POZİTİF ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ ÇALIŞMALARI VE POZİTİF ÖRGÜTSEL DAVRANIŞLA İLGİLİ KAVRAMLARIN TÜRK ALANYAZINDAKİ YERİ: SON ON YILIN ANALİZİ

Yıl 2025, Sayı: 15, 84 - 93, 30.06.2025

Tuba Yiyit

https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1705212

Öz

2000’li yılların başında Seligman tarafından ortaya atılan pozitif psikoloji akımının yönetim çalışmalarına yansıması olan pozitif örgütsel davranış akımı, iş dünyasında uzun vadeli başarı, sürdürülebilirlik gibi kavramların da öneminin artmasıyla beraber daha da önemli bir uygulama alanı haline gelmiştir. Bu çalışma Türkiye’de son on yılda yapılan pozitif örgütsel davranış akımı ile ilgili çalışmalarının betimsel analiz ve içerik analizi yöntemleri kullanarak incelenmesi ve hangi değişken üzerinde durulduğu; hangi yöntemlerle ve hangi değişkenlerle birlikte incelendiğinin araştırılmasını amaçlamaktadır. Araştırma kapsamında incelenen 1363 çalışmada 567 farklı değişken üzerinden çalışanların ve örgütlerin incelendiği; bu değişkenlerin incelenmesinde 9 farklı veri toplama ve analiz tekniği kullanıldığı görülmüştür. Ayrıca sonrasında örgüt, iş, psikolojik bakış, çalışan, birey, liderlik, kültür, negatif davranış olmak üzere 8 farklı koda ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Pozitif Psikoloji , Pozitif Örgütsel Davranış , İçerik Analizi

POSITIVE ORGANIZATIONAL BEHAVIOR STUDIES AND THE PLACE OF CONCEPTS RELATED TO POSITIVE ORGANIZATIONAL BEHAVIOR IN TURKISH LITERATURE: AN ANALYSIS OF THE LAST DECADE

Öz

Positive organizational behavior, which reflects the concept of positive psychology introduced by Seligman in the early 2000s in management studies, has become an increasingly important field of application with the growing significance of concepts such as long-term success and sustainability in the business world. This study aims to examine positive organizational behavior studies conducted in Turkey over the last ten years using descriptive and content analysis methods and to investigate which variables have been emphasized, which methods have been used, and in conjunction with which variables these studies have been conducted. In the 1363 studies examined within the scope of the research, it was observed that employees and organizations were analyzed through 567 different variables, and 9 different data collection and analysis techniques were used in the examination of these variables. Furthermore, eight different codes were identified: organization, work, psychological perspective, employee, individual, leadership, culture, and negative behavior.

