MERKEZİ PLANLAMADAN BÖLGESEL PLANLAMAYA: YUNANİSTAN VE TÜRKİYE ÖRNEKLERİ

Yıl 2010, Sayı: 27, - , 20.06.2015

Süleyman Yaman Koçak Mustafa Ökmen

Öz

Turkey and Greece, which have joined firstly to the NATO in the 1950’s and became associate members to the European Economic Community, have established a central planning organization and have begun to prepare five-year development plans in an effort to ensure the efficient usage of the country’s sources and quicken its development, to carry out the economic, social and cultural development in a planned manner, to prepare long term development plans along with yearly plans and to monitor their practice.However, Greece which became a full member of the EEC in 1981, carried out comprehensive reforms on its Regional Policies and Structural Tools in order to take the advantage of the funding given by the EU and has also abandoned central planning in favour of supporting regional elements in its legislations. Being a candidate country in 1999 and began to implement pre-accession strategy, Turkey, like Greece did previously, started to apply new regionalisation supportive process such as ensuring the EU statistical system to comply with NUTS categories, establishing Development Agencies, preparing pre-National Development Plan and implementing the EU supported regional development plans with the effect of the EU in the field of regional policy.In this study, by taking into account the legal and institutional transformations that were made in Greece, it is aimed to analyse the possible structural and institutional arrangements that are occurring and can be occured in Turkey

Anahtar Kelimeler

-

MERKEZİ PLANLAMADAN BÖLGESEL PLANLAMAYA: YUNANİSTAN VE TÜRKİYE ÖRNEKLERİ

Öz

1950’li yıllarda beraber önce NATO’ya giren daha sonra da Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET)’na ortak üye olan Türkiye ve Yunanistan ülke kaynaklarının verimli bir şekilde kullanılmasını ve kalkınmanın hızlandırılmasını sağlamak, ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmayı planlı bir şekilde yürütmek, uzun süreli kalkınma planları ile yıllık programlar hazırlamak ve bunların uygulanmasını takip etmek gayesiyle merkezi planlama teşkilatları kurmuşlar ve beşer yıllık kalkınma planları hazırlamaya başlamışlardır. Ancak 1981’de AET’ye tam üye olan Yunanistan, özellikle Avrupa Birliği (AB) fonlarından yararlanabilmek için Bölgesel Politikasında ve Yapısal Araçlarında kapsamlı reformlar gerçekleştirmiş ve merkezi planlamadan vazgeçerek mevzuatlarında bölgeselleşmeyi destekleyici unsurlara yer vermiştir. 1999’da aday ülke olan ve katılım öncesi strateji uygulamaya başlayan Türkiye de, Yunanistan’ın daha önce yaptığı gibi AB etkisiyle, bölgesel politika alanında, AB istatistikî sistemine uyum sağlamak amacıyla düzey sınıflandırması oluşturmak, Kalkınma Ajansları kurmak, Ön Ulusal Kalkınma Planı hazırlamak ve AB destekli bölgesel kalkınma planlarına başlamak gibi bölgeselleşmeyi destekleyici gelişmeleri hayata geçirmektedir. Bu çalışmada Yunanistan’ın daha önce yapmış olduğu yasal ve kurumsal dönüşümler dikkate alınarak Türkiye’de gerçekleşen ve gerçekleşebilecek muhtemel yapısal ve kurumsal düzenlemelerin analizi ortaya konmaya çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği, Merkezi Planlama, Kamu Yönetimi, Yunanistan, Reform Süreci

