The Assessment of Financial Performance of the Oral and Dental Health Centers in Turkey

Yıl 2019, Sayı: 60, 87 - 99, 29.04.2019

Ahmet Kar , Özlem Özer Keziban Avcı

Öz

The aim of this study was to assess financial performance of all public
oral and dental health centers that operating in Turkey based on some financial
ratios. In order to
achieve this aim, TOPSIS method which is one of the methods of multiple
criteria decision making was used. The sample was not selected
in the study, 126 oral and dental
health centers operating in Turkey were included in the study. The data of the study covers 2016 year. The data were analyzed by Ms. Excel program. The financial performance indicators used in the analysis were
selected from the Financial Services Management Department of the Ministry of
Health Productivity Indicator Cards. Decision criteria evaluated by
TOPSIS method; total accrue income/ total expense, global non-budget other
collections/ global non-budget other accrue, accrues accounting period, net
debt / net service accrue. As a result of the analyzes
carried out in the study, the oral and dental health center that closest to the
ideal financial performance was found as the 160530 ID unit, followed by the
986730 ID unit.

Anahtar Kelimeler

Oral and Dental Health Center, Financial Performance, TOPSIS

Türkiye’deki Ağız ve Diş Sağlığı Merkezlerinin Finansal Performans Değerlendirmesi

Öz

Bu
çalışmanın amacı, Türkiye’de
faaliyet gösteren tüm kamu ağız ve diş sağlığı merkezlerinin bazı finansal
oranlar baz alınarak finansal performanslarının değerlendirilmesidir. Bu amacı gerçekleştirmek için çok
kriterli karar verme yöntemlerinden birisi olan TOPSIS yöntemi kullanılmıştır. Çalışma kapsamında
örneklem seçilmemiş olup Türkiye’de faaliyet gösteren 126 ağız ve diş sağlığı
merkezi çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışmanın verileri 2016 yılını
kapsamaktadır. Çalışmada verileri analiz etmek için Ms. Excel programı
kullanılmıştır. Analizde kullanılan finansal performans göstergeleri ise TC
Sağlık Bakanlığı Verimlilik Karne Gösterge Kartlarının Mali Hizmetler Yönetimi
Bölümü’nden seçilmiştir. TOPSIS yöntemiyle değerlendirilen karar kriterleri;
toplam tahakkuk gelirleri/toplam gider, global bütçe dışı diğer tahsilat/global
bütçe dışı diğer tahakkuk, tahakkukların muhasebeleştirilmesi süresi, net
borç/net hizmet tahakkuk tutarı şeklindedir. Çalışmada yapılan analizler
sonucunda ideal finansal performansa en yakın ağız ve diş sağlığı merkezi
1603530 ID numaralı birim olurken bunu 986730 ID numaralı birim izlemiştir.

Anahtar Kelimeler

Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, Finansal Performans, TOPSİS

Kaynakça

• Akyüz, G., & Kılınç, E. (2016). Kuruluş yeri seçiminde bulanık TOPSIS yönteminin kullanımı: Sağlık sektöründe bir uygulama. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(33), 590-608.
• Akyüz, Y., Bozdoğan, T., & Hantekin, E. (2011). Topsis yöntemiyle finansal performansın değerlendirmesi ve bir uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 73-92.
• Avcı, K., & İşlek, E. (2017). Ankara il merkezindeki eğitim araştırma hastanelerinin finansal performanslarının TOPSIS yöntemiyle değerlendirilmesi. I. Uluslararası Hasta Güvenliği ve Sağlık Finansmanı Kongresi, 22-26 Kasım, Antalya.
• Brignall, S., & Ballantine, J. (1996). Performance measurement in service business revisited. International Journal of Service Industry Management, 7(1), 6-31.
• Dumanoğlu, S., & Ergül, N. (2010). İMKB’de işlem gören teknoloji şirketlerinin mali performans ölçümü. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 48, 101-111.
• Hwang, C. L., & Yoon, K. K. (1981). Multiple attribute decision making. Berlin: Springer.
• Islıcık, S., & Yar, C. E. (2018). Kamu ağız ve diş sağlığı merkezlerinin coğrafi bölgelere göre finansal performanslarının değerlendirilmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi,10(2), 184-209.
• Kubalı, D. (1999). Performans denetimi. Amme İdaresi Dergisi, 32(1), 31-62.
• Neely, A., Gregory, M. J., & Platts, K. (1995). Performance measurement system design: A literature review and research agenda. International Journal of Operations & Production Management, 15(4), 80-116.
• Orçun, Ç., & Eren, B. S. (2017). TOPSIS yöntemi ile finansal performans değerlendirmesi: XUTEK üzerinde bir uygulama. Journal of Accounting & Finance, 75, 139-154.
• Ömürbek, V., & Kınay, B. (2013). Havayolu taşımacılığı sektöründe TOPSIS yöntemiyle finansal performans değerlendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(3), 343-363.
• Özçelik, H., & Kandemir, B. (2015). BIST’de işlem gören turizm işletmelerinin TOPSIS yöntemi ile finansal performanslarının değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(33), 97-114.
• Özdemir, M. (2015). TOPSIS. In B.F. Yıldırım, & E. Önder (Ed.). Çok kriterli karar verme yöntemleri. Bursa: Dora Basım Yayın.
• Palamutçuoğlu, B. T., Çavuşoğlu, S., & Palamutçuoğlu, A. (2017). Performans değerlendirme sürecinde geleneksel yöntem ile TOPSIS yönteminin karşılaştırılması. International Journal of Social Science, 60, 415-433.
• Rađenović, Ž., & Veselinović, I. (2017). Integrated AHP-TOPSIS method for the assessment of health management information systems efficiency. Economic Themes, 55(1), 121-142.
• Sağlık Bakanlığı. (2018). Sağlık istatistikleri yıllığı 2016. https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/13183,sy2016turkcepdf.pdf?0 adresinden erişildi.
• Samut, P. K. (2014). İki aşamalı çok kriterli karar verme ile performans değerlendirmesi: AHP ve TOPSIS yöntemlerinin entegrasyonu. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4), 57-68.
• Saygılı, M., Özkan, Ş., Kar, A., & Özer, Ö. (2017). Evaluation of intensive care performance in hospitals. Journal of Clinical and Analytical Medicine, 8(4), 385-389.
• Soba, M., & Eren, K. (2011). TOPSIS yöntemini kullanarak finansal ve finansal olmayan oranlara göre performans değerlendirilmesi, şehirlerarası otobüs sektöründe bir uygulama. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11(21), 23-40.
• Şahin, B., & İlgün, G. (2018). Assessment of the efficiency of dental services in Turkey. Health Policy and Technology, 7(2), 173-181.
• Uygurtürk, H., & Korkmaz, T. (2012). Finansal performansın TOPSIS çok kriterli karar verme yöntemi ile belirlenmesi: Ana metal sanayi işletmeleri üzerine bir uygulama. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(2), 95-115.
• Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği (1983, 13 Ocak). Resmi Gazete (Sayı: 17927). Erişim adresi: https://dosyaism.saglik.gov.tr/Eklenti/12575,19830113-17927-yatakli-tedavi-kurumlari-isletme-yonetmeligi-05052005-tarihli-guncel-halipdf.pdf?0
• Yükçü, S., & Atağan, G. (2010). TOPSIS yöntemine göre performans değerleme. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 45, 28-35.