECONOMICA, 172-179.
• Westerlund, J. (2007). Testing for Error Correction in Panel Data. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 69, 709–748.
• Widmalm, F. (2001). Tax Structure and Growth: Are Some Taxes Better Than Others?, Public Choice, 107(3/4), 199-219.