Kaynakça

• AB KOMİSYONU (2009), ‘Avrupa Birliği Komisyonu Bölgesel Politikaları’. Erişim Tarihi: 5 Mayıs 2009.
• (http://europa.eu.int/comm/regional_policy/index_en.htm) AB KOMİSYONU, (2000) “Türkiye’ye Yönelik Olarak Hazırladığı İlerleme Raporu”, Brüksel.
• AB KONSEYİ RESMİ GAZETESİ (1988) “OJL 320 Sayılı Resmi Gazetenin 2nci Maddesi:. 75/761 sayılı Konsey Kararı”, Brüksel.
• AB KONSEYİ, (2000) “Türkiye için Katılım Ortaklığı Belgesi”,AB Konseyi, Brüksel.
• ANDRIKOPOULOU, E. VE KAFKALAS, G. (2004) ‘Greek Regional Policy and the Process of Europeanisation, 1961–2000’, in
• Greece in the European Union: Explaining the Sources and Pace of Change, eds D. Dimitrakopoulos & A. Passas, Routledge, London, pp. 35–47. ANDRIKOPOULOU, E. (1998) ‘Whither Regional Policy? Local Development and the state in Greece’, in M. Dunford and G.
• Kafkalas (eds) Cities and Regions in the New Europe: the global-local interplay and spatial development strategy, (London: Belhaven Press). BIANCHI, G. (1992) ‘The IMP’s: A Missed Opportunity?’ Regional Politics and Policy, 3/1&2, Spring/Summer, pp. 47-70.
• DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI (2009) ‘Katılım Öncesi Ekonomik Programı, DPT Yayınları, Ankara
• DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI (2008) ‘Bölgesel Gelişme Özel İhtisas Komisyonu Raporu’, DPT Yayınları, Ankara
• DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI (2006) ‘Kalkınma Ajanslarının Kurulmasına Yönelik Bakanlar Kurulu Kararnamesi, DPT, Ankara
• GEORGANTAS, E. VE PSYCHARIS, J. (1999) ‘Patterns of Spatial Resource Allocation in Greece 1976–1998: Towards a New
• Geography of Political Power’, paper presented at 5th Regional Studies Association International Conference on ‘Regional Potentials in an Integrating Europe’, Bilbao, 18–21 September. GETIMIS P., (2003), “Improving European Union Regional Policy by Learning from the Past in View of Enlargement” in European
• Planning Studies, Vol. 11, No. 1. GÜNGÖR, H.G. (1991) ‘Avrupa Topluluğu Ekonomik Yapısı’, (Yayımlanmamış Y. Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal
• Bilimler Enstitüsü, s. 29 GÜNUĞUR, H. (1991) ‘Avrupa Ekonomik Topluluğu’nu Kuran Roma Antlaşması’, Ankara: Genişletilmiş 2.Baskı, Barışcan yayıncılık,
• IOAKIMIDES, P. C. (1996) ‘EU Cohesion Policy in Greece: the Tension between Bureaucratic Centralism and Regionalism’, in
• Cohesion and European Integration: Building Multi-level Governance, ed. L. Hooghe, Oxford University Press, Oxford, pp. 342– 3 İTO (2006) “Türkiye Avrupa Birliği İlişkileri ve Gümrük Birliği”, Yayın No: 2006/5 AB/1, İstanbul
• KOÇAK, S.Y. (2009a) “Turkish Public Administration in the European Union Process”, Seria Stiiente Economice, Vol 16 IV, s. 1
• KOÇAK, S.Y. (2009b) “Avrupa Birliği Geri Kalmış Bölgeleri Geliştirebildi Mi? Extramadura ve Viseu Bölgeleri, Süleyman Demirel
• Üniversitesi, İİBF Dergisi, Y.2009, C.14, S.3 s.327-341.
• LAVDAS K., (1997), “The Europeanization of Greece: Interest Politics and the Crises of Integration”, Macmillan.
• MARKS, G. (1993) ‘Structural Policy and Multi-level Governance’, in A. Cafruny and G. Rosenthal (eds) The State of the European
• Community, Washington: Brookings. MATHIJEN, P.S.R.F. (1989) ‘Community Law,’ 4.th ed., London,s.199
• MC ALEAVY, P. VE MITCHELL J., (1998) ‘Industrial regions and Lobbying in the Structural Funds Reforms Process’, Journal of
• Common market studies,32,june,s.237 OKÇU, M;, GÜL H. VE DULUPÇU M.A. (2005) ‘Türkiye’de “Bölgeselleştirme” mi “Bölgeselcilik” mi?: Ayrımlar ve Açılımlar,
• Keas 05’ Bildiri Kitabı, Denizli, syf 224-243. TÜRKİYE CUMHURİYETİ ULUSAL PROGRAMI (2003) ‘AB Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı’,
• Erişim Tarihi: 9 Kasım 2005, (www.abgs.gov.tr/up2003/up.htm)
• VERNEY, S. ve PAPAGEORGIOU, F. (1993) ‘Prefecture Councils in Greece: Decentralisation in the European Community
• Context’, in The Regions and the European Community, ed. R. Leonardi, Frank Cass, London, pp. 109–138. WISHLADE, F. (1998) ‘The New Guidelines on Regional Aid: A Preliminary Assessment’, European Policies Research Centre,
• University of Strathclyde, Glasgow.