Anahtar Kelimeler

Positive Psychology , Positive Organizational Behavior , Content Analysis

Kaynakça

• Allen, N., & Meyer, J. P. (1990). Organizational Socialization Tactics: A Longitudinal Analysis of Links to Newcomers' Commitment and Role Orientation. Academy of Management Journal, 33(4), s. 847-858.
• Ashforht, B. E., & Mael, F. (1989). Social Identity Theory and the Organization. Academy of Management Review, 14(1), s. 20-39.
• Bandura, A., & Locke, E. (2003). Negative self-efficacy and goal effects revisited. Journal of Applied Psychology,, 88(1), s. 87-99.
• Bateman, T., & Crant, J. (1999). : Proactive Behavior: Meaning, Impact, Recommendations. Business Horizons, 42(3), s. 63-70.
• Donaldson, S., & Ko, I. (2010). Positive organizational psychology, behavior, and scholarship: A review of the emerging literature and evidence base. The Journal of Positive Psychology, 5(3), 177-191.
• Erkutlu, V. (2015). Pozitif Örgütsel Davranış. Akademisyen Kitabevi.
• Eryılmaz, İ. (2024). Pozitif Örgütsel Davranış Çalışmaları Üzerine Sistemli Bir İnceleme ve Eleştiriler: Quo Vadis? Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 641–657.
• Goswami, M., & Goswami, A. (2023). A comprehensive examination of psychological capital research using bibliometric, TCCM and content analysis. Benchmarking: An International Journal, 30(5), 1588-1622.
• Graham, J. (1991). An Essay on Organizational Citizenship Behavior. Employee Responsibilities and Rights Journal, 4(4), s. 549-270.
• Grant, A., Parker , S., & Collins, C. (2009). Getting credit for proactive behavior: Supervisor reactions depend on what you value and how you feel. , 62(1), . Personnel Psychology, s. 31–55.
• Grözinger, A. C., Wolff, S., Ruf, P., & Moog, P. (2022). The power of shared positivity: organizational psychological capital and firm performance during exogenous crises. Small Bus Econ, 58, 89–716. doi:https://doi.org/10.1007/s11187-021-00506-4
• Jorgensen, İ., & Nafstad, H. E. (2012). Positive Psychology: Historical. S. J. P. Alex Linley, & P. a. Perspective içinde, Positive Psychology in Practice. John Wiley & Sons.
• Kahn, W. (1990). Psychological Conditions of Personal Engagement and Disengagement at Work. The Academy of Management Journal, 33(4), s. 692-724.
• Kanten, P., & Yeşiltaş, M. (2013). Pozitif Örgütsel Davranışlar Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 4(8), 83-106.
• Karacaoğlu, K., & İnce, F. (2013). Pozitif Örgütsel Davranışın Örgütsel Sinizm Üzerindeki Etkileri: Kayseri İlindeki İmalat Sanayi İşletmelerinde Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18(1), 181-202.
• Kaya, Ç. (2024). A Conceptual Analysis of Proactive Behaviors: Impacts on Individual and Organizational Contexts. Journal of Economics Business and International Relations, 3(2), s. 156-187. doi:https://doi.org/10.58654/jebi.1586686
• Kurşunmaden, F., & Bedük, A. (2023). A Biblıometrıc Analysıs of the Studıes in 2019 and 2020 On Posıtıve Organızatıonal Behavıor. Journal of Business and Finance in Emerging Markets, 6(1).
• Kutanis, R. Ö., & Oruç, E. (2014). Pozitif örgütsel davranış ve pozitif psikolojik sermaye üzerine kavramsal bir inceleme. The Journal of Happiness & Well-Being, 2(2), s. 145-159.
• Lee, K., Allen, N. J., Meyer, J. P., & Kyung, Y. R. (2001). The Three-Component Model of Organisational Commitment: An Application to South Korea. Applied Psychology, s. 479-640.
• Luthans, F. (2002). Positive organizational behavior Developing and managing psychological strengths. Academy of Management Executive,, 16(1), s. 57-72.
• Luthans, F. (2002b). The need for Meaning of Pozitive Organizational Behavior. Journal of Orgaznizational Behavior, s. 695-706.
• Luthans, F., & Avolio, B. (2009). "The “Point” of Positive Organizational Behavior". Journal of Organizational Behavior, s. 291-307.
• Luthans, F., & Youssef, C. (2007). Emerging Positive Orgaznisational Behavior. Journal of Management, 33(3), s. 321-349.
• Luthans, F., Avolio, B., Avey, J., & Norman, S. (2007). Positive Psychological Capital: Measurement and Relationship with Performance and Satisfaction. Personnel Psychology, 60, s. 541–572.
• Manuti, A., Giancaspro, M., Molino, M., Ingusci, E., Russo, V., Signore, F., . . . Cortese, C. (2020). “Everything Will Be Fine”: A Study on the Relationship between Employees’ Perception of Sustainable HRM Practices and Positive Organizational Behavior during COVID19. Sustainability, 12(23), 10216.
• Mert, Z. (2021). Pozitif örgütsel davranışın örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi. Journal of Original Studies, 1(3). Özdemir, M. (2010). Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-34.
• Pan, X., Chen, M., Hao, Z., & Bi, W. (2018). The Effects of Organizational Justice on Positive Organizational Behavior: Evidence from a Large-Sample Survey and a Situational Experiment. Frontiers in Psychology, 8(2315).
• Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Paine, J. B., & Bachrach, D. G. (2000). Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoretical and Empirical Literature and Suggestions for Future Research. Journal of Management, 26(3), s. 513-563.
• Rhoades, L., & Eisenberger, R. (2002). Perceived Organizational Support: A Review of the Literature. Journal of Applied Psychology, 87(4), s. 698–714.
• Schaufeli, W. B., Salanova, M., González-Romá, V., & Bakker, A. B. (2002). The measurement of engagement and burnout: A two sample confirmatory factor analytic approach. Journal of Happiness Studies, 3, s. 71–92,.
• Seligman, M. (2000). Positive psychology: An introduction. (Cilt 55). American Psychologist.
• Siegall, M., & Gardner, S. (1999). Contextual factors of psychological empowerment. Personnel Review, 29(6), s. 703-722.
• Smith, C., Organ, D., & Near, J. (1983). Organizational Citizenship Behavior: Its Nature and Antecedents. Journal of Applied Psychology, 68(4), s. 653-663.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Zhang, L., Wider, W., Fauzi, M., Jiang, L., Tanucan, J., & Udang, L. (2024). Psychological capital research in HEIs: Bibliometric analysis of current and future trends. Heliyon, 10. doi:https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2024.e26607
• Zimmerman, M. (1995). Psychological Empowerment: Issues and Illustrations. American Journal of Community Psychology,, 23(5), s. 581-599.