Araştırma Makalesi
Amaç ve Kapsam
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi (DTCF Dergisi), Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi tarafından yayınlanan uluslararası bilimsel ve hakemli bir dergidir. Dergi, sosyal ve beşerî bilimler alanına katkı sağlayacak çalışmaların artırılmasını ve yaygınlaştırılmasını amaçlamaktadır.
Dergide dil, kültür, edebiyat, tarih, coğrafya, felsefe, psikoloji ve sosyoloji başta olmak üzere sosyal bilimlerin tüm alanlarındaki makalelere yer verilmektedir.
Dergi’ye gönderilen çalışmaların yazarlarının akademik bir unvana sahip olması veya bir Doktora programına kayıtlı Doktora öğrencisi olması gerekmektedir.
Yazım Kuralları
ANKARA ÜNİVERSİTESİ DİL VE TARİH-COĞRAFYA FAKÜLTESİ DERGİSİ (DTCF DERGİSİ) YAZIM KURALLARI / YAZAR REHBERİ
TEMEL KURALLAR
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi (DTCF Dergisi) Haziran ve Aralık aylarında olmak üzere yılda 2 sayı yayınlanmaktadır. Dergiye gönderilecek çalışmalarla ilgili temel bilgiler aşağıda verilmiştir.
• DTCF Dergisi’ne gönderilen çalışmalar dil, kültür, edebiyat, tarih, coğrafya, felsefe, psikoloji, sosyoloji gibi sosyal bilimler alanlarındaki konularda yazılmış olmalıdır.
• DTCF Dergisi’ne Türkçe veya İngilizce yazılmış özgün çalışmalar kabul edilmektedir.
• Yazarların çalışmalarını dergiye göndermeden önce ORCID numaralarını https://orcid.org/register adresinden almış olmaları gerekir.
• DTCF Dergisi’ne gönderilen çalışmalar, farklı bir dilde de olsa başka bir yerde yayınlanmamış ya da yayınlanmak üzere başka bir dergiye gönderilmemiş olmalıdır.
• Çalışmaların metin kısmı 4.000 sözcükten az, 15.000 sözcükten fazla olmamalıdır.
• Çalışmalardaki kaynak gösterme, kaynakça oluşturma ve göndermelerde (atıflarda) APA 6 (American Psychological Association) uyarlaması kullanılmalıdır.
• Çalışmalarda “Kaynakça”dan sonra 700-1000 kelime arasında genişletilmiş İngilizce özet (Summary) bulunmalıdır.
• Gönderilen tüm yazılar yazarlar tarafından ithenticate programı kullanılarak benzerlik kontrolüne tabi tutulmalı ve benzerlik raporu makaleyle birlikte dergi sistemine yüklenmelidir. Yazarlar öz-intihal dâhil, intihalden kesinlikle kaçınmalıdır. Kaynaklar bölümü dışında benzerlik raporu %18’i geçen sonuçların bulunduğu yazılar değerlendirmeye alınmaz.
• Çalışmaların aşağıda belirtilen Yazım Kuralları’na göre hazırlanması gerekir. Yazım kurallarına ve bölüm düzenleme ilkelerine uymayan çalışmalar değerlendirmeye alınmaz.
YAZIM KURALLARI
SAYFA DÜZENİ
Çalışmalar A4 dikey boyutunda kenar boşlukları her bir kenardan 2,5 cm olacak şekilde hazırlanmalıdır. Yazı karakteri olarak Bookman Old Style kullanılmalıdır. Çalışmalar aşağıda belirtilen sıra ve kurallara göre düzenlenmelidir. Örnek sayfa düzeni için tıklayınız.
• Türkçe Başlık: Çalışmanın Türkçe başlığı, 12 Punto Koyu BÜYÜK HARFLERLE ortalanarak yazılmalıdır.
• İngilizce Başlık: İngilizce başlık, Türkçe başlıktan sonra, 12 Punto Koyu BÜYÜK HARFLERLE ortalanarak yazılmalıdır.
• Yazar İsmi/İsimleri: Başlıklardan sonra, yazarın sadece adı (ilk harfi BÜYÜK) ve soyadı (BÜYÜK HARFLERLE) 12 Punto Koyu, sola dayalı olarak yazılmalıdır. Ardından yazar ile ilgili bilgiler (unvan, kurum ve yazarın e-posta adresi) verilmeli ve bu bilgilerin altındaki satıra yazarın ORCID numarası eklenmelidir.
• Öz: Türkçe “Öz”, 10 punto ve italik olarak, 1 satır aralığıyla yazılmalı ve en az 200 sözcük olmalı, 300 sözcüğü geçmemelidir.
• Anahtar Sözcükler: Çalışmaların konularını yansıtan en az dört, en fazla sekiz Türkçe anahtar sözcük eklenmelidir. Anahtar sözcüklerin sadece ilk harfi büyük olmalıdır. Her anahtar sözcük noktalı virgülle ayrılmalı, 10 punto ve italik olarak yazılmalıdır.
