MUHASEBE MESLEK MENSUPLARININ MUHASEBEDE DİJİTALLEŞMEYE GEÇMELERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN SWARA YÖNTEMİYLE AĞIRLIKLANDIRILARAK ÖNEM SIRASININ BELİRLENMESİ

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 27, 209 - 222, 31.05.2024

Öznur Arslan

https://doi.org/10.53092/duiibfd.1400029

Öz

Küreselleşmeyle beraber teknolojik inovasyonlar dünya genelinde ekonomik, siyasi, sosyal ve kültürel olarak insan hayatını doğrudan etkilemektedir. Birçok iş kolu bu değişim ve dönüşümden nasibini alarak uygulamalarında köklü yeniliklere yönelmeye karar vermişlerdir. Söz konusu değişimleri benimseyen ve uygulamalarına yansıtan iş kollarından birisi de muhasebe mesleğidir. Meslek mensupları, bu süreçte çeşitli zorluklar yaşamış ve değişime ayak uydurmaya çalışmıştır. E-dönüşüm sürecinin devlet tarafından başlatılması dijitalleşme sürecine büyük katkı sağlamış, dijitalleşme sürecinde meslek mensuplarını etkileyen pek çok faktör olmuştur. Bu çalışmada, muhasebe meslek mensuplarının dijital muhasebeye geçmelerini etkileyen faktörlerin SWARA yöntemi ile ağırlıklandırılarak kriterlerin önem sırasının belirlenmesi amaç edinilmiştir. SWARA yöntemiyle yapılan hesaplamalar sonucunda, “Bilgi paylaşımında ve kontrolünde kolaylıklar sağlaması”; en önemli kriter olarak, “Zaman tasarrufu sağlaması” ikinci kriter olarak belirlenmiştir. “Kullanım kolaylığı (Zor ve karmaşık işlemlerin daha kolay yapılması)” kriteri ise en az önemli kriter olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe Mesleği, Dijitalleşme, SWARA Yöntemi, Teknolojik Değişim

DETERMINATION OF THE SIGNIFICANCE ORDER OF FACTORS AFFECTING ACCOUNTING PROFESSIONALS’ ADOPTION OF DIGITALIZATION IN ACCOUNTING THROUGH THE SWARA METHOD

Öz

Together with the globalization, technological innovations directly affect economic, political, social, and cultural aspects of human life worldwide. Getting their shares from this change and transformation, many industries have embraced radical innovations in response to this change and transformation. One of the professions that adopted and implemented these changes is the accounting profession. Professionals in this field have experienced various challenges during this process and made an effort to adapt to the change. The initiation of the e-transformation process by the government significantly contributed to the digitalization process, with numerous factors influencing the accounting professionals during this transition. This study aims to determine the importance of factors influencing accounting professionals’ transition to digital accounting by weighting them by using the SWARA method. Calculations made by using the SWARA method revealed that the most important criterion in the transition to digitalization in accounting is “Facilitating the information sharing and control,” followed by the second most important criterion, “Time savings.” However, the criterion of “Ease of use (Simplifying complex and intricate processes)” was found to be the least important factor in the transition to digitalization.

