ETİK İLKELER
DSJOURNAL’a gönderilen çalışmaların Committee on Publication Ethics (COPE) çerçevesinde araştırma ve yayın etiği ilkeleri ile uyumlu olmaları gerekmektedir. Bu minvalde intihal, veride sahtecilik, çarpıtma, yayın tekrarı, bölerek yayımlama ve makale hazırlanma süreçlerinde bulunmayan yazar isimlerinin geçirilmesi hususlarına dikkat edilmelidir. Bu hususlardan biri ya da birkaçı tespit edildiği takdirde ilgili makale henüz editör incelemesinde reddedilecektir.
Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler
• İntihal: Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek,
• Sahtecilik: Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya tahrif edilmiş verileri kullanmak,
• Çarpıtma: Araştırma kayıtları veya elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan cihaz veya materyalleri kullanılmış gibi göstermek, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
• Tekrar yayım: Mükerrer yayınlarını akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
• Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırıp birden fazla sayıda yayımlayarak bu yayınları akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
• Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek veya olan kişileri dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini sonraki baskılarda eserden çıkartmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,
Diğer etik ihlal türleri şunlardır:
a) Destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkılarını belirtmemek,
b) Henüz sunulmamış veya savunularak kabul edilmemiş tez veya çalışmaları, sahibinin izni olmadan kaynak olarak kullanmak,
c) İnsan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek,
ç) İnsanlarla ilgili biyomedikal araştırmalarda ve diğer klinik araştırmalarda ilgili mevzuat hükümlerine aykırı davranmak,
d) İncelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri eser sahibinin açık izni olmaksızın yayımlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak,
e) Bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak,
f) Dayanaksız, yersiz ve kasıtlı olarak etik ihlal isnadında bulunmak,
g) Bilimsel bir çalışma kapsamında yapılan anket ve tutum araştırmalarında katılımcıların açık rızasını almadan ya da araştırma bir kurumda yapılacaksa ayrıca kurumun iznini almadan elde edilen verileri yayımlamak,
h) Araştırma ve deneylerde, hayvan sağlığına ve ekolojik dengeye zarar vermek,
ı) Araştırma ve deneylerde, çalışmalara başlamadan önce alınması gereken izinleri yetkili birimlerden yazılı olarak almamak.
i) Araştırma ve deneylerde mevzuatın veya Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerin ilgili araştırma ve deneylere dair hükümlerine aykırı çalışmalarda bulunmak.
j) Araştırmacılar ve yetkililerce, yapılan bilimsel araştırma ile ilgili olarak muhtemel zararlı uygulamalar konusunda ilgilileri bilgilendirme ve uyarma yükümlüğüne uymamak,
k) Bilimsel çalışmalarda, diğer kişi ve kurumlardan temin edilen veri ve bilgileri, izin verildiği ölçüde ve şekilde kullanmamak, bu bilgilerin gizliliğine riayet etmemek ve korunmasını sağlamamak,
l) Akademik atama ve yükseltmelerde bilimsel araştırma ve yayınlara ilişkin yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunmak,
Paydaşların Sorumlulukları
Yayıncının Sorumlulukları
• Yayın sürecinin her aşamasında adil, şeffaf ve etik değerlere bağlı bir tutum sergilemek.
• Editörlerin bağımsız karar süreçlerine hiçbir şekilde müdahale etmemek.
• Yayın politikası, açık erişim ilkeleri, telif hakları ve etik kuralları dergi web sitesinde açık ve anlaşılır biçimde paylaşmak.
• Etik ihlaller (intihal vb.) durumunda gerekli incelemeyi başlatmak ve COPE rehberine uygun şekilde hareket etmek.
• Dergide yayımlanan tüm içeriklerin dijital olarak arşivlenmesini ve uzun vadeli erişimini teminat altına almak.
Editörlerin Sorumlulukları
• Makale kabul ve reddi kararlarını bilimsel katkı, özgünlük ve hakem değerlendirmeleri doğrultusunda vermek.
• Yazar ve hakem kimliklerinin gizliliğini titizlikle korumak.
• Her makaleyi, konu alanında yetkin en az iki bağımsız hakeme inceletmek.
• Çıkar çatışması bulunan makalelerde karar süreçlerinden çekilmek.
• Geri çekme, düzeltme veya etik ihlal durumlarında hızlı ve uygun adımlar atmak.
• Yazarların itiraz ve düzeltme taleplerini adil biçimde değerlendirmek.
• Etik politika ve ilkelerin uygulanması, takibi ve güncellenmesinden sorumlu olmak.