• Abstract: “Öz” kısmında yazılı olan metnin İngilizce tercümesi 10 punto ve italik olarak verilmelidir.
• Keywords: “Anahtar sözcükler” kısmında yazılan sözcüklerin İngilizcesi aynı kurala göre 10 punto ve italik olarak verilmelidir.
• Makale Ana Metni: 11 punto, bir buçuk aralıkla ve iki yana hizalanarak yazılmalı ve Microsoft Word dosyası olarak oluşturulmalıdır. Paragraflar arasında 6 nk aralık verilmeli, paragraf girintisi 1 cm olmalıdır.
• Dipnotlar: 9 punto, 1.15 satır aralığıyla ve iki yana hizalanarak yazılmalı; ana metinden dipnot çizgisi ile ayrılmalıdır. Dipnotlar arasında 6 nk aralık bırakılmalıdır.
ÇALIŞMA BÖLÜMLERİ
Çalışmalar, aşağıda sıra ile belirtilen bölümlerden oluşmalı ve bu bölümlere yönelik düzenleme kuralına uyularak yapılandırılmalıdır.
• Giriş: Makalenin “Giriş” kısmında araştırma problemi ve çalışmanın amacı alanyazından yararlanılarak açıklanır ve çalışmanın kuramsal temellerine yer verilir.
• Ana Başlıklar: Başlığın tamamı büyük harflerle ve koyu yazılmalıdır.
• Alt başlıklar: Alt başlıkların tamamı koyu olmak üzere her kelimenin ilk harfi büyük yazılmalı ve başlık sonunda satırbaşı yapılmalıdır.
Çalışmada, yapılan alıntıların ve yararlanılan kaynakların belirtilmesi gerekmektedir. Metin içinde yapılacak doğrudan kısa alıntılar, tırnak içinde (“…”) italik verilmelidir. Uzun alıntılar (40 sözcükten fazla) ise tırnak kullanılmaksızın, paragraf başı yapıldıktan sonra soldan 2 cm., sağdan 2 cm. bırakılarak, düz ve 10 punto yazılmalı, ardından parantez içinde kaynağı yazıldıktan sonra nokta konulmalıdır.
• Sonuç: Araştırma bulguları ışığında ortaya çıkan sonuçlar açıklanmalıdır.
• Kaynakça: Kaynak gösterme, kaynakça oluşturma ve göndermelerde (atıflarda) APA 6 (American Psychological Association) uyarlaması dikkate alınmalıdır. Ancak, Türkçe eser ve makale adları TDK Yazım Kılavuzu’na uygun düzenlenmelidir.
• Summary: “Kaynakça”dan sonra 700-1000 kelime arasında genişletilmiş İngilizce özet (Summary) yazılması gerekmektedir. (Genişletilmiş özet, yurt içinde ve yurt dışında uluslararası veri tabanlarını tarayan araştırmacılara makalenin niteliği hakkında ön bilgi verecek ve uluslararası atıf almasını kolaylaştıracaktır.) Genişletilmiş özette makalenin amacı ve kuramsal çerçevesi belirtilmeli; yöntem, bulgu, tartışma ve sonuç açık bir şekilde verilmelidir. Özet tek satır aralığı ile 10 punto olarak yazılmalıdır.
UYGULAMALI ARAŞTIRMA ÇALIŞMALARI BÖLÜMLERİ
Uygulamalı araştırma içeren çalışmalarda aşağıdaki kısımlar ayrıca yer almalıdır.
• Giriş: Çalışmanın “giriş” kısmında çalışmanın bölümlerine yönelik özet bilgi, bilimsel alanyazındaki karşılığı, araştırmanın önemi, araştırma problemi ve amaçları detaylandırılmalıdır. Bu bölüm, tek başlık veya alt başlıklarla yapılandırılabilir. Metin içerisinde koyu ya da altı çizili ifadeler kullanılmamalıdır.
• Yöntem: Araştırmanın türü, modeli, soruları ve hipotez(ler)i, araştırma grubu, veri toplama teknikleri, geçerliği ve güvenirliği, veri toplama teknikleri, verilerin analizi, sınırlılıkları, gerekli ise etik kurul onayı, yöntem kısmında yer almalıdır. Bu bölümde, Araştırma Soruları, Araştırma Modeli, Hipotez(ler), Veri Analizi, Veri Toplama Teknikleri alt başlıklar olarak yapılandırılabilir.
• Bulgular: Araştırmada elde edilen bulgular, çalışmanın amacı ve problemini destekler nitelikte ve bütünlüğü koruyacak biçimde, ilgili tablo, şekil, grafik veya resimlerle açıklanmalıdır. Kullanılan tablo, şekil, grafik veya resimlere mutlaka metin içerisinde yönlendirme yapılmalıdır. Grafik ya da Şekil olarak verilen bulgu sunumlarının yayın kalitesi ve okunabilirlik açısından yüksek kalitede verilmesi gerekmektedir. Tablo olarak verilen bulgular ise APA kurallarına uygun formatta yapılandırılmalıdır. Çalışmada kullanılan bütün tablo, grafik, şekil ve resimler başlıklandırılmalıdır. Bulgular bölümü, çalışmanın okunabilirliği ve anlaşılırlığını artırmak amacıyla alt başlıklarla verilebilir.
