5 Katlı Yığma Binanın Deprem Performansının Belirlenmesi ve Güçlendirme Önerileri

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 2, 689 - 701, 25.04.2021

Ömer Can

https://doi.org/10.29130/dubited.842317

Cited By: 1

Öz

Ülkemiz de yığma yapılar tarihi özelliğe sahip yapılardır. Genellikle ülkemizin kırsal bölgelerinde yerel malzeme kullanılarak yapılan yığma yapılara rastlamak oldukça mümkündür. Yığma yapılar mühendislik hizmetine ihtiyaç duyulmadan çok çeşitli özellikteki malzeme ve işçilik hizmetine sahiptir. Bunun sonucu olarak düşey yükler ve deprem yükleri altındaki performansının belirlenmesi günümüzdeki betonarme yapıların performans analizlerine göre güçtür. Bu çalışmada; Bayburt ili merkezinde bulunan, 1997-1998 yılları arasında inşa edilen, Zemin + 4 katlı toplam 5 katlı kâgir yapının yapım tekniği, malzeme özellikleri ve konum özellikleri hakkında bilgiler derlenmiştir. Yapıda gözlemlenen mevcut problemler belirlenmiştir. StatiCAD-Yığma programı kullanılarak 2018 Bina Deprem Yönetmeliği dikkate alınarak yapının performans analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda binayı dıştan tek taraflı donatılı sıva ile içten kısmi olarak bazı duvarları çift taraflı donatılı sıva ile güçlendirme yöntemi önerilmiştir. Binanın güçlendirme öncesi yapılan analizde 48 duvar basınç ve kayma gerilmesi açısından yetersiz ve göçme durumunda iken, güçlendirme sonrası yapılan performans analizinde tüm duvarların emniyet gerilmelerini sağladığı ve hemen kullanım durumunda olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yığma Yapı, Performans Analizi, StatiCAD-Yığma

Teşekkür

Veysel AKBAŞ’a binasına ait bilgileri / verileri araştırmamızda kullanmamıza izin verdiği için teşekkür ederim.

Kaynakça

• [1] İ. İ. Atabey, “Yığma Binaların Performans Analizi Sivas Suşehri Aşağısarıca İlköğretim Okulu Örneği,” Yüksek Lisans Tezi, Fen Bİlimleri Enstitüsü, Gazi Üniversitesi, 2011.
• [2] O. A. Düzgün, Y. S. Hatipoğlu, M. Artar, M. Yurdakul, and E. Öner, “Zahit Efendi Camisi’nin Sonlu Elemanlar Analizi,” in 5. Tarihi Eserlerin Güçlendirilmesi ve Geleceğe Güvenle Devredilmesi Sempozyumu, 2015, pp. 155–168.
• [3] TC. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, “Bina Sayımı 2000,” Ankara, 2001.
• [4] A. Batur, “Donatısız Yığma Binaların Yatay Yükler Altındaki Davranışı Ve Bazı Ülkelrin Şartnamelerinin İncelenmesi,” İstanbul Technical University, 1999.
• [5] A. İ. Ünay, Tarihi yapıların depreme dayanımı. O.D.T.Ü Mimarlık Fakültesi, 2002.
• [6] İ. Kılıç, H. Coşkun, and H. Uslu, “Hatay Hükümet Konağının Deprem Yükleri Etkisinde Davranışının İncelenmesi,” in 2. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı, 2013.
• [7] Ö. Dabanlı, “Tarihi Yığma Yapıların Deprem Performansının Belirlenmesi,” Yüksek Lisans Tezi, Fen Bİlimleri Enstitüsü, Yıldız Teknik Üniversites, 2008.
• [8] E. Sayın, “Yığma Yapıların Lineer Olmayan Statik ve Dinamik Analizi,” Doktora Tezi, Fen Bİlimleri Enstitüsü, Fırat Üniversitesi, 2009.
• [9] R. Y. Chamaky, “Tarihi Yığma Yapıların Deprem Analizi ve Uygun Güçlendirme Teknikleri,” Yüksek Lisans Tezi, Fen Bİlimleri Enstitüsü, Yıldız Teknik Üniversitesi, 2014.
• [10] F. Aköz and N. Yüzer, “Tarihi Yapilarda Malzeme Özelliklerinin Belirlenmesinde Uygulanan Yöntemler,” in IMO-1. Insaat Muhendisligi Egitimi Sempozyumu, 2009, pp. 6–7.
• [11] A. H. Aköz, “Deprem Etkisi Altındaki Tarihi Yığma Yapıların Onarım ve Güçlendirilmesi,” Yüksek Lisans Tezi, Fen Bİlimleri Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi, 2008.
• [12] G. Çal and A. Şahin, “Ortaköy Büyük Mecidiye Camii’nin Farklı Deprem Etkileri Altında Sismik Davranışının Değerlendirilmesi,” in 5.Tarihi Eserlerin Güçlendirilmesi ve Geleceğe Güvenle Devredilmesi Sempozyumu, 2015.
• [13] Ö. Can and H. Yıldızoğlu, “Yığma Binalarda Deprem Performansının Belirlenmesi (Bayburt Korkut Ata Lisesi Örneği),” Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilim. Enstitüsü Derg., vol. 8, no. 2, pp. 372–380, Jul. 2018.
• [14] Ö. Can and B. Erkul, “Ahşap Döşemeli Geleneksel Bayburt Evinin Deprem Performansının Belirlenmesi,” Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknol. Derg., vol. 7, no. 1, pp. 369–382, Jan. 2019.
• [15] M. Uzun, “Yığma Yapıların Deprem Performansının Değerlendirilmesi Ve Bir Güçlendirme Örneği,” Yüksek Lisans Tezi, Fen Bİlimleri Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi, 2017.
• [16] O. Cenik, H. H. Selim, and K. Güler, “Kadıköy (İstanbul)’de Yığma Bir Binanın Deprem Riskinin Belirlenmesi,” Uygulamalı Yerbilim. Derg., vol. 17, no. 1, pp. 69–85, 2018.
• [17] H. Can and A. İ. Ünay, “Tarihi Yapıların Deprem Davranışını Belirlemek İçin Sayısal Analiz Yöntemleri,” Gazi Üniversitesi Mühendislik ve Mimar. Fakültesi Derg., vol. 1, no. 27, pp. 211–217, 2012.
• [18] A. B. Çobanoğlu, “Türkiye’deki Yığma Binaların Malzeme Özelliklerinin İncelenmesi,” Yüksek Lisans Tezi, Fen Bİlimleri Enstitüsü, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, 2014.
• [19] A. Arslan, “Süleymaniye Camii’nin Yerel Zemin Koşullarına Bağlı Deprem Performansının Değerlendirilmesi,” Yüksek Lisans Tezi, Fen Bİlimleri Enstitüsü, Yıldız Teknik Üniversitesi, 2016.
• [20] Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı, “Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği,” Ankara, 2018.
• [21] A. Ural, “Yığma Yapıların Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Davranışlarının İncelenmesi,” Doktora Tezi, Fen Bİlimleri Enstitüsü, Karadeniz Teknik Üniversitesi, 2009.
• [22] TS 500, Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları. Ankara, 2000.