• Tüm yayın sürecinde zamanlama, iletişim ve karar alma süreçlerinde şeffaflık ilkesini benimsemek.
Yazarların Sorumlulukları
• Gönderilen çalışmanın özgün, bilimsel temellere dayalı ve etik ilkelere uygun olduğunu beyan etmek.
• Makalenin daha önce yayımlanmadığını ve eşzamanlı olarak başka bir dergiye gönderilmediğini taahhüt etmek.
• Tüm yazarların çalışmaya anlamlı katkı sunduğunu ve gönderimi onayladığını belirtmek.
• Kullanılan kaynaklara doğru ve eksiksiz atıf yapmak.
• Finansman kaynaklarını, kurumsal destekleri ve olası çıkar çatışmalarını açıkça ifade etmek.
• Hakem ve editör geri bildirimlerine bilimsel temelde yanıt vermek ve gerekli düzeltmeleri zamanında yapmak.
• Gerektiğinde araştırma verilerini doğrulamak veya erişime sunmak.
• Yayınlandıktan sonra fark edilen hataları gecikmeden editörle paylaşmak.
Hakemlerin Sorumlulukları
• Değerlendirme sürecinde gizlilik ve tarafsızlık ilkesine tam olarak riayet etmek.
• İncelemeyi nesnel, yapıcı ve belirlenen süre içinde tamamlamak.
• Herhangi bir çıkar çatışması durumunda editörü bilgilendirerek değerlendirmeden çekilmek.
• Makalenin bilimsel katkısını, yöntemsel doğruluğunu ve atıf bütünlüğünü değerlendirmek.
• Makalede etik sorunlar (intihal vb.) fark edilirse editörü haberdar etmek.
• Yazarın kimliği, dili, milliyeti veya kurumu gibi unsurlardan etkilenmeden yalnızca bilimsel niteliğe odaklanmak.
Etik Kurul İzni
Dergide yayımlanmak üzere gönderilen makaleler araştırma ve yayın etiği kurallarına uygun olarak hazırlanmış olmalıdır. Etik kurul kararı gerektiren çalışmalar için etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir. Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk/son sayfasında yer verilmelidir. Etik kurul izin belgesi gerektirdiği halde bu belgeyi göndermeyen makaleler değerlendirmeye alınmayacak ve reddedilecektir. Buna ilaveten veri toplamada kullanılan ölçekler için sahibinden izin alınmalı ve bu husus makalede belirtilmelidir.
Etik Kurul İzni Gerektiren Araştırmalar
Dergimizde, etik kurul izni gerektiren araştırmalar aşağıdaki çalışmaları kapsamaktadır:
• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem ve görüşme teknikleri gibi yöntemlerle katılımcılardan veri toplanmasını içeren nitel veya nicel yaklaşımlarla yürütülen tüm araştırmalar,
• Kişisel Verilerin Korunması Kanunu çerçevesinde retrospektif çalışmalar.
Bu tür çalışmaların değerlendirmeye alınabilmesi için ilgili etik kurul izinlerinin alınmış olması ve bu izinlerin makale metninde açıkça belirtilmesi gerekmektedir.
Yapay Zeka Kullanımı
Dergimize gönderilen çalışmalarda, literatür taraması veya dil kontrolü gibi makalenin özgünlüğünü etkilemeyecek süreçlerde yapay zeka kullanımı kabul edilebilir. Ancak, yapay zeka kullanımı etik kurallar çerçevesinde gerçekleştirilmelidir ve uydurma veri, manipülasyon gibi etik dışı amaçlar için kesinlikle kullanılmamalıdır.
Yapay zeka kullanımı içeren çalışmalar için, makale gönderim aşamasında dergimize bu durumla ilgili bilgi verilmesi zorunludur. Yapay zeka kullanımına ilişkin tüm sorumluluk, yazarların kendisine aittir.
Gizlilik Beyanı
Dergimize gönderilen tüm kişisel veriler korunmaktadır. Yazar, Hakem ve diğer gerçek kişilere ait veriler üçüncü kişi ve kurumlarla paylaşılmaz.
Düzeltme, Geri Çekme, Endişe İfadesi
Editörler, yayınlanan makalede, bulguları, yorumları ve sonuçları etkilemeyen küçük hatalar tespit edilirse düzeltme yayınlamayı düşünebilirler. Editörler, bulguları ve sonuçları geçersiz kılan büyük hatalar / ihlaller söz konusu olduğunda, makaleyi geri çekmeyi düşünmelidir. Düzeltme, geri çekme veya endişe ifadesi ile ilgili olarak COPE ilkelerini dikkate alınır.