• Sonuç: Araştırma bulguları ışığında ortaya çıkan sonuçlar açıklanmalıdır.
Öneriler: Çalışmanın sonuçlarına uygun öneriler geliştirilmelidir. Ayrıca alanyazına katkı sağlayacak, gelecekte yapılabilecek çalışmalara ve alandaki uygulamalara yönelik önerileri de içermelidir.
• Teşekkür: Araştırmaya katkı sağlayan kişi veya kurumlara teşekkür (gerekiyorsa), sayfa sonu dipnotu olarak verilmelidir.
Ekler
Çalışmada sunulan “Ekler” aşağıdaki kurallara göre düzenlenmelidir.
• Ekler: Ek tablo, şekil, grafik ve resimler, Geniş Özet’ten sonra yeni bir sayfada verilmelidir. Her bir ek; Ek 1., Ek 2. gibi sıralanmalı ve her bir ek ayrı başlıklandırılmalıdır. Ek olarak kullanılan bir unsur var ise bu unsura yönelik yönlendirmeler metin içinde mutlaka verilmelidir.
• Fotoğraf, şema vb. görsel malzeme kullanılması durumunda kaynak gösterilmesi gerekmektedir. İzin ya da telif konularındaki hukuki sorumluluk çalışmanın yazarlarına aittir.
• Yazarlar, hakem değerlendirme süreci tamamlanmış çalışmaları üzerinde (hakem değişiklik önerileri hariç) herhangi büyük bir değişiklik (bölüm, paragraf, tablo, resim, grafik ekleme, başka bir yazarın/yazarların adının sonradan makaleye eklenmesi vb.) yapamazlar.
MAKALEDE ATIF YAPMA VE KAYNAK GÖSTERME (APA 6) ÖRNEKLERİ
Atıf yapılan bütün eserler makalenin sonunda "Kaynakça" bölümünde yazarların soyadı sıralamasına göre yazılmalıdır.
Makalede atıf yapılmayan hiçbir eser “Kaynakça” bölümüne eklenmemelidir. Metin içi atıf yöntemi ve eserin künyesi aşağıdaki örneklere uygun olmalıdır. Metin içi gönderme ve atıflar, metnin diline uygun verilmelidir. Türkçe metin için Türkçe kaynak gösterme, İngilizce metin için İngilizce kaynak gösterme esasları dikkate alınmalıdır.
KİTAP:
Metin içinde: (Göker, 1982, s. 62).
Kaynakça bölümünde: Göker, C. (1982). Fransa’da Edebiyat Akımları. Ankara: Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Basımevi.
Birden fazla sayfaya gönderme yapılması durumunda:
Metin içinde: (Aksan, 1995, s. 119-125, 218).
Kaynakça bölümünde: Aksan, D. (1995). Şiir Dili ve Türk Şiir Dili. Ankara: Engin.
Yazarın aynı yılda yayımlanan kitapları:
Metin içinde: (Ortaylı, 2017b, s. 23).
Kaynakça bölümünde:
Ortaylı, İ. (2017a). Türklerin Altın Çağı. İstanbul: Kronik Kitap.
Ortaylı, İ. (2017b). Osmanlı Düşünce Dünyası ve Tarihyazımı. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
İki veya daha fazla yazarlı kitap:
Metin içinde: (Argunşah ve Güner, 2015, s. 88-91).
Kaynakça bölümünde:
Argunşah, M. ve Güner, G. (2015). Codex Cumanicus. İstanbul: Kesit Yayınları.
MAKALE:
Metin içinde: (Gözaydın, 2001, s. 581).
İki veya daha fazla yazarlı makale:
(Yılmaz ve Çiçek, 2019, s. 185).
(Yıldırım ve Egamberdiyev, 2021, s. 253-255).
Kaynakça bölümünde:
Gözaydın, N. (2001). Atatürk Dönemi İle İlgili Almanya Dış İşleri Arşivindeki Belgeler-VII. Türk Dili, 599, 575-586.
Makalenin doi numarasının olması durumunda:
Yılmaz, E. ve Çiçek, İ. (2019). Türkiye'de Köppen-Geiger İklim Tiplerindeki Zamanmekansal Değişimler. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 59 (1), 181-202. Doi: 10.33171/dtcfjournal.2019.59.1.9
Yıldırım, S. ve Egamberdiyev, M. (2021). Türkistan’ın İşgali ve Sovyetleştirilmesi Sürecinde Ermeniler ve Bölgede Yaptıkları Katliamlar. Belleten, LXXXV, 227-277. Doi:10.37879/belleten.2021.227
Aynı parantez içinde birden fazla çalışmaya göndermede bulunulacaksa bunlar yazar soyadlarına göre alfabetik sırada olmalı ve noktalı virgül ile ayrılmalıdır.
