ECONOMIC ANALYSIS OF PUBLIC DEPT IN TURKEY AFTER 2000

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 23, 50 - 73, 28.05.2022

Mehmet Sadık Aydın , Kübra Sayaner

https://doi.org/10.53092/duiibfd.976069

Cited By: 1

Öz

Discussions about the role of the state in the economy have continued from the past to the present. Especially with the adoption of the interventionist state approach with the 1929 crisis, the role of the state in the economy increased. While the dept, which was shown among the public finance resources in the pre-1929 period, was negatively approached, it was accepted among the resources that could be applied for various reasons after the 1929 crisis. It is expected that many economic functions of the state will be realized through public dept, which is accepted as a fiscal policy tool. In this study, the theoretical framework of public dept will be drawn, concepts related to dept will be explained, types of dept and its economic effects will be explained. Then, the development of public debt in Turkey in the post-1980 period will be analyzed using the data of the relevant institutions. In the study, literature review will be done and data analysis method will be adopted. With the study, it is aimed to provide guiding suggestions to policy makers by making an economic analysis of the debt issue and to create a literature for researchers who are considering working in the field. In the results of working; It has been found that dept approaches in Turkey change over periods, the dept indicators are negative in periods when there are negative economic developments, positive developments are experienced in terms of dept, especially in the post-2000 period, with the transition to the fiscal discipline process, and it is below the OECD average in terms of public dept.

2000 YILI SONRASI TÜRKİYE’DE KAMU BORÇLANMASININ EKONOMİK ANALİZİ

Öz

Devletin ekonomideki rolü ile ilgili tartışmalar geçmişten günümüze süregelmektedir. Özellikle 1929 krizi ile müdahaleci devlet yaklaşımının benimsenmesi ile devletin ekonomideki rolü artmıştır. Kamusal finansman kaynakları arasında gösterilen borçlanma ile ilgili düşünceler önceki dönemlerde olumsuz kabul edilirken, 1929 krizi sonrasında çeşitli gerekçelerle başvurulabilecek kaynaklar arasında kabul edilmiştir. Bir maliye politikası aracı olarak kabul edilen kamu borçlanması aracılığıyla devletin birçok ekonomik fonksiyonun gerçekleştirilmesi beklenmektedir. Bu çalışmada kamu borçlanmasının teorik çerçevesi çizilerek, borçlanma ile ilgili kavramlar açıklanmakta borçlanma türleri ve ekonomik etkileri anlatılmaktadır. Ardından 1980 sonrası dönemde Türkiye’de kamu borçlanmasının gelişimi ilgili kurumların verileri kullanılarak analiz edilmektedir. Çalışmada literatür taraması yapılacak olup veri analizi yöntemi benimsenmektedir. Çalışma ile borçlanma konusunun ekonomik analizinin yapılarak politika yapıcılara yol gösterici öneriler sunulması ve alanda çalışma yapmayı düşünen araştırmacılar açısından literatür oluşturulması amaçlanmaktadır. Çalışma sonucunda; Türkiye’de borçlanma yaklaşımlarının dönemler bazında değişiklik gösterdiği, ekonomik açından olumsuz gelişmeler yaşanan dönemlerde borçlanma göstergelerinin olumsuz seyrettiği, özellikle 2000 sonrası dönemde mali disiplin sürecine geçişle birlikte borçlanma açısından olumlu gelişmelerin yaşandığı ve kamu borçlanması açısından OECD ortalamasının altında olunduğu bulgularına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Borçlanma, Kamu Borçlanma, Faiz, Faiz Oranı

