CEZA MUHAKEMESİ KURUMU OLAN BASİT YARGILAMA USULÜNDE HAKİMİN İHSAS-I REY SORUNU

Yıl 2024, Cilt: 29 Sayı: 51, 583 - 613, 31.12.2024

Metin Kaplan

Öz

Uygar toplumların çoğunluğunda yargılama sürelerinin uzunluğu büyük bir sorundur. Yargılama sürelerinin uzunluğu gerek yargılamanın tarafları açısından gerekse de yargılama mercileri açısından sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sorunun çözümü için birçok demokratik hukuk devletinde olduğu gibi iç hukukumuzda da bazı düzenlemeler yapılmış ve bu amaçla hukukumuza 7188 sayılı yasa ile birlikte Basit Yargılama Usulü girmiştir. Bu usulle bazı suçlar için ceza yargılamalarının daha hızlı ve etkin bir şekilde çözümlenmesi amaçlanmıştır. Yine bu usulle hem mahkemelerin iş yüklerinin azaltılması hem de daha makul sürede yargılamaların gerçekleştirilmesi hedeflenmiştir. Ancak bu kurumun yargılamaları hızlandırması ve yargı mercilerinin iş yüklerini azaltmasının yanında özellikle adil yargılanma hakkı gibi birçok temel yargılama haklarının uygulanması açısından sorunları da beraberinde getirdiğini söylememiz gerekir.

Anahtar Kelimeler

Hakim, basit yargılama, tarafsızlık, ihsas-ı rey, bağımsızlık

THE PROBLEM OF COMMENTS REFLECTING BIAS OF THE JUDGE IN THE SIMLIFIED PROCEDURE THE IS PENAL PROCEDURE LAW

Öz

In most of the civilized societies, the judgement process is a great problem. The judgement process confront us as a problem both in the view of sides of the judgement and in the view of judicial authorities. For the solution of this problem, as in many democratic constitutional states, there has been made some changes in our domestic law and for that purpose, with the law no. 7188, Simplified Procedure has come in our law system. With this law for some crimes, criminal procedures were aimed to be solved faster and more efficiently. Again with this law, both reducing the workload of courts and trials being carried out in a more reasonable time are aimed. However, we have to state that along with this constitution accelerating the judicial procedures and reducing the workload of courts, it also brings some problems with itself in terms of execising many fundamental juristictions especially right to fair trial.