Anahtar Kelimeler

Accounting Profession, Digitalization, Swara Method, Technological Change

Kaynakça

• Akdoğan, N. & Akdoğan, M, U. (2018). Büyük veri - bilişim teknolojisindeki gelişmelerin muhasebe uygulamalarına ve muhasebe mesleğine etkisi. Muhasebe ve Denetime Bakış, 55, 1-14.
• Allahverdi, M. & Kuzucu, S. C., (2015). Önlisans muhasebe bölümü mezunlarının meslek standardı problemi ve bir standart önerisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(39), 770-778
• Arslan, M., & Karkacıer, A. (2019). Dijital dönüşüm sürecinde yönetim muhasebesinin geleceğini etkileyen faktörlere kavramsal bir bakış. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 431-442.
• Aslan, Ü. & Özerhan, Y. (2017). Big data, muhasebe ve muhasebe mesleği. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 19(4), 862-883.
• Büyükarıkan, U., (2021). Teknolojik gelişmelerin muhasebe mesleği üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 52, 269-288 ISSN: 1302-6879
• Deniz, F. & Güngör Tanç, Ş. (2020). Muhasebe meslek mensuplarının muhasebe uygulamalarındaki e-dönüşüm sürecine ilişkin görüş ve beklentileri: Hatay ili örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 23(2), 622-636.
• Gönen, S. & Solak, B. (2017), Maliye bakanlığı e-dönüşüm sürecinin muhasebe meslek mensupları açısından değerlendirilmesine ilişkin bir alan araştırması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (76), 62-80
• Gulin, D., Hladika, M. & Valenta, I. (2019). Digitalization and the challenges for the accounting profession. Business Administration & Business Economics, Marketing, Accounting, (1), 502-511.
• Güney, A. (2022). Muhasebede dijitalleşmenin rolü. Journal of Human Sciences, 19(2), 190-201. Karajovic, M., Kim, H. M. & Laskowski, M. (2019). Thinking outside the block: projected phases of blockchain ıntegration in the accounting ındustry. Australian Accounting Review, 29(2), 319-330.
• Kaya, N. & Yanık, R. (2011). Muhasebe meslek ahlaki, etik ve müşteri tatmini ilişkisi, EKEV Akademi Dergisi, 15(49), 293-306.
• Keršuliene, V., Zavadskas, E. K. & Turskis, Z. (2010). Selection of rational dispute resolution method by applying new Step-Wise Weight Assessment Ratio Analysis (Swara). Journal of Business Economics and Management, 11(2), 243–258.
• Sarıçiçek, R. (2020, Ocak, 22-25). Muhasebe eğitiminin dijitalleşen muhasebe mesleğini karşılama düzeyi: İ.İ.B.F öğrencilerine yönelik bir araştırma. 3rd International Economics, Business and Social Sciences Congress, Kahramanmaraş, Türkiye.
• Serçemeli, M. (2018). Muhasebe ve denetim mesleklerinin dijital dönüşümünde yapay zekâ. Türkish Studies, 13(30), 369-386.
• Smith, S. S. (2018). Blockchain augmented audit–benefits and challenges for accounting professionals. The Journal of Theoretical Accounting Research, 14(1), 117-137.
• Stancheva, T. E. (2018). How artificial intelligence is challenging accounting profession. Journal of International Scientific Publications Economy & Business, 12, 126-141.
• Tekbaş, İ. (2018). Dijitalleşmenin muhasebe mesleğine ve meslek mensuplarına etkileri üzerine bir araştırma ve yeni bir kavram önerisi: mali mühendislik. Yayınlanmamış Yüksek Lisans, Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
• Tekellioğlu, Z. (2022). Muhasebede meslek mensuplarının dijitalleşme algısı: Konya ili örneği. Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman, Türkiye.
• Tenik, Ö. (2019). Teknolojik gelişmelerin muhasebe mesleğine etkileri: muhasebe meslek mensuplarına yönelik bir uygulama. Social Sciences Studies Journal (SSSJournal), 5(39), 3824-3832.
• Türker, M. (2018). Dijitalleşme sürecinde küresel muhasebe mesleğinin yeniden şekillenmesine bakış. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20(1), 202-235.
• Whitman, C. & Sobczak, M. (2018). AI: overrated or the future of accounting. Undergraduate Student Research Awards (45), 1-26.
• Zavadskas, E.K., Turskıs, Z., Antuchevıcıene, J. & Zakarevıcıus, A., (2012). Optimization of weighted aggregated sum product assessment, Electronics and Electrical Engineering, 122(6), 3-6.
• Zolfani, S. H. & Saparauskas, J. (2013). New application of SWARA method in prioritizing sustainability assessment ındicators of energy system. Engineering Economics, 24(5), 408–414.