BAZI ORGANİK GÜBRELERİN MERCİMEK (LENS CULİNARİS, MEDİC) BİTKİSİNİN KLOROFİL DEĞERLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1-2, 115 - 128, 30.11.2021

Cemile Ezgi Gündüz , A. Cenap Cevheri

Öz

Geçmişten günümüze tarımsal faaliyetlerde verimin arttırılmasına yönelik en yararlı yollardan biri organik gübrelemedir. Dolayısıyla yapılan çalışmalarda elde edilen verimi en iyi şekilde arttırabilmek için bitkisel üretimde yapılmak üzere yeni yollar gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Tarımda ulaşılmak istenen verimlilik hem ülke ekonomisine katkı hem de çevre kirliliğini engelleyerek ekosisteme katkı sağlamış olacaktır. En eski tarımsal çalışmalardan günümüze değin yapılan faaliyetlere bakıldığında ekim çalışmalarında yüksek tane verimi ve kaliteli ürün elde etmek amaçlanmıştır. Bu alanda en çok kullanılan baklagiller arasında mercimek yer alır. Mercimek, içerdiği yüksek protein sebebiyle insan beslenmesinde önemli bir yere sahip olmasının yanı sıra hayvan yetiştiriciliğinde de önemli bir etkiye sahiptir. Bu amaçla araştırmada mercimek bitkisi kullanılmıştır. Bu bitkinin içeriğindeki klorofil pigmentleri araştırılmak istenmiştir. Çünkü bitkinin gelişimi açısından en önemli unsur fotosentez olayıdır. Bitkinin yapısında barındırmakta olduğu pigment molekülleri ne kadar fazla olursa o kadar geniş bir alanda ışık spektrumu sağlanır. Bu pigmentler, güneş enerjisini bitkinin kullanabileceği kimyasal enerjiye dönüştüren ışık reaksiyonlarında görev alırlar. Fotosentezin devamı için bu pigmentlerin önemli rolü bulunmaktadır. Yapılan çalışmada toprak örnekleri 5’er kg’lık plastik saksılara doldurulmuştur. Bu topraklar ilk olarak elekten geçirilmiştir. Toprakların azot eksikliğini gidermek için DAP (3 g azot/saksı) eklenmiştir. Daha sonra bu topraklar 2’şer kg şeklinde saksılara alınmıştır. Gübreler belirlenen dozda topraklara uygulanmıştır. Gübre çeşitleri olarak güvercin, tavuk ve solucan gübresi seçilmiştir. Bu bildiride mercimek bitkisinin klorofil a, klorofil b ve karotenoid aktivitesinin %1'lik dozda kullanılan organik gübrelerin etkisiyle hem gübre çeşitleri arasında hem de kontrol grubuna kıyasla nasıl bir değişim gösterdiği incelenmiştir. Araştırma deseninde her bir grupta 3 gözlem bulunmak üzere üç tür gübre ve bir kontrol grubu bulunmaktadır. Bu gübrelerin kontrol grubuna kıyasla daha iyi verim verip vermediğini tespit etmek istenilmiştir. Bundan dolayı istatistiksel analiz yöntemi olarak tek yönlü varyans analizi kullanılması uygun görülmüştür. Varyans analizi sonucunda gruplar arasında %5 önem düzeyinde anlamlı bir farklılık tespit edilmiş ve çoklu karşılaştırma testine ihtiyaç duyulmuştur. Veri setine göre uygun olan çoklu karşılaştırma testi seçilmiş ve sonuçlar ayrıntılı olarak sunulmuştur. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar, organik gübrelerin mercimek bitkisine takviyesiyle daha verimli ürünler elde edilmesini sağlamıştır. Söz konusu çalışma, daha az zarar görmüş toprak ve bu topraklara daha iyi bir yaşam alanı bırakmak açısından da önemlidir.
Bu alanda çalışma yapacak araştırmacılara; mercimek bitkisinin karotenoid ve klorofil a aktivitesi açısından kullanılması önerilen gübre çeşidinin tavuk gübresi olduğu söylenebilir. Ayrıca tavuk gübresi klorofil b aktivitesinde güvercin gübresinden daha düşük bir değere sahip olurken üç boyutta da kontrol grubuna kıyasla değerleri arttırdığı görülmüştür. Güvercin gübresinin ise klorofil b aktivitesi incelemesinde tercih edilebileceği önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Klorofil, güvercin gübresi, tavuk gübresi, solucan gübresi, mercimek