Örnek: (Aliyeva, 2019, s. 26, 28; Özdemir Riganelis, 2021, s. 213).
ARŞİV BELGESİ:
Arşiv belgelerine atıf yapılırken, metin içindeki kısaltma örnekteki gibi olmalı, açılımı Kaynakçada verilmelidir.
Metin içinde: (BOA, İ.DH 993/78405, 21/N/1303).
Kaynakça bölümünde: Arşivin adı. Fon Kodu, Dosya No: Gömlek No: Tarihi:
BOA (Başbakanlık Osmanlı Arşivi). Fon Kodu: İ.DH. Dosya No: 993, Gömlek No:78405. “Bombay Şehbenderi Galip Bey’in terfii”, Tarihi: H. 21/N/1303.
YAYIMLANMIŞ BİLDİRİ:
Metin İçinde: (Uygur, 2021, s. 205).
Kaynakça bölümünde: Yazarın Soyadı, A. (Yayım Yılı). Bildiri adı. Editör/Hazırlayan A. Soyadı (Ed./Yay. haz.). Kitabın başlığı içinde (sayfa aralığı). Basıldığı Şehir: Yayınevi.
Uygur, F. (2021). Bolşevik İhtilâli Sürecinde Fransa’nın Kafkasya Politikası ve Ali Merdan Topçubaşı’nın Diplomatik Mücadelesi. H. Tosun (Yay. haz.). I. Dünya Savaşı Sırasında Osmanlı Devleti-Azerbaycan İlişkileri ve Kafkas İslam Ordusu Uluslararası Sempozyumu Bildirileri içinde (s. 195-218). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
TEZ:
Metin İçinde: (Kaymaz, 1989, s. 340).
Kaynakça bölümünde:
Kaymaz, Z. (1989). Aşık Paşa Garib-Name (dil özellikleri-kısmi transkripsiyon-söz dizini). Yayımlanmamış Doktora Tezi, Malatya: İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
ANSİKLOPEDİ MADDESİ:
Metin İçinde: (Kaya, 1995, C. 12, s. 314).
Kaynakça bölümünde: Yazarın Soyadı, A. (Yayım yılı). Maddenin başlığı. Ansiklopedinin adı (Cilt no, sayfa aralığı). Basıldığı Şehir: Yayınevi.
Kaya, M. (1995). Felsefe. İslâm ansiklopedisi (C. 12, s. 311-319). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
ÇEVİRİ ESER:
Metin İçinde: (von Gabain, 1988, s. 35).
Kaynakça Bölümünde: Yazarın Soyadı, Yazarın Adının Baş Harfleri. (Yıl). Kitabın adı italik (Çevirmenin Adının İlk Harfleri. Çevirmenin Soyadı, Çev.). Baskı Yeri: Yayınevi.
von Gabain, A. (1988). Eski Türkçenin Grameri (M. Akalın, Çev.). Ankara: TDK Yayınları.
İNTERNET KAYNAKLARI:
Metin İçinde: (Pépin, 2010).
Kaynakça Bölümünde: Yazarın Soyadı, Yazarın Adının Baş Harfleri. (Yazının yayım tarihi). Yazının adı italik. Erişim tarihi: Gün Ay Yıl, yazının linki.
Pépin, C. (2010). La guerre russo-japonaise (1904-1905). Erişim tarihi: 21.11.2017, https://carlpepin.com/2010/11/09/la-guerre-russo-japonaise-1904-1905/
Notlar:
1. Atıf yapılırken yazarın adı ilgili cümlede geçiyorsa parantez içinde tarih ve sayfanın belirtilmesi yeterlidir:
Sarısır, bunların dışında hisse senedinin üzerinde yer alan bir isim sayesinde beklenmedik bilgilere erişim sağlanabileceğini ifade etmektedir (2020, s. 582).
2. Soyadları ve adlarının ilk harfleri aynı olan farklı iki yazara atıf yapılması durumunda yazar adları künyede köşeli parantez içerisinde verilmelidir.
Metin İçinde:
(Ö. Kaya, 1996, s. 327).
(Ö. Kaya, 2017, s. 101).
Kaynakçada:
Kaya, Ö. [Önal]. (1996) …
Kaya, Ö. [Önder]. (2017) …
APA 6 kullanımında daha ayrıntılı bilgi için İpek Şencan ve Güleda Doğan’ın hazırladığı Bilimsel Yayınlarda Kaynak Gösterme, Tablo ve Şekil Oluşturma Rehberi APA 6 Kuralları adlı kitaba müracaat edilebilir. İncelemek için tıklayınız.
Etik İlkeler ve Yayın Politikası
ETİK İLKELER
Bilimsel bir çalışma ortaya koyan tüm paydaşların (yazar, editör, hakem, yayıncı ve okuyucu), bilimin doğru bir şekilde ilerlemesine katkı sağlaması hedeflenir. Bu hedef gereğince hazırlanan bilimsel çalışmalarda bilimsel etik ilkelere uygunluk önemlidir. Bu etik ilkeler, COPE (Committee on Publication Ethics) tarafından hazırlanan yönerge esas alınarak tarafımızca kabul edilmiştir. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi (DTCF Dergisi)'ne başvuran tüm yazarların uluslararası standartlara [Yayın Etiği Komitesi'nin (COPE) belirlediği etik ilkeler. https://publicationethics.org/ ] gönüllü olarak uyması beklenir.