Fikri Mülkiyet Haklarının Korunması
Dergimiz, yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla yükümlüdür.
Çıkar çatışmaları
Dergimiz; yazar(lar), hakemler ve diğer editörler arasındaki çıkar çatışmalarını göz önünde bulundurarak, çalışmaların yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlamasını garanti eder.
Dergimize Yapılacak Şikayet ve İtirazlar
Dergimiz veya dergi kurullarımızda yer alan kurul üyelerinin sorumluluğunda olan içerik, prosedürler veya politikalarla ilgili şikayet ve itirazlarınızı editor@dsjournal.org adresine e-posta ile iletebilirsiniz. Dergimize iletilen şikayetler ve itirazlar dikkatle inceler COPE ilkeleri kapsamında değerlendirilir.
DSJOURNAL tüm platformlarda herkesin erişimine açık, ücretsiz hakemli-bilimsel bir dergidir. Tüm bilgiler kaynak gösterilmek şartıyla kullanılabilir. Yayın süreçlerinin hiçbir aşamasında yazarlardan ya da yayın sonrası okuyuculardan herhangi bir ücret talep edilmez.
YAYIN POLİTİKASI
A-Genel İlkeler
• DSJOURNAL Uluslararası İlişkiler, Güvenlik, Strateji ve Bölge Çalışmaları alanlarında özgün çalışmalara yer veren, Türkçe ve İngilizce dillerinde yayın yapan hakemli-bilimsel bir dergidir. DSJOURNAL'ın yayın politikasına uygun olmayan makale başvuruları kabul edilmeyecektir.
• Gönderilen yazılar, daha önce hiçbir yerde yayımlanmamış ve hâlihazırda yayınlanmak üzere sunulmamış olmalıdır.
• Dergide yer verilen çalışmalardaki görüşlere ilişkin sorumluluk yazarlarına aittir.
• Makaleler, Türkçe veya İngilizce (İngiliz İngilizcesi) dillerinde yazılmış olmalıdır. Dergide yayımlanan çalışmaların dil bakımından sorumluluğu yazara/yazarlarına aittir.
• 2024 yılında önce, makalelerin, intihal programında taratılmasından (tarama sonucu %20'nin üzerinde olan makaleler iade edilmekteydi) sonra hakemlere gönderilmesi uygulaması vardı. 2024 yılı itibariyle makaleler sisteme yüklenirken intihal programından (İntihal.net) geçirilmekte ve rapor dergi sistemine yüklenmektedir. Benzerlik tarama sonucu %20'nin üzerinde olan makaleler iade edilmektedir. Ayrıca, editör kurulu tarafından yapay zeka ürünü olduğu konusunda kanaat oluşan makaleler, Quillbot AI Detector adlı profesyonel program vasıtasıyla taranmakta, sonuca göre yazardan makalesini yeniden kurgulaması talep edilmektedir.
• Makale değerlendirme sürecinin amacı nitelikli ve özgün bilimsel çalışmaların yayınlanmasını sağlamaktır. DSJOURNAL'da yayınlanan bütün makaleler hakemli olup, aşağıda ifade edilen değerlendirme sürecinden geçmektedir.
B-Makale Değerlendirme Süreci
Ön Değerlendirme
İntihal sürecinden geçerek Dergiye gönderilen çalışmalar ilk olarak Editörlük ve Yayın Kurulu tarafından bir ön değerlendirmeye tabi tutulur. Bilimsel bulunmayan ve dergi kapsamına girmeyen ve/veya formatına uymayan yazılar, hakemlik süreci başlatılmadan reddedilir. Editörlük ve/veya yayın kurulu tarafından yapılan ön değerlendirme sürecinde, makaleye ilişkin görüşler yazara bildirilerek makalede bazı revizeler istenebilir.
Hakem Değerlendirmesi
Ön değerlendirme sonrasında, Editörlük ve/veya Yayın Kurulu tarafından belirlenen en az iki hakeme gönderilir. Editör veya Yayın Kurulu tarafından gerek duyulduğunda hakem sayısı artırılabilir. Hakemler, uzmanlık alanları göz önünde bulundurularak hakem havuzundan seçilmektedir. Hakemlerin ve yazarların isimlerinin saklı tutulduğu çift-kör hakemlik sistemini kullanmaktadır.
