The “One Arab State” Motto of the Pan-Arabist Syrian Baath Party and the Failure of the United Arab Republic Initiative

Yıl 2024, , 237 - 248, 26.04.2024

Cemal Kazak

https://doi.org/10.51290/dpusbe.1446930

Öz

This study examines the project of uniting all Arab countries under a single roof, which deeply influenced the political life of the Middle East, whose foundations were laid in 21st century Syria, whose framework was drawn with an emphasis on Arab nationalism and was founded on Arab Socialism, and which was one of the main ideological goals of the Baath Party. The first step of the Arab Unity Project was undoubtedly the Syrian-Egyptian unification. In this context, Baath's idea of Arab nationalism, which is one of the most important cornerstones of the road to unity, is conceptually discussed. The most important factor in choosing this topic is that the Baath Party is an ideology that deeply influences the political and social life in the Middle East, has widespread organization and has the capacity to influence large masses of people. In the study, the political and economic failures of this first step taken for a greater Arab unity, according to the Baathists, are evaluated.

Anahtar Kelimeler

Baath Party, United Arap Republic, Arap Nationalism

Pan-Arabist Suriye Baas Partisinin; “Tek Bir Arap Devleti” Mottosu ve Birleşik Arap Cumhuriyeti Girişiminin Başarısızlığı

Öz

Bu çalışma Ortadoğu siyasi hayatını derinden etkileyen, temelleri 21. Yüzyıl Suriye’sinde atılan, çerçevesi Arap milliyetçiliği vurgusuyla çizilip Arap Sosyalizmi üzerine kurulan Baas partisinin ideolojik hedeflerinin başında bulunan bütün Arap ülkelerini tek bir çatı altında birleştirme projesini incelemektedir. Arap Birliği Projesi’nin ilk adımı hiç şüphesiz ki Suriye-Mısır birleşmesi olmuştur. Bu bağlamda birliğe giden yolun en önemli temel taşlarından birisi olan Baas’ın Arap milliyetçiliği düşüncesi kavramsal olarak ele alınmıştır. Bu konunun seçilmesinde en önemli etken Baas partisinin Ortadoğu’daki siyasi ve sosyal hayatı derinden etkileyen, yaygın bir örgütletmeye ve geniş halk kitlelerini etkileme kapasitelerine sahip bir ideoloji olmasıdır. Çalışmada Baasçılara göre büyük Arap birliği için atılan bu ilk adımın siyasi ve ekonomik temelli başarısızlıkları değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Baas Partisi, Birleşik Arap Cumhuriyeti, Arap Miliyetçiliği

Teşekkür

İlginize Teşekkür ederim.

Kaynakça

• Armaoğlu, F. (2017). Filistin meselesi ve Arap İsrail savaşı (1948-1988). İstanbul: İş Bankası Yayınları.
• Asâsah, S. (1989). Esrârü’l-infisâl: Mısır ve Sûriye, Kahire: Dârü’ş-Şa‘b.
• Azmeh, A. (2000). Aziz Al-Azmeh, Nationalism and the Arabs, Derek Hopwood (Ed.) Arab Nation and Arab Nationalism içinde, (pp. 69). New York: St. Martin’s Pres.
• Cleveland, W.L. (2015). Modern ortadoğu tarihi, (M. Harmancı Çev.). İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Davişa, A. (2004). Arap milliyetçiliği zaferden umutsuzluğa. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Dawn, C.E. (1998). Osmanlıcılıktan Arapçılığa, (B. Aydın – T. Taşkın Çev.). İstanbul: Yöneliş Yayınları.
• Dursun, D. (1991). Bağdat Paktı. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi içinde (C.4, ss.446-447). İstanbul: TDV Yayınları.
• Devlin, F.John, (1976). The Baʻth party: a history from its origins to 1966. Stanford, Kaliforniya: Hoover Institution Press.
• el-Aysemî, Ş. (1986). Hizbü’l-ba‘si’l-‘Arabi’l-iştirâkî: Merhaletü’l-erbaîne’t-te’sisiyye 1940-1949. Bağdat: Dârü’ş-Şuûni’s-Sekâfiyyeti’l-‘Amme.
• Gürbüz, E. (2020). Suriye’de ulus inşa çabaları ve Baas partisi’nin rolü. [Yayımlanmamış doktora tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Hinnebusch, R.A. (1990). Authoritarian power and state formation in Bathist Syria: army, party and peasant. Colorado: Westview Press.
• Hopwood, D. (1989). Syria, 1945-1986: politics and society. London: Unwin Hyman Ltd.
• Hourani, A. (2014). Arap halkları tarihi, (Y. Alogan Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• İnayet, H. (1997). Arap siyasi düşüncesinin seyri. İstanbul: Yöneliş Yayınları.
• Jaber, K.A. (1970). Arap Baas sosyalist partisi, (A. Ersoy Çev.). Ankara: Altınok Matbaası.
• Jankowski, J. (2002). Nasser’s Egypt, Arab nationalism, and the United Arap Republic. London: Lynn Rienner Publishers.
• Khadduri, M. (1983). Political trends in the Arab world: The role of ideas and ideals in politics. Praeger; New Ed edition.
• Lapidus, İ.M. (2016). İslâm toplumları tarihi, (Y. Aktay Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Lewis, B. (1979). Tarihte Araplar. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Lu Gac, D. (2006). Sûriye fî-ahdi gneral Esed. Kahire: Mektebetü Medbûlî.
• Owen. R. Ve Pamuk, Ş. (2002). 20. Yüzyılda ortadoğu ekonomileri tarihi. (A. Edirne Çev.), İstanbul: Sabancı Üniversitesi Yayınları.
• Öğün, S.S. (2000). 1997 Mukayeseli sosyal teori ve tarih bağlamında milliyetçilik. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Özkoç, Ö. (2008). Suriye Baas partisi: Kökenleri, dönüşümü, izlediği iç ve dış politika (1943-1991). Ankara: Mülkiyeliler Birliği Yayınları.
• Palmer, M. (1966). The United Arab Republic: An assessment of its failure, Middle East Journal 20(1). 55.
• Peretz, D. (1994). The middle east today. Westport, Connecticut: Praeger.
• Rıdvan, F. (1986). 72 Şehr maʿa Abdünnâsır. Kahire: Dârü’l-Hürriye.
• Sadeddin, A. (2010). Müzekkirât ve zikreyât min rahîli Şişekli ile’l-infisâl 1954-196. Kahire: Mektebetü Medbûlî,
• Seale, P. (2007), el-Esed es-sırâ‘ ‘âle’ş-Şarki’l-evsat. Beyrut: Şirketü’l-matbû‘at li’tevzi‘i ve’n-neşr.
• Smith, A. D. (2002). Ulusların etnik kökeni, (H. Kendir Çev.). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Şahin, K. Ve Cavlak, Ç.M. (2018). Başarısız bir pan-milliyetçilik girişimi: Birleşik Arap Cumhuriyeti. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 5(16), 166.
• Taha, R. (1974). Kıssatü vahdetü’l infsal. Beyrut: Dar’ul Âfâku’l-Cedid.
• Yılmaz, T. ve Şahin, M. (2004). Ortadoğu siyasetinde Suriye, Ankara: Platin Yayınları.
• Zeine, Z.N. (2003). Türk-Arap ilişkileri ve Arap milliyetçiliğinin doğuşu (E. Akbaş Çev.). İstanbul: Gaye Kitapevi
• Zeynelâbidîn, B. (2008). el-Ceyş ve’s-Siyâse fî Sûriye 1918-2000. London: Dârü’l-Câbiyye.