Bunların bir kısmı aşağıda sunulmuştur.
Yazarlar için Uluslararası Etik Standartlar
• Yazarlar, yazılarının orijinal eserleri olduğunu onaylamalıdır. İntihal, uydurmacılık, sahtecilik, yinelenen yayın, veri üretimi vb. yasaktır.
• Yazarlar, araştırmaya katılanlara fiziksel ve yasal zarar vermemelidirler ve psikolojik istismarda bulunmamalıdırlar. Ayrıca yazarlar araştırmalarına katılanlara özel yaşama gizlilik ve anonimlik garantisi vermelidirler.
• Yazarlar, araştırmayı destekleyen kişileri ya da kurumları (sponsor) tanımlamalıdır.
• Yazarlar, makalenin daha önce yayınlanmadığını ve şu anda başka bir yerde yayınlanmak üzere değerlendirilmediğini onaylamalıdır.
• Yazarlar, yazılarının oluşturulmasında kullanılan tüm kaynakları kaynak listesine eklediğinden emin olmalıdır.
• Bir yazar yayınlanmış eserinde önemli bir hata veya yanlışlık olduğunu fark ettiğinde, derhâl dergi editörünü veya yayıncısını haberdar etmek ve makaleyi geri çekmek veya düzeltmek için editörle iş birliği yapmak zorundadır.
• İnsan veya hayvan denek içeren tüm çalışmaların ulusal ve uluslararası yasalara ve yönergelere uygun olmasını sağlamak (örneğin, WMA Helsinki Bildirgesi, NIH Laboratuar Hayvanlarının Kullanımına İlişkin Politika, Hayvanların Kullanımına İlişkin AB Direktifi), gerekli onayların alındığını onaylamak, denek mahremiyetine saygı göstermek zorundadır. Ayrıca, çalışmasına dair ilgili etik kurul onaylarını ve araştırma detaylarını çalışmanın “Gereç ve Yöntem” kısmında belirtmelidir.
• Yazarlar, herhangi bir çıkar çatışması-çıkar birliğiyle ilgili durumu Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi’ne bildirmelidir.
Yazarlar için Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar ve yapılması gerekenlerin bir kısmı aşağıda sıralanmıştır. Bu kapsamda yapılacak çalışmalar için Etik Kurul’dan izin alındığına dair bilginin makalede belirtilmesi ve izin belgesinin bir nüshasının dergi sistemine yüklenmesi gerekir.
• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırma,
• İnsanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
• Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar,
• Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış onam formu”nun alındığının belirtilmesi,
• Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
• Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi.
Yazar/yazarlar etik ve yasal standartlara uymalıdır ve makale üretmek için yapılan araştırmaya katılanlara aşağıdaki konularda bilgi vermelidir:
Araştırmaya katılanlar;
• Kendileri hakkında bir araştırma yapılacağı konusunda bilgilendirilmelidir.
• Katılımın gönüllü olduğu, katılmayı reddetmenin bir yaptırımı olmadığı ve katılımcıların herhangi bir zamanda ceza almadan çekilebilecekleri konusunda bilgilendirilmelidir.
• Araştırmanın amacı ve araştırmada izlenecek prosedür hakkında bilgilendirilmelidir.
• Araştırma ile ilgili soruların yanıtları için başvuracakları iletişim yolları konusunda bilgilendirilmelidir.
• İş birliği yapmayı kabul etmeleri durumunda kendilerini etkileyebilecek olası bir risk ve rahatsızlık konusunda bilgilendirilmelidir.
• Gizliliğin ne şekilde korunacağı konusunda bilgilendirilmelidir.
Araştırmacıların uyması gereken etik ilkelerle ilgili TÜBİTAK ULAKBİM'in hazırladığı “Tr-dizin Etik İlkeleri Akış Şeması” için tıklayınız.
Yazarlar, bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırı olduğu bilinen aşağıdaki eylemlerden kesinlikle kaçınmalıdır:
• İntihal: Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek,
• Sahtecilik: Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya tahrif edilmiş verileri kullanmak,
• Çarpıtma: Araştırma kayıtları veya elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan cihaz veya materyalleri kullanılmış gibi göstermek, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
• Tekrar yayım: Mükerrer yayınlarını akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
• Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırıp birden fazla sayıda yayımlayarak bu yayınları akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
• Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek veya olan kişileri dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini sonraki baskılarda eserden çıkartmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,
• Destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkılarını belirtmemek,
• Henüz sunulmamış veya savunularak kabul edilmemiş tez veya çalışmaları, sahibinin izni olmadan kaynak olarak kullanmak,
• İnsan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek, hayvan sağlığına ve ekolojik dengeye zarar vermek, gerekli izinleri almamak,
• Bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak,
• Akademik atama ve yükseltmelerde bilimsel araştırma ve yayınlara ilişkin yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunmak.
