OSMANLI'DAN CUMHURİYET'E YUNUS EMRE ALGISI

Yıl 2021, Yunus Emre Özel Sayısı, 68 - 85, 29.12.2021

Mustafa Özçelik

https://doi.org/10.33171/dtcfjournal.2021.61.3.6

Cited By: 1

Öz

Türk şiirinin kurucu şairi Yunus Emre, yaşadığı dönemden Osmanlı'nın son yıllarına kadar sufi bir şair, bir derviş olarak tanındı. Meşrutiyet'le birlikte başlayan yeni çalışmalarda özellikle Cumhuriyet döneminde yayımlanan eserlerde ise durum değişti. Panteist, Hurufi, Devrimci, Seküler vb. Yunus portreleri ile karşılaşılmaktadır. Farklı düşünce sahiplerinin Yunus'u benimsemeleri elbette sevindiricidir. Fakat tarihi bir şahsiyeti olduğundan farklı tanımlamak onun doğru anlaşılması açısından ortaya sorunlar çıkarmaktadır. Bu da ondan faydalanmayı zorlaştırmaktadır. Ancak Yunus
Emre'yi gerçek kimliği ile tanımak ve bugün için de bir değer, çağdaş sıkıntıların çözümünde bir rehber olarak görmek isteniyorsa ona dair sahih bir kimlik inşası önem taşımaktadır. Dolayısıyla eseri ortadadır ve orada onun düşünce dünyası açıkça ifade edilmektedir. Nitekim geleneğin ona dair söyledikleri bu konuda önemli imkânlar sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yunus Emre, Derviş, Şair, Gelenek, Modernizm

Kaynakça

• Aksu, H. (1998). Hurufilik. İslam Ansiklopedisi (C. 18, s. 408-412). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Aktaş, H. (1991). Hallac’ın Küllerinden Doğan Klasik Bir Fenomen: Yunus Emre. Rize: Yort Savul Yayınları.
• Aktaş, H. (2002). Yeni Türk Şiirinde Yunus Emre Ekolü ve Misyonu. Edirne: Yort Savul Yayınları.
• Alay, O. (2019). Sözlü Gelenek Öznesi Olarak Saz Şairi, Âşık ve Halk Şairi Terimleri. Türk Dili Dergisi, 813, 10-14.
• Altunan, S. (2011). XIII. Yy. Anadolu’sunda Yunus Emre’nin Birleştirici Misyonu. X. Uluslararası Yunus Emre Sevgi Bilgi Şöleni Bildirileri içinde (s. 31-40). Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Basımevi.
• Arslan, O. (2021). Aşk Olsun. Ay İzi Dergisi, 12, 3.
• Başgöz, İ. (2003). Yunus Emre, İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Başkal, Z. (2010). Yunus Emre Her Dem Yeniden Doğmayı Nasıl Başarıyor?. Doğumunun 770. Yıl dönümünde Uluslararası Yunus Emre Sempozyumu Bildirileri içinde (s. 51-55). İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yayınları.
• Bayram, M. (2002). Anadolu Selçukluları Zamanında Evhadi Dervişler. Türkler (C. VII, s. 323-324). Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
• Burckhardt, T. (1995). İslam Tasavvuf Doktrinine Giriş. Fahreddin Arslan (Çev.). İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• Ceyhan, A. (2018). Yunus Emre Hakkındaki Tarihi-Biyografik Kaynaklara Bütüncül Bir Bakış. Yunus Emre ve Anadolu’da Türk Yazı Dilinin Gelişimi Sempozyumu Bildirileri içinde (s. 200-218) Kırşehir.
• Demir, R. (2020). Yunus Emre, Türk Felsefesinin Doğuşu. İstanbul: Muhayyel Yayınları.
• Demirci, M. (2008). Yunus’ta Hak ve Halk Sevgisi. İstanbul: H Yayınları.
• Eyüpoğlu, İ. Z. (1991). Yunus Emre, İstanbul: Geçit Kitabevi Yayınları.
• Gölpınarlı, A. (1941). Yunus ile Âşık Paşa’nın Batıniliği. İstanbul: Kenan Basımevi Yayınları.
• Gölpınarlı, A. (1965). Yunus Emre Risaletü’n-Nushiyye ve Divan, Eskişehir: Eskişehir Turizm ve Tanıtma Derneği Yayını.
• Gölpınarlı, A. (1971). Mevlana-Yunus. Uluslararası Yunus Emre Semineri. İstanbul: Akbank Yayınları.
• Gölpınarlı, A. (2008). Yunus Emre ve Tasavvuf. İstanbul: İnkılap Yayınları.
• Halman, T. S. (1971). Yunus Emre’nin Hümanizması. Uluslararası Yunus Emre Semineri Bildiriler. İstanbul: Akbank Yayınları.
• İlaydın, H. (1998). Yunus Şiirinden Günümüze Yaklaştırmalar. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Kemikli, B. (2013). Yunus Emre, Can Gözüyle Bakan Görür. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Kılıç, F. (2010). Aşık Çelebi Meşa’irü’ş-Şuara. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Kılıç, M. E. (2006). Sufi ve Şiir. İstanbul: İnsan Yayınları.
• Koçak, A. (2021). Şehbenderzade Filibeli Ahmed Hilmi Yunus Emre. İstanbul: Büyüyen Ay Yayınları.
• Köprülü, M. F. (1966). Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Ocak, A. Y. (2005). Türk Sufiliğine Bakışlar. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ocak, A. Y. (2021). Osmanlı İmparatorluğu ve İslam. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Oflazoğlu, A. T. (2001). Mutlak Avcıları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Özkan, S. (2011). Yunus Emre’nin Tefekküründe Metafizik Derinlik ve Felsefe. Türk Yurdu, 283.
• Öztelli, C. (1986). Belgelerle Yunus Emre, İstanbul: Karaman Turizm ve Tanıtma Derneği Yayınları.
• Timuroğlu, V. (2004). Yunus Emre Üzerine Bir Deneme, Eskişehir: Eskişehir Sanat Derneği Yayınları.
• Tosun, N. (2013). Yunus Emre Rifâî, Hacı Bektaş Vefâî. Tasavvuf İlmi Akademik Araştırma Dergisi, 31,109-112.
• Tunç, G. (2007). Fakelore Kavramı Merkezinde Yunus Emre. Millî Folklor, 75, 17-23.
• Uçman, A. (2001). Rıza Tevfik’in Tekke ve Halk Edebiyatı ile İlgili Makaleleri, İstanbul: Millȋ Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Ünver, İ. (2006). Yunus Emre Üzerine. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi,19, 489-498.
• Vatandaş, C. (1991). Vahiyden Kültüre, İstanbul: Pınar yayınları.
• Yıldırım, Y. (2014). Yunus Emre Risaletü’n-Nushiyye ve Divan-ı Yunus Emre, Karaman: Karaman Belediyesi Yayınları.