ENFORMASYON VE BİLGİ KAVRAMLARI BAĞLAMINDA ENFORMASYON YÖNETİMİ VE BİLGİ YÖNETİMİ

Yıl 2009, Cilt: 49 Sayı: 1, 95 - 118, 01.01.2009

Malik Yılmaz

Öz

Enformasyon ve bilgi kavramları, bilgi toplumu olgusu ile birlikte öne çıkmış en önemli kavramlar olarak göze çarpmaktadır. Yerli ve yabancı literatüre bakıldığında bu kavramlar üzerine birçok yazının yazıldığı, içeriklerinin tartışıldığı ve farklı değerlendirmelerin yapıldığı görülür. Bu kavramlarla neyin ifade edildiği yabancı literatürde olduğu gibi Türkçe literatürde de tam anlamıyla açıklığa kavuşturulmamış, çoğu zaman bu iki kavram birbirinin yerine kullanılmıştır. Temel olarak örgütlerdeki enformasyon kaynaklarının yönetimini içeren Enformasyon Yönetimi EY ile bilginin yönetimi uygulamalarını içeren Bilgi Yönetimi BY kavramlarında da benzer bir belirsizlik ve karışıklık görülmektedir. Bu çalışmada, enformasyon ve bilgi kavramları ile EY ve BY alanlarının, içerik ve uygulama bağlamında farklı iki yaklaşım ve etkinlik oldukları üzerinde durulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Enformasyon, Bilgi, Enformasyon Yönetimi, Bilgi Yönetimi

Information Management and Knowledge Management within the Frame of the Concepts of Information and Knowledge

Öz

Information and knowledge concepts together with knowledge society phenomena are considered to be the most important concepts. When we examine the Turkish and foreign literature we can observe that many articles on these concepts have been produced, their contents have been discussed and different evaluations have been made. However, both in Turkish and foreign literature, a clear distinction have not been made between these concepts and most of the time these two concepts have been used alternately to express the same meaning. Another uncertainty and confusion became obvious when these two concepts applied to Information Management IM which includes management of information sources in organizations and Knowledge Management KM which deals with management of knowledge applications. In this study, we tried to clarify the difference between information and knowledge concepts as well as IM and KM areas with respect to their context, applications and activities.