• İntihal: Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek,
• Sahtecilik: Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya tahrif edilmiş verileri kullanmak,
• Çarpıtma: Araştırma kayıtları veya elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan cihaz veya materyalleri kullanılmış gibi göstermek, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
• Tekrar yayım: Mükerrer yayınlarını akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
• Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırıp birden fazla sayıda yayımlayarak bu yayınları akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
• Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek veya olan kişileri dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini sonraki baskılarda eserden çıkartmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,
• Destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkılarını belirtmemek,
• Henüz sunulmamış veya savunularak kabul edilmemiş tez veya çalışmaları, sahibinin izni olmadan kaynak olarak kullanmak,
• İnsan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek, hayvan sağlığına ve ekolojik dengeye zarar vermek, gerekli izinleri almamak,
• Bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak,
• Akademik atama ve yükseltmelerde bilimsel araştırma ve yayınlara ilişkin yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunmak.
Editör Kurulu ve Yayın Kurulu İçin Uluslararası Etik Standartlar
• Editör Kurulu ve Yayın Kurulu üyelerinin Yayın Kurulu uluslararası standartlarına uyması gerekmektedir. DTCF Dergisi'nin editörünün ve yayın kurulu üyelerinin uluslararası standartlara [Yayın Etiği Komitesi'nin (COPE) belirlediği etik ilkeler. https://publicationethics.org/ ] gönüllü olarak uyması beklenir.
• Editör Kurulu ve Yayın Kurulu, cinsiyet, dinsel veya politik inançlar, yazarların etnik veya coğrafi farklılıkları üzerine ayrım yapılmaksızın görevlerini yerine getirirken dengeli, objektif ve adil bir şekilde hareket etmelidir. Dergiye gönderilen çalışmaları içeriğine göre değerlendirmeli, hiçbir yazara ayrıcalık göstermemelidir.
• Editör Kurulu ve Yayın Kurulu, DTCF Dergisi’nin kalitesini yükseltmek ve geliştirmek için çaba sarf etmelidir.
• Editör Kurulu ve Yayın Kurulu, bilimsel kaliteye ve orijinalliğe en üst düzeyde önem vermelidir.
• Editör Kurulu, makalelerin değerlendirilmesini sağlamak ve kötü niyetli davranışları (misconduct) önlemek için, gönderilen makaleleri ayrıntılı bir şekilde kontrol eder. Derginin amaç ve kapsamına uygun olmaması durumunda gelen çalışmayı reddeder. Bir araştırma kötü niyetli olarak tanımlanırsa, editörün ve hakemlerin geri bildirimlerine göre, yazının geri çekilmesinden veya düzeltilmesinden ilgili yazar sorumludur.
• Editör Kurulu ve Yayın Kurulu, gönderilen tüm yazılara ilişkin bilgileri gizli tutmalıdır.
• Yayın Kurulu, gönderilen yazılar için yayın kararları almaktan sorumludur.
• Yayın Kurulu, okuyucuların ve yazarların ihtiyaçlarını karşılamak için çaba sarf etmelidir.
• Yayın Kurulu, gerektiğinde düzeltmeler, açıklamalar, geri çekilmeler ve özürler yayımlamaya her zaman hazır olmalıdır.
• Yayın Kurulu, etik ihlali niteliğinde bir şikâyet olması durumunda, derginin politika ve prosedürlerine bağlı kalarak gerekli prosedürleri uygulamalıdır. Yazarlara, gelen şikâyete cevap vermek için bir fırsat vermeli, çalışma kime ait olursa olsun gerekli yaptırımları uygulamaktan kaçınmamalıdır.
Hakemler için Uluslararası Etik Standartlar
• Hakemlerin hakemlik davetini kabul ettikten sonra uluslararası hakemlik standartlarına uyması gerekmektedir. DTCF Dergisi'nin hakemlerinin uluslararası standartlara [Yayın Etiği Komitesi'nin (COPE) belirlediği etik ilkeler. https://publicationethics.org/ ] gönüllü olarak uyması beklenir.
• Hakemler, editörün karar verme sürecine katkıda bulunmak için sadece uzmanlık alanı ile ilgili çalışmaları değerlendirmeyi kabul etmeli ve makaleyi objektif olarak zamanında incelemelidir.
• Hakemler, yazıya ilişkin tüm bilgileri gizli tutmalıdır.
• Hakemler, makaleleri bilimsellik açısından ve yalnızca özgünlüklerine, önemlerine ve derginin alanına uygunluğuna göre objektif olarak değerlendirmelidir.
• Hakemler, yayımlanacak makalenin kalitesini yükseltmeye yardımcı olacak yönlendirmelerde bulunmalı ve yorumlarını yapıcı ve kırıcı olmayan bir dille yapmalıdır.
• Hakemler, makalenin yayımlanmasını reddetmek için sebep olabilecek tüm bilgileri Editör Kurulu’nun dikkatine sunmalıdır.