Hakemler kendilerine gönderilen yazıları; orijinallik, metodoloji, literatüre katkı, bulguların sunumu ve sonuçların desteklenmesi ve daha önce yapılan çalışmalardan yararlanma açılarından değerlendirir. Hakemler makaleyi kabul edebilir, reddedebilir veya yazarlardan biçime ve/veya öze yönelik düzeltme yapmalarını isteyebilirler. Bir makalenin yayına kabul edilebilmesi için, en az iki hakemin olumlu görüş bildirmesi gerekmektedir. Hakem raporlarından biri olumlu, diğerinin olumsuz olması durumunda, çalışma üçüncü bir hakeme daha gönderilir.
Yazar(lar), -kural olarak- hakemler tarafından istenilen değişiklikleri yapmakla yükümlüdür. Öte yandan, hakem görüşlerine karşı kendi görüşlerini bildirmeleri de önemli görülmektedir. Böylelikle sağlanacak bilimsel etkileşim ile editörlük, yazar ve hakem arasında bir araştırma ve öğrenme sinerjisi oluşacağı düşünülmektedir.
Revizyon safhasında yazar(lar)ın, HAKEM ÖNERİLERİ-YAZAR CEVAPLARI dosyasını kullanmaları, makalenin hakemlerce ve editörce yeniden incelenmesini kolaylaştırarak karar sürecini hızlandıracaktır. Ayrıca makale üzerinde yapılan revizelerin renkli fontla yapılması da (örneğin birinci hakemin revizeleri kırmızı, ikinci hakemin revizeleri mavi) yeniden incelemeyi kolaylaştırarak karar sürecini olumlu etkileyecektir.
DSJOURNAL'da düşünce yazıları ve kitap incelemeleri -kural olarak- hakem değerlendirmesine tabi tutulmaz, ancak gerekli görülen hallerde -makalelerle aynı şartlarda- hakem değerlendirmesi söz konusu olabilir. Hakeme gönderilmesine gerek görülmeyen kitap incelemeleri ve düşünce yazıları, editörlük tarafından incelenerek editör kararı ile yayınlanır. (Bunlara DOI numarası verilmez.)
Hakemlerden gelen raporlar doğrultusunda, makalenin yayınlanmasına, revize edilmesine veya yayınlanmamasına karar verilmekte ve bu karar yazar(lar)a DergiPark sistemi üzerinden bildirilmektedir.
Son Değerlendirme
Hakemlerden olumlu görüş alınan yazılar yayım sürecine alınır. Hakemlerden olumlu görüş alındıktan sonraki süreçte editörlükten, yayın kurulundan ya da danışma kurulundan makaleye yönelik geliştirme/revize istenebilir. Buradaki esas amaç, makalenin bilimsel düzeyini daha da artırmaktır.
NOT: Noksanlıkları ilerleyen süreçte tespit edilen makaleler, hangi aşamada olduğuna bakılmaksızın yazar(lar)a iade edilecektir. Değerlendirme süreci tamamlanan makalelerin ne zaman ve hangi sayıda yayınlanacağı editörlük tarafından tayin edilir.
C-Açık Erişim ve Telif Hakkı
Dergimiz açık erişimli bir dergidir. Bilginin yayılması ilkesinden hareketle arşiv dâhil tüm makalelere ücretsiz erişim sağlamaktadır. Dergimizde yayımlanan çalışmaların telif hakları yazarlarda olup, Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası (CC BY 4.0) lisansı altında açık erişim olarak yayımlanmaktadır. Telif Hakkı Formu için tıklayınız.
D-Arşiv
Dergimizde yayınlanan makaleler LOCKSS’ta dijital olarak arşivlenir. Ayrıca yayımlanan makaleler, yazarı tarafından çalıştığı üniversitenin kurumsal arşivinde, konulu arşivlerde veya diğer her türlü arşivde ambargo süresi olmaksızın erişime açılabilir. Böylece bu yayına herkes ücretsiz olarak hemen ulaşabilir. Dergimizde yayınlanan makalelere https://dergipark.org.tr/tr/pub/dsd/archive sayfasından ücretsiz bir şekilde ulaşılabilir.
E-Özel Sayı Politikası
Yayın Kurulu tarafından alınacak karar ile yılda bir kez özel sayı yayınlayabilir. Özel sayıda yayınlanacak makaleler için yayın ve değerlendirme ilkeleri planlı sayılarda uygulandığı şekliyle uygulanır.
F-Reklam ve Sponsorluk Politikası
Dergimizde, reklam ve sponsorluk kabul edilmemektedir. Dergimizin tüm giderleri Yayıncı tarafından karşılanmaktadır.
Diplomasi ve Strateji Çalışmaları Derneği kurumsal yayınıdır.