Anahtar Kelimeler

Information, Knowledge, Information Management, Knowledge Management

Kaynakça

• ACKOFF, Russell. On Learning and Systems That Facilitate It. 28 Ağustos 2008 tarihinde http://cqmextra.cqm.org/cqmjournal.nsf/reprints/rp07300 adresinden erişildi.
• AKGÜN, Ali E. ve Halit Keskin. (2003). “Sosyal Bir Etkileşim Aracı Olarak Bilgi Yönetimi ve Bilgi Yönetimi Süreci”. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 1:175–188.
• AKTAN, Coşkun Can ve İstiklal Yaşar Vural. (2005). “Bilgi Çağında Bilginin Yönetimi”. Bilgi Çağı Bilgi Yönetimi ve Bilgi Sistemleri içinde (Ed. Coşkun Can Aktan ve İstiklal Y. Vural). (1–30). Konya: Çizgi Kitabevi.
• ALAVİ, Maryam and Doroty E. Leidner, (2001). “Review: Knowledge Management and Knowledge Management Systems: Conceptual Foundations and Research Issues”. MIS Quarterly 25 (1):107–136.
• ALKAN, Nazlı. (2003). “Tıp ve Sağlık Kuruluşlarında Bilgi Yönetimi”. Bilgi Dünyası 4 (2):122–145.
• BARUTÇUGİL, İsmet. (2002). Bilgi Yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
• BATESON, Gregory (1979). Mind and Nature: A Necessary Unity. New York: Ballantine.
• BOUTHILLIER, France and Kathleen Shearer. (2008). Understanding Knowledge Management and Information Management: The Need For An Empirical Perspective. 18 Mayıs 2009 tarihinde http://informationr.net/ir/8- 1/paper141.html adresinden erişildi.
• BROWN, John Seely ve Paul Duguid. (2001). Enformasyonun Sosyal Yaşamı. (Çev. İbrahim Bingöl). İstanbul: Türk Henkel Dergisi Yayınları.
• CELEP, Cevat ve Buket Çetin. (2003). Bilgi Yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• CİVİ, Emin. (2000). “Knowledge Manegement as A Competitive Asset: A Review”. Marketing Intelligence & Planning 18 (4):166–174.
• ÇAPAR, Bengü. (2002). Bir İletişim Sistemi Olarak Bilgi Yönetimi: Teorik Bir Yaklaşım.(19 Mayıs 2009) tarihindehttp://www.bilgiyonetimi.org/cm/pages/ mkl_gos.php?nt=677 adresinden erişildi.
• ÇAPAR, Bengü. (2005). “Bilgi Yönetimi”. Bilgi Çağı Bilgi Yönetimi ve Bilgi Sistemleri içinde. (Ed. Çoşkun Can Aktan ve İstiklal Y. Vural). (175–195). Konya: Çizgi Kitabevi.
• ÇÜÇEN, A. Kadir. (2001). Bilgi Felsefesi. Bursa: Asa Kitabevi.
• DAVENPORT, Thomas H. ve Laurence Prusak. (2001). İş Dünyasında Bilgi Yönetimi: Kuruluşlar Ellerindeki Bilgiyi Nasıl Yönetirler. (Çev. Günhan Günay). İstanbul: Rota Yayınları.
• DERVİŞOĞLU, H. Gökçe. (2004). Stratejik Bilgi Yönetimi. İstanbul: Dışbank.
• GRAHAM, Susan. (2008). Everyday Records Management Good Practice: Interim Guidance. http://www.recordsmanagement.ed.ac.uk/InfoStaff/RMstaff/RMInterim/RMInt erimBestPracticeV3.pdf adresinden erişildi.
• GUPTA, Babita, Lakshmi Iyer, S. and Jay E Aronson. (2000). “Knowledge Management: Practices and Challenges”. Industrial Management&Data Systems 100 (1):17–21.
• GÜRDAL, Oya. (2000). Tekstil Endüstrisinde Enformasyon Olgusu. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.
• Harrod’s Lıbrarıans’ Glossary: and Reference Book. (2000). Comp. by Ray Prytherch. Ninth Ed. Aldershot: Gower Publishing Company Limited.
• HULT, G. and M Tomas. (2003). “An Integration of Thoughts on Knowledge Management”. Decision Science 34 (2):189–195.
• IPE, Minu. (2003). “Knowledge Sharing in Organizations: A Conceptual Framework”. Human Research Development Review 2 (4):337–359.
• JENSEN, Povl Erik. (2005). “A Contextual Theory of Learning and the Learning Organization”, Knowledge and Process Management 12 (1):53–64.
• KALSETH, Karl and Sarah Cummings. (2001). “Knowledge Management: Development Strategy or Business Strategy?”. Information Development 17 (3):163–172.