• Hakemler, herhangi bir çıkar çatışması durumunda DTCF Dergisi'ne bildirimde bulunmalıdır.
Yayıncılar İçin Etik Standartlar
• Bilimsel bir ürünün ortaya çıkarılmasında paydaşlardan biri olan yayıncı, elinde bulundurduğu yayın gücünü hiçbir bireysel çıkar gözetmeden kullanmak ve hedef kitlesini doğru yönlendirmekle yükümlüdür.
• Bünyesinde yayınlanan her çalışmanın mülkiyet ve telif hakkını korur ve yayınlanmış her ürünün arşivlenmesi görevini üstlenir.
YAYIN POLİTİKASI
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi (DTCF Dergisi)’nin yayın politikası, makale değerlendirme ve yayın süreci aşağıda belirtilmiştir.
Açık Erişim Politikası
DTCF Dergisi, açık erişimli bir dergidir. Bilginin yayılması ilkesinden hareketle arşiv dâhil tüm makalelere ücretsiz erişim sağlamaktadır.
Açık erişim bilginin küresel değişimini artırarak insanlık için yararlı sonuçlar doğurmaktadır. DTCF Dergisi aynı zamanda 12 Eylül 2012 tarihinde kabul edilen Budapeşte Açık Erişim Girişimi'ni desteklemektedir. Bu bağlamda Dergi Yazı Kurulu tarafından benimsenen açık erişim politikaları https://budapestopenaccessinitiative.org/boai-10-translations/turkish-translation adresinde yer almaktadır.
DTCF Dergisi’nde yayınlanan tüm makaleler "Creative Commons Atıf-Gayriticari- 4.0 Uluslararası Lisansı" ile lisanslanmıştır. Bu lisans; yayınlanan tüm makaleleri, veri setlerini, grafik ve ekleri kaynak göstermek şartıyla veri madenciliği uygulamalarında, arama motorlarında, web sitelerinde, bloglarda ve diğer tüm platformlarda çoğaltma, paylaşma ve yayma hakkı tanır. Açık erişim disiplinler arası iletişimi kolaylaştıran, farklı disiplinlerin birbirleriyle çalışabilmesini teşvik eden bir yaklaşımdır. DTCF Dergisi bu doğrultuda makalelerine daha çok erişim ve daha şeffaf bir değerlendirme süreci sunarak kendi alanına katma değer sağlamayı hedeflemektedir.
DTCF Dergisi açık erişim sağlama politikası kapsamında kütüphanelerin, dergi içeriğini, kütüphane katalog kayıtlarına almalarını önermektedir. DTCF Dergisi’nin yayıncısı olan Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi hiçbir kütüphane veya okuyucudan elektronik ortamda yayımlanan makalelere erişim için abonelik ve ücret talep etmeyeceğini taahhüt eder.
Gizlilik Beyanı
DTCF Dergisi’nin Yönetim Sistemi’ne girilen tüm veriler (isim, elektronik posta adresleri gibi kişisel bilgiler vb.) yalnızca Dergi’nin ve Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nin bilimsel çalışmaları için kullanılır. Bu veriler, başka bir amaç için kullanılmaz, üçüncü kişilerle paylaşılmaz.
Ücretlendirme politikası
DTCF Dergisi, yazar/yazarlardan hiçbir aşamada ücret almamaktadır. Makale ile ilgili tüm süreç ücretsiz yürütülmektedir. Ayrıca, dergi sponsorluk ve reklam tekliflerini de kabul etmemektedir.
Makale Değerlendirme Süreci
DTCF Dergisi’ne gönderilen çalışmalar aşağıdaki süreçlerden geçmektedir.
Ön Değerlendirme Süreci
Çalışmalar, öncelikle Editör Kurulu ve Yayın Kurulu tarafından ön değerlendirilmeye tabi tutulur. Derginin amaç ve kapsamına, Türkçe ve İngilizce dil ve anlatım kurallarına uymayan, özgünlük değeri taşımayan ve yayın politikalarına uymayan çalışmalar reddedilir. Telif Hakkı Devir Formu ve benzerlik raporu sisteme yüklenmeyen çalışma değerlendirilmeye alınmaz. Ayrıca Editör Kurulu ve Yayın Kurulu, başvuru sayısının yoğunluğuna göre kota uygulayarak, çalışmaları iade edebilir. İade edilen çalışmaların yazarları, çalışmanın Dergi’ye gönderim tarihinden itibaren en geç iki hafta içerisinde Editör tarafından bilgilendirilir. Uygun bulunan çalışmalar, hakem sürecine alınır.
DTCF Dergisi’ne gönderilen ve etik kurul kararı gerektiren çalışmalar için etik kurul onaylarının alınmış olması, bu onayların çalışmalarda belirtilmesi ve belgelendirilmesi gerekmektedir.
Yazarlarımız, başvuru için gerekli olan ORCID numarasını https://orcid.org/register adresinden temin edebilirler. Kayıt formunda ORCID numarası standartlara uygun şekilde verilmelidir. [Örneğin: https://orcid.org/0000-0002-8976-2268).
