TANG HANEDANLIĞI DÖNEMİ YAZARLARINDAN YUAN ZHEN'IN YİNGYİNG'İN HİKÂYESİ BAŞLIKLI ESERİ HAKKINDA BİR İNCELEME

Yıl 2023, Cilt: 63 Sayı: 1, 640 - 658, 20.06.2023

Nuray Pamuk Öztürk

https://doi.org/10.33171/dtcfjournal.2023.63.1.25

Öz

Tang Hanedanlığı (618-906) dönemi Çin edebiyatının gelişmesinde çok önemli bir yere sahiptir. Hanedanlığın kuruluşundan önceki dönemlerde yaşanan savaşlar, edebiyat ve sanata fazla gelişme imkânı sunmamıştır Hanedanlığın yıkılmasından sonra kurulan Song Hanedanlığı ise tiyatroya daha çok önem verdiği için şiir ve nesir gibi edebi türler çok az gelişme şansı bulabilmiştir. Bu bakımdan Çin edebiyatında en fazla yazarın yetiştiği ve eserin üretildiği dönem Tang Hanedanlığı dönemidir. Tang edebiyatında şiir çok önemli bir yere sahiptir. Şiirde yaşanan gelişmeler diğer edebi türlerin gelişmesine de yardımcı olmuştur. Bazı eserlerde şiirler ve nesirler birlikte kullanılmıştır. Tang döneminde de diğer dönemlerde olduğu gibi aşk ve sevgi konulu pek çok edebi eser üretilmiştir. Bu eserlerden bir tanesi Yingying’in Hikâyesi’dir (莺莺传). Yingying’in Hikâyesi, en bilinen klasik Çin aşk hikâyelerindendir. Yuan Zhen (元稹) (779-831) tarafından yazılan eser Yuan Hanedanlığı (1280-1368) dönemi tiyatro yazarlarından Wang Shifu (王实甫) (1260-1307) tarafından operaya dönüştürülmüştür. Hikâyenin tiyatro eserine dönüştürülmesi, daha geniş kitlelere ulaşmasına imkân sağlamıştır. Hikâye, biçimsel olarak nesir tarzında yazılmıştır. Ancak yazar anlatımda farklı teknikler kullanmış, şiirler ve diyaloglara geniş yer vermiştir. Hikâyenin sonunda yazar kendisini baş erkek karakter Zhang Sheng’ın arkadaşı olarak göstermiştir. Bu sebeple hikâye, bazı araştırmacılar tarafından yazarın otobiyografik bir eseri olarak nitelendirilmektedir. Bu çalışmada, Tang dönemi Çin edebiyatından, yazar Yuan Zhen’ın biyografisi ve edebi üslubundan bahsedilecektir. Yingyin’in Hikâyesi kısaca anlatılacak; hikâyenin biçimsel özellikleri ve işlediği tarihi sürecin hikâyeye yansıması hakkında bilgi verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Tang Hanedanlığı, Nesir, Çin Hikayesi, Yuan Zhen, Cui Yingying

A REVIEW ABOUT THE THE STORY OF YINGYING BY YUAN ZHEN, AN AUTHOR OF TANG DYNASTY

Öz

The Tang Dynasty period is very important in the development of Chinese literature. The military struggles that took place before 618, gave literature and art a very limited opportunity for development. After 906, Song Dynasty astablished and the theater took an important place, this situation also gave poems and proses a very limited opportunity for development. In this regard, Tang Dynasty period was the most writers were trained and work were published period for Chinese literature, especially Chinese poetry. The development in poetry also affected other literary works. Prose and poetry were together in many works. In every period of Chinese history, there are works of literature on love. One of these works was The Story of Yingying (莺莺传). The Story of Yingying is one of the most famous love story in Chinese literary history. It was written by the late Tang writer Yuan Zhen (元稹) (779-831) and one of the playwright of Yuan Dynasty (1280-1368) Wang Shifu (王实甫) (1260-1307) turned the story into an opera. With the transforming into an opera, the story reached larger communities. The story was written as a prose but Yuan Zhen was written the story using different writing techniques, it abounds poems and dialogues. Some researchers think it may be an autobiographical work. This is because, Yuan Zhen himself appears towards the end of the story as a friend of the Zhang Sheng, who is the main male caracter of the story. In this article we will research; Tang Dynasty Chinese literature, biograph of Yuan Zhen and his writing style; The Story of Yingying’s summary, formal features and the effect of historical process on the story.

Anahtar Kelimeler

Tang Dynasty, Prose;, Chinese Story, Yuan Zhen, Cui Yingying

Kaynakça

• Avcı, İ. (2016). Çin Yazısının Tarihsel Gelişimi. Çin Dili (s. 45-56). içinde Ankara: Gece Kitaplığı.
• Chen, Z. (2003). Qinxi Wenzi Yanjiı: Cong Hanzi Shi de Jiaodu Kaocha. Taibei: Zhongyan Yanjiu Yuan Lishi Yanjiusuo Zhuankan.
• Eberhard, W. (1995). Çin Tarihi (3. Baskı b.). Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Kırilen, G. (2016). Çin Dili ve Yazının Önceliği. Çin Dili (s. 15-44). içinde Ankara: Gece Kitaplığı.
• Liu, Z. (2016). Zhong Guo Wenxue (Cilt I). İstanbul: Likya Yayınları.
• Pamuk Öztürk, N. (2016). Tang Dönemi Şiiri ve Bai Juyi (白居易) . Current Research in Social Sciences, 2 (2) , 79-85. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/curesosc/issue/24870/262810
• Qing, G. (2009 ). Yuan Zhen. Tangshi Sanbai Shou. içinde Zhongguo Wenhua Chubanshe.
• Qiu, X. (1994). Wenzi Xue Gaiyao (文字學概要) (2. Baskı b.). Taibei: Wanjuanqi Tushu Youxiangongsi.
• Sun, C. (2007). Sui-Tang Wudai Wenhua Shi. Shanghai: Dongfang Chuban Zhongxin.
• Ünal Chiang, G. (2011). Çin'de Ayak Bağlama Geleneği "Bir Çift Küçük Ayak; Bir Kap Gözyaşı". 1. Uluslararası Asya Dilleri ve EDebiyatları Sempozyumu Bildiriler Kitabı (s. 147-154). içinde Kayseri: Erciyes Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Xun, L. (2012). Zhongguo Xiaoshuo Shilue. Xin Shijie Chubanshe.
• Yin, M. (1980). Yuan Zhen (Yi Jian Qian). Zhongguo Gudian Wenxue Mingzhu Tijie. içinde Beijing: Zhongguo Qingnian Chuban She.
• Zhen, Y. (2021, Eylül). Ying Ying'in Hikâyesi (93), 112-122, (N. Pamuk Öztürk, Çev.) İstanbul: Sözcükler Edebiyat Dergisi.