Anahtar Kelimeler

Judge, simplified procedure, objectivity, comments reflecting bias, ındepedence

Kaynakça

• ALDEMİR, Hüsnü, Ceza Yargılamasında Seri Muhakeme ve Basit Yargılama Usulleri, Adalet Yayınevi, Ankara, 2019.
• ALDEMİR, Hüsnü, Ceza Yargılamasında Seri Muhakeme ve Basit Yargılama Usulleri, Adalet Yayınevi, Ankara, 2020.
• CENTEL, Nur, Hamide ZAFER, Ceza Muhakemesi Hukuku, Beta Yayınevi, Ankara, 2019.
• CENTEL, Nur, Hamide ZAFER, Ceza Muhakemesi Hukuku, Beta Yayınevi, İstanbul, 2020.
• CENTEL, Nur, Hamide ZAFER, Ceza Muhakemesi Hukuku, Beta Yayınevi, İstanbul, 2021.
• ÇALIŞIR, Kurtuluş Tayanç, Teorik ve Pratikte Yargı Bağımsızlığı, Adalet Yayımları, Ankara, 2016.
• DEĞİRMENCİ, Olgun, Ceza Muhakeme Hukukunda Basit Yargılama Usulü, Terazi Hukuk Dergisi, Ocak, 2020.
• DEĞİRMENCİ, Olgun, Ceza Muhakeme Hukukunda Seri Muhakeme Usulü, Ankara Batı Adliyesi Dergisi, Ocak-Haziran, 2020.
• DONAY, Süheyl, İnsan Hakları Açısından Sanığın Hakları ve Türk Hukuku, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1982.
• ERDEM, Mustafa Ruhan, Candide Şentürk, Ceza Muhakeme Hukukunda Yeni Bir Yöntem Olarak Seri Muhakeme Yöntemi, Ceza Hukuku Dergisi, Aralık, 2019.
• EREM, Faruk, Diyalektik Açısından Ceza Yargılaması Hukuku, Işın Yayıncılık, Ankara, 1986.
• ERSOY, Uğur, Seri Muhakeme ve Basit Yargılama Usullerinde İtiraz Kurumuna İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 28/2.
• FEYZİOĞLU, Metin, Ceza Muhakemesinde Vicdani Kanaat, Yetkin Yayınları, Ankara, 2002.
• HAKERİ, Hakan, Yener ÜNVER, Ceza Muhakemesi Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022.
• HARRİS, The Right To A Fair Trial in Criminal Proceedings As A Human Right, İnternational and Comparative Law Quarterly, 1967..
• GÖKCEN, Ahmet, Murat BALCI, M.Emin AKŞAHİN, Kerim ÇAKIR, Ceza Muhakemesi Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara, 2020.
• GÜNGÖR, Burak, Silahların Eşitliği İlkesi ve Çelişmeli Yargılama Hakkı, On İki Levha Yayınları, İstanbul, 2021.
• İNCEOĞLU, Sibel, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararlarında Adil Yargılanma Hakkı, Beta Yayınevi, İstanbul, 2002.
• KARAKEHYA, Hakan, Asuman İNCE TUNCER, Türk Ceza Muhakemesinde Seri Muhakeme ve Basit Yargılama, Ankara, 2021.
• KARAKEHYA, Hakan, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6.Maddesi(Adil Yargılanma Hakkı) Bağlamında Ceza Muhakemesinde Duruşma, Savaş Yayınevi, Ankara, 2008.
• KARAKEHYA, Hakan, Ceza Muhakemesinde Maddi Gerçek, Eskişehir Barosu Dergisi, Haziran, 2006.
• KATOĞLU, Tuğrul, Ceza Kanunlarının Zaman Bakımından Uygulanması, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2008.
• MURPHY,Peri Uran, Teorik Çerçevede Türkiye’de Yargı Bağımsızlığı, Yetkin Yyaınları, Ankara, 2016.
• ÖZBEK, Mustafa Serdar, Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaştırma Eğitim Kitabı, Alternatif Çözümler Daire Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2018.
• ÖZEKES, Muhammet, Medeni Usul Hukukunda Hukuki Dinlenilme Hakkı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2003.
• PEKCANITEZ, Hakan, Oğuz Atalay, Muhammet Özekes, Medeni Usul Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 2006.
• SELÇUK, Sami, Doğru Terim “Muhakeme” Değil “Yargılamadır”, Prof. Dr. Nur Centel’e Armağan, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 19 (2), 2013.
• ŞAHİN, Cumhur, Ceza Muhakemesi Kanunu Gazi Şerhi, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2005.
• ŞAHİN, Cumhur, Neslihan Göktürk, Ceza Muhakemesi Hukuku 2, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2020.
• TEZCAN, Durmuş Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Ceza Yargılaması Kurum ve Kavramları, Türkiye Barolar Birliği ve Avrupa Konseyi Yayını, Şen Matbaa, Ankara.
• TOROSLU, Nevzat, Metin Feyzioğlu, Ceza Muhakemesi Hukuku, Savaş Yayınevi, Ankara, 2015.
• ÜNAL, Şeref, Anayasa Hukuku Açısından Mahkemelerin Bağımsızlığı ve Hakimlik Teminatı, TBMM Kültür Sanat ve Yayınları, Ankara, 1994.
• ÜNVER, Yener, Hakan Hakeri, Ceza Muhakemesi Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara, 2020.
• ÜNVER, Yener, Hakan Hakeri, Ceza Muhakemesi Hukuku, (3 Cilt), Adalet Yayınevi, Ankara, 2023.
• YAVUZ, Hakan A. Ceza Muhakemesinde Kovuşturmaya Alternatif Yöntemler, Adalet Yayınevi, Ankara, 2021.
• YENİSEY, Feridun, Ayşe Nuhoğlu, Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2020.
• YURTCAN, Erdener, Ceza Yargılaması Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2019.
• YÜKSEKTEPE, Mert Asker, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ile Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Açıklamalı Adil Yargılanma Hakkı, Platon Yayınları, İstanbul, 2021.