Körleme Yöntemi
DTCF Dergisi’ne gönderilen tüm yazılar, yazar ve hakemlerin kimlikleri açıklanmadan çift taraflı kör hakemlik süreci ile değerlendirilir.
Hakem Belirleme Süreci
Çalışmalar, içerikleri doğrultusunda ilgili hakemlere gönderilir. Çalışmayı inceleyen Yayın Kurulu üyesi, DergiPark’ın hakem havuzundan uzmanlık alanlarına göre en az iki hakem önerisinde bulunur veya çalışmanın alanına uygun yeni hakem/hakemler önerebilir. Sorumlu Yayın Kurulu üyesinden gelen hakem önerileri, Editör tarafından değerlendirilir ve çalışmalar hakemlere iletilir. Hakemler, değerlendirdikleri çalışmalar hakkındaki süreci ve belgeyi üçüncü kişi ya da kuruluşlarla paylaşmayacaklarını peşinen kabul etmiş sayılırlar.
Hakem Değerlendirme Süreci
Hakem değerlendirme süreci için hakemlere verilen süre 15 gündür. Hakemlerden gelen düzeltme önerilerinin, yazarlar tarafından öneriler doğrultusunda en geç 10 gün içerisinde tamamlanması gerekir. Hakemler, değerlendirmesini yaptıkları bir çalışma için en fazla iki düzeltme önerebilirler. Hakemler, çalışmanın düzeltilmiş versiyonunu (en fazla iki düzeltme önerisi sonrası) inceleyerek, “yayınlanabilir” veya “yayınlanamaz” kararı vermek durumundadırlar.
Değerlendirme Sonucu
Hakemlerden gelen görüşler, çalışmadan sorumlu Yayın Kurulu üyesi tarafından en geç iki hafta içerisinde incelenir. Yayın Kurulu üyesi, çalışmanın hakem değerlendirme sonuçlarına göre çalışma hakkındaki görüşünü Editör Kurulu'na iletir.
Editör Kurulu Kararı
Hakemlerden olumlu rapor alan çalışma Editör Kurulu’na sunulur. Editör Kurulu çalışmayı yayımlamamak hakkına sahiptir, yayımlanmasına karar verilen çalışmalarda gerekli durumlarda yazının anlamını ve bütünlüğünü bozmayacak küçük düzeltmeler yapabilir. Yayımlanan yazılardaki ileri sürülen görüşler ve yasal sorumluluk yazarlarına aittir.
Düzeltme Yönergesi ve Yükleme Rehberi
DTCF Dergisi’nde değerlendirme sürecindeki çalışmalar için, Editör, Yayın Kurulu üyeleri ve/veya hakemler, en fazla iki düzeltme veya iyileştirme önerebilirler. Yazarlar, önerilen düzeltme veya iyileştirmeleri eksiksiz, açıklayıcı ve zamanında tamamlamakla yükümlüdürler.
Çalışmayı Geri Çekme
DTCF Dergisi yayın politikaları gereği, değerlendirme aşamasındaki çalışmalarını geri çekmek isteyen yazarlar, geri çekme isteklerini e-posta aracılığıyla Editör’e iletmek durumundadırlar. Editör, geri çekme bildirimini inceleyerek, en geç bir hafta içerisinde yazarlara dönüş sağlar. Yazarlar, çalışmalarının telif haklarını, DTCF Dergisi’ne çalışmalarının gönderimi aşamasında devretmiş olduklarından, geri çekme isteği onaylanmadıkça, çalışmalarını başka bir dergiye değerlendirilmek amacıyla gönderemezler.
Değerlendirme Sonucuna İtiraz Etme
DTCF Dergisi’nde değerlendirilmek üzere çalışmalarını gönderen yazarların, çalışmalarının hakem sonuçlarına itiraz etme hakkı saklıdır. Yazarlar, çalışmalarına yapılan değerlendirme sonucu/ görüş/ yorumlara ilişkin itiraz gerekçelerini bilimsel bir dille ve dayanaklarını kaynak göstererek editöre e-posta yoluyla iletmelidirler. İtirazlar, Yayın Kurulu tarafından en geç 30 gün içerisinde incelenerek, yazarlara olumlu veya olumsuz dönüş sağlanır. Yazarların değerlendirme sonucuna itirazlarının olumlu bulunması durumunda, Yayın Kurulu, çalışmanın değerlendirme sürecini konu alanına uygun farklı hakemlerle yeniden başlatır.
Etik olmayan bir durumla karşılaşıldığında lütfen dtcfdergisi@ankara.edu.tr adresine e-posta yoluyla bildiriniz.
Ücret Politikası
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi (DTCF Dergisi), yazar/yazarlardan yayın işlemlerine yönelik olarak hiçbir aşamada ücret almamaktadır.
Ayrıca, sponsorluk ve reklam tekliflerini de kabul etmemektedir.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi - dtcfdergisi@ankara.edu.tr
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.