THE EFFECTS OF SOME ORGANİC FERTİLİZERS ON CHLOROPHYLL VALUES OF LENTİL (LENS CULİNARİS, MEDİC) PLANT

Öz

Organic fertilization is one of the most beneficial ways to increase productivity in agricultural activities from past to present. Therefore, in order to increase the yield obtained in the studies in the best way, new ways to be made in plant production are gaining importance day by day. The desired productivity in agriculture will both contribute to the national economy and contribute to the ecosystem by preventing environmental pollution. Considering the activities carried out from the oldest agricultural works until today, it is aimed to obtain high grain yield and quality product in cultivation studies. Lentils are among the most used legumes in this area. Lentil has an important place in human nutrition due to its high protein content, but also has important effects in animal breeding. For this purpose, lentil plant was used in the research. The chlorophyll pigments contained in this plant have been investigated. Because the most important factor in plant development is photosynthesis. The more pigment molecules in the structure of the plant, the wider the spectrum of light is provided. These pigments take part in light reactions that convert solar energy into chemical energy that the plant can use. These pigments take part in light reactions that convert solar energy into chemical energy that the plant can use. These pigments play an important role in the continuation of photosynthesis. Soil samples were filled in 5 kg plastic pots in the study. First these lands were sieved. And DAP (3 g nitrogen / pot) was added to the soils in order to eliminate the nitrogen deficiency of the soils. Later, these soils were taken into pots in the form of 2 kg each and the fertilizers were applied to the soils at the determined. Pigeon, chicken and worm fertilizer were selected as fertilizer types. In this report, it was examined how the chlorophyll a, chlorophyll b and carotenoid activity of lentil plant changed both between fertilizer types and compared to the control group with the effect of organic fertilizers used at 1% dose. In the research design, there are three types of fertilizers and a control group with 3 observations in each group. It was aimed to determine whether these fertilizers give yield better than the control group. Therefore, it was deemed appropriate to use one-way analysis of variance as a statistical analysis method. As a result of the variance analysis, a significant difference at 5% significance level was detected between the groups and multiple comparison tests were required. The multiple comparison test suitable for the data set was selected and the results were presented in detail. The results obtained from this study provided more efficient products by supplementing the organic fertilizers to the lentil plant. This study is also important in terms of leaving less damaged soil and a better habitat for these soils.
Researchers who will work in this field; It can be said that the fertilizer type recommended to be used in terms of carotenoid and chlorophyll-a activity of the lentil plant is chicken manure. In addition, while chicken manure had a lower value than pigeon manure in chlorophyll b activity, it was seen that it increased the values in all three dimensions compared to the control group. It is suggested that pigeon manure can be preferred in the examination of chlorophyll b activity.

Anahtar Kelimeler

Chlorophyll, pigeon fertilizer, chicken fertilizer, worm fertilizer, lentil

Kaynakça

• Acarca, N., 2007. Ham Petrolün Bitki Gelişimine Etkisi. Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans tezi, İzmir, 47.
• Adediran, J.A., De Baets, N., Mnkeni, P.N.S., Kiekens, L., Muyima, N.Y.O., THYS, A. (2003). Organic waste materials for soil fertility improvement in the Border region of the Eastern Cape, South Africa. Biologial Agriculture and Horticulture, 20, 283-300.
• Asav, Ü., Kadıoglu İ. (2009). Solarizasyon ve Solarizasyonun Tavuk Gübresi ile Kombinasyonunun Bazı Yabancı Otlar ile Buğdayın Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi. GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 26 (2), 19-25.
• Çetin, M. (2017). Change in Amount of Chlorophyll in Some Interior Ornamental Plants. Kastamonu University Journal of Engineering and Sciences, 3 (1), 11-19.
• Güleç, H., Pilanalı, N., Kalınbacak, K., Keçeci, M., Özcan, H., 2018.Gübreleme Rehberi. T.C Tarım ve Orman Bakanlığı, Manisa, 8-30.
• Gamliel A., Stapleton, J.J., 1993. Effect Of Chicken Compost Or Ammonium Phosphate And Solarization On Pathogen Control, Rizosphere Microorganisms And Lettuce Growth. Plant Disease, 77(9): 886-891.
• İnci, T., Sönmez, K. (2006). Organik tarım ve konvansiyonel tarımda elde edilen bitkisel ürünlerin mineral element içeriği ve değişik bileşiklerin düzeylerinin değerlendirilmesi. 3. Organik Tarım Sempozyumu, 1-3 Kasım, Yalova,80.
• Özkan, Y., Yaman, F. (2009). Farklı Organik Materyal Uygulamalarının Granny Smith Elma Çeşidinin Performansı ve Yaprak Besin Maddesi İçeriği Üzerine Etkileri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 2 (2), 123-132.
• Pekşen, E., Artık, C. (2005). Antinutritional Factors and Nutritive Values of Food Grain Legumes. The Journal of Agricultural Faculty of Ondokuz Mayıs University, 20 (2), 111-121.
• Saraçoğlu, H. (1984). Ankara Koşullarında Kullanılan Çeşitli Fosforlu Gübrelerin Buğdayda Verim ve Protein Miktarına Etkisi Üzerinde Bir Araştırma. TZDK Yayınları, Yayın No:32, Ankara.
• Şehirali, S. (1988). Yemeklik Tane Baklagiller. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Matbaası, Ankara.
• Urbano, G., Porres, J.M., Frias, J., Vidal-Valverde, C., (2007). Nutritional Value. S.Y. Shyam, D.M. Phılıp, C. Stevenson (Ed), Lentil: An Ancient Crop for Modern Times. XXIV, Hardcover, (s. 47-93). Netherlands.
• Yakar, N., Bilge, E. (1987). Fotosentez hızını etkileyen faktörler. Genel Botanik. İstanbul.