• KARAKAŞ, Sekine. (1991). “Bilim Dalı Olarak Enformasyon”. Türk Kütüphaneciliği 5(1):3–8.
• KAUTZ, Karlheinz and Kim Thaysen. (2001). “Knowledge, Learning and IT Support in A Small Software Company”. Journal of Knowledge Management 5 (4):349–357
• KIM, Seonghee. (2006). The Roles of Knowledge Professionals for Knowledge Management. (15 Mayıs 2009) tarihinde http://ifla.org/IV/ifla65/papers/042- 115e.htm adresinden erişildi.
• KNOWLEDGE MANAGEMENT (2008, 23 Ekim) tarihinde http://drtc.isibang.ac.in/~ram/km.pdf adresinden erişildi.
• KNOWLEDGE MANAGEMENT (2008, 11 Ekim) tarihinde http://www.dod.mil/comptroller/icenter/learn/knowledgemanconcept.pdf adresinden erişildi
• LAUDON, Kenneth C. and Jane P Laudon. (1998). Management Information Systems, 5th Edition. New Jersey: Prantice Hall (Dervişoğlu, 2004 s.23’den alıntı).
• LEE, Hwa-Wei. (2007). Knowledge Management and The Role of Libraries. 11 Ekim 2008 tarihinde http://www.white-clouds.com/iclc/cliej/cl19lee.htm adresinden erişildi.
• LEUG, Christopher. (2001). “Information, Knowledge, and Networked Minds”. Journal of Knowledge Management 5 (2):151–159.
• LOPEZ, Susana Pérez, José Manuel Montes Peón and Camilo José Vázquez Ordás. (2004). “Managing Knowledge: The Link Between Culture and Organizational Learning”. Journal of Knowledge Management 8 (6):93–104.
• ÖZDEMİRCİ, Fahrettin ve Cengiz Aydın. (2007). “Kurumsal Bilgi Kaynakları ve Bilgi Yönetimi”. Türk Kütüphaneciliği 21 (2):164–185.
• ÖZDEMİRCİ, Fahrettin ve Cengiz Aydın. (2008). “Kurumsal Bilgi Kaynakları ve Bilgi Yönetimi”. Türk Kütüphaneciliği 22 (1):59–81.
• ÖZDEMİRCİ, Fahrettin. (1999). “Teknolojik Gelişmelerin Belge Yönetimine Etkisi ve Arşivler”. Türk Kütüphaneciliği 13 (1):50–57.
• ÖZDEMİRCİ, Fahrettin. (2004). “Bir Disiplin Olarak Belge Yönetimi”, Kütüphaneciliğin Destanı Uluslararası Sempozyumu 21–24 Ekim 2004 Ankara: (Bildiriler) içinde, (Yay. Haz. Sacit Arslantekin ve Fahrettin Özdemirci). (191–210). Ankara: A.Ü. DTCF Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü.
• ROWLEY, Jennifer. (2003). “Knowledge Management-The New Librarianship? From Custodians of History to Gatekeepers to The Future”. Library Management. 24 (8/9), 433–440.
• SAĞSAN, Mustafa. (2002). “Örgütsel Seçimlerde Küme Modeli: İnsan İlişkileri Ekolü, Bilgi Yönetimi ve Örgütsel Öğrenmenin Ara Kesitinde Örgütsel İnsan”. Bilgi Dünyası 3 (2):205–230.
• SCHLOGL, Cristian. (2007). Information and Knowledge Management: Dimentions and Approaches. 15 Mayıs 2009 tarihinde http://informationr.net/ir/10- 4/paper235.html adresinden erişildi.
• SCHWARZWOLDER, Robert. (1999). “Librarians as Knowledge Management Agents”. Econtent August/September 22 (4):63–65.
• TERRA, Jose Claudio ve Terezinha Angeloni. (2007). Understanding The Difference Between Information Management and Knowledge Management. 10 Mayıs 2009 tarihinde http://www.providersedge.com/docs/km_articles/ Understanding_the_Difference_Between_IM_and_KM.pdf adresinden erişildi.
• TİWANA, Amrit. (2003). Bilginin Yönetimi. (Çev. Elif Özsayar). İstanbul: Dışbank.
• VAN BEVEREN, John. (2002). “A Model of Knowledge Acquisition that Refocuses Knowledge Management”. Journal of Knowledge Management 6 (1):18–22.
• VISSCHER, Jan Teun, Jaap Pels, Viktor Markowski ve Sascha De Graaf. (2007). Knowledge and Information Management in The Water and Sanitation Sector: A Hard Nut to Crack. 15 Mayıs 2009 tarihinde http://www.irc.nl/content/ download/25395/280851/file/TOP14_KM_06.pdf adresinden erişildi.