Kaynakça

• Referans1 Altay, A. (2015). Kamu Maliyesi Teorisi, Gelişimi, Kapsamı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Referans2 Altıok, Ş. B. (2018). Türkiye’de Devlet Borçlanmasında Bazı Makroekonomik Göstergelerin Etkileri: 2002-2007 Dönemi İçin Dinamik Bir Analiz. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kayseri: Nuh Naci Yazgan Üniversitesi SBE.
• Referans3 Arslan, Ür. (1979). Kamu Borçlarının Sınıflandırılmaları, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 34 (1), 43-50.
• Referans4 Batırel, Ö. F. (2007). Kamu Maliyesi ve Yönetimi, İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi Yayınları.
• Referans5 Edizdoğan, N., Ö. Çetinkaya ve E. Gümüş (2010). Kamu Maliyesi, 11. Baskı. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Referans6 Eğilmez, M. (2007). Hazine, 6. Basım. İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Referans7 Erdem, M. (1996). Devlet Borçlanması, Bursa: Ekin Kitapevi.
• Referans8 Erol, A. (1992). Ekonomik Etkileri Açısından Türkiye’de Devlet Borçları. Maliye ve Gümrük Bakanlığı Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı Yayın No: 1992/324. Ankara.
• Referans9 Gürler, A.S. (1998). Devlet İç Borç Yönetimi OECD Ülkeleri ve Türkiye Uygulaması. Yayınlanmış Uzmanlık Tezi. Devlet Planlama Teşkilatı Yayın No: 2488.
• Referans10 Hazine ve Maliye Bakanlığı (2021), https://www.hmb.gov.tr/ekonomik-gostergeler, 22.06.2021 (Erişim Tarihi)
• Referans11 Hazine ve Maliye Bakanlığı (2021), https://www.hmb.gov.tr/kamu-finansmani-istatistikleri, 22.06.2021 (Erişim Tarihi)
• Referans12 Işık, K., E. Karayılmazlar, İ. Organ ve H. Işık (2005). Devlet Borçları, Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları.
• Referans13 İnce, M. (2001). Devlet Borçları ve Türkiye, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Referans14 OECD, https://www.oecd-ilibrary.org/governance/government-at-a-glance-2021_1c258f55-en, Government at a Glance 2021 22.06.2021 (Erişim Tarihi)
• Referans15 Orhan, O. Z. (1996). Türkiye’de İç Borç Sorunu ve Çözüm Önerileri, İstanbul Ticaret Odası. Yayın No: 1996-47. İstanbul: Prive Grafik & Matbaacılık.
• Referans16 Pehlivan, O. (2012). Kamu Maliyesi, Trabzon: Murathan Yayınevi.
• Referans17 Saçkan, O. (2006). Genel Fiyat Düzeyinin Belirlenmesinde Para ve Maliye Politikası Dominant Rejimleri: Türkiye Örneği, 1988-2005, Merkez Bankası Uzmanlık Tezi. Ankara.
• Referans18 Şahin, H. (2007). Türkiye’deki Kamu Borçlarının Gelişim Süreci ve Ekonomi Üzerine Etkileri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi SBE.
• Referans19 TCMB (2002). 2002 Yıllık Rapor, Ankara.
• Referans20 Tural, A. (1992). Devlet Borçları, Maliye ve Gümrük Bakanlığı Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı Yayın No: 1992/325, Ankara.
• Referans21 Ulusoy, A. (2013). Devlet Borçlanması, 7. Baskı, Trabzon: Celepler Matbaacılık.
• Referans22 Yavuz, A. (2009). Başlangıcından Bugüne Türkiye’nin Borçlanma Serüveni: Durum ve Beklentiler, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 203-226.
• Referans23 Yılmaz, B.E. (2008). Türkiye’nin Değişmeyen Kaderi (Osmanlı’dan Günümüze 1854-2007) – Borç Çıkmazı, İstanbul: Derin Yayınları.
• Referans24 Yılmaz, G.A. ve A. Yılmaz (2007). Türkiye’de Borç Sarmalı ve Makro Ekonomik İstikrar, İstanbul: Arıkan Yayıncılık.
• Referans25 Yörük, U. V. (2006). Türkiye’de Kamu Borçlanması ve IMF Programları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi BSE.